1 Konferencja „Z prawem pod rękę” Nadzór pedagogicznyGdańsk, 07 listopada 2013 r.
2 Plan prezentacji: 1. Przedstawienie celów 2. Uwarunkowania prawne nadzoru pedagogicznego 3. Nadzór pedagogiczny zewnętrzny i wewnętrzny 4. Wyzwania szkoły XXI wieku
3 Cele Po zajęciach uczestnik będzie: 1. znał zasady oraz formy nadzoru pedagogicznego; 2. znał zależności między nadzorem pedagogicznym zewnętrznym a wewnętrznym; 3. potrafił zaplanować przykładowe działania celem spełniania wymagań stawianych przez państwo przedszkolom, szkołom i placówkom.
4 KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJTekst uchwalony w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe Art /…/ Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. Art. 70 /…/ zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa /…/ Art.73 Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania /…/
5 „Pojęcie ‚nadzór pedagogiczny’ nie jest definiowanew przepisach prawa. Treść normatywna pojęcia ‚nadzór pedagogiczny’ wynika z konkretnych rozwiązań prawnych kształtujących ten nadzór.”
6 PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz oraz z 2013 r. poz. 560)
7 Najważniejsze zmiany /nowelizacja rozporządzenia 2013 r./ polegają na:1) modyfikacji wymagań wobec szkół/placówek; 2) doprecyzowaniu działań podejmowanych w procesie ewaluacji zewnętrznej, w tym: sytuacji, gdy w szkole lub placówce nie działa rada pedagogiczna; 3) doprecyzowaniu terminów wymaganych przy dokonaniu niektórych czynności podejmowanych w ewaluacji zewnętrznej i kontroli; 4) rozszerzeniu zakresu danych, które organ nadzoru pedagogicznego będzie zobowiązany zamieścić w planie nadzoru pedagogicznego; 5) określeniu zakresu ewaluacji wewnętrznej poprzez wskazanie, iż będzie ona prowadzona w odniesieniu do zagadnień uznanych w szkole lub placówce za istotne w jej działalności. Źródło:
8 Cele nadzoru pedagogicznegoWZMOCNIENIE systemu nadzoru pedagogicznego z ukierunkowaniem jego sprawowania na dokonywanie analizy i oceny jakości działalności przedszkoli, szkół i placówek BUDOWANIE BAZY DANYCH na temat systemu oświatowego umożliwiającego prowadzenie badań porównawczych, analiz i tworzenie strategii rozwojowych DOSTARCZENIE INFORMACJI I NARZĘDZI do sprawdzania poziomu wypełniania przez przedszkole, szkołę i placówkę wymagań określonych w rozporządzeniu UMOŻLIWIENIE EFEKTYWNEJ PRACY nad poprawianiem jakości pracy placówki
9 Moduł statystyczny www.seo2.npseo.pl
10 Kluczowe dokumenty związane z nadzorem pedagogicznym: Minister Edukacji Narodowej1. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2013/ Arkusze kontroli zatwierdzone przez Ministra Edukacji Narodowej 3. Plan nadzoru pedagogicznego Ministra Edukacji Narodowej na rok szkolny 2013/2014
11 Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa2013/ Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. 2. Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych. 3. Działania szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów. 4. Kształcenie uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych.
12 Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego1. W zakresie kontroli: a) w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych: - „Organizacja kształcenia uczniów niepełnosprawnych w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych.” /…/
13 Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego – cd.2. w zakresie ewaluacji: a) w przedszkolach – w zakresie wymagań: - „Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.” - „Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.” /…/
14 Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego – cd.b) w szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych, placówkach kształcenia ustawicznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego – w zakresie wymagań: - „Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.” - „Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.” /…/
15 Art. 31. Kurator oświaty, w imieniu wojewody, wykonuje zadania i kompetencje w zakresie oświaty określone w ustawie i przepisach odrębnych na obszarze województwa, a w szczególności: 1) sprawuje nadzór pedagogiczny nad publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami oraz placówkami doskonalenia nauczycieli, w tym nad niepublicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, które znajdują się na obszarze danego województwa.
16 NADZÓR PEDAGOGICZNY - USTAWAArt Jeżeli szkoła lub placówka albo organ prowadzący prowadzi swoją działalność z naruszeniem przepisów ustawy, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze decyzji, usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie, z zastrzeżeniem ust. 5. 5. /…/ nie stosuje się, jeżeli naruszenie przepisów ustawy nastąpiło w uchwale organu JST. W tym przypadku kurator oświaty jest obowiązany niezwłocznie powiadomić o naruszeniu przepisów ustawy wojewodę.
17 Dokumenty związane z nadzorem pedagogicznym: Pomorski Kurator Oświaty1. Zarządzenie Pomorskiego Kuratora Oświaty Nr 41/ Plan nadzoru pedagogicznego Pomorskiego Kuratora Oświaty na rok szkolny 2013/ Liczba planowanych ewaluacji zewnętrznych w roku szkolnym 2013/14 - Liczba planowanych kontroli w roku szkolnym 2013/14
18 NADZÓR PEDAGOGICZNY - USTAWAArt Dyrektor szkoły/placówki oraz inni nauczyciele zajmujący stanowiska kierownicze, z zastrzeżeniem art. 36 ust. 2, sprawują nadzór pedagogiczny w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w tych szkołach/placówkach, a w szkołach i placówkach prowadzących kształcenie zawodowe oraz u pracodawców, u których jest organizowana praktyczna nauka zawodu, także w stosunku do instruktorów praktycznej nauki zawodu.
19 NADZÓR PEDAGOGICZNY - ROZPORZĄDZENIE§ Nadzór pedagogiczny jest realizowany przez wykonywanie zadań i czynności określonych w art. 33 ustawy, w trybie planowych i doraźnych działań.
20 NADZÓR PEDAGOGICZNY - USTAWA
21
22
23 Cechy nadzoru pedagogicznegoJAWNOŚĆ TRANSPARENTOŚĆ DIALOGICZNOŚĆ
24 Aksjologiczne kryteria ewaluacjiSkuteczność - w osiąganiu zakładanych celów Efektywność - uzyskiwanych rezultatów, wyników Użyteczność - podejmowanych działań Trafność - podejmowanych działań w stosunku do zakładanych celów Trwałość - uzyskiwanych efektów Zespołowość - działań Demokratyczność - podmiotowość i partycypacja różnych podmiotów Powszechność – realizowanych działań
25 DOKUMENTOWANIE NADZORU PEDAGOGICZNEGOW zakresie nadzoru pedagogicznego wymagana jest dokumentacja, która bezpośrednio wynika z przepisów prawa oświatowego. Tworzenie dodatkowych procedur, dokumentów czy planów może wynikać jedynie z autonomicznej decyzji dyrektora szkoły.
26 NADZÓR PEDAGOGICZNY - ROZPORZĄDZENIEPLAN NADZORU WYNIKI I WNIOSKI EWALUACJA WEWNĘTRZNA KONTROLA WSPOMAGANIE
27 Diagnoza społeczna … a nadzór pedagogicznyZ:„Diagnoza społeczna Warunki i jakość życia Polaków” pod kierunkiem Janusza Czapińskiego i Tomasza Panka: Dotychczasowy sukces Polski był oparty na indywidualnej aktywności i przedsiębiorczości Polaków. Zasób ten przyczynił się do rozwoju kraju, jednak tkwiący w nim potencjał ma swoje granice. Do dalszego rozwoju potrzebne jest wykorzystanie możliwości tkwiących we współdziałaniu, pozwalających na pokonanie barier działania indywidualnego.
28 myślenie systemowe, modele myślowe, wspólna wizja,Pięć cech organizacji uczącej się myślenie systemowe, modele myślowe, wspólna wizja, zespołowe uczenie się, mistrzostwo osobiste. Zdaniem Peter Senge w organizacji uczącej się ludzie poszukują wciąż nowych możliwości osiągania pożądanych efektów, tworzą nowe wzorce niestereotypowego myślenia, rozwijają się w pracy zespołowej, stale się uczą.
29 Cechy wyróżniające organizacji uczącej się- uczenie się na błędach, - ciągły trening personelu oraz planowe szkolenia, - rozwój personelu kierowany przez kierownictwo, - delegowanie uprawnień i decentralizacja, - podejmowanie ryzyka, zachęcanie do eksperymentowania, - częste przeglądy procedur działania, - poszukiwanie sposobów zwiększenia skuteczności pracy, - podejmowanie decyzji na podstawie faktów, - ścisła współpraca między wydziałami.
30
31 Zarządzanie szkołą lub placówkąWYMAGANIE 12 Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi
32 CHARAKTERYSTKA WYMAGANIA NA POZIOMIE DZarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami. W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki.
33 CHARAKTERYSTKA WYMAGANIA NA POZIOMIE BZarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki. Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb.
34 ĆWICZENIE W GRUPACH NA BAZIE WNIOSKÓW ZE SPRAWOWANEGO NADZORU 2012/2013 Z UWZGLĘDNIENIEM WNIOSKÓW POMORSKIEGO KURATORA OŚWIATY ZAPLANOWAĆ (JEDNO) DZIAŁANIE UKIERUNKOWANE NA SPEŁNIENIE WYMAGANIA PAŃSTWA: „Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi” Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. (poziom D – do wyboru) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki. (poziom B do wyboru)
35 Dziękuję za uwagę Ewa Furche wicedyrektor Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku