1 Katowicki Holding Węglowy S.A. Opracowanie technologii zgazowania węgla dla wysokoefektywnej produkcji paliw i energii elektrycznej 1

2 Ogólna charakterystyka pokładu 501 (georeaktor) miąższość pokładu ok. 5m nachylenie pokładu ok. 5 0 planowana objętość węgla do zgazowaniaok. 950m 3 Charakterystyka zagrożeń naturalnych pokł. 501 metanoweII kategoria zagrożenia metanowego tąpaniamiIII stopień zagrożenia tąpaniami wodneI stopień zagrożenia wodnego wybuchem pyłu węglowegoklasa B zagrożenia skłonność węgla do samozapalenia III grupa samozapalności radiacyjnenie występuje wyrzutami gazów i skałnie występuje 2 Projekt o nazwie: „Opracowanie technologii zgazowania węgla dla wysokoefektywnej produkcji paliw i energii elektrycznej” stanowi jedno z zadań badawczych Strategicznego Programu Badań Naukowych i Prac Rozwojowych pt.: „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Pilotowa instalacja zbudowana została wspólnymi siłami Głównego Instytutu Górnictwa i Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. na terenie kopalni „Wieczorek".

3 Udostępnienie georeaktora nastąpiło w oparciu o kamienne wyrobisko korytarzowe – chodnik badawczy wydrążony nad pokładem 501. Z chodnika badawczego zostały odwiercone otwory w kształcie litery „V”, o kierunku nachylenia po upadzie, co powinno zapewnić szczelność georeaktora względem wyrobiska udostępniającego. Otwory przechodziły przez skały płonne zalegające pomiędzy wyrobiskiem badawczym, a pokładem 501: – otwór o średnicy Ø300 mm i długości 45,5 m (23 m w skale płonnej) – do odbioru produktów zgazowania, – otwór o średnicy Ø200 mm i długości 53 m (29 m w skale płonnej) – do podawania powietrza, tlenu oraz gazu inertnego dla zakończenia lub przerwania procesu – otwór z którego zainicjowany zostanie proces, – otwór o średnicy Ø95 mm i długości 38 m (36 m w skale płonnej) – będzie służył jako otwór kontrolny, z którego istnieje możliwość dodatkowego podawania gazu inertnego. 3

4 Schemat wentylacyjny przedstawiający zabezpieczenie rejonu georeaktora. TR TB lutnia przepustu TR spoiwo szybkowiążące otwarte przepusty lutniowe Schemat wentylacyjny z uwzględnieniem zabezpieczeń rejonu georeaktora. 4

5 Wstępne założenia technologiczne podziemnego zgazowania oraz składu gazów: Prędkość zgazowania – 600 kg/godz. Ilość planowanego do zgazowania węgla – ok. 1200 Mg Ilość uzyskiwanego gazu – 1680 m 3 /godz. (28 m 3 /min.) Średni skład gazu: - N 2 – 53% - CO 2 – 16% - CO – 12% - CH 4 – 3% - H 2 – 15% - O 2 – 1% - wartość opałowa – 4,5 MJ/Nm 3 (± 20%) 5

6 6 Podziemne Zgazowanie Węgla umożliwi pozyskanie energii elektrycznej, produktów chemicznych m.in. wodór, metanol. Technologia ta może być również wykorzystana w celu pozyskania energii ze złóż węgla głęboko zalegających poniżej 1200m, które w chwili obecnej są niedostępne ze względu na uwarunkowania geologiczno – techniczne jak również ze względu na zagrożenia naturalne takie jak: -Zagrożenia metanowe, -Zagrożenia tąpaniami, -Zagrożenia pożarowe, -Zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, - Zagrożenia wyrzutami gazów i skał, -Zagrożenia wodne, -Zagrożenia klimatyczne.