1 Gminny Program Rewitalizacji Miasta Czeladź na lata 2016 - 2023 Spotkanie edukacyjne na temat rewitalizacji Częstochowa, 12.10.2016

2 Umowa z dnia 01 września 2015 – termin realizacji 31 grudnia 2015 (4 miesiące) Aneks z dnia 22 grudnia 2015: Etap I: opracowanie diagnozy do GPR oraz przedstawienie na mapach w skali co najmniej 1:5000 obszarów zdegradowanych i obszarów do rewitalizacji – do 31.12.2015 Etap II: opracowanie projektu GPR do dna 29.02.2016 Etap III: opracowanie ostatecznego dokumentu GPR do dnia 22.04.2016

3  Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 z dnia 3 lipca 2015  Założeniami Narodowego Planu Rewitalizacji  Ustawą o rewitalizacji z dnia 9 października 2015

4 Rewitalizacja – co to takiego? Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji REWITALIZACJA stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. ! !

5 Rewitalizacja – co to takiego? Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji OBSZAR ZDEGRADOWANY – obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, na którym występuje ponadto co najmniej jedno z negatywnych zjawisk: gospodarczych / środowiskowych / przestrzenno-funkcjonalnych / technicznych. ! !

6 Rewitalizacja – co to takiego? Rewitalizacja odnosi się do sfer: 1.Społecznej; 2.Gospodarczej; 3.Funkcjonalno-Przestrzennej; 4.Technicznej; 5.Środowiskowej.

7 Ostateczna delimitacja obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Diagnoza i wyznaczenie obszaru zdegradowanego i rewitalizacji Warsztat Strategiczny I – 21.10.2015 Zbieranie uwag w postaci papierowej / elektronicznej Zbieranie uwag w formie ustnej Wywiady konsultacyjne Etap diagnostyczny Wizyta wprowadzająca rozpoczęcie prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji – 7.09.2015 r. Wstępna analiza danych statystycznych Wywiady eksperckie (n=5) Wizja lokalna Badania ankietowe z mieszkańcami (n=100) Rada Miejska – przyjęcie Uchwały

8 Warsztat Strategiczny II – 16.11.2015 Etap strategiczny Zbieranie zadań i projektów do GPR Opracowanie Projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Ocena Urzędu Marszałkowskiego Rada Miejska – przyjęcie Uchwały Diagnoza oraz wyznaczenie obszaru zdegradowanego i rewitalizacji Opracowanie wstępnej wersji Gminnego Programu Rewitalizacji Spotkanie konsultacyjne – Nowe MiastoSpotkanie konsultacyjne – Stare Piaski Zbieranie uwag w postaci papierowej / elektronicznej Zbieranie uwag w formie ustnej Wywiady konsultacyjne Opiniowanie GPR Gminny Program Rewitalizacji Miasta Czeladź na lata 2016 - 2023

9  Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% liczby mieszkańców gminy. Proces delimitacji podobszarów kryzysowych oraz podobszarów wskazanych do rewitalizacji:  Wizyta wprowadzająca: spotkanie osób, które w ramach swojej pracy zawodowej zajmują się diagnozowaniem i rozwiązywaniem problemów społecznych, w tym przedstawicieli Urzędu Miasta, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej oraz służb porządkowych – zwanych dalej Zespołem ds. Rewitalizacji. Ustalono sposób delimitacji obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji, a także przedstawiono listę wskaźników i danych, które są niezbędne do opracowania diagnozy.  Wśród najważniejszych wskaźników znalazły się: poziom bezrobocia, wyniki egzaminów gimnazjalnych i egzaminów VI-klasisty, liczba przestępstw i wykroczeń, frekwencja wyborcza, saldo migracji i saldo ruchu naturalnego, poziom przedsiębiorczości, poziom zanieczyszczenia powietrza, wód oraz gleby, liczba awarii sieci wodno-kanalizacyjnych.

10 Pozyskiwanie danych statystycznych i analiza statystyczna: - Długotrwały i nie zawsze skuteczny sposób pozyskiwania danych statystycznych od różnych jednostek publicznych. - Instytucje publiczne dysponujące danymi, w szczególności danymi wrażliwymi nie są przygotowane do tego, aby przekazywać te dane w podziale na mniejsze jednostki terytorialne niż gmina – głownie dot. to jednostek, które działają na obszarze ponadgminnym jak np. Powiatowe Urzędy Pracy. - W związku z problemem z pozyskaniem wszystkich danych w podziale na ulice miasta skoncentrowano się na kilku wskaźnikach, które Zespół ds. Rewitalizacji uznał za kluczowe w diagnozowaniu problemów społecznych. Uznano, że są to: liczba osób korzystających z pomocy społecznej, średnie wyniki egzaminów dla szkół podstawowych i gimnazjalnych według obwodów, których dotyczą oraz średnią frekwencję wyborczą według okręgów wyborczych

11  Proces delimitacji: wskazanie ulic na których mieszkają klienci pomocy społecznej. Obszary zdegradowane zostały wyznaczone tak, aby objąć te ulice na których jest największe nagromadzenie problemów społecznych. Ze względu na utrzymanie spójności obszarów - spójności przestrzenno- funkcjonalnej - w granicach obszarów są tez ulice, które nie pojawiły się jako ulice o wysokim wskaźniku kryzysu.  Poza delimitacją wskaźnikową został wskazany obszar Starego Miasta, którego konieczność rewitalizacji została wskazana w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego.  Dodatkowo do wskazanych obszarów zamieszkałych, włączono obszary niezamieszkałe które mają potencjał rozwojowy zgodnie z art. 10 ust. 3 Ustawy o Rewitalizacji i mogą przyczynić się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym.

12  Zgodnie z Ustawą o Rewitalizacji obszar gminy, który znajduje się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych można wyznaczyć jako obszar zdegradowany, w przypadku występowania w nim negatywnych zjawisk w sferze gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno- funkcjonalnej lub technicznej. PANEL EKSPERCKI: Wskazane obszary kryzysowe na terenie miasta Czeladź obejmowały łącznie ponad 42% mieszkańców całego miasta. Ustawa o Rewitalizacji zakłada, iż w obszarze rewitalizacji może mieszkać jedynie 30% mieszkańców, w związku z powyższym obszar rewitalizacji musiał zostać wybrany spośród obszaru zdegradowanego. Panel z ekspertami pozwolił na doprecyzowanie obszarów rewitalizacji i wybranie obszarów, które charakteryzują się z jednej strony największą koncentracją problemów społecznych, a z drugiej strony posiadają największy potencjał rozwojowy dla miasta.

13 BADANIA Z MIESZKAŃCAMI:  Badania sondażowe z mieszkańcami miasta – najważniejsze problemy i kształt obszarów do rewitalizacji.  WARSZTATY STRATEGICZNE Z PRZEDSTAWICIELAMI ŚRODOWISK LOKALNYCH  OTWARTE KONSULTACJE SPOŁECZNE

14 - informacje o charakterze statystycznym - pozyskiwane z ogólnodostępnych źródeł statystycznych (Bank Danych Lokalnych GUS, Urząd Statystyczny w Krakowie) - dane z: ewidencji ludności, jednostki pomocy publicznej, policji Istotne zagadnienia: - sfera przestrzenno-funkcjonalna : zasoby mieszkaniowe, rynek nieruchomości, stan tkanki mieszkaniowej, szkody górnicze itp. - sfera społeczna: ruch naturalny ludności, trendy demograficzne, pomoc społeczna, ubóstwo, przestępczość, aktywność organizacji pozarządowych, frekwencja, uzależnienia, poziom wykształcenia itp. - sfera gospodarcza: aktywność gospodarcza, struktura podmiotów gospodarczych, bezrobocie itp. - sfera techniczna i środowiskowa: infrastruktura, jakość i ochrona środowiska

15 Ankieta on line na stronie internetowej i w BIP - Ustne zbieranie informacji w Referacie Funduszy Zewnętrznych - Wywiady – minimum 2 sztuki Konsultacje projektu uchwały w sprawie obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji 4.01.2016- 2.2.2016 Uchwała Rady Miejskiej w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji Miasta Czeladź - 29.02.2016 Uchwała Rady Miejskiej w sprawie przystąpienia do opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Czeladź na lata 2016-2023

16  01.03.2016 - 31.03.2016 konsultacje społeczne przygotowanego projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Czeladź na lata 2016-2023. Uzyskanie pozytywnej opinii – ponad 30 różnych instytucji, w tym m.in.:  Zarządu Powiatu Będzińskiego  Zarządu Województwa Śląskiego  Wojewody Śląskiego  Wojewódzki Sztab Wojskowy  Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego  Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego  Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska

17 Uczestnicy: Przedstawiciele samorządu, instytucji publicznych, służb bezpieczeństwa, środowisk gospodarczych, organizacji pozarządowych - warsztat I – 21.10.2015 - cel - określenie specyfiki proponowanych obszarów rewitalizacji oraz określeniem kierunków ich odnowy, a także opracowanie analizy zasobów tych obszarów.

18  - warsztat II – 16.11.2016 – uczestnicy zostali podzieleni na cztery grupy (tyle ile wyznaczonych zostało obszarów do rewitalizacji w mieście). Każda z grup pracowała nad jednym z obszarów rewitalizacji (Stare Miasto, Nowe Miasto, Stare Piaski oraz Kolonia Saturn), zastanawiając się nad tym, jakie działania na danym obszarze są potrzebne i jakie zadania należy realizować. W trakcie pracy następowała wymiana grup, tak by każda z nich pracowała nad każdym z obszarów. Zmieniając obszary rewitalizacji, każda z grup mogła uzupełnić pomysły wcześniejszych. Taki styl pracy pozwolił na zebranie ogromnej liczby scenariuszy, sugestii i projektów, które są odpowiedzią na zdiagnozowane wcześniej w tych obszarach kwestie problemowe.

19  Wystąpienie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Katowicach o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości prognozy oddziaływania na środowisko projektu Gminnego Programu Rewitalizacji.  Pozytywna opinia

20 Obszar 1 – Stare Miasto

21 Zadania do realizacji: Obszar I - Stare Miasto 1.1. Czeladzkie Centrum Wsparcia Rodziny – Centrum Usług Społecznych – Rynek 22. 1.2. Centrum Organizacji Pozarządowych. 1.3. Centrum Wolontariatu. 1.4. Przebudowa i modernizacja budynku Rynek 22 i nadanie mu nowych, społecznie użytecznych funkcji. 1.5.Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych zagrożonych wykluczeniem społecznym – stworzenie Spółdzielni Socjalnych. 1.6. Poprawa dostępności do infrastruktury społecznej – Stworzenie Powiatowego Centrum Usług Społecznych oraz mieszkań chronionych

22 Zadania do realizacji: Obszar I - Stare Miasto 1.7. Poprawa dostępności do mieszkalnictwa komunalnego na terenie Miasta Czeladź – Rewitalizacja budynku mieszkalnego przy ul. Bytomskiej 2 1.8. Poznaj swojego dzielnicowego – poprawa bezpieczeństwa na obszarze Starego Miasta oraz Nowego Miasta. 1.9. Zintegrowane punkty przesiadkowe w mieście z przedsięwzięciami towarzyszącymi. 1.10 Niskoenergtyczne Budynki Użyteczności Publicznej - termomodernizacja budynku Urzędu Miasta Czeladź, ul. Katowicka 45.

23 Obszar II - Kolonia Saturn

24 Zadania do realizacji: Obszar II – Kolonia Saturn 2.1. Centrum Usług Społecznych i Aktywności Lokalnej SATURN – integracja i aktywizacja społeczna mieszkańców miasta, w tym zwłaszcza osób starszych. 2.2. Nowe funkcje społeczno-gospodarcze dla zabytkowej kopalni Saturn w Czeladzi – Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej Saturn. 2.3. Kopalnia Saturn – przestrzeń nowych możliwości. 2.4. Aktywizacja gospodarcza terenu byłej KWK Saturn - budowa ulicy Scheiblera i ulicy Biedermanna (etap 2) wraz z uzbrojeniem terenu (brownfield).

25 Obszar III – Nowe Miasto

26 Zadania do realizacji: Obszar III – Nowe Miasto 3.1. Zaprojektuj własną przestrzeń – akcje happeningowe dla mieszkańców Nowego Miasta. 3.2. Poznaj swojego dzielnicowego – poprawa bezpieczeństwa na obszarze Starego Miasta oraz Nowego Miasta 3.3. Rewitalizacja przestrzeni targowiska przy ul. Miasta Auby na Nowym Mieście. 3.4. Stworzenie miejsca integracji i aktywizacji społecznej osób starszych/seniorów. 3.5. Integracja społeczności lokalnej poprzez organizację Festynu Rodzinnego.

27 Zadania do realizacji: Obszar III – Nowe Miasto 3.6. Pomoc rehabilitacyjna i psychologiczna dla członków Klubu Abstynenta. 3.7. Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych zagrożonych wykluczeniem społecznym – stworzenie Spółdzielni Socjalnych. 3.8. Poprawa efektywności energetycznej obiektów publicznych powiatu będzińskiego poprzez zastosowanie OZE – Powiatowy Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Czeladzi. 3.9. Ograniczenie niskiej emisji poprzez działania termomodernizacyjne – Powiatowy Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Czeladzi.

28 Obszar IV – Stare Piaski

29 Zadania do realizacji: Obszar IV – Stare Piaski 4.1. Aktywizacja społeczna seniorów w dzielnicy Piaski. 4.2. Rewitalizacja poprzez kulturę – odnowienie budynku Traffic i przywrócenie mu funkcji centrum kulturalno-społecznego dzielnicy. 4.3. Poprawa dostępności do mieszkalnictwa komunalnego na terenie Miasta Czeladź – remont budynku mieszkalnego przy ul. Kościuszki 14. 4.4. Aktywizacja rodzin, dzieci i młodzieży zagrożonych wykluczeniem społecznym.

30 Zadania do realizacji: Wszystkie obszary 5.1. Zintegrowany system połączeń rowerowych w powiecie będzińskim 5.2. Poprawa zdolności do zatrudnienia osób poszukujących pracy i pozostających bez zatrudnienia. 5.3. wiesz=rozumiesz=reagujesz 5.4. Edukacja Ludzi Szukających Kompetencji - "ELUSZEK". Program wsparcia rodzicielstwa. 5.5. Pomagamy rodzinom – program wspierania rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji.

31 Zadania do realizacji: Obszar IV – Stare Piaski 5.6. Działamy razem – wsparcie tworzenia grup samopomocy sąsiedzkiej – metodą organizowanie społeczności lokalnej. 5.7. Punkt Informacyjno – Konsultacyjny (PIK). 5.8. Świetlikowa Akademia Rodzica. 5.9. Rozwój usług społecznych – realizacja wiązki projektów zapobiegających ubóstwu i wykluczeniu społecznemu mieszkańców Powiatu Będzińskiego.

32  Przekazanie GPR do oceny – 13.04.2016  Uwagi najistotniejsze: - problem z danymi dot. struktury społeczno-demograficznej wybranych obszarów (wiek, wykształcenie); -dane dot. bezrobocia – brak danych z podziałem na ulice – stąd brak możliwości przeprowadzenia szczegółowej analizy wskaźnikowej – w sytuacji braku danych diagnoza była uzupełniona w oparciu o dane uzyskane na podst. wywiadów, ankiet;

33  Pozytywna ocena merytoryczna Programu : 18.07.2016  Uchwała Rady Miejskiej w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Czeladź na lata 2016-2023 z dnia 28 września 2016  Uchwała w sprawie zasad wyznaczania składu oraz zasady działania Komitetu Rewitalizacji z dnia 28 września 2016

34 Małgorzata Łyżwińska Inspektor Wydział Rozwoju Miasta i Funduszy Zewnętrznych Referat Funduszy Zewnętrznych Urząd Miasta Czeladź [email protected] Tel. 32/76 37 908