1 Implementacja wymogów EMIR w KDPW_CCPMarcin Truchanowicz Dyrektor Zarządzający KDPW_CCP S.A. Warszawa, r.
2 Wymogi Rozporządzenia EMIR dla CCPWymogi organizacyjne Zasady prowadzenia działalności Wymogi kapitałowe Wymogi ostrożnościowe Autoryzacja Procedura ustalania klas kontraktów podlegających obowiązkowi centralnego rozliczenia Repozytorium Transakcji
3 1. Wymogi organizacyjne (I).Kadra Zarządzająca (o nieposzlakowanej opinii i doświadczeniu; 1/3 niezależnych członków, przynajmniej dwóch): Zarząd Rada Nadzorcza Komitet ds. Ryzyka (podlegający Zarządowi/Radzie Nadzorczej): Skład: przedstawiciele Uczestników, niezależni członkowie Zarządu/Rady Nadzorczej, przedstawiciele klientów; niezależni eksperci zewnętrzni, przedstawiciele nadzoru, pracownicy CCP – bez prawa głosu podczas posiedzeń; Zadania – doradztwo w zakresie zarządzania ryzykiem CCP w kwestiach: znaczącej zmiany modelu ryzyka, procedury na wypadek niewykonania zobowiązań, kryteriów przyjmowania członków rozliczających, rozliczania nowych klas instrumentów, outsourcingu funkcji.
4 1. Wymogi organizacyjne (II) -shareholdersInformacje o wielkości udziałów oraz danych osobowych akcjonariuszy/udziałowców bezpośrednich/pośrednich, oraz os. fizycznych/prawnych posiadających znaczne pakiety akcji, przekazane do właściwego organu są niezbędne do uzyskania zezwolenia; Niekorzystny dla właściwego zarządzania CCP wpływ udziałowców, może doprowadzić do cofnięcia zezwolenia dla CCP; O zamiarze podwyższenia lub zbycia udziałów przez akcjonariusza przekraczających 10%, 20%, 30% lub 50% musi zostać powiadomiony właściwy organ dla CCP, który w ciągu 60 dni wydaje ocenę. KDPW_CCP: nie dotyczy
5 2. Zasady prowadzenia działalności (I)prowadzenie dokumentacji: 10-letni okres przechowywania; obowiązki informacyjne wobec właściwych organów: zmiana kierownictwa, nabycie udziałów w CCP, konflikty interesów: procedury rozstrzygające, zachowanie poufności informacji, outsourcing: dozwolony, CCP bierze pełną odpowiedzialność.
6 2. Zasady prowadzenia działalności (II)ciągłość działania: ośrodek zapasowy: powinien rozpocząć działanie w ciągu 2 godzin; strategia i plan przywrócenia gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej: identyfikacja najbardziej znaczących funkcji biznesowych; zapewnienie terminowego wykonania najważniejszych usług na odpowiednim poziomie; przy ustalaniu właściwego/bezpiecznego czasu przywracania wszystkich funkcji należy brać pod uwagę wpływ na efektywność rynku; analiza skutków biznesowych w celu identyfikacji najważniejszych funkcji, dla których minimalny poziom usług musi być zapewniony; regularne przeprowadzanie testów ciągłości działania i aktualizacja Planów Odtworzeniowych; ustalenie i wdrożenie procedury zapewniającej terminowość rozliczeń w przypadku cofnięcia zezwolenia; KDPW_CCP posiada: ośrodek zapasowy, System Zachowania Ciągłości Funkcjonowania, Plan Odtworzeniowy, obowiązkowe testy z uczestnikami przeprowadzane są jeden raz w roku.
7 2. Zasady prowadzenia działalności (III)wymogi dotyczące uczestnictwa: kategorie uczestników; kryteria dopuszczania uczestników; wymogi kapitałowe; wymogi operacyjne; zasady zawieszania oraz wykluczania uczestników; Instytucja finansowa (kontrahent finansowy w rozumieniu art. 2 pkt 8 projektu rozporządzenia EMIR) Typy uczestnictwa dla uczestnika rozliczającego GUR IUR Izba rozliczeniowa Typ uczestnictwa dla uczestnika nierozliczającego Uczestnik nierozliczający
8 Tryb zawarcia umowy o uczestnictwo – rynek OTCTryb uproszczony (zawarcie umowy w terminie rozpoczęcia przez KDPW_CCP rozliczeń): Tryb zwykły (zawarcie umowy po terminie rozpoczęcia przez KDPW_CCP rozliczeń): Publikacja terminu rozpoczęcia rozliczeń przez KDPW_CCP Złożenie wniosku oraz dokumentów (tryb uproszczony) Rozpoczęcie rozliczeń przez KDPW_CCP Uzyskanie statusu uczestnika Wykonanie obowiązków uczestnika rozliczającego Złożenie wniosku oraz dokumentów Uzyskanie statusu uczestnika Wykonanie obowiązków uczestnika rozliczającego
9 2. Zasady prowadzenia działalności (III)przejrzystość: dostępna publicznie tabela opłat; Informacja o ryzyku związanym ze świadczonymi usługami; informacje o wolumenach rozliczonych transakcji; informacja o wymogach operacyjno-technicznych komunikacji z CCP; przypadki naruszenia warunków uczestnictwa; segregacja i przenoszenie: odrębne konta dla poszczególnych uczestników; odrębne konta pozycji własnych i pozycji klientów;
10 3. Wymogi kapitałowe dla CCP (I)Wymóg główny 7,5 mln EUR Kapitał CCP nie powinien być niższy niż suma: wydatków operacyjnych koniecznych do poniesienia w określonym czasie na restrukturyzację; wymogów kapitałowych na ryzyko operacyjne; wymogów kapitałowych na ryzyko kredytowe, kontrpartnera, rynkowe pochodzące z działalności pozarozliczeniowej; wymogów kapitałowych na ryzyko prawne oraz biznesowe.
11 3. Wymogi kapitałowe dla CCP (II)Kapitał na wydatki operacyjne – minimum roczne wydatki na: zatrudnienie pracowników; wydatki zewnętrzne – biura, IT, marketing, energia, outsourcing, consulting; podatki; straty operacyjne oraz inne wydatki zdefiniowane w zasadach rachunkowości.
12 3. Wymogi kapitałowe dla CCP (III)Wymogi kapitałowe na ryzyko operacyjne: The Basic Indicator Approac; The Advanced Measurement Approaches (za zgodą KNF); AMA ≥ 80%BIA.
13 3. Wymogi kapitałowe dla CCP (IV)Wymogi kapitałowe na ryzyko kredytowe, kontrpartnera, rynkowe pochodzące z działalności pozarozliczeniowej: Zgodne z wymogami dla banków określonych w CRR (Capital Requirements Regulation); Ryzyko kredytowe = 8% risk-weighted assets; Ryzyko rynkowe = standardowe podejście stosowane przez banki określone w CRD (Capital Requirements Directive).
14 3. Wymogi kapitałowe dla CCP (V)Kapitał KDPW_CCP Dzisiaj mln zł Do końca 2012r. – 200 mln zł Szacunkowy wymóg kapitałowy dla KDPW_CCP zgodnie ze standardami technicznymi EBA: około 50 mln zł
15 4. Wymogi ostrożnościowe (I)Zarządzanie ekspozycjami: CCP powinien mierzyć i oceniać swoje ekspozycje płynnościowe i kredytowe względem każdego uczestnika rozliczającego w czasie zbliżonym do rzeczywistego; w tym celu CCP powinien mieć dostęp do odpowiednich źródeł wyceny; KDPW_CCP: wymóg spełniony Depozyty zabezpieczające CCP wylicza i pobiera je celem ograniczenia ekspozycji kredytowej względem swoich uczestników rozliczających; powinny pokrywać co najmniej straty wynikłe z 99% zmian ekspozycji w danym horyzoncie czasowym; CCP regularnie monitoruje i dopasowuje poziom depozytów do aktualnej sytuacji rynkowej; Art wersji EMIR z MF Autor: Marcin Truchanowicz
16 4. Wymogi ostrożnościowe (II)Depozyty zabezpieczające – c.d. CCP opracowuje modele i parametry do wyznaczenia wymogów dot. depozytów tak, aby odpowiadały one poziomowi ryzyka rozliczanych produktów oraz uwzględniały czas pomiędzy wezwaniami do wpłat, płynność rynku i możliwe zmiany w czasie trwania transakcji CCP pobiera depozyty intraday, co najmniej po przekroczeniu zdefiniowanych progów CCP pobiera depozyty adekwatnie do ryzyka wynikającego z pozycji zapisanych na każdym koncie; może też wyliczać depozyty w odniesieniu do portfela, jeśli stosowana metodologia jest ostrożna i solidna KDPW_CCP: w/w wymogi spełnione; weryfikacja po publikacji RTS uszczegóławiających wartości procentowe i horyzonty czasowe dla okresu likwidacji oraz wyliczanie historycznej zmienności dla różnych klas instrumentów Art. 41
17 3. Wymogi ostrożnościowe (III)Fundusz rozliczeniowy: służy ograniczeniu ekspozycji kredytowej CCP względem uczestników rozliczających przekraczającej straty pokryte przez depozyty; CCP ustanawia minimalną wartość, poniżej której zasoby funduszu nie mogą spaść; CCP ustanawia minimalną wartość wpłat do funduszu i kryteria wyliczenia wpłat poszczególnych uczestników – wpłaty muszą być proporcjonalne do ich ekspozycji; Ma co najmniej pokrywać straty wynikłe z defaultu największego uczestnika lub łącznie drugiego i trzeciego, jeśli suma ich ekspozycji jest większa; wyliczane dla ekstremalnych, ale prawdopodobnych warunków rynkowych; Scenariusze powinny uwzględniać najbardziej zmienne okresy, jakie zdarzyły się na rynkach rozliczanych przez CCP, oraz potencjalne przyszłe zdarzenia; CCP może utworzyć wiele funduszy dla różnych klas instrumentów; KDPW_CCP: w/w wymogi spełnione; weryfikacja po publikacji RTS definiujących ekstremalne, ale prawdopodobne warunki rynkowe Art. 42
18 4. Wymogi ostrożnościowe (IV)Pozostałe środki finansowe: CCP powinien utrzymywać odpowiednie i dostępne zasoby finansowe do pokrycia ewentualnych strat przekraczających środki zgromadzone w depozytach i w funduszu; W skład tych środków powinny wchodzić kapitały własne CCP - łatwo dostępne i dedykowane specjalnie do tego celu (a więc odrębne od minimalnego poziomu kapitału założycielskiego); Fundusz wraz z pozostałymi zasobami mają w każdym czasie zapewnić CCP możliwość pokrycia strat wynikłych z defaultu co najmniej 2 uczestników rozliczających, na których CCP ma największe ekspozycje w ekstremalnych lecz prawdopodobnych warunkach rynkowych; w przypadku defaultu uczestnika rozliczającego CCP może zażądać od uczestników wypłacalnych dodatkowych wpłat; Uczestnicy powinni mieć zalimitowane ekspozycje względem CCP; KDPW_CCP: w/w wymogi spełnione; po publikacji Rozporządzenia EMIR i RTS zostanie wydzielony odpowiedni, dedykowany na pokrycie strat kapitał własny CCP Art. 43 Autor: Marcin Truchanowicz
19 4. Wymogi ostrożnościowe (V)Środki kontroli ryzyka płynnościowego: CCP ma mieć stały dostęp do odpowiedniej płynności – np. w postaci linii kredytowej, do pokrycia swoich potrzeb płynnościowych w sytuacji, gdy środki finansowe, którymi dysponuje, nie są natychmiast dostępne; Max. 25% linii kredytowej potrzebnej CCP może zapewnić jeden uczestnik rozliczający, jego spółka-matka lub spółka-córka; Potencjalne wymogi płynnościowe wyliczane codziennie w uwzględnieniem defaultu co najmniej 2 uczestników, na których CCP ma największe ekspozycje; KDPW_CCP: konieczność otrzymania dostępu do linii kredytowej NBP; wniosek po publikacji RTS uszczegóławiających zasady zarządzania ryzykiem płynnościowym Art. 44 Autor: Marcin Truchanowicz
20 4. Wymogi ostrożnościowe (VI)Kolejność uruchamiania środków systemu gwarantowania rozliczeń: depozyty zabezpieczające niewypłacalnego uczestnika wpłata niewypłacalnego uczestnika do funduszu dedykowane kapitały własne CCP wpłaty pozostałych uczestników rozliczających do funduszu CCP nie może użyć depozytów uczestników wypłacalnych do pokrycia strat wynikłych z defaultu innego uczestnika KDPW_CCP: konieczna zmiana w regulacjach dot. kolejności wykorzystania środków (kapitały własne CCP przed wpłatami do funduszu uczestników wypłacalnych) - po publikacji RTS określających szczegółowo metodologię wyliczeń i utrzymywania dedykowanych kapitałów własnych CCP w odpowiedniej wysokości Art. 45 Autor: Marcin Truchanowicz
21 4. Wymogi ostrożnościowe (VII)Wymogi dotyczące zabezpieczeń: CCP akceptuje tylko wysoce płynne zabezpieczenia o minimalnym ryzyku kredytowym i rynkowym do pokrycia początkowych i bieżących ekspozycji względem swoich uczestników rozliczających; W przypadku kontrpartnerów niefinansowych CCP może akceptować gwarancje bankowe CCP stosuje odpowiednie haircuty; Przy ustanawianiu listy akceptowalnych zabezpieczeń i odpowiednich haircutów CCP bierze pod uwagę ryzyko płynnościowe w następstwie defaultu uczestnika rynku i ryzyko koncentracji aktywów; CCP może w odpowiednich warunkach akceptować jako depozyty instrumenty bazowe kontraktów na instrumenty pochodne lub instrumenty finansowe, które stanowią źródło ekspozycji CCP; KDPW_CCP: w/w wymogi spełnione; weryfikacja nastąpi po publikacji RTS określających typy zabezpieczeń uważanych za wysoce płynne, jak gotówka, złoto, obligacje rządowe, korporacyjne wysokiej jakości i zabezpieczone oraz haircuty i warunki, w których gwarancje banków komercyjnych mogą być akceptowane jako zabezpieczenie Art. 46
22 4. Wymogi ostrożnościowe (VIII)Polityka inwestycyjna: Środki finansowe inwestowane przez CCP tylko w gotówkę lub wysoce płynne instrumenty finansowe z minimalnym ryzykiem rynkowym i kredytowym; Konieczna możliwość szybkiego zamknięcia inwestycji; Depozyty i środki funduszu powinny być przechowywane u operatorów systemów rozrachunku papierów wartościowych gwarantujących ich pełną ochronę; Depozyty gotówkowe powinny być składane u autoryzowanych instytucji finansowych lub na lokatach banku centralnego; CCP ma zapewnić, że aktywa składane przez niego do innej instytucji muszą być identyfikowalne w podziale na aktywa należące do uczestników rozliczających, do CCP i do tej instytucji finansowej poprzez zastosowanie różnych nazw kont; CCP nie inwestuje swojego kapitału ani zabezpieczeń składanych przez uczestników we własne papiery wartościowe lub te należące do jego spółki-matki lub spółki zależnej; KDPW_CCP: w/w wymogi spełnione; weryfikacja nastąpi po publikacji RTS określających, jakie instrumenty finansowe można uznać za wysoce płynne i niosące ze sobą minimalne ryzyko kredytowe i rynkowe Art. 47
23 4. Wymogi ostrożnościowe (IX)Procedury defaultowe: CCP musi posiadać szczegółową procedurę defaultową; coroczna weryfikacja procedury; niezwłoczna informacja z CCP do nadzoru o zagrożeniu defaultem; niezwłoczna informacja z nadzoru do ESMA, właściwych członków ESBC i nadzoru właściwego dla uczestnika w defaulcie przeniesienie aktywów i pozycji klientów uczestnika w defaulcie do wypłacalnych uczestników rozliczających, z którymi wcześniej podpisano odpowiednie umowy; przy przenoszeniu - zachowanie właściwego poziomu segregacji; KDPW_CCP: brak konieczności zmian - posiada odpowiednie procedury i oferuje różne poziomy segregacji Art. 48
24 4. Wymogi ostrożnościowe (X)Weryfikacja modeli, stress testy i back testy: CCP regularnie weryfikuje modele i parametry stosowane do wyliczeń depozytów, wpłat do funduszu, wymogów dot. zabezpieczeń i innych mechanizmów kontroli ryzyka Modele poddawane rygorystycznym i częstym stress testom Metodologia poddawana back testom Wymóg przekazywania informacji do lokalnego nadzoru i ESMA o wynikach przeprowadzonych testów oraz uzyskania ich akceptacji na zmianę modeli i parametrów Modele, parametry i ich zmiany podlegają ocenie Kolegium Wymóg regularnego testowania procedur defaultowych przez CCP i wyjaśniania ich uczestnikom rozliczającym CCP publikuje kluczowe dane dot. modelu zarządzania ryzykiem i założeń wykorzystywanych w stress testach KDPW_CCP: wymogi spełnione; weryfikacja nastąpi po publikacji RTS określających typy testów, jakie należy przeprowadzić dla różnych klas instrumentów i portfeli, zaangażowanie uczestników lub innych podmiotów w testy, częstotliwość i horyzonty czasowe testów oraz kluczowe informacje do publikacji Art. 49 Autor: Marcin Truchanowicz
25 5. Autoryzacja (I) Wniosek do lokalnego nadzoruwymóg kapitałowy min. 7,5 mln EUR autoryzacja dla CCP precyzuje, jakich usług i rodzajów działalności (w tym także jakich klas instrumentów) dotyczy CCP dostarcza dokumenty poświadczające zgodność z Rozporządzeniem Lokalny nadzór natychmiast przekazuje wniosek do ESMA i Kolegium 30 dni roboczych na sprawdzenie kompletności wniosku przez nadzorcę: niekompletny - nadzór wyznacza termin na uzupełnienie; kompletny - nadzór powiadamia CCP, Kolegium oraz ESMA
26 5. Autoryzacja (II) 4. Opinia Kolegium do rozważenia przez nadzorcęJeśli pozytywna, a nadzór jest innego zdania – nadzór przedstawia pełne uzasadnienie i wyjaśnienie różnicy zdań Jeśli jednomyślnie negatywna (zdanie nadzoru nie brane pod uwagę) odmowa autoryzacji + uzasadnienie; nadzorca może skierować sprawę do ESMA i przekazuje tę decyzję innym właściwym organom nadzoru Jeśli brak jednomyślności i negatywna opinia 2/3 członków kolegium – lokalny nadzór może skierować sprawę do ESMA w ciągu 30 dni kalendarzowych od daty przyjęcia negatywnej opinii Nadzorca wstrzymuje autoryzację do czasu wydania opinii przez ESMA i to w zgodności z tą opinią podejmuje ostateczną decyzję W terminie 6 miesięcy od złożenia kompletnego wniosku organ nadzoru informuje CCP o odmowie bądź udzieleniu zezwolenia wraz z wyczerpującym uzasadnieniem. Autor: Marcin Truchanowicz
27 6. Procedura ustalania klas kontraktów podlegających obowiązkowi centralnego rozliczenia (I)PODEJŚCIE ODDOLNE Nadzorca krajowy autoryzuje CCP do rozliczania danej klasy derywatów OTC Natychmiastowe powiadomienie ESMA o tej autoryzacji (regulacyjne standardy techniczne – RST – uszczegółowią obowiązkową treść takiego powiadomienia) W ciągu 6 m-cy ESMA, po konsultacjach publicznych, z ERRS (Europejska Rada Ryzyka Systemowego) i ewentualnie z odpowiednimi nadzorami krajów trzecich, przedkłada Komisji Europejskiej (KE) do zatwierdzenia RST określające: Klasę derywatów OTC mającą podlegać obowiązkowi centralnego rozliczania Datę/y, od kiedy ten obowiązek staje się skuteczny, w tym proces stopniowego wdrażania i kategorie kontrahentów, których ten obowiązek dotyczy Minimalny okres pozostały do wygaśnięcia kontraktu
28 6. Procedura ustalania klas kontraktów podlegających obowiązkowi centralnego rozliczenia (II)PODEJŚCIE ODGÓRNE ESMA: z własnej inicjatywy oraz po konsultacjach publicznych, z ERRS i ewentualnie z odpowiednimi nadzorami krajów trzecich może powiadomić KE o klasach kontraktów na derywaty OTC, które: powinny znaleźć się w jej Rejestrze publicznym oraz podlegają obowiązkowi centralnego rozliczania, a co do których żadne CCP nie otrzymało jeszcze autoryzacji. Następnie ESMA publikuje wezwanie do przedstawienia wniosków dot. centralnego rozliczania tych klas kontraktów.
29 6. Procedura ustalania klas kontraktów podlegających obowiązkowi centralnego rozliczenia (III)KDPW_CCP wystąpi z wnioskiem o zezwolenie na rozliczanie następujących instrumentów finansowych: I faza – 1 stycznia 2013 forwardy na stopę procentową (Forward Rate Agreements ) swapy stopy procentowej (Interest Rate Swaps) REPO II faza – 1 stycznia 2014 swapy walutowe (FX swap) opcje walutowe (FX option) opcje na stopę procentową swapy procentowo-walutowe (CIRS)
30 7. Repozytorium (I) Obowiązek rejestracji transakcji;Raportowanie transakcji rozliczanych przez CCP; Regulowany; OTC; [Poprzez system CCP] Raportowanie transakcji nierozliczanych przez CCP; [Poprzez stronę www]
31 Dziękuję za uwagę !