1 Klaudia Dropińska Anna Morawska kl.IIFGleby Klaudia Dropińska Anna Morawska kl.IIF

2 Czym jest gleba? To zewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej (od kilkunastu cm. do kilku m. ) Składa się z: *cząstek mineralnych, organicznych *wody *powietrza Powstaje w wyniku długotrwałych i złożonych procesów fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych (procesy glebotwórcze).

3 PROCESY GLEBOTWÓRCZE 1. Procesy przygotowawczewietrzenie fizyczne- prowadzi do zmian fizycznych skał, ale bez zmiany jej składu chemicznego wietrzenie chemiczne- rodzaj wietrzenia doprowadzający do zmian chemicznych, czyli rozkładu skały wietrzenie biologiczne- jest to każdy rodzaj wietrzenia spowodowany przez organizmy żywe

4 2. Właściwe procesy glebotwórczehumifikacja-końcowe stadium procesu rozkładu substancji organicznych przez mikroorganizmy mineralizacja- zespół procesów, w wyniku których związki organiczne przekształcają się w glebie w związki nieorganiczne

5 3.PROCESY DEPOZYCJI ZWIĄZKÓW MINERALNYCH I ORGANICZNYCH- prowadzą do miejscowego wzbogacenia lub zubożenia gleby w te związki grawitacja infiltracja wód opadowych krążenie wód zaskórnych działalność organizmów żywych

6

7 W PEŁNI WYKSZTAŁCONY PROFIL Z POZIOMAMI GLEBOWYMI

8 CZYNNIKI GLEBOTWÓRCZE decydują o rodzaju i tempie wielu procesów glebotwórczych:

9 Działalność człowiekaCZYNNIK OPIS ODDZIAŁYWANIA CZYNNIKI ABIOTYCZNE klimat - wpływa na sposób i tempo wietrzenia skał i na rozwój życia organicznego - opady atmosferyczne i wiatr może niszczyć pokrywę glebową -w klimatach suchych prowadzi do zasolenia gleb Skała macierzysta - decydują o składzie mineralnym gleby -pierwiastki występujące w gleby i wpływające na rozwój roślin: *azot *fosfor *wapń -różne rodzaje zwietrzelin mają odmienne właściwości mechaniczne Warunki wodne -umożliwiają rozwój roślin i organizmów żywych -nadmiar opadów może prowadzić do jej zniszczenia Rzeźba terenu - decyduje o stabilności pokrywy glebowej i wpływa na intensywność degradacji gleby -najsilniejsze niszczenia gleb zachodzą w obszarach górskich Czas -powstawanie gleby jest procesem długotrwałym (stadia rozwojowe- od gleby inicjalnej aż do gleby dojrzałej) CZYYNIKI BIOTYCZNE Rośliny i zwierzęta - obumarłe szczątki roślin i zwierząt dostarczają wiele cennych składników -zwierzęta- spulchniają glebę i wspomagają ruch wody i powietrza -rośliny- chronią przed wiatrem, zapobiegają erozji gleby i łagodzą warunki klimatyczne Działalność człowieka -sprzyja lub przeciwdziała procesom glebotwórczym - tereny zurbanizowane- rozwój praktycznie niemożliwy -środki ochrony roślin- zmiana właściwości chemicznych gleby

10 ŻYZNOŚĆ I URODZAJNOŚĆ ŻYZNOŚĆ URODZAJNOŚĆ-naturalna zdolność gleby do zaspokajania życiowych potrzeb roślin: *dostarczanie składników pokarmowych, *wody, *powietrza. -zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin, modyfikowana działalnością rolniczą (zdolność produkcyjna gleby) -jej miarą są plony

11 ODCZYN GLEBY wpływa na przyswajalność przez rośliny składników odżywczychpH Przyswajalność Kwaśny Poniżej 6,6 Zmniejszona przyswajalność fosforu, magnezu, wapnia (słabszy rozwój roślin) ; wzrasta przyswajalność glinu i żelaza (toksyczne) Obojętny Od 6,6 do 7,2 Optymalna przyswajalność Zasadowy Powyżej 7,2 Spadek przyswajalności niektórych składników ( także fosforu i magnezu)

12 Bibliografia "Oblicza geografii 1" R. Malarz, M. Więckowski wyd. Nowa Era