1 Konferencja szkoleniowa na temat agresji i przemocy wśród dzieci

2 AGRESJA AGRESJA to świadome, zamierzone działanie, które ma na celu wyrządzenie komuś krzywdy fizycznej lub psychicznej. Agresja u dzieci jest najczęściej reakcją na frustrację lub też przejawem wrogości.

3 AGRESYWNE DZIECKO Agresywne dziecko to takie, które w dotychczasowym życiu nauczyło się stosowania zachowań agresywnych w odpowiedzi na różne sytuacje konfliktowe i stosuje je częściej niż jego rówieśnicy

4 RODZAJE AGRESJI WŚRÓD DZIECIFIZYCZNA Bezpośrednie zadawanie bólu innym osobom. Dziecko w momencie gniewu: bije, gryzie, kopie, drapie, pluje

5 RODZAJE AGRESJI WŚRÓD DZIECISŁOWNA Dziecko nie wchodzi w bezpośredni kontakt z innymi osobami ale powoduje ich cierpienie poprzez: przezywanie, dokuczanie, wyśmiewanie plotkowanie, obrażanie, pokazywanie nieprzyzwoitych gestów.

6 RODZAJE AGRESJI WŚRÓD DZIECIFRUSTRACYJNA Pojawia się w momencie kiedy dziecko nie może przezwyciężyć jakiejś fizycznej przeszkody lub zaspokoić psychicznej potrzeby. W takiej sytuacji: tupie nogami, uderza w ścianę, rozrzuca książki, bije najbliższe osoby.

7 RODZAJE AGRESJI WŚRÓD DZIECISPOŁECZNA (POŚREDNIA) Namawianie innych do zrobienia komuś krzywdy, izolowanie od grupy.

8 RODZAJE AGRESJI WŚRÓD DZIECINAŚLADOWCZA Dziecko od początku swojego życia naśladuje, obserwuje najbliższe otoczenie. Agresywne zachowania dzieci bywają następstwem oddziaływania określonych modeli zachowań podpatrzonych u osób dla dziecka znaczących, czyli rodziców, dziadków, rodzeństwa, rówieśników.

9 RODZINA JAKO NAJWAŻNIEJSZE ŚRODOWISKO ROZWOJU DZIECKANajważniejszy okres w życiu dziecka to czas od urodzenia do 6 roku życia. Dziecko spędza w domu największą ilość czasu. Rodzice są dla dziecka osobami znaczącymi. Dziecko od najmłodszych lat uczy się wzorców zachowań w rodzinie.

10 POSTAWY RODZICELSKIE KTÓRE MAJĄ WPŁYW NA ROZWÓJ AGRESJI U DZIECIRodzice są agresywni wobec siebie, dzieci i innych ludzi. Rodzice nie wykazują wystarczającego zainteresowania problemami dziecka. Wychowanie nadmiernie karcące Wychowanie nadmiernie rozpieszczające

11 POSTAWY RODZICELSKIE KTÓRE MAJĄ WPŁYW NA ROZWÓJ AGRESJI U DZIECIBrak jasnego przekazu co jest dobre a co złe. Wychowanie w duchu, że dziecko nie ma głosu. Kryzysy domowe, np. częste kłótnie Brak rozmów na temat tolerancji i sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych. 

12 POSTAWY RODZICELSKIE KTÓRE MAJĄ WPŁYW NA ROZWÓJ AGRESJI U DZIECIPodwójne wzorce zachowań. Aprobowanie agresywnych wzorów zachowań. Wykazywanie nadmiernej tolerancji wobec zachowań agresywnych dziecka. Brak konsekwencji w podejmowanych decyzjach. Zaburzone kontakty uczuciowe między rodzicami a dziećmi.

13 DIAGNOZA MOICH (RODZICIELSKICH) RELACJI Z DZIECKIEMIle czasu dziennie poświęcam dziecku? Czy słyszę co mówi do mnie? Jak często bawię się z moim dzieckiem? Jak często czytam mu na dobranoc? Jak często jadamy razem posiłki? W jaki sposób zwracam się do mojego dziecka, jakich słów używam? Czy są to słowa, które ranią: odejdź, nie mam czasu, przestań, Czy są to słowa, które pomagają: cieszę się, że jesteś, rozumiem cię, słucham, dziękuję, proszę, przepraszam  

14 JAK ROZPOZNAĆ W SWOICH DZIECIACH SPRAWCÓW AGRESJIDokuczają, ale głównie kierują to przeciwko słabszym kolegom lub młodszemu rodzeństwu. Lubią dominować w domu. Są sprawne i zręczne. Łatwo się denerwują, wybuchają złością. Nie potrafią radzić sobie z trudnościami. Często są nastawione na nie.

15 JAK ROZPOZNAĆ W SWOICH DZIECIACH SPRAWCÓW AGRESJIMają trudności z przestrzeganiem przyjętych zasad. Mają zwykle małe lub żadne poczucie winy. Wobec ofiar brak im zrozumienia, współczucia czy sympatii. Łatwo się komikują z otoczeniem. Umieją sprytnie wybrnąć z sytuacji, np. stosując oskarżenia. Potrafią z łatwością kłamać

16 ISTNIEJĄ DWIE DROGI RADZENIA SOBIE Z AGRESJĄ DZIECI - ZAPOBIEGANIE I ELIMINOWANIE

17 JAK ZAPOBIEGAĆ POWSTAWANIU ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH U DZIECKADawnie dobrych wzorców do naśladowania. Uczenie od dzieciństwa radzenia sobie z nagromadzoną złością. Ustalenie jasnych reguł, które będą przestrzegane a odstępstwa konsekwentnie karane. Wzmacnianie nagrodami zachowań pozytywnych (pochwała)

18 JAK ZAPOBIEGAĆ POWSTAWANIU ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH U DZIECKAOgraniczanie lub kontrolowanie programów telewizyjnych, jakie oglądają dzieci. Ukazywanie negatywnych skutków przemocy i agresji. Konsekwencja w podejmowaniu decyzji. Branie pod uwagę głosu dziecka w ważnych dla rodziny sprawach. Stała kontrola postępów w nauce i zachowaniu.

19 JAK ZAPOBIEGAĆ POWSTAWANIU ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH U DZIECKARodzicu! Wyjaśniaj dziecku, jakie zachowania są krzywdzące dla innych, co jest dobrem, a co złem. Sam unikaj agresji fizycznej: nie szarp ze złością, nie popychaj, nie ściskaj za rękę, nie staraj się sam fizycznie karać. Sam unikaj agresji słownej: nie obrażaj, nie zawstydzaj. Zdecydowane i konsekwentne przeciwstawiaj się agresji; zwracaj uwagę, komentuj, nie udawaj, że nic nie widzisz. Zamiast długich monologów i moralizowania - mów krótko i jasno

20 JAK ELIMINOWAĆ ZACHOWANIA AGRESYWNE WŚRÓD DZIECINigdy nie pozostawiać zachowań agresywnych bez reakcji i komentarza. Na przejaw agresji czy złości reagować spokojnie, starać się ją stłumić, wyciszyć. Ustalić z dzieckiem reguły zachowań i konsekwentnie przestrzegać ich w momencie kiedy dojdzie do agresywnego zachowania (kodeks) Ustalić z małżonkiem „wspólny front”. Wzmacniać nagrodami pozytywne zachowania dziecka. Wprowadzić rozmowę argumentującą (tłumaczenie, wyjaśnianie)

21 JAK ROZPOZNAĆ W SWOICH DZIECIACH OFIARY AGRESJINiektóre dzieci ukrywają swój problem. To nie oznacza, że nie mają do Ciebie zaufania - być może nie chcą Cię zmartwić, albo wstydzą się, że nie potrafią sobie same poradzić i wina tkwi w nich samych. Takie dziecko najczęściej nie lubi szkoły. Rano przed wyjściem skarży się na bóle głowy, gardła, brzucha, na gorączkę. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego dziecka, zastanów się, czy powodem nie jest prześladowanie. Jest wiele sygnałów, które świadczą o tym, że Twoje dziecko może być ofiarą przemocy czy agresji.

22 JAK ROZPOZNAĆ W SWOICH DZIECIACH OFIARY AGRESJIObserwuj zachowania dziecka i zawsze reaguj, gdy Twoje dziecko: - nie chce wychodzić z domu albo wychodzi bardzo późno lub bardzo wcześnie - wraca ze szkoły później, okrężną drogą - wraca po lekcjach ze zranieniami i siniakami - ma podarte ubranie - znajdujesz zniszczone podręczniki i przybory szkolne, prosi Cię o ponowne kupienie "zgubionych" (zabranych lub ukradzionych) przedmiotów

23 JAK ROZPOZNAĆ W SWOICH DZIECIACH OFIARY AGRESJI- często "gubi" pieniądze i prosi o drobne na "składkę" nie chce brać do szkoły drugiego śniadania albo bierze dużo więcej niż zwykle - prosi o "załatwienie" zwolnienia z WF - kłóci się ze swoimi przyjaciółmi - jest ciche, izoluje się - jest agresywne w stosunku do innych domowników, np. rodzeństwa - ma gorsze wyniki w nauce - opuszcza pojedyncze lekcje lub wagaruje - ma problem ze snem lub senne koszmary, płacze w nocy

24 JAK REAGOWAĆ GDY NASZE DZIECKO JEST OFIARĄ AGRESJINajgorsze co możesz zrobić, to zareagować zbyt ostro. Mimo odczuwanej złości staraj się nie zachować agresywnie, nie rozwiązuj sprawy sam np. wymierzając karę sprawcy. Poinformuj wychowawcę i pedagoga szkolnego - to oni powinni pokierować dalej sprawą. Wobec swojego dziecka staraj się zachować tak, aby mu pomóc. Nie obwiniaj go, niezależnie od tego, jak radziło sobie z prześladowaniem.

25 JAK REAGOWAĆ GDY NASZE DZIECKO JEST OFIARĄ AGRESJINie miej do niego pretensji, jeśli nie powiedziało Ci, że jest ofiarą przemocy. Zachęć, aby opowiedziało Ci o wszystkim - pomoże mu to poradzić sobie z napięciem i odreagować trudne emocje. Zapewnij, że zrobisz wszystko, aby mu pomóc i nie dopuścisz do podobnych sytuacji w przyszłości.

26 PAMIĘTAJMY Podstawą naszej wygranej w starciu z przemocą i agresją jest dialog. Szczera, otwarta rozmowa w domu, w szkole, w klasie, w grupie kolegów. Konieczne jest również, aby nikt nie był obojętny na akty przemocy mające miejsce w jego otoczeniu, ponieważ „przemoc karmi się milczeniem” i jeśli nikt nie zareaguje, to przemoc pozostanie bezkarna.

27 AGRESJA W SIECI Agresja w sieci (cyberprzemoc) – zachowanie agresywnemające na celu (s)krzywdzenie innej osoby przy użyciu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (internet, telefon komórkowy). Do cyberprzemocy dochodzi najczęściej w serwisach społecznościowych, ale sprawcy wykorzystują również maile, komunikatory, czaty, blogi i SMS-y.

28 AGRESJA W SIECI Wybrane metody cyberprzemocy:- przerabianie i publikowanie ośmieszających zdjęć, filmów - wulgarne i złośliwe komentowanie zdjęć i wpisów - ujawnianie sekretów - straszenie i szantażowanie oraz wymuszenie konkretnego działania - przechwycenie profilu, poczty i telefonu, podszywanie się - kradzież i przejęcie zasobów (np. w grze)

29 AGRESJA W SIECI Dbaj o bezpieczeństwo dziecka w internecie!- rozmawiaj o zasadach bezpiecznego korzystania z internetu - poznawaj internet razem z dzieckiem - pamiętaj, aby zabezpieczyć wszystkie urządzenia, które łączą się z internetem (również telewizor, konsolę do gier, smartfon) w filtry kontroli rodzicielskiej, które są dzisiaj dostępne w większości systemów komputerowych. - korzystaj z porad specjalistów

30 WNIOSKI Mądra miłość rodzicielska w rozumieniu i zaspokajaniupotrzeb dziecka, akceptacja i poszanowanie jego praw w znacznym stopniu niwelują pojawiające się negatywne formy zachowania. Nadmierna swoboda, podobnie jak nadmierna kontrola mogą wyzwalać w dziecku agresję. W systemie wzmocnień pozytywnych powinny dominować nagrody stosowane w miarę często, ale też nie za każde zachowanie.

31 WNIOSKI W sytuacji naruszenia reguł należy zastosować karę.Oboje rodzice są dla dziecka jednakowo ważni i potrzebni. Spędzanie jak najwięcej czasu z dziećmi zapobiega powstawaniu zachowań agresywnych.

32 ,,Zło pojawia się tam, gdzie brakuje dobra,,Zło pojawia się tam, gdzie brakuje dobra. Dlatego wbrew rozumowi: tam, gdzie jest coraz więcej zła, trzeba nieść coraz więcej dobra.” DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ