1 GEOLOGIA CZYLI NAUKA O ZIEMI

2 GEOLOGIA ZAJMUJE SIĘ BUDOWĄ WŁASNOŚCIAMI I HISTORIĄ ZIEMI ORAZ PROCESAMI ZACHODZĄCYMI W JEJ WNĘTRZU I NA JEJ POWIERZCHNI DZIĘKI KTÓRYM ZIEMIA ULEGA PRZEOBRAŻENIOM

3 NAUKI GEOLOGICZNE PODSTAWOWEGeologia dynamiczna Geologia historyczna Geologia regionalna Geologia strukturalna Sedymentologia Stratygrafia Geochemia Mineralogia Petrografia

4 NAUKI GEOLOGICZNE STOSOWANEGeologia złóż Geologia inżynierska Hydrogeologia

5 NAUKI POKREWNE Geofizyka Kartografia geologiczna Paleontologia

6 CZYLI NAUKA O MINERAŁACHMINERALOGIA CZYLI NAUKA O MINERAŁACH

7 MINERALOGIA NAUKA ZAJMUJĄCA SIĘ BADANIEM WŁASNOŚCI I SKŁADU MINERAŁÓWJEST NAUKĄ POWIĄZANĄ Z: Petrografią Petrologią Gemmologią Krystalografią

8 MINERAŁ PIERWIASTEK LUB ZWIĄZEK CHEMICZNY KTÓRY WYSTĘPUJE W SKORUPIE ZIEMSKIEJ W STANIE NATURALNYM I WYTWORZYŁ SIĘ W NATURALNYCH PROCESACH WEWNĄTRZ ZIEMI LUB NA JEJ POWIERZCHNI

9 CECHY MINERAŁÓW FIZYCZNE twardość przełam łupliwość CHEMICZNEukład krystalograficzny polimorfizm skład chemiczny

10 CECHY MINERAŁÓW OPTYCZNE barwa rysa połysk współczynnik załamaniaELEKTRYCZNE przewodniość piroelektryczność piezoelektryczność

11 TWARDOŚĆ MINERAŁÓW Jest to opór jaki stawia minerał przy rysowaniu jego powierzchni jakimkolwiek ostrzem W mineralogii istnieją dwie skale twardości Minerały porównuje się pod względem twardości porównując wzajemne zarysowanie

12 SKALA MOHSA TALK GIPS KALCYT FLUORYT APATYT ORTOKLAZ KWARC TOPAZKORUND DIAMENT

13 SKALA ABSOLUTNA Badanie twardości przeprowadza się sklerometremTALK (1) GIPS (2) KALCYT (9) FLUORYT (21) APATYT (48) ORTOKLAZ (72) KWARC (100) TOPAZ (200) KORUND (400) DIAMENT (1500)

14 UKŁAD KRYSTALOGRAFICZNYSYSTEM KLASYFIKACJI KRYSZTAŁÓW OPARTY NA UKŁADZIE WEWNĘTRZNYM CZĄSTEK W SIECI KRYSTALICZNEJ JEST 7 UKŁADÓW I 32 KLASY KLASY WYRÓŻNIA SIĘ RODZAJEM SYMETRII

15 UKŁADY KRYSTALOGRAFICZNEREGULARNY TETRAGONALNY HEKSAGONALNY TRYGONALNY ROMBOWY JEDNOSKOŚNY TRÓJSKOŚNY

16 PROSTYMI ELEMENTAMI SYMETRII KRYSZTAŁU SĄ:ŚRODEK SYMETRII OŚ SYMETRII PŁASZCZYZNA SYMETRII

17

18 REGULARNY HALIT (SÓL KAMIENNA)

19 TETRAGONALNY SZELIT

20 HEKSAGONALNY BERYL

21 TRYGONALNY KWARC

22 ROMBOWY BARYT

23 JEDNOSKOŚNY GIPS

24 TRÓJSKOŚNY CHALKANTYT

25 KLASYFIKACJA MINERAŁÓWOPIERA SIĘ NA PODZIALE MINERAŁÓW ZE WZGLĘDU NA ICH SKŁAD CHEMICZNY NA GROMADY, KLASY, TYPY I GRUPY WYRÓŻNIA SIĘ: PIERWIASTKI RODZIME (diament) SIARCZKI I SIARKOSOLE (piryt) HALOGENKI (halit)

26 TLENKI I WODOROTLENKI (rutyl) SOLE KWASÓW TLENOWYCHAZOTANY (nitrokalcyt) SIARCZANY (gips) FOSFORANY (apatyt) KRZEMIANY (biotyt)

27 Znanych jest około 4000 minerałówZnanych jest około 4000 minerałów W istotnej ilości w skorupie ziemskiej występuje ich około 200. Te minerały noszą nazwę minerałów skałotwórczych

28 MINERAŁY (1)

29 MINERAŁY (2)

30 MINERAŁY (3)

31 PETROGRAFIA CZYLI NAUKA O SKAŁACH

32 SKAŁA NATURALNY ZESPÓŁ MINERAŁÓW WCHODZĄCY W SKŁAD SKORUPY ZIEMSKIEJ POWSTAŁYM W WYNIKU PROCESU GEOLOGICZNEGO

33 WŁASNOŚCI SKAŁ SĄ OCENIANE W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU POZYSKANIA SKAŁY ORAZ JEJ PÓŹNIEJSZEGO WYKORZYSTANIA DLA KAŻDEGOSPOSOBU POZYSKANIA I WYKORZYSTANIA SKAŁY USTALA SIĘ INDYWIDUALNY ZESTAW WŁASNOŚCI NA PODSTAWIE KTÓREGO OCENIA SIĘ JEJ PRZYDATNOŚĆ

34 WŁASNOŚCI SKAŁ DO PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW FIZYCZNYCH ZALICZAMY:GĘSTOŚĆ SZCZELNOŚĆ POROWATOŚĆ ODPORNOŚĆ NA ROZMRAŻANIE NASIĄKLIWOŚĆ PRZEWODNIOŚĆ CIEPLNĄ

35 WŁASNOŚCI SKAŁ DO PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW MECHANICZNYCH ZALICZAMY:WYTRZYMAŁOŚĆ NA ŚCISKANIE WYTRZYMAŁOŚĆ NA ZGINANIE ŚCIERALNOŚĆ TWARDOŚĆ ODPORNOŚĆ NA UDERZENIE

36

37 SKAŁY MAGMOWE POWSTAJĄ W WYNIKU KRYSTALIZACJI LUB ZASTYGANIA MAGMY LUB LAWY KLASYFIKACJA SKAŁ MAGMOWYCH OPIERA SIĘ NA MIEJSCU POWSTANIA ORAZ ZAWARTOŚCI KRZEMIONKI W SKŁADZIE CHEMICZNYM

38 SKAŁY MAGMOWE ZE WZGLĘDU NA MIEJSCE POWSTANIA SKAŁY MAGMOWE DZIELĄ SIĘ NA: Wylewne Subwulkaniczne Hipabisalne Mezoabisalne Głębinowe

39 SKAŁY MAGMOWE Stosuje się również prostszy podział ze względu na miejsce powstania Głębinowe Żyłowe Wylewne

40 Głównym kryterium jest procentowaSKAŁY MAGMOWE ZE WZGLĘDU NA SKŁAD CHEMICZNY SKAŁY MAGMOWE DZIELĄ SIĘ NA: Kwaśne Obojętne Zasadowe Głównym kryterium jest procentowa zawartość krzemionki.

41 MAGMOWE KWAŚNE GŁĘBINOWE (granitoidy, granity, admelity, granodiotyty, tonality) ŻYŁOWE (aplity, mikrogranity, pegmatyty, lamprofiry) WYLEWNE (porfiry, ryolity, ryodacyty, dacyty, obsydiany, smołowce, perlty, pumeksy)

42 Skały kwaśne głębinowe

43 Skały kwaśne żyłowe

44 Skały kwaśne wylewne

45 MAGMOWE OBOJĘTNE GŁĘBINOWE (sjenit, mozonit, dioryt)ŻYŁOWE (lamprofiry) WYLEWNE (trachit, latyt, andezyt, trchiandezyt, trachibazalt)

46 Skały magmowe obojętne

47 MAGMOWE ZASADOWE GŁĘBINOWE (gabro, noryt, anortozyt)WYLEWNE (bazalt, tefryt, bazanit, fonolit) ŻYŁOWE – występują jako wszystkie z wymienionych

48 Skały magmowe zasadowe

49 SKAŁY OSADOWE SEDYMENTOLOGIAPOWSTAJĄ W WYNIKU NAGROMADZENIA SIĘ MATERIAŁU SKALNEGO PRZENOSZONEGO PRZEZ CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE LUB W WYNIKU WYTRĄCANIA SIĘ Z ROZTWORÓW WODNYCH NAUKA ZAJMUJĄCA SIĘ POWSTAWANIEM SKAŁ OSADOWYCH NOSI NAZWĘ SEDYMENTOLOGIA

50 SKAŁY OSADOWE KLASYFIKACJA SKAŁ OSADOWYCH OPIERA SIĘ NA PODZIALE ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB POWSTANIA. WYRÓŻNIAMY SKAŁY: OKRUCHOWE (ił, iłowiec) PIROKLASTYCZNE (tuf, tufit) REZYDUALNE (terra rosa, boksyt)

51 SKAŁY OSADOWE CHEMOGENICZNE (wapień, anhydryt)ORGANOGENICZNE (węgiel, kreda) PONADTO ISTNIEJE WIELE INNYCH KRYTERIÓW PODZIAŁU SKAŁ OSADOWYCH (np. skład chemiczny, mineralny itp.)

52 Skały osadowe

53 Skały osadowe

54 Skały osadowe

55 Skały osadowe

56 SKAŁY METAMORFICZNE POWSTAJĄ W WYNIKU ODDZIAŁYWANIA WYSOKIEJ TEMPERATURY I/LUB WYSOKOEGO CIŚNIENIA Z MOŻLIWOŚCIĄ ZMIANY STRUKTURY, TRKSTURY ORAZ SKŁADU CHEMICZNEGO I/LUB MINERALOGICZNEGO

57 KLASYFIKACJA SKAŁ METAMORFICZNYCH JEST WIELOKRYTERIALNASKAŁY METAMORFICZNE KLASYFIKACJA SKAŁ METAMORFICZNYCH JEST WIELOKRYTERIALNA tzn. że każde kryterium funkcjonuje niezależnie od innych kryteriów klasyfikacji

58 Skaly metamorficzne

59 Marmury

60

61

62 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ