1 Innowacyjne uzdrowisko oparte na wiedzydr Małgorzata Januszewska Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
2 Cel referatu Celem jest próba oceny procesu zarządzania wiedzą i jego wpływu na kształtowanie innowacji w przedsiębiorstwach uzdrowiskowych. W analizie zarządzania wiedzą zastosowano model procesowy.
3 Współcześnie podkreśla się istotną rolę wiedzy, jako wyznacznika i swoistego mechanizmu napędowego procesu przenikania innowacji do przedsiębiorstwa. Innowacja jest w tym przypadku elementem generującym wiedzę, zaś podstawą dyfuzji innowacji staje się natomiast rozpowszechnienie wiedzy. Za Druckerem możemy powiedzieć, iż w obecnych warunkach gospodarowania zadaniem i umiejętnością organizacji jest przekształcanie wiedzy w innowacje.
4 Istota wiedzy Wiedza to informacje wzbogacone o doświadczenie, kontekst, interpretację i refleksję, czyli możemy powiedzieć, iż wiedza powstaje i rozwija się w procesie personalizacji informacji w wyniku badań, odkryć, przeżyć, doświadczeń, edukacji i intuicji człowieka (co często prowadzi do mądrości – inteligencji jednostki). W praktyce przedsiębiorstw uzdrowiskowych efektywne wykorzystanie wiedzy jest zależne od sprawności zarządzania.
5 Cechy wiedzy ma charakter jakościowy, postać dynamiczną i szybko się dezaktualizuje; wiedza potrafi się materializować; może być wykorzystana naraz przez wiele osób w wielu miejscach; im bardziej wiedza jest jawna, tym łatwiej i częściej dochodzi do jej transferu wewnątrz organizacji; wiedza wykazuje tendencje do geograficznej koncentracji i jest związana z miejscem jej pochodzenia; wartość wiedzy wzrasta w miarę jej użytkowania.
6 Im każdy z członków przedsiębiorstwa ma więcej wiedzy do swojej dyspozycji, tym prawdopodobieństwo sukcesu firmy jest większe a sukces firmy w długim okresie będzie zależał od jej przewagi informacyjnej nad rynkiem.
7 Poziomy zaawansowania przedsiębiorstwa uzdrowiskowego opartego na wiedzy:przedsiębiorstwo wiedzy chaotycznej – w takiej organizacji wiedza jest gromadzona i wymieniana sporadycznie. przedsiębiorstwo świadome wiedzy – w takiej organizacji kierownictwo docenia znaczenie wiedzy, przedsiębiorstwo korzystające z wiedzy – występuje pełna świadomość znaczenia wiedzy, stosowane są procedury pozyskiwania informacji, a także mierniki ich oceny; przedsiębiorstwo zarządzane za pomocą wiedzy – wdrożono zintegrowany system metod i procedur tworzenia wiedzy, przechowywania i wyszukiwania informacji i wiedzy. Zaawansowane jest zarządzanie strategiczne wiedzą; przedsiębiorstwo wiedzocentryczne – traktuje się wiedzę jako podstawowy czynnik osiągania i utrzymywania przewagi konkurencyjnej.
8 Charakterystyka procesów innowacyjnych w uzdrowiskachbadania wskazują, że innowacje są obecnie wywoływane głównie czynnikami popytowymi; podmioty uzdrowiskowe, bardzo szybko adaptują różnego rodzaju innowacje, ale słabo tworzą własne, oryginalne, stąd zdolność przedsiębiorstw uzdrowiskowych koncentruje się na kopiowaniu i adaptacji innowacji; w działalności uzdrowisk trudno oddzielić innowacje produktowe od procesowe; bliskie kontakty między pracownikami a klientami wpływają na lepsze określenie i innowacyjne zaspokojenie ich potrzeb;
9 Rys.1. Proces przenikania wiedzy klienta do organizacjiTransformacja II stopnia Transformacja I stopnia PT Informacja PT Wiedza PT Wiedza P P K P K K Innowacyjna wartość Objaśnienia: K – klient (obszar źródłowy wiedzy) PT - przedsiębiorstwo turystyczne (obszar docelowy wiedzy) P – pracownicy przedsiębiorstwa turystycznego relacje towarowo-pieniężne dyfuzja wiedzy socjalizacja, internalizacja wiedzy od klienta (zarządzanie wiedzą) spirala wiedzy, którą się pomnaża, wzbogaca, tworzy
10 Rys.2. Źródła wiedzy w przedsiębiorstwie
11 Rys.3. Metody tworzenia wiedzy w przedsiębiorstwie uzdrowiskowym
12 Rys.4. Formy prezentacji wiedzy
13 Rys.5. Rodzaje transferu wiedzy
14 Rys.6. Sposoby rozprzestrzeniania informacji wewnątrz przedsiębiorstwa
15 Rys.7. Kanały przepływu informacji do i od klienta
16 Tabela 1. Podejście do wiedzyFAŁSZ Brak zdania PRAWDA W przedsiębiorstwie wiedza wykorzystywana jest efektywnie 4,65 6,98 88,37 Docenia się przedsiębiorczość pracowników i wspomaga się ją 20,93 72,09 Pracownicy wpływają na doskonalenie procesu tworzenia produktu 13,95 Firma stanowi system zamknięty i korzysta tylko z wiedzy wewnątrz niej tworzonej 74,42 16,28 9,3 Wykorzystuje się proaktywną ludzką wyobraźnię oraz twórczą postawę w celu rozwoju firmy 30,23 60,47 Przedsiębiorstwo jest otwarte na otoczenie i chętnie korzysta z jego wiedzy 86,05 Wiedza istniejąca w firmie jest wiedzą jawną zarządzaną w drodze wytwarzania dokumentacji 81,4 W firmie wiedza jest skrywana przed otoczeniem 40,91 20,45 38,64 Wiedza jest tworzona przez obserwacje, dyskusje wewnątrz firmy a proces decyzyjny opiera się na konsensusie grupy 23,26 69,77 Stosowane są określone zasady w zakresie produktu pomimo zmieniającej się mody 27,91 65,12 Stosowane są określone zasady w zakresie organizacji wewnętrznej mimo zmian w innych firmach 25,0 11,36 63,64 Stosuje się wartości i normy etyczne, w stosunkach wewnętrznych i w relacjach z klientem. 83,72
17 Rys.9. Sposób wykorzystania wiedzy do poszukiwania rozwiązań innowacyjnych
18 Rys.10. Rodzaje innowacji tworzonych w przedsiębiorstwach uzdrowiskowych
19 Rys.11. Ocena procesu tworzenia wiedzy i wykorzystania innowacji
20 Wnioski: rozkłady odpowiedzi pokazują wiele wewnętrznych sprzeczności;uwydatniono znaczenie klienta, z myślą, o którym tworzone są innowacje (rys.8), jednak wbrew deklaracjom respondentów (rys. 9) klient nie jest uczestnikiem wspólnych działań, a nadal podmiotem transakcji; przedsiębiorstwa uzdrowiskowe znajdują się na drugim poziomie zaawansowania w budowie firmy opartej na wiedzy, czyli są świadome wiedzy głównie czerpanej z otoczenia i doświadczeń zawodowych pracowników; pozyskują wiedzę od klienta głównie w celu doskonalenia jego obsługi. Przedsiębiorstwa jeszcze nie wypracowały środowiska współtworzenia doświadczeń firmy i klienta;
21 Dziękuję za uwagę