1 JAK WSPIERAĆ POWIĄZANIA MIĘDZYREGIONALNE Z REGIONAMI KRAJOWYMI I ZAGRANICZNYMI? UMIĘDZYNARODOWIENIE I BENCHMARKING REGIONU.. Elżbieta Mączyńska Regionalne Forum Innowacji 4-5 czerwca, Centrum Konferencyjne Targi Kielce

2 Tezy 1.Tektoniczna siła przemian 2.Trzy najtrudniejsze problemy (demografia, bezrobocie, deficyt finansów publicznych) 3.Holistyczno-prognostyczny wymiar problemów 4.Zasadność zmian priorytetów 5.Edukacja 6. Potrzeba futurologicznej refleksji. 7.Technologie informacyjne katalizatorem racjonalizujących przemian 8.POLSKA DIASPORA

3 Rachunek przepływów pieniężnych Rachunek zysków i strat Zestawienie zmian w kapitale własnym Bilans Informacja dodatkowa Polityka rachunkowości Prawo bilansowe Prawo podatkowe

4 KRYZYSOWA MULTIPLIKACJA Megahistoryczny węzeł gordyjski, wywołany przez efekty mnożnikowe i kumulacyjne czterech kryzysów: porządku globalnego, globalizacji, neoliberalizmu, elit globalnych

5 Kielich wstydu

6 Dysfunkcje Jak godzić przeciwstawne trendy? Trwałość vs globalizujący się, „wędrujący” świat „gospodarki nietrwałości”. Syndrom nieciągłości Wyprzedzające identyfikowanie trendów gospodarczych jako warunek ograniczenia dysfunkcji w gospodarce (?) Czarne vs. białe łabędzie– czy kryzys może być przewidywalny ?

7 7 Thurow, Podobnie jak systemy biologiczne, systemy, formacje społeczno-gospodarcze „wkraczają w okres naruszonej równowagi z wolno ewoluującymi lecz mocno ustalonymi strukturami. Wyłaniają się zaś z tych okresów z radykalnie zmienionymi strukturami, które znowu zaczynają ewoluować”[1]. [ 1] Thurow L.C. Przyszłość kapitalizmu: Jak dzisiejsze siły ekonomiczne kształtują świat jutra,

8 8 Wywoływana przez równoczesne „tektoniczne” ruchy pięciu „płyt ekonomicznych”, podskórnych sił przemian:  upadek komunizmu, co m.in. (zgodnie z koncepcją wahadła) dało podłoże do bezkrytycznej wiary w doktrynę neoliberalizmu.  gospodarka bazująca na kapitale intelektualnym, na wiedzy;  demografia, w tym gwałtowny przyrost ludności w najbiedniejszych krajach, wzrost mobilności i starzenie się społeczeństw.  postępująca globalizacja i związana z nią rosnąca złożoność i nieprzejrzystość powiązań gospodarczych; świat bez dominującego mocarstwa, co przejawia się w stopniowej utracie przez USA mocarstwowej hegemonii.  świat bez dominującego mocarstwa, co przejawia się w stopniowej utracie przez USA mocarstwowej hegemonii.  Dod (EM): finansyzacja i brak równowagi między sektorem finansowym i realnym, dychotomia wiedzy i mądrości, shorttermizm Lester C. Thurow - Globalnie naruszona równowaga

9 Dodatkowe płyty Uskoki tektoniczne Przerost sektora finansowego (finansyzacja gospodarki, Bezrobocie technologiczne (czy systemowe?) Dychotomia: informacja - wiedza - mądrość informacja ≠ wiedza ≠ mądrość informacja > wiedza >mądrość

10 John M. Keynes „W miarę ulepszania organizacji rynków pojawia się istotne niebezpieczeństwo, że spekulacja weźmie górę nad przedsiębiorczością. Spekulanci mogą być nieszkodliwi, gdy są niczym piana na spokojnych wodach przedsiębiorczości. Ale sytuacja staje się poważna, gdy przedsiębiorczość poczyna być pianą na wirze spekulacji (J.M. Keynes:, Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, przekład M. Kalecki, S. Rączkowski Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, s 140) „

11 11 JOHN C. BOGLE: ENOUGH●. TRUE MEASURES OF MONEY, BUSINESS, AND LIFE PIENIĄDZE 1 Za dużo kosztów – za mało wartości (Too Much Cost, Not Enough Value) 2 Za dużo spekulacji – za mało inwestowania (Too Much Speculation, Not Enough Investment ) 3 Za dużo złożoności – za mało prostoty (Too Much Complexity, Not Enough Simplicity) BIZNES 4 Za dużo wyrachowania – za mało zaufania (Too Much Counting, Not Enough Trust) 5.Za dużo komercji – za mało profesjonalizmu (Too Much Business Conduct, Not Enough Professional Conduct) 6 Za dużo kupczenia - za mało obsługi (Too Much Salesmanship, Not Enough Stewardship) 7 Za dużo menedżeryzmu - za mało przywództwa (Too Much Management, Not Enough Leadership) ŻYCIE 8 Za dużo koncentracji na rzeczach – za mało odpowiedzialności (Too Much Focus on Things, Not Enough Focus on Commitment) 9 Za dużo wartości XXI wieku – za mało wartości z XVIII wieku (Too Much Emphasis on 21st Century Values, Not Enough Emphasis on 18th Century Values) 10 Za dużo „sukcesu” – za mało charakteru (Too Much “Success,” Not Enough Character)

12 12  Brak należytej dbałości o przyszłość wywołuje syndrom „psa zżerającego własny ogon”.  Brak strategicznej refleksji ekonomicznej i ekologicznej. Nieład

13 13 W bezrefleksyjnej pogoni za bogactwem, oddaliliśmy się od natury, zapominając, że „czas i cierpliwość zmieniają morwowe liście w jedwabną szatę”. Bezrefleksyjność GOW ≠ GOM?

14 Erozja prawa mimo, że regulacje prawne w systemach demokratycznych z natury powinny bronić słabszych, stają się orężem silniejszych, nierzadko skierowanym przeciw słabszym; lobbing prawny; "regulujący stają się więźniami regulowanych" (regulatory capture); poszkodowany musi wnosić opłaty sądowe stosownie do wielkości roszczeń finansowych.

15 B R E A K I N G P R O M I S E S JÁNOS KORNAI Professor of Economics Emeritus Harvard University and Corvinus University Budapest Lecture at the conference convened by the Pan-European University, Bratislava, February 8, 2013 Author’s email address: [email protected]@uni-corvinus.hu The paper is available at the author’s website www.kornai-janos.huwww.kornai-janos.hu and at the Pan-European University’s website

16 Łamane obietnice – nieposzanowanie prawa – erozja demokracji Prawo i system wymiaru sprawiedliwości stanowi fundamentalny element instytucjonalnej infrastruktury każdego systemu demokratycznego. Dlatego też zjawiska nieposzanowania prawa są wysoce destrukcyjne dla demokracji; W Polsce nieposzanowanie prawa dotyczy nawet aktu najwyższego jakim jest Konstytucja. „Demoralizująca hipokryzja konstytucji” (T. Kowalik) ; Instytucjonalny nieład.

17 N. N. Taleb, Antifragile: How to Live in a World We Don't Understand Niekonwencjonalne podejście : gospodarka i społeczeństwa tracą naturalną odporność wskutek wprowadzania rozlicznych narzędzi i metod ubezpieczania się przed ryzykiem, ale głównie poprzez przenoszenie ciężaru ryzyka na inne podmioty. Towarzyszy temu erozja odpowiedzialności za podejmowane działania, erozja moralności biznesowej, co nieuchronnie prowadzi do kryzysu zaufania. W wyniku takich działań instytucje (przede wszystkim finansowe), które generują ryzyko i angażują się w ryzykowne transakcje, nie ponoszą konsekwencji negatywnych tego skutków. (W starożytności nie było nadzoru budowlanego, ale budowniczy np. mostów przez pewien czas musieli pod nim spać po jego wybudowaniu. A akwedukty funkcjonują sprawnie do dziś).

18 Punkt krytyczny „Świat osiągnął punkt krytyczny i albo zresetujemy stare struktury, podejścia i modele działalności, albo grozi nam paraliż lub nawet upadek istniejących instytucji. Stajemy przed koniecznością wyboru: albo odnowa, uwiąd albo odrodzenie (…). Obecnie dzięki Internetowi stare modele industrialne ulegają całkowitemu przenicowaniu. Nowe podejście do innowacji, nowe metody wytwarzania bogactwa i nowe siły, które radykalnie obniżają koszty współpracy międzyludzkiej, umożliwiają społecznościom rozwiązywanie problemów, podejmowanie wyzwań i realizację przedsięwzięć”. (Tapscott i Wiliams )

19 Porządkowanie, logika Nic nie jest wieczne oprócz zmiany [Heraklit] Nie możemy rozwiązywać problemów używając takiego samego schematu myślowego, jakim posługiwaliśmy się w trakcie ich pojawienia się. [Albert Einstein]

20 Założenie Dysfunkcje w gospodarce globalnej i niepowodzenia w przeciwdziałaniu im mają pierwotne podłoże przede wszystkim w niedostosowaniu praktyki i polityki gospodarczej oraz polityki ustroju społeczno- gospodarczej do wyzwań wynikających z dokonującego się obecnie w skali globalnej przełomu cywilizacyjnego, wyrażającego się w wypieraniu cywilizacji przemysłowej przez nową gospodarkę i nowy, wciąż jeszcze nie dodefiniowany jej nowy model

21 21 FALE CYWILIZACYJNE ZMIANY SYSTEMU /USTROJU GOSPODARCZEGO ZMIANY TYPU PRZEKAZU, KOMUNIKACJI WŁADZA I PODWŁADNI (GÓRNE I DOLNE WARSTWY SPOŁECZNE) I. RolnaFeudalizmEpoka słowa pisanego Feudałowie. Chłopi feudalni, II. IndustrialnaKapitalizmEpoka słowa drukowanego Fabrykanci, Robotnicy najemni III.Postindustrialna – trzecia fala (Toffler) Kapitalizm (????) postindustrialny GOW Epoka języka cyfrowegoNETOKRACJA (sieciowa arystokracja) KONSUMTARIAT Precariat Kognitariat IV. Internet V. Ponadnarodowe fuzje i przejęcia VI. Gospodarka oparta na wiedzy (Wiek dostępu - Rifkin) VII. ERA KREATYW- NOŚCI

22 GOW≠GOM Gospodarka oparta na wiedzy ≠ gospodarka oparta na mądrości I>W>M>K Informacje ≠ Wiedza ≠ Mądrość ≠ Kreatywność Kreatywność (łac. creatus czyli twórczy) umiejętność, potencjał tworzenia czegoś nowego Kreatywność oznacza myślenie niekonwencjonalne Wymyka się kanonom racjonalności i na pierwszy rzut oka może mieć nawet cechy absurdu Niedoceniona rola kobiet Presja czasu, terror cyklu wyborczego, bardziej liczą się wskaźniki niż realia Internet a strefa czasu wolnego i kreatywność Jakość życia Błędy pomiaru Koszty i efekty zewnętrzne, antykruchość (Taleb)

23 „Krytyka wygodnego rozumu” (Lübbe) Dylematy Im wyższy wskaźnik dobrobytu tym niższy wskaźnik urodzeń Trzy najtrudniejsze problemy „Trzy Słowa Najdziwniejsze”: Kiedy wymawiam słowo Przyszłość, pierwsza sylaba odchodzi już do przeszłości. Kiedy wymawiam słowa Cisza, niszczę ją. Kiedy wymawiam słowo Nic, stwarzam coś, co nie mieści się w żadnym niebycie W. Szymborska: 1.Demograficzno-cywilizacyjne zagrożenia: niebywale szybki wzrost liczby ludności świata, z jednej strony, a z drugiej, narastający dynamizm procesu starzenia się społeczeństw w krajach wysoko rozwiniętych Ludzi coraz więcej a człowieka coraz mniej (Edward Stachura) Zarazem to właśnie wzrost gospodarczy jest jednym z ważniejszych czynników determinujących procesy demograficzne, tak bardzo różne w krajach biednych i bogatych. Następstwa: 2.bezrobocie i 3. deficyty finansów publ.. Bogactwo kraju do ludzi zależy. Gdy tylko lud pracę porzuci, znika bogactwo (Mo TI,, c.472 - c.391 BC)

24 Holistyczno-prognostyczny wymiar problemów Między rozwojem gospodarczym a społecznym, w tym demografią występują wielce złożone sprzężenia zwrotne, nie poddające się łatwo kompleksowej ocenie Nie wszystko, co się liczy, jest policzalne i nie wszystko, co jest policzalne, się liczy” (Albert Einstein) Holistyczne analizy jakościowe z uwzględnieniem rachunku kosztów i efektów zewnętrznych „externalities” i długookresowej perspektywy.

25 Teza Edukacja, w tym ekonomiczna stanowi fundamentalny, ale wciąż niedostatecznie wykorzystywany czynnik rozwoju gospodarczego środowisk lokalnych. Brak holistycznego podejścia, z uwzglednieniem „ 7 E” EDUKCJA – EKONOMIA - EMPATIA - EMFAZA - ERYSTYKA - EMPIRIA – EFEKTYWNOŚĆ

26 Teza 2. Edukacja versus kreatywność. Niedostateczne dotychczas ukierunkowanie edukacji na kreatywność. "Gdybym wiedział co robię, to przecież nie była by praca badawcza", Albert Einstein.

27 Teza Innowatorzy są w przedszkolu Edukacja ekonomiczna jest za późno rozpoczynana i za wcześnie kończona Wędka dla nieletnich W rodzinach ubogich dzieciom brakuje wsparcia rodziców. Nie ma prostszego sposobu na walkę z biedą niż właśnie takie wsparcie w nauce i poznawaniu świata – twierdzi noblista James Heckman Umiemy dostrzegać różnice między 18-latkami, a nawet już między 12-latkami. Lecz tak naprawdę nierówności pojawiają się dużo wcześniej, zanim jeszcze dziecko pójdzie do szkoły. Warunki życia we wczesnym dzieciństwie wywierają wpływ na późniejsze życie.

28 Teza Niezbędna „wędka dla nieletnich „Perry Preschool Project”, amerykański przedszkolny eksperyment z Ypsilanti z 1967 roku.. Wybrano 120 trzy- i czterolatków, którzy dorastali w trudnych warunkach… Pochodzili z domów afroamerykańskich i mieli niskie IQ. Ich matki często były bezrobotne, wiele wychowywało potomstwo samotnie. 120 dzieci podzielono na dwie grupy: jedne poszły do dobrego przedszkola, drugie nie. Potem co kilka lat sprawdzano, jakie różnice spowodował ten podział. Ostatnie badanie przeprowadzono przed kilku laty.

29 Teza Niebezpiecznie marginalizowany jest rachunek kosztów i efektów zewnętrznych

30 METAFORA ZBITEJ SZYBY FREDERICO BASTIAT (1801-1850) I H. HAZLITT (1894-1993) Nie ma strat za które nie płacimy, i to bez względu na to kto straty spowodował. Obarczony krótkowzrocznością tzw. „błąd zbitej szyby”. (W sytuacji, gdy chuligan wybije piekarzowi szybę, to choć zarabia na tym szklarz, jednak osiągnięty dzięki temu zysk szklarza może być stratą krawca. Piekarz bowiem zamiast zrealizować planowane kupno garnituru będzie musiał wydać pieniądze na szybę). Użyta przez F. Bastiata i H. Hazlitta „metafora zbitej szyby” dowodzi, że krótkowzroczność i powierzchowne podejście w ekonomii nie popłaca..

31 Teza Marnotrawiony jest potencjał seniorów. „Ekonomia starości”

32 Teza Niedoceniane związki, złożoność problemu. Przykład: edukacja ekonomiczna a zdrowie. Rosnące koszty zaniedbań w sferze profilaktyki.

33 33 American house prices Baby boom and bust Jan 17th 2008 | ANN ARBOR, MICHIGAN From The Economist print edition The housing market has a new problem: ageing Americans

34 Teza Niedoceniany związek: edukacja ekonomiczna - kultura mysli strategicznej

35 Teza 9. Dychotomia wiedzy i mądrości. „Od gospodarki opartej na wiedzy do gospodarki opartej na mądrości”. Cyceron: „Matką wszystkich dobrych rzeczy jest mądrość”

36 Teza Pochwała holizmu Połowę dzieła wykonał kto zaczął

37 Czy to kryzys systemu? Wikinomia Makrowikinomia Sektor finansowy versus realny Błąd pomiaru Konkurowanie versus współdziałanie Konkurencja a innowacyjność i kreatywność (antyfunkcje) Konkurencja a open acces

38 Ekonomia Kryzysu Roubini, Mihm Nowa epoka wymaga nowego myślenia. Dlatego też powinniśmy całkowicie odrzucić zdyskredytowaną ideę o naturalnej stabilności, efektywności i odporności nieregulowanych rynków i przyznać kryzysom należne im miejsce w ekonomii oraz systemie finansowym. Szkoda, że wielu skądinąd inteligentnych ludzi wciąż jest przekonanych, iż ostatni krach był zdarzeniem nie do przewidzenia, którego nic nie zapowiadało. Nikt by się tego nie spodziewał –twierdzą - i nikt nie zobaczy czegoś podobnego w przyszłości, przynajmniej w ciągu naszego życia. Możemy oczywiście czekać, Az następna finansowa klęska zada ostateczny cios temu niewzruszonemu samozadowoleniu. Ale możemy też przyjąć do wiadomości nową ekonomię: ekonomię kryzysu

39 Liberalizm liberalizm klasyczny jako fundament klasycznej, leseferystycznej teorii ekonomii Adama Smitha ordoliberalizm neoliberalizm

40 40 Peter Sloterdijk prawdziwym bohaterem neoliberalizmu jest Harry Potter. Wizja świata pozbawionego realnych granic. Odkryj w sobie czarodzieja. Potter = garncarz, rzemieślnik wytwarzający puste naczynia. Dziś tylko nieudacznicy wierzą jeszcze w pracę, pozostali uprawiają garncarską magię i puszczają w ruch swe produkty pochodne Rzesze ludzi chciały wyrwać się z realnego świata, w którym za 40 godzin pracy tygodniowo uzyskuje się zaledwie przeciętne wynagrodzenie, podczas gdy dzięki kilku godzinom magii można dołączyć do grona arcybogatych. Wynaleźliśmy niebezpieczne rachunki. Miejsce prozaicznych równań zajęła cudaczna arytmetyka. Rujnuje to poczucie adekwatności. Nasze rozumienie związków przyczynowo-skutkowych zostało tak samo zniszczone jak poczucie proporcji”[ P. Sloterdijk, Du mußt dein Leben ändern. Über Anthropotechnik, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main, 2009,

41 Kwestia preferencji J. K. Galbraith, 1996 We współczesnym świecie „doszło do istotnego przesunięcia preferencji między inflacją a bezrobociem. Niegdyś bezrobocie budziło największe obawy, a pełne zatrudnienie było podstawowym testem osiągnięć gospodarki. Pozostaje nim zresztą w większości poważnych wypowiedzi ekonomicznych. Jednakże złożona rzeczywistość sprawia, że obecnie najbardziej wpływowa część sfer politycznych uważa inflację za główne zagrożenie dla sukcesów gospodarki, a stabilne ceny są celem dominującym. Według tego poglądu bezrobocie stało się narzędziem stabilizacji cen. Jest to odbiciem nowej rzeczywistości, rzadko opisywanej bez osłonek, lecz realnie istniejącej – wręcz natrętnie rzucającej się w oczy. Decydującym czynnikiem jest fakt, że we współczesnym życiu gospodarczym i politycznym ci, którzy mają głos i wpływy polityczne, ponoszą większe szkody na skutek inflacji niż na skutek bezrobocia. Bezrobocie odczuwają ci, którzy są nim dotknięci, i ich rodziny, a ich ból mogą z łatwością znosić ci, którzy go nie odczuwają”. J. K. Galbraith, Godne społeczeństwo. Program troski o ludzkość, wyd. II, PTE, Warszawa 2012, s. 45.

42 Kwestia preferencji „Imagine,/../ what it would be like if the world had free movement of labour, but not of capital. “Countries would compete to attract workers. They would promise good schools and a good environment, as well as low taxes on workers. This could be financed by high taxes on capital.” The result would be a much more equal society” - An ordinary Joe, “The Economist”,Jun 23rd, 2012 J.E.Stiglitz, Freefall. Jazda bez trzymanki, PTE, Warszawa, 2010 oraz J.E.Stiglitz, The Price of Inequality: How Today's Divided Society Endangers our Future. W.W.Norton, NY. 2012; Stiglitz wskazuje na

43 RYNEK PRACY JAKO OBSZAR POTENCJALNEGO WYKLUCZENIA SPOŁECZNEGO OSÓB STARSZYCH Formą przemocy mogą być ustanawiane w prawie granice wieku. Środowisko osób w wieku przedemerytalnym jest bardzo istotnie zróżnicowane ze względu na poziom wykształcenia, zawody, stan zamożności, możliwości zawodowe, aspiracje, wreszcie na stan zdrowia. Tworzenie warunków prawnych i organizacyjnych zatrudnienia wszystkich osób zdolnych do pracy w latach 2012-2035 Racjonalne gospodarowanie zasobami pracy przez pracodawców, w tym prawidłowe gospodarowanie kwalifikacjami pracowników. UTRZYMYWANIE WIĘZI Z POLAKAMI PRZEBYWAJĄCYMI ZA GRANICĄ, TRAKTOWANIE ICH JAKO SKŁADNIKA POLSKIEGO POTENCJAŁU LUDNOŚCIOWEGO. Włączenie Polaków przebywających za granicą do promocji krajowej produkcji i turystyki.

44 ŁAD GOSPODARCZY. POCHWAŁA ORDO ORDO - idea wywodzącej się z czasów antycznego Imperium Romanum idei ORDO, której istotą jest ukształtowania ładu odpowiadającego naturze człowieka i zapewniającego gospodarce równowagę. Łac. ordo w starożytnej filozofii rzymskiej rozumiane było jako stan charakterystyczny dla cywilizowanego społeczeństwa, w którym wolne jednostki ludzkie mogą w sposób niezakłócony dokonywać transakcji w ramach ogólnie obowiązujących reguł prawnych. W średniowieczu definiowano ordo jako połączenie różnorodnych elementów, rzeczy i struktur, w jedną sensowną całość. Ordo interpretowane było tradycyjnie w europejskiej, ale także i wschodnio-azjatyckiej myśli społecznej, jako przeciwstawienie anarchii i chaosu i z założenia ma charakter normatywny, ukierunkowany na stan pożądany

45 45 Daniel Cohen, Przesuwanie się władzy z Zachodu na wschód Trzy użyteczne utopie – polityczna, technologiczna, antropologiczna: 1. Że uda się wprowadzić, gwarantujące równowagę całego globu - regulacje zachowań narodów 2. utopia o zapewnieniu „wzrostu na zielono” dzięki rewolucji technologicznej 3. utopia że nastąpi przelom antropologiczny, czyli zamiana w zachowaniach ludzi (refleksja nad niepotrzebnymi elementami cywilizacji materialnej, którą Zachód wyeksportował na cały świat Bogactwo świata ubóstwo narodów,

46 Koncepcja Kramera i Portera Creating Shared Value (CSV). Versus Corporate Social Responsibility (CSR) Możliwości jej połączenia z rachunkiem externalities i generowania dzięki temu przez przedsiębiorstwa pozytywnych efektów zewnętrznych, wynikających z szerszego uwzględniania celów i interesów społecznych. CSV bazuje na założeniu, że przedsiębiorstwa funkcjonujące w dotychczasowej formule, tj. nastawione na shorttermistyczny zysk per se, przestają być efektywne, czego spektakularnie dowiódł kryzys globalny.

47 W poszukiwaniu nowego żmudne badania - ale i przypadek intuicyjne impulsy, wyobraźnia informacje, wiedza i pogłębiona refleksja „dobrze poinformowana intuicja” konstruktywny krytycyzm (jak jest, co z tego wynika i czy tak być musi?) uwrażliwienie, humanizacja gospodarki i ekonomii („gospodarka bez wartości jest jak życie bez sensu” GK) zmiana priorytetów, preferencji prostota - ale nie prostactwo konieczna zmiana roli artystów

48 KREATYWNOŚĆ Maya Angelou, “You can't use up creativity. The more you use, the more you have”. Albert Einstein: –Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy- wiedza jest ograniczona –Wyobraźnia jest ważniejsza niż wiedza, bo choć wiedza wskazuje na to, co jest, wyobraźnia wskazuje na to, co będzie. –Nie dokonuje odkrycia, kto nie bada niemożliwości – “Imagination is everything. It is the preview of life's coming attractions”. –. “I never made one of my discoveries through the process of rational thinking –"Nie wszystko co można policzyć, się liczy, i nie wszystko co się liczy, można policzyć –Nie dokonuje odkrycia, kto nie bada niemożliwości –Casus: „Profesor Einstein, Europa”

49 Toffler: „Szok przyszłości” „Producent szkła poszukuje autora powieści fantastyczno-naukowych, aby wyimaginował mu możliwe formy działalności korporacji w przyszłości Przedsiębiorstwa zwracają się do tych „bujających w obłokach” i „niebieskich ptaków” nie tyle w celu uzyskania naukowych prognoz na temat tego co prawdopodobne, ile daleko wybiegających myślą spekulacji dotyczących tego, co możliwe”.

50 A. Toffler – Futuryzm społeczny Tworzenie futurologicznego „magazynu myśli na wzór metody delfickiej” i poszerzenie koncepcji możliwych wersji przyszłości. Potrzeba wielorakich wizji, marzeń – obrazów potencjalnego jutra.

51 Porządkowanie, logika Każdy inteligentny głupiec potrafi wyolbrzymiać, komplikować, czy zaogniać sprawy. Potrzebny jest jednak geniusz - i dużo odwagi - żeby uczynić na odwrót. Nic nie jest wieczne oprócz zmiany [Heraklit] Nie możemy rozwiązywać problemów używając takiego samego schematu myślowego, jakim posługiwaliśmy się w trakcie ich pojawienia się. [Albert Einstein]

52 Wikinomia Makrowikinomia Reset świata i biznesu „ Żyjemy w dwóch epokach jednocześnie, Jedna, przemijająca to kapitalizm. Druga, związana z rewolucją informatyczną, to epoka Internetu [Bard]. „informacjonalizm” Gospodarka „zwirtualizowanej wikinomii”, z „sieciową władzą” i „usieciowieniem demokracji. ”Wikinomia”, to nauka i sztuka masowej współpracy biznesowej z wykorzystaniem nowoczesnej komunikacji internetowej [Tapscott i Williams]. Makrowikinomiia czyli zastosowań wikinomii i jej podstawowych zasad we wszystkich dziedzinach życia społecznego i jego,co tworzy nowy potencjał przemianAnti-Counterfeiting Trade Agreement, ACTA (Umowa handlowa dotycząca zwalczania obrotu towarami podrabianymi). Casus – biblioteki szkolne

53 Technologie informacyjne katalizatorem racjonalizujących przemian Internet i technologie informacyjne, umożliwiają uruchamianie wciąż jeszcze nie wykorzystywanych należycie wielkich rezerw kapitału społecznego i przeciwdziałanie marnotrawstwu potencjału ludzkiego i niedorozwojowi „ekonomii starości”. Makrowikinownia – Facebook dla rządu

54 ŚWIAT – POLSKA - ŚWIĘTOKRZYSKIE POTENCJAŁ ROZWOJOWY I BARIERY POLSKA - POTENCJAŁPOLSKA -BARIERY 1.Duży potencjał rynkowy i popyt wewnętrzny, generowany. 2.Rosnący poziom skolaryzacji, 3.Historycznie uwarunkowaną umiejętność elastycznego reagowania 4.Intensyfikację inwestycji w infrastrukturę 5.Efekty mnożnikowe, jakie może przynieść rozwój sektora budownictwa mieszkaniowego 6.Gospodarczo korzystne, centryczne położenie geograficzne 7.Klimatyczno-surowcowe walory kraju, 9.Potencjał tkwiący we wciąż niedostatecznie wykorzystywanych a rezerwach rozwoju sektora turystki 10.Potencjał wynikający z „renty zacofania” i możliwość tzw. żabiego skoku, 1.Zagrożenia demograficzne: 2.Rosnące zadłużenie publiczne 3.Brak strategii długookresowych\ 4.Brak planów przestrzennego zagospodarowania kraju 5.Dysfunkcje w zakresie rozwoju i wykorzystywaniu potencjału badań naukowych 6.Niewydolność systemu stanowienia i egzekwowania prawa, przewlekłość postępowań sądowych. 7.Dysfunkcje systemu politycznego, syndrom cyklu wyborczego 8.Analfabetyzm cyfrowy 9.Dysfunkcje w sferze społecznej („kielich wstydu”) 10.Biurokracja

55 Zasadność priorytetu dla polityki demograficznej Znaczną część współczesnych dysfunkcji w życiu społeczno-gospodarczym można w istotnej mierze uznać za pochodną niewłaściwej polityki demograficznej i zaniedbań, zaniechań w tym obszarze.

56 DODATEK: SIŁA NIERUCHOMOŚCI R. Wescott, doradca ekonomiczny b. prezydenta USA Billa Clintona oszacował jeszcze pod koniec 2006 r., że  aż 64 % wzrostu gospodarczego  i 80 % wzrostu zatrudnienia USA w latach 2001-2005 było spowodowanych rynkiem nieruchomości  (choć udział sektora nieruchomości w PKB wynosi jedynie 5%).

57 TOP 10: POMYSŁY NA BIZNES, KTÓRE ZAMIENIŁY SIĘ W MILIONY 1.Firehouse Subs, 1994 sieć restauracji, najlepsze przysmaki oraz wystrój imitujący remizę strażacką 2.Two Men and a Truck,1989, przeprowadzki 3.Life is Good, 1994 roku zwykły T-shirtu z nadrukami inspirowanymi postaciami z kreskówek. Obecnie firma produkuje m.in. kubki, ręczniki i akcesoria dla zwierząt, dostępne są na całym świecie

58 Demografia - problem globalny Za dużo nas! (?) Miliard ludzi głoduje, trzy miliarda żyje za mniej niż 2 dol. dziennie Paul Ralph Ehrlich - The Population Bomb (1968) Czy jest kraj na świecie, który radzi sobie ze swoimi problemami? Odp. P. R. Ehrlicha: „Bhutan. /../To mały kraj, który za cel postawił sobie wzrost szczęścia krajowego brutto. Chcą tam pozostawić w nienaruszonym stanie 6o% lasów, propagują planowanie rodziny, wprowadzają program ochrony zdrowia i starają się zachować swoją kulturę Czy im się to uda - nie wiem. Ale to jedyny kraj, jaki znam, podejmujący takie kroki, jakie wszyscy powinniśmy podjąć”

59 Podsumowanie Charakterystyczna dla współczesnego świata zmienność i „naruszona równowaga” zmuszają do poszukiwania nowych, przyszłościowych koncepcji teoretycznych i rozwiązań ukierunkowanych na bardziej efektywne wykorzystywanie cywilizacji wiedzy Naprawiać mogą przede wszystkim ci, którzy nie psuli Synergia współdziałania WIKINOMIA MAKROWIKINOMIA Konieczne porządkowanie świata (reset Świat i biznesu) Service Above Self POLSKA DIASPORA