1

2 Kazachstan to republika. Na czele państwa stoi prezydent, wybierany w wyborach powszechnych. Od 1 grudnia 1991 jest nim Nursułtan Nazarbajew, a konstytucja gwarantuje mu możliwość ubiegania się o reelekcję dowolną liczbę razy. Władza prezydenta jest bardzo silna. Powołuje i odwołuje rząd, ma prawo rozwiązywania parlamentu i zarządzania referendum bez żadnych konsultacji politycznych. Tylko prezydent może wnosić projekty zmian w konstytucji. Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu. Niemal w równym stopniu gospodarka Kazachstanu opiera się na przemyśle i rolnictwie. Kraj posiada dość bogate złoża surowców energetycznych (węgiel kamienny, ropa naftowa, gaz ziemny) oraz rudy żelaza, miedzi, cynku, ołowiu, fosforytów, chromu, manganu, srebra i złota. Od kilku lat zajmuje pierwsze miejsce na świecie w wydobyciu rud uranu, wyprzedzając dotychczasowego, wieloletniego lidera, Kanadę. Dzięki ich wydobyciu rozwija się przemysł hutniczy, maszynowy, chemiczny, a rolnictwo dostarcza surowców przemysłowi włókienniczemu i spożywczemu.. W czasie rządów Stalina Kazachstan był znany ze znajdujących się na jego terenie obozów pracy (łagrów) oraz jako miejsce deportacji m.in. ludności polskiej oraz Czeczenów. Później Kazachstan stał się miejscem kilku ambitnych radzieckich projektów, takich jak: umiejsco- wione w Semeju laboratoria jądrowe, próby z bronią jądro- wą, kosmodrom Bajkonur, zagospodarowywanie bezlud- nych terytoriów. 16 grudnia 1991 Kazachstan, jako ostatnia z republik ZSRR, proklamował niepodległość.

3 Jeśli jednak ktoś wylądowałby w stolicy Kazachstanu – Astanie, uznałby, że śni. Do 1997 roku, kiedy to przeniesiono tam, z Ałma-Aty, stolicę kraju, to niewielkie miasteczko w północnej części Kazachstanu nie wyróżniało się niczym szczególnym (może poza tym, iż urodził się w nim, rządzący nieprzerwanie od 1989 roku prezydent Kazachstanu Nursułtan Nazarbajew, co zresztą wielu zazdrosnych i czujących się oszukanymi mieszkańców Ałma Aty uważa za główny powód przeniesienia stolicy). Nie wydaje mi się jednak, by kierując się jedynie pobudkami osobistymi prezydent podjął tak ważną decyzje, która notabene kosztowało budżet państwa ponad 15 mld dolarów. Bardziej przekonująca jest teoria, jakoby przeniesienie stolicy do Astany miało na celu podkreślenie tożsamości narodowej, poprzez odniesienie się do ogólnonarodowej dumy. Nie jest tajemnicą, iż Ałma Ata to miasto założone i zamieszkiwane głównie przez Rosjan. Nie należy zapominać również, iż przez cały okres istnienia Związku Radzieckiego była ona stolicą Republiki Kazachstanu. Być może więc przeniesienie stolicy miało mieć wymiar czysto symboliczny, ukazujący zerwanie republiki z przeszłością i wejście na drogę niepodległości z wszelkimi jej atrybutami? A może zaważył fakt, że Ałma Ata leży na terenie sejsmicznym? By zrealizować projekt, który stworzył prezydent, potrzeba było niewielkiego miasta, zajmującego stosunkowo niewielką powierzchnię, mającego w koło mnóstwo terenów do zagospodarowania, a ze dodatkowo Astana była bliska prezydenckiemu sercu, być może wybór był wyjątkowo łatwy *). Zobaczmy jak Kazachom udało się przez parę lat stworzyć miasto, które stało się wizytówką całego kraju, jego chlubą i największą atrakcją. *) Część tekstów zapożyczyłem z artykułu Anny Dziubdzieli: „Astana - chluba Kazachstanu czy fanaberia prezydenta?”

4 Odtąd możesz nie klikać

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52 Teksty polskie 2011