1 Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja, turystyka, biotechnologia

2 Funkcje i rola lasów LAS jest to wielowarstwowe zwarte zbiorowisko roślinne, w którym dominującą formację stanowią drzewa. Za las uważa się obszar porośnięty drzewami o powierzchni większej niż 0,10 ha. Jest to jeden z odnawialnych zasobów przyrody, powstający w wyniku procesu lasotwórczego jako kompleks, w którym roślinność, świat zwierzęcy, klimat lokalny, stosunki wodne i gleba związane są ze sobą wzajemnymi wpływami i współzależnościami. Proces lasotwórczy może przebiegać samorzutnie lub przy współdziałaniu człowieka, tj. stosowanych przez niego zabiegów gospodarczych. W warunkach naturalnych polega on na przemianach szaty roślinnej, świata zwierzęcego i siedliska, sprzężonych ze sobą i uzależnionych od środowiska przyrodniczego, w konsekwencji dochodzi do ukształtowania się odpowiednio zorganizowanych i scalonych - ekosystemów leśnych. Przemiany te mają zatem charakter sukcesji ekologicznej i prowadzą do stopniowego opanowywania terenu bezleśnego przez las oraz do przekształcania się przejściowych form lasu w bardziej trwałe.

3 Dostarczają drewna, owoców, ziół, grzybów, żywicy, Są siedliskiem życia dzikich zwierząt Kształtują i wpływają na warunki środowiska przyrodniczego. regulują stosunki wodne, zmniejszają erozję gleb, regulują wahania temperatury, chronią przed wiatrem. Obecnie w Polsce przeważają lasy iglaste (ok. 78%). przeważają lasy o powierzchni mniejszej niż 25 ha, dużych kompleksów leśnych stanowiących fragmenty dawnych puszcz jest zaledwie 50. wyróżnia się 5 zasadniczych typów lasów: bory, grądy, łęgi, olsy i lasy górskie. Funkcje i rola lasów

4 Przez pojęcie gospodarcze rozumie się wszystkie użyteczności dostarczane przez las, które są związane z produkcją drewna i użytków ubocznych (zwierzyna łowna, kora, jagody, zioła, grzyby itp.) Gospodarcze funkcje lasu nazywa się często funkcjami materialnymi, produkcyjnymi, surowcowymi jak i ekonomicznymi. Jako najważniejsze pośród gospodarczych wymienia się: funkcje majątkowe, funkcje surowcowe, funkcje dochodowe, funkcje miejsca pracy, funkcje rekultywacji i rezerwy powierzchni oraz szczególne funkcje gospodarcze lasu. Gospodarcze wykorzystanie lasu

5 Las regulatorem gospodarki wodnej Korzystne oddziaływanie lasu na gospodarkę wodną będzie stale przybierać na znaczeniu. W powietrzu zawarte są pewne ilości wody, które liście i igliwie wyłapują. Następnie skroplona wilgoć spływa po korze do gleby leśnej. Udział tego typu opadów stanowi niekiedy w górskich lasach aż 70% procent. Ogromne znaczenie jednak dla ochrony wód jest to, iż gleba razem z warstwą ściółki leśnej i humusu potrafi tę wilgoć dobrze zmagazynować. Dzięki temu regiony zalesione mają bardziej wyrównany w ciągu roku poziom nasycenia gleb wilgocią. Regiony te obchodzą się często bez zapór wodnych, które mają za zadanie wyrównać poziom wody w ziemi – retencja wody w glebie. Las przeciwdziała również zanieczyszczeniu wód. Jest on jedynym, niezastąpionym filtrem wody źródlanej.

6 Powierzchnie leśne

7 Lasy odegrały kluczową rolę w procesie uprzemysłowienia: Źródło energii Surowiec dla przemysłu drzewnego Surowiec dla przemysłu papierniczego Kurczące się zasoby leśne zmusiły wiele krajów do podjęcia działań w kierunku powtórnego zalesienia Przejście od niezrównoważonego do zrównoważonego rozwoju wiąże się z przejściem od eksploatacji do starannej gospodarki i ochrony W Ameryce Północnej punkt zwrotny w historii leśnictwa nastąpił w 1891 roku – General Revision Act, który pozwolił na tworzenie rezerwatów leśnych i spowodował, że lasy państwowe przestano traktować jako niewyczerpalne źródło drewna

8 Jak w każdym stabilnym i dojrzałym ekosystemie, straty spowodowane ginięciem pewnych organizmów (drzew) są równoważone przyrostem nowych. Osiągnięcie równowagi zależy od stosunku miedzy przyrostem a pozyskiwaniem drewna. odnawianie naturalne sztuczne

9 Powtórne zalesienia jednorodny drzewostan rosnący w regularnych rzędach słabe prześwietlanie zmniejsza bioróżnorodność podszytu spadek bioróżnorodności fauny – w lesie pojawiają się różne gatunki ptaków w różnych fazach rozwoju Zające i króliki lubią obgryzać młode sosenki, dojrzałe sosny nie są dla nich interesujace jednorodny drzewostan sprzyja wyjałowieniu gleby

10 Global Forest Resources Assessment 2005

11

12

13

14

15

16

17 Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja i turystyka, biotechnologia

18 Wzrost poziomu życia w krajach rozwiniętych wiąże się ze zwiększonymi dochodami i większą ilością wolnego czasu. Czas pracy w Polsce to obecnie 36-40 godzin pracy tygodniowo. Obowiązuje 5-dniowy tydzień pracy. Pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze około 4 tygodni w roku. W Wielkiej Brytanii obowiazuje obecnie 37 godzinny tydzień pracy, a jeszcze na początku XX wieku było to 60 godzin, a płatny urlop wydłużył się z dwóch do czterech tygodni w roku. Posiadanie samochodu jest powszechne, co umożliwia weekendowe wyjazdy za miasto. Powszechny rozwój turystyki jest konsekwencją rosnącego czasu wolnego i wzrostu zamożności

19 Budowa obiektów wypoczynkowych, rekreacyjnych i sportowych na terenach zamiejskich. Ekspansja turystów na tereny naturalne, które zaczyna się zagospodarowywać: baza noclegowa obiekty gastronomiczne muzea, skanseny ścieżki turystyczne drogi dojazdowe i parkingi trasy narciarskie wyciągi, kolejki linowe tereny sportowe inne obiekty służące rekreacji: kina, teatry, muszle koncertowe

20 1. Babiogórski 2. Białowieski 3. Biebrzański 4. Bieszczadzki 5. Borów Tucholskich 6. Drawieński 7. Gorczański 8. Gór Stołowych 9. Kampinoski 10. Karkonoski 11. Magurski 12. Narwiański 13. Ojcowski 14. Pieniński 15. Poleski 16. Roztoczański 17. Słowiński 18. Świętokrzyski 19. Tatrzański 20. Wielkopolski 21. Wigierski 22. Woliński PARKI NARODOWE w POLSCE

21 Stanowią najwyższą i najskuteczniejszą formę ochrony przyrody. Obejmują głównie ekosystemy o charakterze naturalnym lub zbliżonym do niego, wyjątkowo cenne ze względów naukowych, dydaktycznych, społecznych, kulturalnych i wychowawczych. Parki Narodowe Podstawowym celem parków narodowych jest ochrona bogactwa wartości przyrodniczych, udostępnianie ich dla badań naukowych oraz zachowanie unikatowej flory i fauny dla przyszłych pokoleń.

22 NARCIARSTWO Zmiany krajobrazu: wyciągi kolejki linowe linie wysokiego napięcia parkingi drogi dojazdowe stoki hotele obiekty gastronomiczne

23 TATRZAŃSKI PARK NARODOWY ochrona fauny i flory infrastruktura – mosty, ścieżki, kosze na śmieci, toalety (minimalizacja zakłóceń w środowisku naturalnym)

24 Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja, turystyka, biotechnologia

25 Biotechnologia Biotechnologia jest dyscypliną nauk technicznych wykorzystującą procesy biologiczne na skalę przemysłową. Najczęściej ma ona zastosowanie w medycynie i rolnictwie. Procesem biotechnologicznym jest np. produkcja piwa, w którym wykorzystuje się fermentację cukrów prostych przez drożdże. W wyniku niedostatecznej ilości tlenu, utlenianie jest niezupełne i następuje fermentacja. Początki biotechnologii sięgają czasów udomowienia pierwszych gatunków roślin i zwierząt, około 10 000 lat temu.

26 Współczesna biotechnologia sięga po metody modyfikacji organizmów na poziomie komórkowym, a nawet genetycznym (inżynieria genetyczna) Rolnictwo jest formą biotechnologii, ponieważ oddziałuje na cały organizm poprzez selekcję i hodowlę Inżynieria genetyczna : badania na embrionach zwierzęcych i ludzkich – aspekt etyczny metody kontroli genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO) poprzedzające ich wprowadzenie do środowiska

27 Stosowanie biotechnologii w rolnictwie ma na celu: poprawę plonów kontrolę szkodników i chorób wzrost tempa wiązania azotu dostosowanie roślin do warunków środowiska Zagrożenia: wprowadzenie nowych gatunków zaburza równowagę środowiska organizmy, które nie maja naturalnych wrogów mogą nadmiernie rozprzestrzeniać się szkodniki uodparniają się i potrzebne są ciągle nowe odmiany biopestycydów

28 Biotechnologia w utylizacji ścieków przemysłowych i komunalnych przetwarzanie odpadów uzdatnianie wody zanieczyszczonej odpadami odzyskiwanie zasobów recycling