1 Kliknij, aby dodać tytuł prezentacji Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy „Aktywizacja zawodowa bezrobotnych 50 plus istotnym wyzwaniem dla urzędów pracy na Dolnym Śląsku oraz szansą na uzupełnienie niedoborów kadrowych u przedsiębiorców” Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego Województwa Dolnośląskiego

2 AKTUALNA SYTUACJA NA DOLNOŚLĄSKIM RYNKU PRACY Z UWZGLĘDNIENIEM OSÓB POWYŻEJ 50 ROKU ŻYCIA

3 Zmiana liczby bezrobotnych w okresie maj 2015 – maj 2016

4 Stopa bezrobocia w okresie maj 2015 – maj 2016

5

6 Wybrane grupy bezrobotnych pozostających w ewidencji urzędów pracy Stan na 30.04.2016 r. Dolny Śląsk Udział % w ogólnej liczbie bezrobotnych Dolny Śląsk Stan na 30.04.2016 r. Polska Udział % w ogólnej liczbie bezrobotnych Polska Bezrobotni w szczególnych warunkach na rynku pracy ogółem 8365284,51 309 20786,0 w tym do 30 roku życia 2303623,3429 73128,2 w tym do 25 roku życia 1099911,1212 23013,9 długotrwale bezrobotni 5094351,5847 91055,7 powyżej 50 roku życia 3241132,7417 90727,5 korzystające ze świadczeń pomocy społecznej 41604,229 4011,9 posiadający co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia 1710517,3244 73716,1 posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia 1610,22 3230,2 niepełnosprawni 79878,192 1946,1 Ogółem bezrobotni 99005100,01 521 814100,0

7

8

9 Osoby powyżej 50 roku życia na dolnośląskim rynku pracy

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20 Wsparcie dla 50 plus Art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy uznaje osoby bezrobotne po 50 roku życia za osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy. 1.Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z kwietnia 2014 r. wprowadziła nową formę aktywizacji bezrobotnych adresowaną do grupy osób powyżej 50 roku życia – zatrudnienie w ramach dofinansowania wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego bezrobotnego powyżej 50 roku życia. 2.Z tej formy wsparcia w 2015 roku skorzystało 284 bezrobotnych i wydano na ten cel 1,9 mln zł., a w okresie 5 miesięcy 2016 r. z takiego wsparcia skorzystało 151 osób i wydano 856,4 tys. zł.

21 Wsparcie dla 50 plus 3. Działania na rzecz osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia prowadzone są także przez powiatowe urzędy pracy w ramach programów finansowanych z Rezerwy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W 2015 roku PUP-y pozyskały na realizację 13 programów adresowanych do tej grupy bezrobotnych 3,1 mln zł, uczestniczyło w nich 318 bezrobotnych, a uzyskana efektywność zatrudnieniowa osiągnęła wartość ponad 85%. 4. Osoby powyżej 50 roku życia mogą również korzystać ze wsparcia w projektach współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego.

22 Dobre innowacyjne praktyki aktywizacji osób po 50 roku życia w ramach PO KL

23 Wsparcie dla 50 plus Nr projektu: WND-POKL.06.01.01-02-209/10 (projekt innowacyjny) Beneficjent: Dobre Kadry Centrum badawczo-szkoleniowe Sp. z o.o. Tytuł projektu: Silver team czyli potęga doświadczenia Okres realizacji: 01.06.2011-31.05.2013 Kwota dofinansowania: 1 244 660,00 PLN Grupa docelowa: 20 osób nieaktywnych zawodowo, 20 osób bezrobotnych, 30 osób zatrudnionych. Użytkownicy produktu: pracodawcy, trenerzy osób dorosłych, instytucje rynku pracy, którzy otrzymają innowacyjne narzędzia pozwalające na skuteczne zarządzanie kapitałem ludzkim w firmie/instytucji oraz efektywne uczenie osób ze starszych grup wiekowych. Odbiorcy produktu: osoby z grupy wiekowej 50+, które chcą powrócić na rynek pracy i się na nim utrzymać – otrzymają ścieżkę postępowania jak skutecznie odnaleźć się na rynku pracy. Cel główny projektu: Wydłużenie aktywności zawodowej osób w wieku 50+ dzięki wypracowaniu kompleksowego, innowacyjnego narzędzia zarządzania kapitałem ludzkim i aktywizacji osób starszych. Projekt zakładał wypracowanie efektywnych sposobów aktywizacji zawodowej osób 50+ głównie poprzez szkolenia przygotowujące do wykonywania zawodów w obszarze usług uznanych za niszowe. Rozwiązania zaproponowane w projekcie mają jednak bardziej kompleksowy charakter i skierowane są nie tylko do grupy odbiorców, ale i użytkowników. Zakłada się, że wypracowany produkt finalny spowoduje aktywizację zawodową nie tylko poprzez szkolenia, ale i działania podejmowane przez pracodawców, instytucje rynku pracy czy trenerów osób dorosłych.

24 Wsparcie dla 50 plus Nr projektu: WND-POKL.07.03.00-02-189/11 (projekt innowacyjny) Beneficjent: Fundacja Edukacji Europejskiej Tytuł projektu: Wypracowanie rozwiązań pozwalających na zwiększenie oferty istniejących instytucji działających na rzecz integracji społecznej bezrobotnych kobiet 50+ Okres realizacji: 01.01.2012-31.12.2014 Kwota dofinansowania: 1 557 954,39 PLN Grupa docelowa: 20 kobiet długotrwale bezrobotnych, 15 osób zatrudnionych w administracji publicznej. Użytkownicy produktu: przedstawiciele PUP, MOPS, GOPS, instytucji szkolących, psychologowie, doradcy zawodowi, jobcoach’e, pośrednicy pracy, NGO działający na rzecz długotrwale bezrobotnych (w tym kobiet 50+), pracodawcy, eksperci (uniwersytety / instytuty badawcze) w zakresie integracji społecznej prowadzącej do zatrudnienia długotrwale bezrobotnych kobiet 50+. Odbiorcy produktu: długotrwale bezrobotne kobiety 50+. Cel główny projektu: Celem głównym projektu było wypracowanie innowacyjnych rozwiązań pozwalających na zwiększenie oferty istniejących instytucji działających na rzecz integracji społecznej (prowadzącej do zatrudnienia) dla długotrwale bezrobotnych kobiet 50+, na przykładzie M/GOPS, PUP i długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ z powiatu trzebnickiego w latach 2012-2014 poprzez utworzenie biura innowacji społecznych.

25 Wsparcie dla 50 plus Cele szczegółowe projektu: - Zwiększenie efektywności działań 15 przedstawicieli M/GOPS i PUP (w tym 10 kobiet) z powiatu trzebnickiego w zakresie integracji społecznej prowadzącej do zatrudnienia długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ w latach 2012- 2014. - Zwiększenie wiedzy 15 przedstawicieli M/GOPS i PUP (w tym 10 kobiet) z powiatu trzebnickiego w zakresie integracji społecznej prowadzącej do zatrudnienia długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ w latach 2012-2014 dzięki importowi/adaptacji rozwiązań w ww. temacie z Niemiec oraz udziałowi w procesie testowania produktu finalnego. - Zwiększenie umiejętności 20 długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ z powiatu trzebnickiego w zakresie pozyskiwania pracy w 2013 r. - Zwiększenie wiedzy i kompetencji zawodowych 20 długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ z powiatu trzebnickiego poprzez szkolenia komputerowe, językowe i zawodowe w 2013 r. - Zwiększenie zatrudnienia 8 długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ z powiatu trzebnickiego. Produkt finalny: Poradnik zawierający zestaw rozwiązań w zakresie zwiększenia oferty istniejących instytucji działających na rzecz integracji społecznej, prowadzącej do zatrudnienia długotrwale bezrobotnych kobiet 50+ przedstawicielom instytucji działających na rzecz integracji społecznej. Poradnik składa się z dwóch części, tj: - cz. 1 - Biuro Innowacji społecznych jako środowiskowe biuro wsparcia - cz. 2 - System wsparcia – propozycje działań aktywizujących (narzędzia). Innowacyjność proponowanego rozwiązania polega na wprowadzeniu nowych, niestosowanych dotychczas na terenie powiatu trzebnickiego, na Dolnym Śląsku ani w pozostałych regionach Polski zintegrowanych metod aktywizacji społecznej i zawodowej długotrwale bezrobotnych kobiet 50+.

26 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020

27 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.1 pozakonkursowe projekty Powiatowych Urzędów Pracy oraz Działanie 8.2 Wsparcie osób poszukujących pracy Formy wsparcia Instrumenty i usługi rynku pracy służące indywidualizacji wsparcia oraz pomocy w zakresie określenia ścieżki zawodowej (obligatoryjne, które zadecydują o wyborze dalszych adekwatnych form wsparcia):  identyfikacja potrzeb osób pozostających bez zatrudnienia, w tym m.in. poprzez zastosowanie Indywidualnych Planów Działania, diagnozowanie potrzeb szkoleniowych oraz możliwości doskonalenia zawodowego w regionie,  kompleksowe i indywidualne pośrednictwo pracy w zakresie wyboru zawodu zgodnego z kwalifikacjami i kompetencjami wspieranej osoby lub poradnictwo zawodowe w zakresie planowania rozwoju kariery zawodowej, w tym podnoszenia lub uzupełniania kompetencji i kwalifikacji zawodowych.

28 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.1 pozakonkursowe projekty Powiatowych Urzędów Pracy oraz Działanie 8.2 Wsparcie osób poszukujących pracy Formy wsparcia Instrumenty i usługi rynku pracy skierowane do osób, u których zidentyfikowano potrzebę uzupełnienia lub zdobycia nowych umiejętności i kompetencji:  nauka aktywnego poszukiwania pracy (zajęcia aktywizacyjne, warsztaty z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, konsultacje indywidualne),  nabywanie, podwyższanie lub dostosowywanie kompetencji i kwalifikacji, niezbędnych na rynku pracy w kontekście zidentyfikowanych potrzeb osoby, której udzielane jest wsparcie, m.in. poprzez wysokiej jakości szkolenia i kursy,  bezzwrotne dotacje na podjęcie działalności gospodarczej, w tym pomoc prawna, konsultacje i doradztwo związane z podjęciem działalności gospodarczej - tylko powiatowe urzędy pracy w 8.1.

29 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.1 pozakonkursowe projekty Powiatowych Urzędów Pracy oraz Działanie 8.2 Wsparcie osób poszukujących pracy Formy wsparcia Instrumenty i usługi rynku pracy służące zdobyciu doświadczenia zawodowego wymaganego przez pracodawców:  nabywanie lub uzupełnianie doświadczenia zawodowego oraz praktycznych umiejętności w zakresie wykonywania danego zawodu, m.in. poprzez staże i praktyki zawodowe,  wsparcie zatrudnienia u przedsiębiorcy lub innego pracodawcy, stanowiące zachętę do zatrudnienia, m.in. poprzez pokrycie kosztów subsydiowania zatrudnienia dla osób, u których zidentyfikowano adekwatność tej formy wsparcia, refundację wyposażenia lub doposażenia stanowiska (wyłącznie w połączeniu z subsydiowanym zatrudnieniem),  granty na utworzenie stanowiska pracy w formie telepracy.

30 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.1 pozakonkursowe projekty Powiatowych Urzędów Pracy oraz Działanie 8.2 Wsparcie osób poszukujących pracy Formy wsparcia Instrumenty i usługi rynku pracy służące wsparciu mobilności międzysektorowej i geograficznej:  wsparcie mobilności międzysektorowej dla osób, które mają trudności ze znalezieniem zatrudnienia w sektorze lub branży, m.in. poprzez zmianę lub uzupełnienie kompetencji lub kwalifikacji pozwalającą na podjęcie zatrudnienia w innym sektorze,  wsparcie mobilności geograficznej dla osób u których zidentyfikowano problem z zatrudnieniem w miejscu zamieszkania, m.in. poprzez pokrycie kosztów dojazdu do pracy lub wstępnego zagospodarowania w nowym miejscu zamieszkania, m.in. poprzez finansowanie kosztów dojazdu, zapewnienie środków na zasiedlenie.

31 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.1 pozakonkursowe projekty Powiatowych Urzędów Pracy oraz Działanie 8.2 Wsparcie osób poszukujących pracy Formy wsparcia Instrumenty i usługi rynku pracy skierowane do osób niepełnosprawnych:  niwelowanie barier jakie napotykają osoby niepełnosprawne w zakresie zdobycia i utrzymania zatrudnienia, m.in. doposażenie stanowiska pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych,  realizacja ukierunkowanych schematów mobilności transnarodowej (USMT) EURES (w Działaniu 8.2).

32 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.3 Samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Formy wsparcia  Bezzwrotne dotacje obejmujące: doradztwo oraz szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej; przyznanie bezzwrotnych środków finansowych na rozwój przedsiębiorczości; wsparcie pomostowe obejmujące szkolenia i doradztwo w zakresie efektywnego wykorzystania dotacji oraz pomostowe wsparcie finansowe.  Instrumenty finansowe obejmujące: przyznanie jednorazowej pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

33 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 8.7 Aktywne i zdrowe starzenie się. Cel szczegółowy działania: Poprawa dostępu do programów zdrowotnych dotyczących chorób negatywnie wpływających na rynek pracy, dedykowanych osobom aktywnym zawodowo; Wydłużenie aktywności zawodowej na rynku pracy osób powyżej 50 roku życia. Formy wsparcia  Wdrożenie programów profilaktycznych, w tym działania zwiększające zgłaszalność na badania profilaktyczne.  Opracowanie i wdrożenie programów polityki zdrowotnej ukierunkowanych na eliminowanie zdrowotnych czynników ryzyka w miejscu pracy (w tym działania szkoleniowe).  Programy zdrowotne z uwzględnieniem rehabilitacji medycznej.  Programy zdrowotne powinny być ukierunkowane na grupy docelowe najbardziej narażone na opuszczenie rynku pracy z powodu czynników zdrowotnych lub najbardziej bliskich powrotowi na rynek pracy w wyniku świadczeń rehabilitacyjnych.

34 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 9.1 Aktywna integracja Wybrane formy wsparcia  kursy i szkolenia umożliwiające nabycie, podniesienie lub zmianę kwalifikacji i kompetencji zawodowych oraz rozwijanie umiejętności i kompetencji społecznych, niezbędnych na rynku pracy;  staże, praktyki zawodowe, subsydiowane zatrudnienie i zajęcia reintegracji zawodowej u pracodawcy;  poradnictwo zawodowe, pośrednictwo pracy;  wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy (wyłącznie w połączeniu z subsydiowaniem zatrudnienia) oraz specjalistyczne (wynikające z danej niepełnosprawności i indywidualnych potrzeb) wyposażenie lub doposażenie stanowiska pracy dla zatrudnionej osoby z niepełnosprawnością;  zatrudnienie wspomagane obejmujące wsparcie osoby z niepełnosprawnością przez trenera pracy/ asystenta zawodowego u pracodawcy;  skierowanie do pracy w Zakładzie Aktywności Zawodowej i sfinansowanie kosztów zatrudnienia w ZAZ;  jednorazowy dodatek relokacyjny dla osoby, która uzyskała zatrudnienie w odległości 50 km od miejsca stałego zamieszkania w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego, z przeznaczeniem na pokrycie kosztów dojazdu i/lub zakwaterowania;  coaching, trening pracy,  zajęcia reintegracji społeczno-zwodowej w CIS, KIS, WTZ.

35 REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WD 2014-2020 Działanie 9.4 Wspieranie gospodarki społecznej Wybrane formy wsparcia Usługi animacji, w tym m.in.:  działania zmierzające do pobudzenia aktywności osób, w tym podejmowanie działań animacyjnych, umożliwiających tworzenie podmiotów obywatelskich;  działania zmierzające do ożywienia społeczności lokalnej poprzez inicjowanie różnego rodzaju aktywności, polegających na pracy z grupami w środowisku lokalnym, mających szczególnie na celu aktywizację zawodową i społeczną osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Usługi rozwoju ekonomii społecznej w tym m.in.:  wsparcie na utworzenie przedsiębiorstwa społecznego, przystąpienie do/lub zatrudnienie w przedsiębiorstwie społecznym poprzez zastosowanie w ramach projektu co najmniej dwóch z następujących instrumentów: 1)wsparcie szkoleniowe (w tym szkolenia zawodowe), doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz usługi indywidualnego mentoringu umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności potrzebnych do założenia i/lub prowadzenia i/lub przystąpienia i/lub pracy w przedsiębiorstwie społecznym (usługi świadczone na etapie zakładania przedsiębiorstwa społecznego oraz w okresie pierwszych 6 miesięcy jego działalności); 2)przyznanie środków finansowych dla przedsiębiorstwa społecznego na założenie, przystąpienie do/lub zatrudnienie w przedsiębiorstwie społecznym (maksymalna kwota dotacji na stworzenie jednego miejsca pracy stanowi sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy); 3)finansowe wsparcie pomostowe połączone z doradztwem oraz pomocą w efektywnym wykorzystaniu przyznanych środków.

36 Powiaty Stan na 30.04.2016 r. stopa bezrobocia / % / % średniej krajowej POLSKA9,5100 WOJEWÓDZTWO8,589,5 Wałbrzyski ziemski21,2 223,2 Górowski20,7 217,9 Złotoryjski20,4 214,7 Kłodzki19,3 203,2 Lwówecki18,8 197,9 Jaworski16,2 170,5 Ząbkowicki16,1 169,5 Legnicki ziemski14,7 154,7 Wołowski14,4 151,6 Lubański14,3 150,5 Strzeliński13,8 145,3 Dzierżoniowski12,7 133,7 Jeleniogórski ziemski12,5 131,6 Głogowski12,3 129,5 Kamiennogórski12,2 128,4 Milicki11,7 123,2 Wałbrzyski grodzki10,5 110,5 „PRZEGRZANIE RYNKU PRACY”

37 Powiaty Stan na 30.04.2016 r. stopa bezrobocia / % / % średniej krajowej Oleśnicki9,7 102,1 Świdnicki9,3 97,9 Trzebnicki9,2 96,8 Zgorzelecki8,9 93,7 Średzki8,6 90,5 Oławski7,8 82,1 Legnicki grodzki7,2 75,8 Bolesławiecki6,9 72,6 Lubiński6,5 68,4 Polkowicki6 63,2 Jeleniogórski grodzki5,1 53,7 Wrocławski grodzki 3,536,8 Wrocławski ziemski3,4 35,8 „PRZEGRZANIE RYNKU PRACY”

38 1.Rynek pracy Dolnego Śląska, podobnie jak w całym kraju staje się powoli rynkiem pracowników. 2.Pracodawcy mają coraz większy problem ze znalezieniem pracowników, szczególnie w niektórych zawodach. 3.Obok specjalistów takich jak informatycy, inżynierowie produkcji, specjaliści rachunkowości i finansów (ze znajomością najczęściej dwóch języków obcych) poszukiwani są np. kierowcy ciężarówek lub pracownicy produkcji, a także osoby bez zawodu. 4.Branża logistyczna poszukuje osób z uprawnieniami na wózki widłowe. 5.Prawie 40% powiatów z Dolnego Śląska (10 powiatów) charakteryzuje stopa bezrobocia powyżej 150% średniej krajowej. Dolnośląski rynek pracy - jak jest?

39 6.Duże migracje pracowników. Przedsiębiorczy Polacy, w tym najczęściej dobrzy fachowcy emigrują z Polski w poszukiwaniu lepszych warunków pracy, w tym wyższych wynagrodzeń. Z drugiej strony wobec rosnącego zapotrzebowania na pracowników za pracą do Polski przyjeżdżają przede wszystkim osoby z Ukrainy. 7.Lokowanie w naszym województwie światowych centrów outsourcingowych, firm przemysłowych z kapitałem zagranicznym oraz firm informatycznych powoduje wzrost zapotrzebowania na wysoko kwalifikowanych specjalistów ze znajomością co najmniej jednego, a często dwóch i więcej języków obcych. Pociąga to za sobą migrację do Polski specjalistów z innych krajów, nie tylko Europy Środkowo-Wschodniej. Dolnośląski rynek pracy - jak jest?

40 8.Powiatowe urzędy pracy były zawsze przede wszystkim źródłem pracowników o niskich kwalifikacjach. Takich pracowników poszukują w PUP-ach pracodawcy. Wysoko kwalifikowani fachowcy poszukiwani są przez agencje zatrudnienia oraz za pośrednictwem ofert internetowych. 9.Porównanie struktury zawodowej ofert zgłaszanych do urzędów pracy z ofertami publikowanymi w internecie: Dolnośląski rynek pracy - jak jest?

41

42

43 1.Należałoby w większym stopniu podjąć starania mające na celu zwiększenie mobilności tych osób (zapewnienie dojazdów, regulacja wynagrodzeń w związku z dłuższym czasem związanym ze świadczeniem pracy itp.) – w 2015 r. ze wsparcia z Funduszu Pracy w formie bonu zatrudnieniowego skorzystało tylko 395 osób, do końca maja br. 62 osoby. 2.Zwrócić uwagę na warunki i wymagania dotyczące świadczeń socjalnych, ponieważ bezrobocie pociąga za sobą olbrzymie koszty społeczne. 3.W większym stopniu wykorzystywać i włączać wsparcie np. agencji zatrudnienia lub innych podmiotów rynku pracy. Dolnośląski rynek pracy – co można zrobić?

44 4.W większym stopniu wykorzystywać Krajowy Fundusz Szkoleniowy (KFS) na finansowanie szkoleń i kształcenia starszych pracowników. 5.Należy uwzględnić czynniki zarówno zewnętrzne (tj. sytuację demograficzną, warunki ekonomiczne czy sytuację społeczno-prawną) jak i wewnętrzne (tj. płeć, wykształcenie, wcześniejsze doświadczenie zawodowe, relacje międzyludzkie i wewnątrzrodzinne, role pełnione w grupie, szeroko rozumianą aktywność życiową). 6.Kolejne wnioski… Dolnośląski rynek pracy – co można zrobić?

45 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Ewa Grzebieniak dyrektor Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy