1 Gospodarka wodna wsi i rolnictwaKongres Nauk Rolniczych Puławy – 15 maja 2009 r. Prof. dr hab. Edmund Kaca, Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach
2 obecnie oraz możliwości realizacji tych celów w przyszłościCel prezentacji: Przegląd realizacji najważniejszych celów gospodarki wodnej wsi i rolnictwa obecnie oraz możliwości realizacji tych celów w przyszłości
3 Główne cele gospodarki wodnejwsi i rolnictwa: ochrona wód przed zanieczyszczeniami i przed niewłaściwą ich eksploatacją, zaopatrzenie w wodę ludności wiejskiej, gospodarstw oraz przemysłu, ograniczanie ryzyka i skutków powodzi, podtopień oraz susz, ochrona obszarów NATURA 2000, ekosystemów wodnych i od wód zależnych, zaspokojenie potrzeb wodnych rybactwa, w tym stawowego i in. użytkowników wody.
4 Zakres prezentacji: WstępStan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich, Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych, Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015 roku Wnioski
5 Zakres prezentacji: WstępStan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski
6 Częstość występowania zwykłych wód gruntowych Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Częstość występowania zwykłych wód gruntowych w klasie jakości I, II, III, IV lub V
7 Wrażliwość wód na zanieczyszczania związkami azotu 2006Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Wody niewrażliwe Wody wrażliwe
8 Długość wałów p-pow. do odbudowy lub modernizacji, w kmZakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Długość wałów p-pow. do odbudowy lub modernizacji, w km
9 Długość rzek rolniczych nie sprawnych hydraulicznie, w kmZakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Długość rzek rolniczych nie sprawnych hydraulicznie, w km
10 Powierzchnia GO z urządzeniami melioracji wymagającymi odbudowy,Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Powierzchnia GO z urządzeniami melioracji wymagającymi odbudowy, tys. ha
11 Powierzchnia TUZ z urządzeniami melioracji wymagającymi odbudowy,Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Powierzchnia TUZ z urządzeniami melioracji wymagającymi odbudowy, tys. ha
12 Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Powierzchnia UR uzbrojona w urządzenia do nawodnień i powierzchnia nawadniana, tys. ha
13 Pobór wody do nawodnień, w mln3Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Pobór wody do nawodnień, w mln3
14 Liczba spółek wodnych Zakres prezentacji: WstępStan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Liczba spółek wodnych
15 Wydatki na utrzymanie urządzeń melioracji szczegółowych,Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Wydatki na utrzymanie urządzeń melioracji szczegółowych, zł/ ha
16 Zarys programu Zakres prezentacji: WstępStan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski
17 Coroczne zadania do realizacji wg Programu (2009-2015)Utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych w zdatności i sprawności technicznej. Realizacja inwestycji (reinwestycji) odtworzeniowych wynikłych z potrzeb: powstałych w latach poprzednich, powstałych w danym roku. Realizacja inwestycji nowych (dotyczy obiektów małej retencji wodnej oraz systemów doprowadzania i rozrządu wody). Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski
18 Roczne wydatki na utrzymanie i inwestycjeZakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Roczne wydatki na utrzymanie i inwestycje wg programu gospodarki wodnej rolnictwa na lata (2015), w mln zł/rok, wg IMUZ
19 Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Wnioski: Możliwości gospodarki wodnej wsi są ograniczone: ciągle jeszcze 12% wsi sołeckich nie ma dostępu do wodociągu zbiorowego i aż 84% wsi - do kanalizacji zbiorczej. Stan ten ulega poprawie. W r. ze zbiorczych oczyszczalni ścieków będzie korzystać 35-40% ludności wiejskiej (obecnie - 24%),
20 rośnie częstość i gwałtowność ekstremalnych zjawisk pogodowych,Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Narasta ryzyko wystąpienia groźnych w skutkach powodzi, podtopień i susz, gdyż: rośnie długość nie sprawnych wałów p.-pow., rzek rolniczych oraz liczba nie sprawnych pompowni i systemów melioracyjnych; spada zainteresowanie rolników zbiorowymi formami eksploatacji urządzeń melioracji wodnych; rośnie częstość i gwałtowność ekstremalnych zjawisk pogodowych,
21 Zakres prezentacji: Wstęp Stan i uwarunkowania ochrony wód w obszarach wiejskich Gospodarka wodna rolnictwa w warunkach ekstremów pogodowych Organizacja gospodarki wodnej rolnictwa Zarys programu rozwoju gospodarki wodnej rolnictwa do 2015r. Wnioski Niekorzystnym trendom można przeciwdziałać poprzez odbudowę i modernizację oraz intensyfikację utrzymania istniejącej infrastruktury wodno-melioracyjnej, a także poprzez rozbudowę obiektów retencjonowania, doprowadzania oraz rozrządu wody. Roczny koszt tych działań ocenia się na 1,5 mld zł (trzykrotny wzrost nakładów).
22 Dziękuje za uwagę !