1 Konferencja Karpacz > Reforma edukacji > Struktura egzaminów zawodowych Opracował: wicedyrektor CKP mgr inż. Jan Bryndza

2 REFORMA OŚWIATY kalendarium Poziom GIMNAZJUM * od 01.09.2009 – nowa Podstawa programowa * czerwiec 2012 – pierwsi absolwenci Poziom Ponadgimnazjalny * 01.09.2012 – nowa Podstawa programowa kształcenia w zawodzie – pierwszy nabór do ZSZ i Technikum * czerwiec 2014 – pierwsze egzaminy z kwalifikacji (koniec drugiej klasy) * czerwiec 2015 – pierwsi absolwenci ZSZ * kwiecień 2016 – pierwsi absolwenci Technikum Stary system (dotychczasowa Podstawa programowa) > czerwiec 2014 – koniec kształcenia w ZSZ (kl.3 ZSZ) > kwiecień 2015 – koniec kształcenia w Technikum (kl.4 Technikum)

3 Dokumenty źródłowe wprowadzające zmiany w oświacie celów i obszarów kształcenia w zawodach – nowe Podstawy programowe kształcenia zawodowego, podziału zawodów na kwalifikacje, oceniania, klasyfikowania i egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodach. USTAWA z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw USTAWA wprowadza zmiany m. in. w zakresie:

4 Struktura kształcenia zawodowego w polskim systemie edukacji Szkoła podstawowa 6 lat Gimnazjum 3 lata LO 3 lata Technikum 4 lata ZSZ 3 lata KKZ - Kursy kwalifikacyjne Egzaminy potwierdzające kwalifikacje Szkoła Policealna Gimnazjum dla dorosłych Liceum dla dorosłych

5 Od 1 września 2012 zmiany w szkolnictwie ponadgimnazjalnym: Reforma oświaty > Nowa Podstawa programowa kształcenia w zawodzie > Podział zawodu na kwalifikacje (jedna lub dwie lub trzy kwalifikacje) > Cele kształcenia opisane są w formie oczekiwanych efektów kształcenia > Egzaminy zawodowe z poszczególnych kwalifikacji (tyle egzaminów ile kwalifikacji w zawodzie) > Możliwość zdobywania kwalifikacji w zawodzie: - w procesie nauczania w szkole - na kursach kwalifikacyjnych

6 Dokumenty źródłowe (wykonawcze) wprowadzające zmiany w oświacie  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012r. w sprawie egzaminów eksternistycznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposobu prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz trybu wpisywania i skreślania ich z ewidencji

7 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego

8 I. Poziom – obszary kształcenia Dla celów kształcenia zawodowego w szkolnictwie zawodowym wyodrębniono 8 obszarów kształcenia: A – administracyjno-usługowy; B – budowlany; E – elektryczno-elektroniczny; M – mechaniczny i górniczo-hutniczy; R – rolniczo-leśny z ochroną środowiska; T – turystyczno-gastronomiczny; Z – medyczno-społeczny; S - artystyczny II. Poziom – zawody w obszarach kształcenia Obszary kształcenia obejmują zestawy zawodów pogrupowanych pod względem wspólnych lub zbliżonych kwalifikacji wymaganych do realizacji zadań zawodowych w obrębie danego zawodu. III. Poziom – kwalifikacje w zawodach W każdym zawodzie na poziomie ZSZ, technikum, szkoły policealnej wyodrębniono jedną, dwie lub trzy kwalifikacje zawodowe opisane symbolami K1, K2, K3, przy czym w ZSZ występuje jedna lub dwie kwalifikacje, a w technikum dominują zawody o dwóch lub trzech kwalifikacjach. W technikum na ogół pierwszą nauczaną kwalifikacją jest kwalifikacja nauczana również w ZSZ, która stanowi merytoryczną i programową podbudowę do nabywania kolejnych – wyższych kwalifikacji w zawodzie w ramach tego samego obszaru kształcenia. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego

9 Dokumenty źródłowe (wykonawcze) wprowadzające zmiany w oświacie  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012r. w sprawie egzaminów eksternistycznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposobu prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz trybu wpisywania i skreślania ich z ewidencji

10 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodzie Dziennik Ustaw z dnia 17 lutego 2012 r. poz.184 § 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2012 r.

11 Cele wprowadzenia nowej podstawy programowej Przygotowanie uczących się do: życia w warunkach współczesnego świata, aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy (elastyczne reagowanie na na potrzeby rynku pracy). mobilność edukacyjna i zawodowa absolwentów Perspektywa uczenia się przez całe życie (dokument strategiczny przyjęty 31.03.2011 r. przez Komitet Rady Ministrów) Integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego. Doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego. Spójność z ideą europejskich ram kwalifikacji. Umiejętności i wiadomości oraz kompetencje personalne i społeczne, są opisane w języku efektów kształcenia.

12 1.efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów (w tym kompetencje personalne i społeczne), 2.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszarów kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, 3.efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach. Nowa Podstawa programowa Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego (zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji) są opisane w języku efektów kształcenia:

13 BHP – bezpieczeństwo i higiena pracy, PDG – podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej, JOZ – język obcy ukierunkowany zawodowo, KPS – kompetencje personalne i społeczne, OMZ – organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów na poziomie technikum) Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów (w tym kompetencje personalne i społeczne) oznaczono trzyliterowym kodem:

14 (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy Uczeń: 1) rozróżnia pojęcia związane bezpieczeństwem higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska ergonomią; 2) rozróżnia zadania uprawnienia instytucji oraz służb działających zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; 3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; 4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; 5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy ; 6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z zobowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska ; 8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych ; 9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów

15 (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej Uczeń: 1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; 2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; 3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; 4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; 5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; 6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; 7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; 8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; 9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; 10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; 11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów

16 JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo Uczeń: 1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; 2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; 3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; 4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; 5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów

17 (KPS). Kompetencje personalne i społeczne Uczeń: 1) przestrzega zasad kultury i etyki; 2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 3) przewiduje skutki podejmowanych działań; 4) jest otwarty na zmiany; 5) potrafi radzić sobie ze stresem; 6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 7) przestrzega tajemnicy zawodowej; 8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 9) potrafi negocjować warunki porozumień; 10) współpracuje w zespole. Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów

18 (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika) Uczeń: 1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; 2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; 3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; 4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; 5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; 6) komunikuje się ze współpracownikami. Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów

19 1.efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów (w tym kompetencje personalne i społeczne), 2.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszarów kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, 3.efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach. Nowa Podstawa programowa Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego (zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji) są opisane w języku efektów kształcenia:

20 trzyliterowego skrótu PKZ – podstawa pształcenia zawodowego ujętych w nawiasie: - wielkiej litery alfabetu, wskazującej na przyporządkowanie do obszaru kształcenia (A, B, E, M, R, T, Z, S) - małej litery alfabetu, o charakterze porządkowym odróżniającym poszczególne PKZ w ramach obszaru kształcenia (a, b, c) Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oznaczono kodem składającym się z: Przykłady: PKZ(Ea), PKZ(Eb), PKZ(Ec) – obszar elektryczno-elektroniczny PKZ(Aa), PKZ(Ab) – obszar administracyjno-usługowy PKZ(Ba), PKZ(Bb) – obszar budowlany PKZ(Sa), PKZ(Sb) – obszar artystyczny

21 Efekty kształcenia, wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia PKZ(Ea) – Podstawy kształcenia w zawodach elektryczno-elektronicznych PKZ(E.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych, monter mechatronik, monter-elektronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik, elektryk, technik telekomunikacji, technik teleinformatyk, technik elektronik, technik awionik, technik mechatronik, technik elektryk, technik elektroniki i informatyki medycznej, mechanik pojazdów samochodowych, technik pojazdów samochodowych, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego Uczeń: 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; 3) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); 5) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych; 6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych; 8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; 9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; 10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów urządzeń elektrycznych i elektronicznych; 11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; 12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; 13) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; 14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 15) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; 16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; 18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

22 Efekty kształcenia, wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia PKZ(Ma) – Podstawy kształcenia w zawodach mechanicznych i górniczo-hutniczych PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia zawodach: mechanik-operator pojazdów maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn urządzeń odlewniczych, operator maszyn urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler Uczeń: 1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego; 2) sporządza szkice części maszyn; 3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; 4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; 5) rodzaje połączeń; 6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; 7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; 8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; 9) dobiera środki transportu i składowania materiałów; 10) rozpoznaje rodzaje korozji określa sposoby ochrony przed korozją; 11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; 12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; 13) przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; 14) Wykonuje pomiary maszynowe; 15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; 16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; 17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych; 18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie prac.

23 Przykład PKZ(B.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: kominiarz, monter zabudowy i robót wykooczeniowych w budownictwie, monter izolacji budowlanych, dekarz, cieśla, betoniarz-zbrojarz, kamieniarz, zdun, murarz-tynkarz, monter konstrukcji budowlanych, technik renowacji elementów architektury, technik budownictwa, technik dróg i mostów kolejowych, monter systemów rurociągowych, monter nawierzchni kolejowej Uczeń: rozpoznaje rodzaje i elementy obiektów budowlanych; rozróżnia konstrukcje obiektów budowlanych i technologie ich wykonania; rozróżnia rodzaje i elementy instalacji budowlanych; rozpoznaje materiały budowlane i określa ich zastosowanie; stosuje zasady sporządzania rysunków budowlanych; wykonuje szkice robocze; rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji stosowanej w budownictwie; rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane w robotach budowlanych; określa zasady wykonywania pomiarów związanych z robotami budowlanymi; rozpoznaje elementy zagospodarowania terenu budowy; rozróżnia środki transportu stosowane w budownictwie; stosuje zasady transportu i składowania materiałów budowlanych; rozróżnia rodzaje rusztowań oraz określa zasady ich montażu, użytkowania i demontażu; stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadania. Efekty kształcenia, wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia PKZ(Bc) – Podstawy kształcenia w zawodach budowlanych

24 1.efekty kształcenia, wspólne dla wszystkich zawodów (w tym kompetencje personalne i społeczne), 2.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszarów kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, 3.efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach. Nowa Podstawa programowa Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego (zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji) są opisane w języku efektów kształcenia:

25 wielką literą alfabetu, wskazującą na przyporządkowanie do obszaru kształcenia (A, B, E, M, R, T, Z, S) kolejną liczbą o charakterze porządkowym (1 – n) Nowa Podstawa programowa Efekty kształcenia, właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach oznaczono kodem (symbolem):

26 Symbole, oznaczenia kwalifikacji zawodowych A - Obszar administracyjno-usługowe: kwalifikacje od A1 do A70 B - Obszar budowlany: kwalifikacje od B1 do B36 E - Obszar elektryczno-elektroniczny: kwalifikacje od E1 do E27 M - Obszar mechaniczny i górniczo-hutniczy: kwalifikacje od M1 do M44 R - Obszar rolniczo-leśny z ochroną środowiska: kwalifikacje od R1 do R26 T - Obszar turystyczno-gastronomiczny: kwalifikacje od T1 do T17 Z - Obszar medyczno-społeczny: kwalifikacje od Z1 do Z23 S - Obszar artystyczny: kwalifikacje od S1 do S9 Kwalifikacje zawodowe K1, K2, K3 przyjmują oznaczenie literowe obszaru kształcenia oraz liczby porządkowe od 1 do n W sumie wyodrębniono 252 kwalifikacje

27 Struktura zawodu (Nowa podstawa programowa) umiejętności Inne zawody Wiedza i umiejętności specjalizacji 1 Efekty właściwe dla Kwalifikacji K1 Wiedza i umiejętności specjalizacji 2 Efekty właściwe dla Kwalifikacji K2 Wiedza i umiejętności obszaru zawodowego Efekty wspólne w ramach obszaru kształcenia PKZ Wiedza i umiejętności ponadzawodowe Efekty wspólne dla wszystkich zawodów BHP,PDG,JOZ,KPS,OMZ Kwalifikacja 1 Kwalifikacja 2 Zawód n

28 Kwalifikacje wyodrębnione w zawodach Zawody ujęte w klasyfikacji zawod ó w szkolnictwa zawodowego to zawody jedno-, dwu- i trzykwalifikacyjne – kwalifikacje oznaczono odpowiednio symbolami K1, K2 i K3 (cyfry 1, 2, 3 określają kolejność realizacji i zdawania egzaminu z kwalifikacji). Występuje 95 zawod ó w jednokwalifikacyjnych – są to przede wszystkim zawody nauczane w zasadniczej szkole zawodowej. W technikum dominują zawody, w ramach kt ó rych wyodrębniono dwie lub trzy kwalifikacje. Niektóre kwalifikacje są wspólne dla technikum i zasadniczej szkoły zawodowej Niektóre kwalifikacje są wspólne dla pokrewnych zawodów na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej Niektóre kwalifikacje są wspólne dla pokrewnych zawodów na poziomie technikum

29 Kwalifikację K1 - wyodrębniono w trzech zawodach, w zawodzie 1, zawodzie 2, zawodzie 3 Kwalifikację K2 - wyodrębniono w dwóch zawodach, w zawodzie 1, zawodzie 2, Kwalifikację K3 - wyodrębniono w jednym zawodzie, w zawodzie 1 Wspólne kwalifikacje w zawodach Przykład Zawód 1Zawód 2Zawód 3 K3 K2 K1

30 K1. Kwalifikację E.7 - Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych wyodrębniono w zawodach: technik elektryk, elektryk, elektromechanik K2. Kwalifikację E.8 - Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych wyodrębniono w zawodach: elektryk, technik elektryk K3. Kwalifikację E24 Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych wyodrębniono w zawodzie technik elektryk Kwalifikacje wyodrębnione w zawodach Obszar elektryczno-elektroniczny (E) Technik elektrykElektrykElektromechanik E. 24 E. 8 E. 7 K1 K2 K3

31 Kwalifikacje wyodrębnione w zawodach Obszar mechaniczny i górniczo-hutniczy (M) Technik pojazdów samochodowych Mechanik pojazdów samochodowych Elektromechanik pojazdów samochodowych M42 M12 M18 K1 K2 K3

32 Kwalifikacje wyodrębnione w zawodach Obszar administracyjno-usługowy (A) Technik handlowiec Technik księgarstwa Sprzedawca A22 A21 A18 K1 K2 K1

33 Struktura podstawy programowej kształcenia w zawodzie 1.Cele kształcenia Opis zadań zawodowych, do wykonywania których będzie przygotowany absolwent 2.Efekty kształcenia - wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS, OMZ) - wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia – PKZ(..) - właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie – K1, K2, K3 3.Warunki realizacji kształcenia w zawodzie Opis bazy dydaktycznej (niezbędne wyposażenie pracowni) koniecznej do realizacji podstawy programowej 4.Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego Do każdego zawodu opracowano oddzielne podstawy programowe, w skład których wchodzą cztery rozdziały: Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów – BHP, PDG, JOZ, KPS Efekty kształcenia właściwe dla obszaru kształcenia – PKZ (np. PKZ(Ea) 400 godz. K1. Kwalifikacja realizowana w pierwszej kolejności350 godz. K2. Kwalifikacja realizowana w drugiej kolejności300 godz. K3. Kwalifikacja realizowana w trzeciej kolejności300 godz.

34 USTAWA z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych

35 Zastosowanie podstawy programowej PODSTAWA PROGRAMOWA Programy nauczania (przedmiotowy, modułowy) Egzaminy zawodowe Arkusze egzaminacyjne

36 Program nauczania Podstawa programowa Ramowe plany nauczania Rozporządzenia MEN w sprawie Podstawy programowej kształcenia w zawodzie Rozporządzenia MEN w sprawie Ramowych planów nauczania w zawodzie

37 Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 w sprawie Ramowych planów nauczania RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA TECHNIKUM 1. W TECHNIKUM w czteroletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi: a) przedmioty ogólnokształcące b) kształcenie zawodowe teoretyczne – 735 godzin, c) kształcenie zawodowe praktyczne – 735 godzin 2. Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą dla uczniów poszczególnych klas wynosi: a) klasa I – 33 godzin, b) klasa II – 35 godzin, c) klasa III – 34 godzin; d) klasa IV – 31 godzin RAMOWY PLAN NAUCZANIA DLA ZASADNICZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ 1. W ZSZ w trzyletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi: a) przedmioty ogólnokształcące b) kształcenie zawodowe teoretyczne – 630 godzin, c) kształcenie zawodowe praktyczne – 970 godzin 2. Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą dla uczniów poszczególnych klas wynosi: a) klasa I – 27 godzin, b) klasa II – 29 godzin, c) klasa III – 30 godzin;

38 Program nauczania dla zawodu 1.ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego; 2.efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 3.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia; 4.efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie; 5.warunki realizacji kształcenia w danym zawodzie; 6.minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego – uwzględniająca ramowe plany nauczania w szkołach publicznych danego typu. Program nauczania w danym zawodzie, realizowany w szkole, uwzględnia określone w Podstawie programowej dla danego zawodu:

39 Program nauczania dla zawodu 1.ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego; 2.efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 3.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia; 4.efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie; 5.warunki realizacji kształcenia w danym zawodzie; 6.minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego (w odróżnieniu od programów szkolnych nie uwzględnia ramowych planów nauczania) Program nauczania w zakresie jednej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie realizowany w ramach KKZ – kwalifikacyjnych kursów zawodowych, uwzględnia następujące elementy Podstawy programowej dla danego zawodu:

40 Przy doborze (lub konstruowaniu nowego) programu nauczania dla zawodu należy uwzględnić: potrzebną bazę dydaktyczną – stan bazy w szkole (w placówce oświatowej) nauczycieli – konieczne kwalifikacje istotę programu (przedmiotowego, modułowego, w tym metodykę realizacji wybranego programu - integracja teorii i praktyki – pr. modułowy - przedmioty rozdzielnie z zajęciami praktycznymi – pr. przedmiotowy Dobór lub konstruowanie programu

41 Umiejętności wspólne dla wszystkich zawodów Jak opracować program? Nowa Podstawa programowa kształcenia w zawodzie E F E K T Y K S Z T A Ł C E N I A Umiejętności wspólne dla grupy zawodów PKZ Umiejętności właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: Kwalifikacja K1 Kwalifikacja K2 Kwalifikacja K3 Opracować: - przedmioty (program przedmiotowy) lub - moduły (program modułowy)

42 Cechy programu przedmiotowego i modułowego Kształcenie przedmiotowe odbywa się poprzez realizację: > teoretycznych przedmiotów zawodowych > pracowni zawodowych > praktycznej nauki zawodu: - zajęcia praktyczne - praktyka zawodowa > specjalizacji Kształcenie modułowe odbywa się poprzez realizację: > modułów ogólnozawodowych (O), > modułów zawodowych (Z), > modułów specjalistycznych (S) Każdy moduł składa się z jednostek modułowych, w których występuje pełna integracja teorii i praktyki

43 Porównanie kształcenia przedmiotowego z kształceniem modułowym realizacja treści nauczania w przedmiotach zgodnie z planem nauczania dla zawodu program składa się z przedmiotów zawierających treści z jednej dyscypliny brak korelacji między przedmiotami oraz między latami nauki brak korelacji w przyroście wiadomości i umiejętności (wielokrotne powielanie) brak korelacji między przedmiotami a zajęciami praktycznymi brak powiązania treści kształcenia (większości przedmiotów) z zadaniami zawodowymi potrzebna baza dydaktyczna do realizacji pracowni ogólnych, specjalistycznych, zajęć praktycznych treści programowe przedmiotu realizują nauczyciele z pełnymi kwalifikacjami w danej dyscyplinie (przedmiocie) realizacja oddzielnych przedmiotów, na których często przekazywana jest wiedza encyklopedyczna oderwana od zawodu do prowadzenia zajęć praktycznych wystarczy kierunkowe wykształcenie średnie proces dydaktyczny wspierany jest podręcznikami przedmiotowymi brak bezpośredniego związku procesu kształcenia z zadaniami zawodowymi ujętymi w standardach egzaminacyjnych ◄realizacja treści nauczania modułów zgodnie z dydaktyczną mapą programu dla zawodu ◄program składa się z interdyscyplinarnych modułów, jednostek modułowych ◄logiczna, hierarchiczna, zależność modułów i jednostek modułowych ◄w procesie dydaktycznym występuje liniowy przyrost wiadomości i umiejętności ◄ścisła integracja teorii z praktyką w module, w jednostce modułowej ◄ścisłe powiązanie wiadomości i umiejętności z zadaniami wykonywanymi na stanowisku pracy ◄do każdego modułu (JM) potrzebna baza dydaktyczna odpowiednia dla stanowisk pracy w zawodzie ◄treści programowe modułu realizują nauczyciele z pełnymi kwalifikacjami do prowadzenia zajęć w danym zawodzie ◄odniesienia kształcenia do zadań zawodowych wymusza konieczność przekazywania wiedzy użytecznej (praktycznej) ◄brak oddzielnych zajęć praktycznych – ścisłe powiązanie teorii z praktyką w module w JM ◄brak interdyscyplinarnych podręczników, potrzebny pakiet edukacyjny dla modułu, JM ◄ścisły związek procesu kształcenia z procesem pracy, który uwzględniają standardy egzaminacyjne Kształcenie przedmiotoweKształcenie modułowe

44 zawód stanowiska pracy zadania zawodowe elementy zadania wiadomości, umiejętności Istota kształcenia modułowego wg metodologii MES MODUŁY Jednostki modułowe

45 ZAWÓDZAWÓD MOUŁ O1 MOUŁ On MOUŁ Z1 Jednostka modułowa 1 Jednostka modułowa 2 Jednostka modułowa n Jednostka szkoleniowa 1 Jednostka szkoleniowa 2 Jednostka szkoleniowa n Pakiet edukacyjny MOUŁ Zn MOUŁ K1 Poradnik dla ucznia Poradnik dla nauczyciela Istota kształcenia modułowego Baza dydaktyczna Indywidualne stanowiska dla każdego ucznia MOUŁ Kn

46 USTAWA z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych

47 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012 zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych Rozdział 6 Egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodowe Rozdział ten zawiera zasady, na jakich są organizowane i przeprowadzane egzaminy potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Na podstawie tych zasad opracowano procedury przeprowadzania egzaminów z kwalifikacji.