1 Kobiety – bohaterki. Polki. Polish women – heroines. WERSJA POLSKA ENGLISH VERSION
2 KOBIETY – BOHATERKI. POLKI. M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE E MILIA P LATER E MILIA P LATER D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA
3 M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE E MILIA P LATER E MILIA P LATER D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA POLISH WOMEN – HEROINES.
4 E MILIA P LATER Emilia była polsk ą hrabiank ą urodzon ą w Wilnie 13 listopada 1806 roku. W młodo ś ci czytała poematy Filaretów i Filomatów (młodych poetów tworz ą cych w konspiracji). 29 listopada wybuchło Powstanie Listopadowe. Emilia bardzo chciała doł ą czy ć do powsta ń ców, pomimo i ż była czternastolatk ą. Dlatego ś ci ę ła włosy, kazała uszy ć sobie m ę ski strój i wraz z przyjaciółk ą, uzbrojona w pistolet ruszyły do walki.
5 E MILIA P LATER Stan ę ła na czele oddziału sformowanego z chłopów i ochotników, jej celem było zaj ąć Dynemburg. Generalicja nie brała jej na powa ż nie. Oddział młodej hrabianki zniszczył kilka rosyjskich pułków i zaj ą ł wioski Jeziorasy oraz Dusiatów. Pomimo, i ż Emilia była hrabiank ą, dzieliła losy zwykłego ż ołnierza. Dzi ę ki temu, była uwielbiana przez swoich podkomendnych. Niestety, atak na Dynemburg nie powiódł si ę. Jej oddział został rozbity, Emilia musiała doł ą czy ć do innej powsta ń czej dywizji. Jeden z generałów polskich za jej m ę stwo i odwag ę awansował j ą do stopnia kapitana, radz ą c jednocze ś nie by dziewczyna wróciła do domu. Platerówna odmówiła. Po wielu bitwach, Emilia zmarła z wycie ń czenia 23 grudnia 1831 roku. Stała si ę symbolem walki o wolno ść dla Polski i Litwy.
6 D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA Urodzona 3 IX 1928 roku w Guszczewinie. Była córk ą Eugenii i Wacława Siedzika – studenta skazanego na 13-letni pobyt na Syberii za działalno ś ci niepodległo ś ciow ą. W lutym 1940 roku ojciec Danuty zastaje ponownie wywieziony do łagru na Syberii. Wydostaje si ę stamt ą d wraz z Armi ą Andersa w 1943r i ginie w Teheranie. We wrze ś niu 1943 r. Gestapo aresztuje i rozstrzeliwuje jej matk ę – Eugeni ę. 15 letnia Danka wraz z rodze ń stwem trafia pod opiek ę babci.
7 D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA Danuta postanowiła kontynuowa ć dzieło rodziców i walczy ć w „podziemiu”. W 1945 roku Danka wst ę puje do oddziału AK pod dowództwem mjr. Zygmunta „Łupaszki” Szendzielarza. Składa przysi ę g ę i zaczyna pomaga ć partyzantom jako sanitariuszka. Przyjmuje pseudonim „Inka”. Razem z partyzantami walczyła po zako ń czeniu wojny przeciw komunistycznej władzy. Brała udział w wi ę kszo ś ci akcji i bitew oddziału Łupaszki. 13 lipca 1946 roku, Inka wydana przez przyjaciółk ę została aresztowana przez UB. Oskar ż ono j ą o zabicie wielu milicjantów. Nie pomógł jej fakt ż e była tylko sanitariuszk ą oraz zeznania jednego z milicjantów, którego opatrywała po bitwie. Mimo procesu pełnego tortur nie wydała nikogo ze swego oddziału. Rozstrzelano j ą 28 VIII 1946 roku. Jej ostatnie słowa to „ Niech ż yje Polska! Niech ż yje Łupaszko!”
8 M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE Urodziła si ę 7 XI 1867 w Warszawie. Była córk ą Władysława - nauczyciela fizyki i matematyki, oraz Bronisławy z Boguskich przeło ż onej pensji dla dziewcz ą t. Mania - tak była nazywana w domu, była dzieckiem bardzo zdolnym, pracowitym, obdarzonym ś wietn ą pami ę ci ą, niemal skazanym na sukces. W 1891 wyemigrowała do Pary ż a by tam kontynuowa ć studia na Sorbonie, a nast ę pnie rozwin ę ła swoj ą karier ę naukow ą. Na tej uczelni zdobyła tytuł licencjata chemii i matematyki, poznała tam te ż swojego m ęż a Pierre'a Curie, którego po ś lubiła w 1895 roku. 8 lat pó ź niej została pierwsz ą w historii kobiet ą z tytułem doktora fizyki.
9 M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE Jej najwi ę ksz ę dokonania to: opracowanie teorii promieniotwórczo ś ci, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków — radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono te ż pierwsze na ś wiecie badania nad leczeniem raka za pomoc ą promieniotwórczo ś ci. Dwukrotnie wyró ż niona Nagrod ą Nobla za osi ą gni ę cia naukowe, po raz pierwszy w 1903 z fizyki wraz z m ęż em i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Henriego Becquerela zjawiskiem promieniotwórczo ś ci, po raz drugi w 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dzi ś pozostaje jedyn ą kobiet ą, która t ę nagrod ę otrzymała dwukrotnie, a tak ż e jedynym uczonym w historii uhonorowanym nagrod ą Nobla w dwóch ró ż nych dziedzinach nauk przyrodniczych. Prekursor nowej gał ę zi chemii — radiochemii. Zmarła 4 lipca 1934 roku w klinice Sancellemoz w Passy. Jest jedyn ą kobiet ą, która spocz ę ła w paryskim Panteonie w dowód uznania zasług na polu naukowym.
10 E MILIA P LATER Emilia was a Polish eral’s daughter born on 13th November 1806 in Vilnius. When she was young, she was reading a lot of poems of Filarets (Polish poets writing in conspiracy). On 29th November the November Uprising against the Russian Empire began. She wanted to join the partisans, but she was only 14 years old. However, she cut her hair, got dresed in male clothing, took a gun and went with her friend to fight.
11 E MILIA P LATER She became a leader of the unit of peasants and volunteers, and decided to attack the Dynemburg city. Central command of the uprising didn’t take her seriously. Her unit destroyed a few Russian regiments and occupied villages: Jeziorasy and Dusiatów. Although she was an earl’s daughter, she was living like an ordinary soldier. Her subordinates glorified her. But attack to Dynmburg was unsuccessful. Her unit was defeated and she had to join the other partisans division. She was promoted by one of the Polish generals to the rank of captain for her courage and bravery and at the same time she was advised to go home. But her answer was”No”. After plenty of battles, she died from exhaustion on 23rd of December 1831. She became a symbol of fight over freedom of Lithuania and Poland.
12 D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA Danuta was born on 3rd September in Guszczewina. She was Eugenia and Wacław Siedzik’s daughter. When her father was a student, he was sentenced For 13 - year life imprisonment in Siberia by Russians. In February 1940, her father was again sentenced to Gulag by The Soviets. In september 1943, her mather- Eugienia was arrested and shot by Gestapo. 15 – year - old Danuta with her sisters were taken care by their grandmother.
13 D ANUTA „I NKA ” S IEDZIKÓWNA Danuta decided to continue her parents dedication to Poland and and fight with the undergrand. In 1945 she joined Major Zygmunt Szendzielarz Łupaszko’ s unit. She took the oath and became helping partisans as a nurse using the pseudonym Inka. She was fihting with partisans after the end of World War II against the communist government. On 13th of July her friend betrayed her. She was arrested by UB (Polish secret police under Communism) and accused of killing many communistic policemen. Facts that she was just a nurse and even once dressed a policeman’s wound did not helped. Although she was tostured, she betrayed non of her friends. She was executed in 1946. Her last words: „Long live Poland. Long live Łupaszko!”.
14 M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE Born on 7th November 1867 in Warsaw. She was a doughter of Władysław - physics and maths teacher, and Bronisława – headmistress of girls school. Mania – as they called her at home – was a very clever, hadrworking child with excellent memory. In 1891 she emigrated to Paris to continue her studying at Sorbona University and after that start her scientific career. There she completed her education with bachelor’s degree in chemistry and mathematics. She met Pierre Curier and married him in 1895. 8 years later she became the first female Ph.D. in physics ever.
15 M ARIA S KŁODOWSKA - C URIE Her biggest achievements are: a theory of radioactivity, techniques for isolating radioactive isotopes and discovery of two new chemical elements - radium and polonium. She was the leader of the first in the world reaseach on treating cancer using radioactivity. She was awarded the Nobel Prize twice. For the first time in physics in 1903 along with her husband and Henry Becquerel. They conducted the research on Becquerel’s discovery of radioactivity. In 1911 she won the Nobel Prise in chemistry for isolating pure radium. She is the only woman who won the Nobel Prise twice and the only one scientist who won the Nobel Prise in two different scientific categories. She was a precursor of a new branch of chemistry - radiochemistry. She died on 4th July 1934 in Sancellemoz Clinic, Passy (France). She is the only woman burried in the Paris Pantheon in honour of merit in the scientific field.
16 Łukasz Koremba Dawid Siwek PRZYGOTOWALI: created by: