1 Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN 1957-1975-2015 Ewa Zimnoch-Guzowska Elżbieta Kruszyńska

2 Komitet Fizjologii Genetyki i Hodowli Roślin W dziedzinie nauki rolnicze reprezentuje fizjologię, genetykę, hodowlę roślin i nasiennictwo; Spełnia rolę integracyjną środowisk naukowych i angażuje środowisko do twórczego rozwiązywania istotnych problemów nauki i gospodarki; skupia specjalistów - przedstawicieli nauki - wybieranych przez środowisko naukowe oraz członków krajowych Akademii zgłaszających swój udział w pracach Komitetu, a także Honorowych członków Komitetu.

3 Powołanie Komitet Hodowli i Uprawy Roślin - działa od 1957 roku, a powołany został uchwałą Prezydium PAN w 1959 r. Prezydium PAN w 1975 r. podzieliło Komitet Hodowli i Uprawy Roślin na dwa Komitety: Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin (KFGiHR) Komitet Uprawy Roślin (KUR) przy Wydz. V Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN. Od 1 stycznia 2011 r. Komitet jest przy Wydziale II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN.

4 Komitet Hodowli i Uprawy Roślin Nr Kadencji lataPrzewodniczącySekretarz I.1957 – 1959Profesor Stefan Barbacki WSR, IGR PAN w Poznaniu - II. 1960 – 1962j.w.- III. 1963 - 1965j.w.- IV. 1966 - 1968Profesor Anatol Listowski IUNG Puławy Profesor Władysław Byszewski SGGW Katedra Genetyki V. 1969 - 1971j.w. VI. 1972 - 1974Profesor Tadeusz Ruebenbauer WSR w Krakowie, IHAR Zakład Roślin Zbożowych w Krakowie j.w.

5 Profesor Stefan Barbacki (1903 – 1979) biometria, hodowla, genetyka Profesor Anatol Listowski (1904-1987) uprawa, fizjologia i biologia roślin Profesor Tadeusz Reubenbauer ( 1909-1991) genetyka, hodowla Profesor Władysław Byszewski ( 1915-1979) uprawa, hodowla i nasiennictwo

6 Nr Kadencji Lata Liczba członków PrzewodniczącySekretarz VII 1975 – 1977 24 członków ProfesorTadeusz Ruebenbauer IHAR ZRZ w Krakowie Profesor Emil Nalborczyk SGGW, Katedra Fizjologii Roślin VIII 1978 – 1980 24 czł. j.w. IX 1981 – 1983 43 czł. Profesor Stanisław Starzycki IHAR Radzików j.w. X 1984 – 1986 46 czł. j.w. XI 1987 – 1989 56 czł. Profesor Emil Nalborczyk SGGW, Kat. Fizjologii Roślin Profesor Henryk J. Czembor IHAR Radzików XII 1990 – 1992 31 czł. Profesor Henryk J. Czembor IHAR Radzików Profesor Sławomir Prończuk IHAR Radzików XIII 1993 – 1995 34 czł. j.w. Prof. dr hab. Andrzej Anioł IHAR Radzików XIV 1996 – 1998 29 czł. j.w. XV 1999 - 2002 31 czł. Profesor Andrzej Anioł IHAR Radzików Profesor Janusz Zimny IHAR Radzików XVI 2003 – 2006 29 czł. j.w. XVII 2007 - 2011 31 czł. Profesor Ewa Zimnoch-Guzowska IHAR-PIB Oddział w Młochowie j.w. XVIII 2012 – 2015 48 czł. j.w. Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin

7 Profesor Tadeusz Baszyński Profesor Emil Nalborczyk (1932-2006) fizjologia Profesor Stanisław Starzycki ( 1923-1991) genetyka i hodowla

8 Honorowi Członkowie Komitetu FGiHR Honorowy Przewodniczący Komitetu: Profesor Tadeusz R UEBENBAUER (1977) Honorowi Członkowie Komitetu: Profesor Kazimierz Ś WIEŻYŃSKI (1996) Profesor Tadeusz B ASZYŃSKI (1999) Profesor Jana K RZYMAŃSKI (2004) Profesor Czesław T ARKOWSKI (2004) Profesor Maciej Z ENKTELER (2008)

9 Profesor Tadeusz Baszyński 1926-2009 fizjologia roślin Profesor Kazimierz Świeżyński 1922-2000 genetyka, hodowla

10 Sekretariat administracyjny Komitetu Mgr Helena Gawrońska, IHAR Radzików od 1983 do VI.1987 Mgr Elżbieta Kruszyńska, IHAR-PIB Radzików od VII.1987 do dziś

11 Medal im. Michała Oczapowskiego na wniosek Komitetu, otrzymali: Prof. dr hab. Jerzy K OROHODA (1988) Prof. dr Tadeusz W OLSKI (1995) Prof. dr hab. Maria R AKOWSKA (1999) Prof. dr hab. Tadeusz B ASZYŃSKI (2004) Prof. dr hab. Jan K RZYMAŃSKI (2005) Prof. dr hab. Stanisław G RZESIUK (2006) Prof. dr hab. Czesław T ARKOWSKI (2007) Prof. dr hab. Henryk J. C ZEMBOR (2011) Prof. dr hab. Andrzej A NIOŁ (2012) Prof. dr hab. Katarzyna N IEMIROWICZ -S ZCZYTT (2013)

12 Profesor Tadeusz Wolski ( 1924-2005) hodowca Profesor Jerzy Korohoda (1900-1991) hodowca Profesor Maria Rakowska ( 1923-2015) fizjolog żywienia Profesor Stanisław Grzesiuk ( 1926-2013) fizjolog

13 Tematy badawcze finansowane przez Komitet FGiHR W latach 1980-1990 Komitet prowadził i finansował osiem tematów badawczych, np.: Rejestracja genów oraz próba ich lokalizacji na chromosmach żyta T. Ruebenbauer, E. Szpurar Anaplerotyczne wiązanie węgla i gospodarka szkieletem węglowym u roślin motylkowatych R. W. Schramm Inst. Biologii UAM Poznań Wpływ niektórych czynników środowiska na rytmikę rozwoju roślin pastewnych, drzew i krzewów na terenie Podhala J. Lekczyńska Poznanie i określenie modelu fotosyntezy i fotosyntetycznej produktywności roślin uprawnych E. Nalborczyk.

14 Czasopisma,konferencje Komitet był współwydawcą i opiekunem merytorycznym kwartalnika Acta Physiologiae Plantarum (1978 do 1995r.), wydawanego przez IFR-PAN w Krakowie i SGGW w Warszawie oraz Genetica Polonica (do 1993r.), wydawanego od 1960 r. przez IGR PAN w Poznaniu Komitet FGiHR w latach 1969 – 2015 był głównym organizatorem 14 konferencji i sympozjów naukowych a współorganizatorem ponad 60-ciu.

15 Ważniejsze konferencje, sympozja Komitetu FGiHR Data i miejsce Przewodniczący Komitetu Tytuł konferencji, sympozjum 1969.09.23-24 Warszawa Prof. dr hab. Anatol Listowski Sympozjum nt. „Wpływ poziomu mechanizacji na wzrost i plonowanie roślin. Sesja problemowa”. 1980.06.19-20 AR-T Olsztyn Prof. dr hab. Tadeusz Ruebenbauer Sympozjum nt. „Wybrane aspekty odporności roślin”. 1989.01.10-13 Radzików IHAR Prof. dr hab. Emil Nalborczyk Konferencja krajowa nt. „Postęp biologiczny a efektywność produkcji roślin rolniczych”. 1994.09.26-27 Radzików IHAR Prof. dr hab. Henryk J. Czembor Sympozjum krajowe nt. „Przegląd prowadzonych badań naukowych w zakresie genetyki i hodowli roślin”. 2000.04.12 Warszawa SGGW Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt. „Przejście z gospodarki planowej do rynkowej w hodowli roślin i nasiennictwie oraz w ich naukowym zapleczu - osiągnięcia i problemy”. Wnioski z konferencji oraz „Tezy dotyczące hodowli roślin i nasiennictwa” zawierające m.in. postulaty Prezydium Komitetu pod adresem Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Badań Naukowych, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Własności Rolnej SP 2001.04.25 Warszawa PKiN Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt. „Społeczne, gospodarcze i biologiczne implikacje użytkowania roślin modyfikowanych genetycznie”. 2003.04.7-8 Radzików IHAR Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt.: „Nowe osiągnięcia genetyki i fizjologii roślin w tworzeniu i wykorzystaniu postępu biologicznego”.

16 Konferencje cykliczne współorganizowane przez KFGiHR Organizator Konferencja /sympozjum Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa UP we Wrocławiu 10 Sympozjów Ogólnopolskich „Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych” IHAR-PIB 12 Konferencji „Nauka dla Hodowli i Nasiennictwa Roślin Uprawnych” IHAR-PIB O. Poznań32 Konferencje Naukowe „Rośliny Oleiste” Rada ds. Ochrony Zasobów Genowych 5 Ogólnopolskich Konferencji „Ochrona Zasobów Genowych Roślin Uprawnych” Ogród Botaniczny PAN w Powsinie, Sekcja KT PTB XIV Ogólnopolskich Konferencji Kultur In vitro i Biotechnologii Roślin IFR im. Franciszka Górskiego PAN w Krakowie 10 International Conference ”Plant Functioning Under Environmental Stress” IGR PAN w Poznaniu 11 International Lupin Conference Organizator Konferencja /sympozjum Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa UP we Wrocławiu 10 Sympozjów Ogólnopolskich „Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych” IHAR-PIB 12 Konferencji „Nauka dla Hodowli i Nasiennictwa Roślin Uprawnych” IHAR-PIB O. Poznań32 Konferencje Naukowe „Rośliny Oleiste” Rada ds. Ochrony Zasobów Genowych 5 Ogólnopolskich Konferencji „Ochrona Zasobów Genowych Roślin Uprawnych” Ogród Botaniczny PAN w Powsinie, Sekcja KT PTB XIV Ogólnopolskich Konferencji Kultur In vitro i Biotechnologii Roślin IFR im. Franciszka Górskiego PAN w Krakowie 10 International Conference ”Plant Functioning Under Environmental Stress” IGR PAN w Poznaniu 11 International Lupin Conference

17 Ekspertyzy, opinie, stanowiska opracowane przez Komitet lub Prezydium Komitetu: Ekspertyzy i opinie na prośbę organów PAN, rządowych i innych instytucji, dotyczące m.in.: strategicznych opracowań urzędów centralnych ds. edukacji i nauki, opinie projektów i rozporządzeń do ustaw dotyczących nauki, ochrony środowiska oraz rolnictwa cyklicznie oceny placówek naukowych PAN Komitet opiniował: - kandydatów na czł. korespondentów PAN, - wnioski o Nagrody Wydziału II (d. V) PAN, - wnioski o Nagrody Prezesa RM za dorobek naukowy, rozprawy habilitacyjne i doktorskie, - kandydatów do Medalu im. Michała Oczapowskiego, - wnioski o Nagrody Fundacji „Pro Scientia et Vitae” i in.

18 DataEkspertyzy, opinie, stanowiska 1984.12.13EKSPERTYZA pt. „Przyrodnicze warunki produkcji roślinnej w PRL” przekazana do Sekretarza Wydziału V PAN. 1985.05.31EKSPERTYZA „Biologiczne czynniki zwiększania produkcji roślinnej i ich wykorzystanie w rolnictwie polskim. Informacja o organizacji hodowli i nasiennictwa roślin w Polsce”, przekazana do Wydz. V PAN. 1986.02.18EKSPERTYZA „Biologiczne czynniki zwiększenia produkcji roślinnej i ich wykorzystanie w rolnictwie polskim”. 1989.12.07STANOWISKO „Sytuacja w hodowli roślin”, skierowano do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej p. Czesława Janickiego. 1990.08.20OPINIA „Organizacji zaplecza badawczo-rozwojowego związanego z naukami rolniczymi” wysłana do Wydziału V PAN. 1991.08.19OPINIA „Organizacja badań rolniczych w Polsce”. Adresaci: Sekretarz Wydziału V PAN, MEN, MRiGŻ, KBN, Komitety Naukowe Wydziału V PAN, Zespół Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. 1991.09.25OPINIA „Poziomu rozwoju dyscyplin naukowych należących do Komitetu. Ocena tematyki z zakresu genetyki, hodowli, nasiennictwa i fizjologii roślin”. Opinię opracowano na podstawie zebranych materiałów z Katedr: Fizjologii, Genetyki, Hodowli Roślin wyższych uczelni oraz instytutów naukowych. Oceny dokonali prof. dr hab. M. Jassem i prof. dr hab. A. Markowski. Opinię wysłano do Wydziału V PAN. 1992.06.16STANOWISKO o „Aktualnej sytuacji w hodowli roślin i nasiennictwie. Zadania nauk rolniczych w rozwoju gospodarczym kraju” wysłane władzom PAN. 1995.06.20OPINIA nt. „Ocena dyscypliny naukowej w zakresie fizjologii roślin” opracowała prof. dr hab. Alina Kacperska-Lewak. 1995.06.20STANOWISKO i UWAGI Komitetu o „Polityce w zakresie nauk rolniczych”, wysłano do Sekretarza Wydziału V PAN. 1996.05.14STANOWISKO. Prezydium Komitetu Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej R. Jagielińskiego z apelem o pilne podjęcie konkretnych działań zmierzających do powstania w Polsce regulacji statusu prawnego organizmów transgenicznych.

19 Data Ekspertyzy, opinie, stanowiska 1997.03.28OPINIA Prezydium Komitetu nt. opracowania autorskiego prof. dr hab. K.M.Świeżyńskiego pt.: „Rola placówek naukowych w tworzeniu dorobku polskiej hodowli roślin". Artykuł opublikowano w czasopiśmie: "Hodowla Roślin i Nasiennictwo" nr 5 specjalny 1997r. - zawierający materiały z konferencji "Polskie nasiennictwo u progu integracji z UE" 1998.01.12STANOWISKO Prezydium Komitetu wyrażające głęboki niepokój oraz obawę o dalszy rozwój nauki polskiej wobec obniżania nakładów na badania naukowe – wysłano do Marszałka Sejmu RP M. Płażyńskiego, przez Przewodniczącego Wydziału V PAN 1999.07.27STANOWISKO Komitetu opracowane w rozszerzonym składzie o specjalistów z zakresu hodowli. „Stanowisko Komitetu w sprawie Rządowego projektu o zmianie ustawy o nasiennictwie” Stanowisko wysłano przez Wydz. V PAN do: Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu RP, Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Senacka Komisja Rolnictwa. 2000.05.31STANOWISKO. Prezydium Komitetu opracowało wnioski z konferencji nt. „Przejście z gospodarki planowej do rynkowej w hodowli roślin i nasiennictwie oraz w ich naukowym zapleczu – osiągnięcia i problemy” (12.04.2000r.) oraz Tezy dotyczące hodowli roślin i nasiennictwa zawierające m.in. postulaty Prezydium Komitetu pod adresem Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Badań Naukowych, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Własności Rolnej SP 2009.12.STANOWISKO uchwalone wspólne z Komitetem Biotechnologii PAN pt.: „Stanowisko w sprawie stanu biotechnologii w obszarze legislacji, edukacji i badań w Polsce”, które wysłano: Prezesowi PAN, Przewodniczącym Wydziałów II i V PAN, Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministrowi Środowiska. 2012.04.13STANOWISKO „Stanowisko Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN w sprawie wykorzystania GMO w polskim rolnictwie”. Uchwałę skierowano do Wydziału II PAN.

20 Zebrania plenarne KFGiHR Komitet odbywał średnio rocznie dwa zebrania plenarne tzw. „wiosenne” i „jesienne”, łącznie było ich ponad 100. Część zebrań plenarnych odbywała się w placówkach naukowych w kraju (30), gdzie poza przedstawionymi referatami członkowie Komitetu mieli możliwość zapoznania się z pracami naukowo- hodowlanymi jednostek zapraszających poprzez wysłuchanie referatów i zwiedzanie placówek

21 Zebranie Plenarne w IHAR O. Młochów, 2004

22 IHAR O. Młochów, czerwiec 2004

23

24 Spółka HR Strzelce sp. z o.o. – Grupa IHAR, 2013

25 Ogród Botaniczny - PAN wiosna 2015

26

27

28 Dziękuję za uwagę. Do zobaczenia…