1 KOMUNIKACJA INTERPERSONALNACZĘŚĆ WPROWADZAJĄCA

2 KOMUNIKACJA TO Słuchanie Mówienie Mowa ciała Obserwacja

3 SŁUCHANIE Słyszenie Koncentracja uwagi Rozumienie

4 Dobry słuchacz Koncentruje uwagę na rozmówcy.Utrzymuje optymalny kontakt wzrokowy. Nie przerywa, nie kończy za kogoś zdania. Zdaje pytania, by upewnić się, czy dobrze zrozumiał.

5 Reaguje mimicznie (np. uśmiechem, zmarszczeniem brwi, potakiwaniem).Potrafi równoważyć słuchanie i notowanie.

6 Komunikacja werbalna „Mów tak, by Twój najmniej inteligentny słuchacz Cię zrozumiał, a ten najzdolniejszy nie nudził się” Dostosuj poziom słownictwa do możliwości odbiorców. Operuj przykładami. Unikaj skrótów lub wyrażeń zrozumiałych tylko dla Twojej grupy zawodowej.

7 Dobry mówca Jest konkretny, rzeczowy, precyzyjny – dobry mówca wie, po co mówi, jest świadomy celu swojej wypowiedzi. Dba o kulturę wypowiedzi. Jest świadomy stanu swoich emocji. Rozumie ich wpływ na przebieg rozmowy.

8 Dobry mówca obserwuje reakcje swoich odbiorców.Im mniej osób nas słucha, tym krótsze i oszczędniejsze w formie powinno być wystąpienie.

9 Formy pomocne i utrudniające przekazywanie informacji zwrotnychInformacja zwrotna – reakcja na nasze słowa, gesty, czyny; swoista odpowiedź.

10 Pomocne Utrudniające Szczegółowa Dyskusyjna UżytecznaOdpowiednia w czasie Właściwa Ogólna Dogmatyczna Nieużyteczna Nieodpowiednia w czasie Przesadzona

11 Szczegółowa: „W tym tygodniu spóźnił się Pan do pracy trzy razy” Ogólna „Ciągle spóźnia się Pan do pracy” Wniosek: unikajmy określeń typu: ciągle, zawsze, nigdy

12 Dogmatyczna „Musi Pani wreszcie coś zrobić, aby syn przestał przeszkadzać w czasie lekcji” Dyskusyjna „Zastanówmy się wspólnie nad tym, co zrobić, by Jacek przestał przeszkadzać w prowadzeniu lekcji”

13 Użyteczna – czyli zrozumiała dla odbiorcyBezużyteczna – czyli niezrozumiała Odpowiednia w czasie – kiedy odbiorca jest w stanie przyjąć informację Nieodpowiednia w czasie (np. w czasie silnego wzburzenia emocjonalnego odbiorcy, odbiorca pod wpływem alkoholu)

14 Właściwa – „złoty środek”Przesadzona (co do formy lub treści, np. wyolbrzymianie lub bagatelizowanie problemów)