1 HISTORYCZNE METODY NAUCZANIA JĘZYKÓW OBCYCHMetoda gramatyczno-tłumaczeniowa Metoda audio-lingwalna Metoda bezpośrednia Kognitywna teoria nauczania Metoda cichej drogi Metoda całkowitej reakcji fizycznej Sugestopedia Podejście komunikatywne

2 METODA GRAMATYCZNO-TŁUMACZENIOWA 1najstarsza metoda nauczania języków obcych znana także pod nazwą „metoda klasyczna” stworzona przede wszystkim do nauki łaciny i innych języków klasycznych kluczowym celem jest tłumaczenie z jednego języka na drugi język literacki, dzieła literatury materiałem do studiowania i nauki nacisk na gramatykę i słownictwo całkowite pomijanie kwestii wymowy

3 METODA GRAMATYCZNO-TŁUMACZENIOWA 2umiejętności komunikacyjne nie są istotne nacisk na poprawność, dokładność nauka gramatyki wg sposobu dedukcyjnego podkreślanie podobieństw pomiędzy językiem ojczystym, a nauczanym tradycyjne role studenta i nauczyciela typowe ćwiczenia: tłumaczenie zdań i dłuższych tekstów, czytanie i odpowiadanie na pytania do tekstu, pamięciowa nauka wierszy i innych tekstów, nauka słownictwa (synonimy, antonimy)

4 METODA AUDIO-LINGWALNA 1pierwsza metoda oparta na teorii psychologicznej – behawioryzmie Pawłowa znana także pod nazwą „metoda armii” nowy materiał prezentowany jest w formie dialogu, powtarzanego wiele razy (przeuczenie) brak wyjaśnień gramatycznych, słownictwo ograniczone i ograniczony kontekst zerowa lub bardzo niewielka obecność języka ojczystego, w obawie przed “negatywnym transferem”

5 METODA AUDIO-LINGWALNA 2szerokie zastosowanie pomocy naukowych takich jak: taśmy, kasety, nagrania audio i video, laboratorium językowe itp. wielka waga przywiązywana do wymowy (dryle fonetyczne) unikane błędów za wszelką cenę, natychmiastowe “pozytywne wzmocnienie” po prawidłowej odpowiedzi tendencja do manipulowania kontekstem oraz strukturami językowymi typowe ćwiczenia: pamięciowa nauka dialogów, dryle (na słownictwo, wymowę, gramatykę)

6 METODA BEZPOŚREDNIA 1 nazwa metody sugeruje bezpośredni związek z językiem nauczanym oparta na podobieństwach pomiędzy akwizycją języka pierwszego a obcego całkowita rezygnacja z języka ojczystego (nawet w grupach zerowych) nacisk na mowę, wielokrotne powtórzenia kluczowy cel - komunikacja zasada „tutaj i teraz” słownictwo zawsze prezentowane w kontekscie

7 METODA BEZPOŚREDNIA 2 bardzo duża waga przykładana do wymowynauka gramatyki sposobem induktywnym program oparty na tematach i sytuacjach a nie strukturach istotna kultura, historia kraju języka uczonego podkreślanie poprawności typowe ćwiczenia: dialogi, pytania-odpowiedzi, wykonywanie instrukcji (np.rysowanie mapy)

8 KOGNITYWNA TEORIA NAUCZANIA 1oparta na psychologii Gestalt pojęcie kognitywny definiowany jako wiedzący rozróżnienie nauki ze zrozumieniem i pamięciowej imitacji materiał do nauki musi posiadać logiczną organizację i być znaczeniowo sensowny nowa wiedza musi się w naturalny sposób wiązać z już posiadaną wpływy z lingwistyki - gramatyka generatywno-transformacyjna

9 KOGNITYWNA TEORIA NAUCZANIA 2żywy język charakteryzuje się kreatywnością,rządzoną regułami reguły gramatyczne są psychologicznie realne człowiek jest szczególnie wyposażony do nauki języków żywy język to taki w którym myślimy języki mają podobną strukturę głęboką

10 METODA CICHEJ DROGI 1 stworzona przez C. Gattegno jako reakcja na behawioryzm zakłada ona, że nauka jest ułatwiana jeśli uczeń odkrywa i tworzy nauczanie powinno być podporządkowane uczeniu się nie nauczyciel, a uczeń jest w centrum uwagi przedmioty takie jak: wykresy, diagramy, patyczki ułatwiają uczenie się

11 METODA CICHEJ DROGI 2 cisza jest narzędziem (stąd nazwa), pozwala na autonomię ucznia język służy do wyrażania siebie,uczniowie decydują o własnej nauce (tempie, zakresie) nauczyciel powinien się koncentrować na postępach ucznia, a nie jego perfekcji (każdy uczy się w sposób indywidualny) od początku wszystkie 4 umiejętności językowe ważne i ćwiczone typowe ćwiczenia:wykresy(dźwięków, kolorów,słownictwa), gesty,patyczki Cuisinere

12 METODA CAŁKOWITEJ REAKCJI FIZYCZNEJ 1stworzona przez J. Ashera jako przykład metody opartej na zrozumieniu podkreśla podobieństwa pomiędzy akwizycją języka ojczystego a nauką obcego przetwarzanie języka jest powiązane z czynnościami fizycznymi znaczenie jest wyjaśniane poprzez czynności, pamięć aktywizuje się przez reakcje na działanie (kinesteza) nauka odbywa się poprzez obserwacje i działanie

13 METODA CAŁKOWITEJ REAKCJI FIZYCZNEJ 2obniżenie filtra emocjonalnego, najpierw rozumienie, potem mówienie niezbyt wiele powtórzeń - tylko nowe jest motywujące tolerancja dla błędów ocena postępów także za pomocą czynności, działań oczywiste ograniczenia metody (tylko początkujące poziomy, tryb rozkazujący,proste słownictwo) typowe ćwiczenia: dryle oparte na czynnościach, sekwencje zadań do wykonania,zamiana ról

14 SUGESTOPEDIA 1 stworzona przez G.Lozanowa w oparciu o percepcje pozazmysłową programowanie neurolingwistyczne przy właściwych warunkach uczniowie mogą osiągnąć stan pełnej relaksacji prowadzącej do przyspieszonego uczenia się zachęcanie do podejścia „dziecinnego”, infantylizacji teksty słuchane i pokazywane zawierają język możliwy do natychmiastowego użycia autonomia nauczyciela pomaga w lepszym doborze materiału

15 SUGESTOPEDIA 2 całkowita uwaga skupiona na komunikacji, pomijanie formy 2 „koncerty” (czytania) z muzyka klasyczną w tle sztuki piękne(malarstwo, muzyka,teatr) są pomocne w nauce poprzez integracje sztuki i psychiki najbardziej cenione umiejętności to mówienie i znajomość słownictwa, tolerancja dla błędów typowe ćwiczenia: sugestia, wizualizacja, odgrywanie ról,czytanie na głos, śpiewanie, tańczenie

16 PODEJŚCIE KOMUNIKATYWNE 1odwrócenie akcentu z kompetencji lingwistycznych na kompetencje komunikatywne tradycyjny program nauczania oparty na strukturach zastąpiony programem funkcjonalnym, pojęciowym podkreślanie roli autentycznych materiałów ćwiczenia oparte na „luce informacyjnej” powstanie analizy potrzeb ucznia (języki do specjalnych celów) nacisk nie na CZEGO uczyć, ale na JAK się komunikować

17 PODEJŚCIE KOMUNIKATYWNE 2szkoła „silna” nauka oparta na zadaniach rola kontekstu społecznego szansa negocjacji znaczenia ograniczona rola nauczyciela ćwiczenia w grupach, zespołach,parach. szkoła „słaba” najpierw nauka struktury, potem jej użycie najpierw ćwiczenia kontrolowane, potem wolne nacisk na płynność ostatecznie zwyciężyła

18 WNIOSKI - PODSUMOWANIEkażda z metod wniosła do dzisiejszej dydaktyki coś nowego, oryginalnego dziś przeważa eklektyzm,kompilacja technik i procedur z poszczególnych metod przykłady: dryle fonetyczne z metody AL synonimy, tłumaczenie z metody GT,obniżanie filtra emocjonalnego, nauka bez stresowa z sugestopedii, korzystanie podobieństw pomiędzy L1 i L2 z metod bezpośredniej i całkowitej reakcji fizycznej, odgrywanie ról, luka informacyjna z metody komunikatywnej itp.

19 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ZAPRASZAM NA PRZERWĘ