1 Karol Dworak Szkoła Główna Handlowa

2 Poczucie więzi między członkami danej społeczności, przejawiające się w podejmowaniu przez tą społeczność wielowymiarowych wspólnych działań.  Cecha danej społeczności – nie jednostki (w przeciwieństwie do kapitału ludzkiego, nie może być gromadzony „indywidualnie”)  Proces akumulacji kapitału społecznego realizowany jest w ramach struktury sieci społecznej  Wymaga świadomego uczestnictwa w sieci społecznej oraz postrzegania korzyści z tego uczestnictwa

3 Aktywność Czy w ciągu ostatnich dwóch lat zdarzyło się, że angażowałeś się w działanie na rzecz społeczności lokalnej (gminy, osiedla, miejscowości, w najbliższym sąsiedztwie)? Udział w nieprzymusowych zebraniach publicznych i zabieranie na nich głosu. Dobrowolne działania na rzecz społeczności lokalnej, w tym nieodpłatna praca na rzecz potrzebujących (wolontariat) Udział w wyborach parlamentarnych (lub samorządowych) Zaufanie: Bliskie – zaufanie do sąsiadów, rodziny Ogólne – czy większości ludziom można ufać? Dalekie – zaufanie do instytucji Normy: Jak bardzo Ciebie obchodzi czy ktoś płaci podatki mniejsze niż powinien? (itp.) Pozytywny stosunek do demokracji Czy większość ludzi stara się postępować uczciwie? Czy ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym? Sieć (kontakty oraz postrzegane korzyści z sieci) Liczba przyjaciół Zadowolenie ze swoich stosunków z najbliższymi w rodzinie; przyjaciółmi Zadowolenie z miejscowości, w której żyjesz; ze stanu bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania Generator zasobów – czy posiadasz wśród swoich znajomych osoby znacznie starsze od Ciebie, mające inne gusta kulinarne, o odmiennych poglądach politycznych, etc. Czy jesteś członkiem jakichś organizacji, pozarządowych (np.: fundacje, stowarzyszenia)? Jeśli TAK, to czy pełniłeś kiedykolwiek jakieś funkcje w takich organizacjach? Wymiar strukturalny Wymiar procesowy

4

5

6

7

8

9

10 Kapitał społeczny stanowi istotę efektywnego rozwojowo społeczeństwa obywatelskiego. ułatwia negocjacje obniża koszty transakcji zwiększa przepływ informacji skraca proces inwestycyjny (zmniejsza prawdopodobieństwo zaskarżania kolejnych decyzji władz administracyjnych) zmniejsza korupcję zwiększa rzetelność kontrahentów sprzyja długoterminowym inwestycjom i dyfuzji wiedzy zapobiega nadużywaniu dobra wspólnego i zwiększa solidarność międzygrupową poprzez rozwój trzeciego sektora sprzyja społecznej kontroli działania władz Nabiera szczególnego znaczenia gdy budowanie przewagi konkurencyjnej na danym rynku wymaga zwiększonego transferu wiedzy, ograniczania kosztów transakcji a w szczególności gdy realizacja działalności biznesowej, niejako ze swej natury wymaga wysokiego poziomu zaufania i kooperacji – projekty innowacyjne.

11 R 2 = 0,55R 2 = 0,05 Regiony słabiej rozwinięteRegiony lepiej rozwinięte W regionach lepiej rozwiniętych kapitał społeczny ma znaczenie.

12 R 2 = 0,39

13 R 2 = 0,37

14

15 Jeżeli przedsiębiorstwo powstanie w danym regionie (województwo, podregion, miasto) to czy możemy oczekiwać, iż poziom kapitału społecznego (zdolności do współpracy) wśród pracowników tego przedsiębiorstwa będzie podobny do poziomu w danym regionie? PoziomProcent zgodności (REGION vs. CORPO) Przykłady Polska Województwo NTS3 Podregiony Miasto (18) 37,5 0 86,7 94,4 Mazowieckie – niezgodne Wielkopolskie – niezgodne Dolnośląskie - niezgodne Lubelskie - niezgodne Podregion 28: M. Warszawa – zgodne Podregion 62 M. Poznań – zgodne Podregion 5 M. Wrocław– zgodne Podregion 11 Lubelski - niezgodne Lublin - zgodne Ciekawy materiał dotyczący powyższego zagadnienia: https://indexventures.com/news-room/blog/all-about-cities

16 Kapitał społeczny jest zależny od rozciągniętego w czasie procesu historycznego formującego wspólnotę obywatelską. To co dzieje się w przestrzeni publicznej: w polityce, szkole, w samorządach, na ulicy, w urzędach, a co w dużej mierze zależy od elit, zwłaszcza od polityków. Dzisiaj wystarczającym źródłem indywidualnego rozwoju Polaków i za sprawą ich indywidualnych starań także Polski jest rosnący kapitał ludzki, przyciągający zagranicznych inwestorów i finansowe wsparcie Unii. Za jakiś czas dotkliwie jednak odczujemy brak kapitału społecznego.