1 HANDEL DZIEĆMI Konferencja „Przeciwdziałanie krzywdzeniu dzieci” Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

2 Kodeks karny  Art. 253 § 1. Kto uprawia handel ludźmi nawet za ich zgodą, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. § 2. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, zajmuje się organizowaniem adopcji dzieci wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

3 Kodeks karny  Art. 204 § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nakłania inną osobę do uprawiania prostytucji lub jej to ułatwia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Karze określonej w par. 1 podlega, kto czerpie korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez inną osobę, § 3. Jeżeli osoba określona w § 1 lub 2 jest małoletnim, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 § 4. Karze określonej w § 3 podlega, kto zwabia lub uprowadza inną osobę w celu uprawiania prostytucji za granicą

4 Prawo międzynarodowe Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencję NZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Protokół z Palermo) Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniający Konwencję NZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej (Protokół z Palermo) Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii

5 Protokół fakultatywny do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii Art. 2 pkt (a) handel dziećmi oznacza jakiekolwiek działanie lub transakcję, w drodze której dziecko przekazywane jest przez jakąkolwiek osobę lub grupę osób innej osobie lub grupie za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek inną rekompensatę pkt (b) dziecięca prostytucja oznacza wykorzystywanie dzieci do czynności seksualnych za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek rekompensatę w innej formie pkt (c) dziecięca pornografia oznacza jakiekolwiek pokazywanie, za pomocą dowolnych środków, dziecka uczestniczącego w rzeczywistych lub symulowanych ewidentnie czynnościach seksualnych lub też jakiekolwiek pokazywanie organów płciowych w celach przede wszystkim seksualnych

6 kraje pochodzenia - państwa należące do byłego ZSRR - państwa Europy Południowo-Wschodniej kraje tranzytowe - państwa Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry) kraje docelowe - państwa Europy Zachodniej

7 Dziecko – każda istota ludzka w wieku poniżej 18 roku życia (art. 1 Konwencji o Prawach Dziecka) łatwo zwerbować łatwo zwerbować bez trudu przekracza granicę bez trudu przekracza granicę szybko ulega manipulacji szybko ulega manipulacji

8 Profil dziecka – ofiary handlu ludźmi małe dzieci: nielegalna adopcja, wykorzystanie do żebrania małe dzieci: nielegalna adopcja, wykorzystanie do żebrania nastolatki – dziewczynki: wykorzystanie seksualne nastolatki – dziewczynki: wykorzystanie seksualne nastolatki – chłopcy: praca przymusowa, zmuszanie do żebrania, handel narkotykami, zmuszanie do drobnych kradzieży nastolatki – chłopcy: praca przymusowa, zmuszanie do żebrania, handel narkotykami, zmuszanie do drobnych kradzieży

9 Profil dziecka – ofiary handlu ludźmi pochodzące z rodzin będących w trudnej sytuacji ekonomicznej pochodzące z rodzin będących w trudnej sytuacji ekonomicznej pochodzące z rodzin patologicznych pochodzące z rodzin patologicznych należące do mniejszości narodowych należące do mniejszości narodowych

10 Czynniki podwyższające ryzyko handlu dziećmi zła sytuacja ekonomiczna kraju pochodzenia zła sytuacja ekonomiczna kraju pochodzenia konflikty zbrojne (destabilizacja społeczna) konflikty zbrojne (destabilizacja społeczna) ubóstwo ubóstwo niewłaściwa opieka rodzicielska niewłaściwa opieka rodzicielska

11 Handel dziećmi może dotyczyć dzieci cudzoziemskich przebywających na terytorium Polski dzieci cudzoziemskich przebywających na terytorium Polski  pod opieką rodziców  pod opieką osób dorosłych  bez opieki dzieci polskich przebywających na terytorium Polski dzieci polskich przebywających na terytorium Polski dzieci polskich przebywających poza granicami Polski dzieci polskich przebywających poza granicami Polski

12 Mankamenty obecnej sytuacji brak bezpiecznej placówki opiekuńczo- wychowawczej brak bezpiecznej placówki opiekuńczo- wychowawczej weryfikacja dokumentów i więzów pokrewieństwa pomiędzy dzieckiem a osobą dorosłą weryfikacja dokumentów i więzów pokrewieństwa pomiędzy dzieckiem a osobą dorosłą ustanowienie ochrony prawnej na terytorium Polski ustanowienie ochrony prawnej na terytorium Polski organizacja bezpiecznego powrotu do kraju pochodzenia organizacja bezpiecznego powrotu do kraju pochodzenia

13 Zespół do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi DZIAŁANIA: DZIAŁANIA:  powołanie grupy eksperckiej ds. handlu dziećmi  organizacja spotkań konsultacyjno- informacyjnych  organizacja specjalistycznych szkoleń

14 Zespół do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi EFEKTY EFEKTY  uruchomienie siatki ekspertów ds. małoletnich ofiar handlu ludźmi  przybliżenie problematyki handlu dziećmi pracownikom placówek opiekuńczo-wychowawczych

15 Zespół do Spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi PLANOWANE DZIAŁANIA PLANOWANE DZIAŁANIA  ustanowienie kompleksowego modelu wsparcia i ochrony małoletnich ofiar handlu ludźmi - zapewnienie bezpiecznego zakwaterowania - zapewnienie kompleksowej opieki prawnej - organizacja bezpiecznego powrotu

16 Dziękuję za uwagę Zespół ds. Handlu Ludźmi Departament Polityki Migracyjnej MSWiA tel.: 22/60 145 53 fax: 22/60 145 56 e-mail: [email protected]