1 GRAMATYKA NA BARDZO DOBRYRODZAJE WYPOWIEDZEŃ Przygotowała Małgorzata Kotkowiak

2 WYPOWIEDZENIE POJEDYNCZENIEROZWINIĘTE Jurto wyjazd. Kasia śpiewa. ROZWINIĘTE Jutro wyjazd do Warszawy. Mała Kasia śpiewa piosenkę.

3 WYPOWIEDZENIE ZŁOŻONEWSPÓŁRZĘDNIE: Pójdę do parku i zrobię zakupy. PODRZĘDNIE: Wróciłem, bo zapomniałem kluczy.

4 WYPOWIEDZENIA Wypowiedzenia dzielimy na dwa rodzaje:Zdania – zawierające czasownik w formie osobowej (orzeczenie), np. Nasza klasa przygotowała wystawę. Równoważniki zdań – nie zawierają czasownika w formie osobowej, np. Przechodzić tylko w miejscach dozwolonych.

5 PODZIAŁ WYPOWIEDZEŃ ZE WZGLĘDU NA CEL WYPOWIEDZIPrzyjeżdżamy do Warszawy we wtorek. Przyjazd do Warszawy we wtorek. oznajmujące O której godzinie odlatuje samolot? O której godzinie odlot samolotu? pytające Proszę zapiąć pasy. rozkazujące Zapiąć pasy. Zabieraj się stąd! Dostałem piątkę z fizyki! Kiedy pozmywasz?! Zabierać się stąd! Nie niszczyć ławek! Cicho! wykrzyknikowe

6 ZAPAMIĘTAJ! ZDANIE – musi zawierać orzeczenie: Pisałem.Zawodnicy rozegrali wspaniały mecz. ZDANIE POJEDYNCZE – zawiera jedno orzeczenie: Piosenkarka śpiewała na estradzie. Marek odprowadził koleżankę.

7 ZAPAMIĘTAJ! ZDANIE POJEDYNCZE NIEROZWINIĘTE –zawiera orzeczenie lub podmiot i orzeczenie, ale bez określeń: Czyta. Pomarańcze dojrzewają.

8 Mój pies szczekał na przechodniów.ZAPAMIĘTAJ! ZDANIE POJEDYNCZE ROZWINIĘTE – zawiera podmiot i orzeczenie rozwinięte za pomocą określeń: Mój pies szczekał na przechodniów.

9 ZAPAMIĘTAJ! ZDANIE ZŁOŻONE – zawiera dwa orzeczenia lub więcej:Siedziałem na widowni i oglądałem mecz piłkarski. Znany tenisista tak grał, że wszyscy go podziwiali.

10 ZAPAMIĘTAJ! ZDANIE WIELOKROTNIE ZŁOŻONE – to więcej niż dwa zdania składowe: Gdy przyszliśmy na szkolną zabawę, okazało się, że muzyka rozbrzmiewała już od dawna i wszyscy znakomicie się bawili. (cztery orzeczenia - cztery zdania składowe)