1 Klinika Dermatologii Ogólnej, Estetycznej i DermatochirurgiiGRUŹLICA SKÓRY Klinika Dermatologii Ogólnej, Estetycznej i Dermatochirurgii

2 Gruźlica skóry (tuberkulosis cutis) jest chorobą przewlekłą i może mieć różny obraz kliniczny w zależności od drogi zakażenia oraz stanu immunologicznego pacjenta. Łagodniejszy przebieg gruźlicy skóry w stosunku do gruźlicy narządowej jest wynikiem niekorzystnych warunków rozwoju prątków w skórze, która stanowi silna barierą immunologiczną.

3 Etiopatogeneza czynnikami etiologicznymi są prątki ludzkie lub rzadziej bydlęce prątki dostają się do skóry drogą naczyń limfatycznych, krwionośnych lub przez ciągłość z tkanek głębszych (zakażenie wewnątrzpochodne) rzadziej zakażenie ma charakter zewnątrzpochodny

4 Rozpoznanie gruźlicy skórybadanie bakteriologiczne - wykazanie prątków gruźlicy w preparatach bezpośrednich jest bardzo trudne, gdyż są one nieliczne. Obecnie wykonuje się reakcję PCR, która wykrywa DNA prątków hodowla lub szczepienie zwierząt doświadczalnych jest zwykle dodatnia badanie histopatologiczne skóry – obraz jest charakterystyczny odczyn tuberkulinowy – dodatni we wszystkich przypadkach

6 Podział gruźlicy skóryGruźlica właściwa Toczniowa Rozpływna Brodawkująca Węzłowa Wrzodziejąca błon śluzowych Gruźlica skóry po szczepieniu BCG Tuberkulidy

7 Tuberkulidy obecnie tuberkulidy występują bardzo rzadkosą to prawdopodobnie odczyny alergiczne na prątki lub ich składowe dotyczą osób z czynną lub przebytą gruźlicą w badaniach bezpośrednich oraz metodą hodowli nie udaje się wykazać prątków zmiany mają charakter osutki guzkowej lub guzkowo-zgorzelinowej

8 Gruźlica toczniowa (tuberculosis luposa)najczęstsza postać gruźlicy skóry, o bardzo przewlekłym przebiegu zakażenie jest zewnątrz- lub wewnątrzpochodne dotyczy osób z dużą odpornością przeciwgruźliczą wykwitem podstawowym jest żółtobrunatny lub czerwonobrunatny guzek, z różną tendencją do przerostu, rozpadu i bliznowacenia; ogniska szerzą się obwodowo zmiany ustępują z pozostawieniem blizny nieostatecznej (w jej obrębie mogą powstawać nowe guzki) zmiany umiejscowione są rozmaicie, często na twarzy ogniska chorobowe z reguły nie sprawiają dolegliwości podmiotowych w długo trwających zmianach mogą rozwinąć się raki skóry

21 Gruźlica rozpływna (tuberculosis colliquativa)zakażenie jest wewnątrzpochodne, dotyczy głównie osób z gruźlicą węzłową lub kostno-stawową obecnie bardzo rzadka postać gruźlicy wykwitem podstawowym jest guz lub guzek umiejscowiony w tkance podskórnej, zrastający się ze skórą, z tendencją do rozmiękania oraz tworzenia przetok i owrzodzeń zmiany ustępują z pozostawieniem charakterystycznych pozaciąganych blizn umiejscowienie ognisk chorobowych – okolica podżuchwowa, nadobojczykowa, mostkowa oraz twarz powyżej kątów ust

28 Gruźlica brodawkująca (tuberculosis verucosa)zakażenie jest zewnątrzpochodne, często u weterynarz (kontakt z chorym bydłem) lub patologów wykonujących sekcję osób z czynną gruźlicą wykwitem podstawowym jest hiperkeratotyczna grudka, ze skłonnościa do obwodowego szerzenia grudki ustępują z pozostawieniem blizny ostatecznej zmiany umiejscowione są najczęściej na rękach lub stopach należy różnicować je z brodawkami wirusowymi

30 Gruźlica skóry po szczepieniu BCGzmiany powstają w miejscu szczepienia BCG, są to bardzo rzadkie przypadki, mogą pojawić się nawet w kilka lat po szczepieniu badania bakteriologiczne są zwykle ujemne, natomiast metodą PCR można wykryć DNA prątka klinicznie zmiany przypominają gruźlicę toczniową

31

35 Leczenie gruźlicy skóryprowadzone jest w poradniach przeciwgruźliczych wskazane jest leczenie skojarzone, nie stosuje się monoterapii wyleczenie ocenia się na podstawie obrazu klinicznego i badania histopatologicznego