1 KONTROLA STRATEGICZNATEMAT WDRAŻANIE STRATEGII I KONTROLA STRATEGICZNA

2 CEL PRZYBLIŻYĆ ZASADNICZE PROBLEMYPROCESU WDRAŻANIA W ŻYCIE STRATEGII ORGANIZACJI ORAZ SPRAWOWANIA STRATEGICZNEJ KONTROLI

3 ZAGADNIENIA WDRAŻANIE STRATEGII JAKO INTEGRALNA CZĘŚĆ ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO 2. KONTROLA STRATEGICZNA W ORGANIZACJI

4 ZAGADNIENIA WDRAŻANIE STRATEGII JAKO INTEGRALNA CZĘŚĆ ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO 2. KONTROLA STRATEGICZNA W ORGANIZACJI

5 WDRAŻANIE STRATEGII ... ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE : ... Polega na podejmowaniu decyzji w sprawie przyszłych kierunków działania oraz implementacji tych decyzji ... Obejmuje dwie fazy: - planowanie strategiczne oraz - implementację strategii ... (Byars)

6 WDRAŻANIE STRATEGII ... Wdrożenie założonej strategii jest kompleksowym procesem dostosowanym do konkretnych warunków i sytuacji przedsiębiorstwa. Sprawność wprowadzania jest uzależniona od: -struktury przedsiębiorstwa kwalifikacji pracowników kultury organizacji

7 WDRAŻANIE STRATEGII ... Kultura jest wytworem historii organizacji, walorów bytowych i obecnych kierowników, wpływu środowiska, w którym działa, specyfiki przemysłu i jego technologii. Kultura to symbole, hymny, oznaki firmowe, obyczaje, slogany, mity ... Strategia bazująca na kulturze: socjotechnika japońska (Company Man) ZSRR (człowiek kolektywu)

8 Jaką rolę w sprawnym wdrożeniu założonej strategii odgrywają: Ćwiczenia Jaką rolę w sprawnym wdrożeniu założonej strategii odgrywają: kultura organizacji i kwalifikacje kierownika?

9 WDRAŻANIE STRATEGII ... Faza I II ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃFORMUŁOWANIE STRATEGII ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ FORMUŁOWANIE STRATEGII PRZEDSIĘBIORSTWA IMPLEMENTACJA STRATEGII STRUKTURA ORGANIZACYJNA KIEROWNICTWO POTENCJAŁ WYTWÓRCZY DYREKTYWA STRATEGICZNA MISJA I CELE KONTROLA STRATEGICZNA WYNIKI DZIAŁALNOŚCI STRATEGII NA POZIOMIE STRATEGICZNYCH JEDNOSTEK GOSPODARCZYCH FUNKCJONALNYCH Faza I II

10 WDRAŻANIE STRATEGII ... CELE I MISJA OCENA WYNIKÓW DECYZJA GOTOWAOPRACOWYWANIE STRATEGICZNEGO PLANU: FINANSOWEGO, MARKETINGOWEG, ZARZĄDZANIA SYTUACJA WYJŚCIOWA PLANOWANIE STRATEGICZNE IMPLEMENTACJA STRATEGII CELE I MISJA DECYZJA GOTOWA STRATEGIA ZARZĄDZANIE ZMIANAMI, KONTROLA WDRAŻANIA OPRACOWANIE OPERACYJNEGO PLANU: FINANSOWEGO, MARKETINGOWEGO, ZARZĄDZANIA OCENA WYNIKÓW ANALIZA STRATEGICZNA

11 RZECZYWISTE MOŻLIWOŚCI I KIERUNKI NA PRZYSZŁOŚĆ STRATEGIE FUNKCJONALNEWDRAŻANIE STRATEGII ... AKTUALNA POZYCJA RZECZYWISTE MOŻLIWOŚCI PRZYJĘTE CELE I KIERUNKI NA PRZYSZŁOŚĆ STRATEGICZNE ROZWIĄZANIA (OPCJE) ANALIZA OTOCZENIA DALSZEGO ORGANIZACJI BRANŻY - SEKTORA B A STRATEGIE KONKURENCYJNE STRATEGIA FIRMY PLANY IMPLEMENTACJI STRATEGIE FUNKCJONALNE WDRAŻANIE STRATEGII Na podstawie J.L. Thompson Strategic Management Analiza strategiczna Formułowanie strategii

12 WDRAŻANIE STRATEGII ... ANALIZA STRATEGICZNA FORMUŁOWANIE STRATEGIIEtap I Ocena sytuacji Etap II Określenie pola działania Etap III Projektowanie strategii Etap IV Wprowadzanie Etap V Zarządzanie zmianami Etap VI Kontrola wdrażania strategii Faza 1. Identyfikacja Faza 2. Zbieranie i analizowanie informacji Faza 3. Poszukiwanie i projektowanie Faza 4. Selekcja i ocena Faza 5. Wdrażanie i realizacja strategii Faza 6. Projektowanie i wprowadzanie zmian Faza 7. Nadzorowanie i koordynacja Badania strategiczne Możliwości Działania FORMUŁOWANIE STRATEGII IMPLEMENTACJA

13 WDRAŻANIE STRATEGII ... ETAP IV FAZA 5 WDRAŻANIE I REALIZACJA STRATEGII Doprowadzenie założeń przyjętej strategii do postaci programów działania Opracowanie programów strategicznych (węzłowych) Opracowanie strategicznego planu firmy

14 WDRAŻANIE STRATEGII ... ANALIZA STRATEGICZNA FORMUŁOWANIE STRATEGIIEtap I Ocena sytuacji Etap II Określenie pola działania Etap III Projektowanie strategii Etap IV Wprowadzanie Etap V Zarządzanie zmianami Etap VI Kontrola wdrażania strategii Faza 1. Identyfikacja Faza 2. Zbieranie i analizowanie informacji Faza 3. Poszukiwanie i projektowanie Faza 4. Selekcja i ocena Faza 5. Wdrażanie i realizacja strategii Faza 6. Projektowanie i wprowadzanie zmian Faza 7. Nadzorowanie i koordynacja Badania strategiczne Możliwości Działania FORMUŁOWANIE STRATEGII IMPLEMENTACJA

15 WDRAŻANIE STRATEGII ... Dopasowanie organizacji do wymogów strategii,ETAP V FAZA 6 PROJEKTOWANIE I WPROWADZANIE ZMIAN Dopasowanie organizacji do wymogów strategii, Inwestowanie, Wdrażanie nowych technologii i wyrobów, Doskonalenie systemu motywacji

16 WDRAŻANIE STRATEGII ... ANALIZA STRATEGICZNA FORMUŁOWANIE STRATEGIIEtap I Ocena sytuacji Etap II Określenie pola działania Etap III Projektowanie strategii Etap IV Wprowadzanie Etap V Zarządzanie zmianami Etap VI Kontrola wdrażania strategii Faza 1. Identyfikacja Faza 2. Zbieranie i analizowanie informacji Faza 3. Poszukiwanie i projektowanie Faza 4. Selekcja i ocena Faza 5. Wdrażanie i realizacja strategii Faza 6. Projektowanie i wprowadzanie zmian Faza 7. Nadzorowanie i koordynacja Badania strategiczne Możliwości Działania FORMUŁOWANIE STRATEGII IMPLEMENTACJA

17 WDRAŻANIE STRATEGII ... System „wczesnego ostrzegania”ETAP VI FAZA 7 NADZÓR I KOORDYNACJA System „wczesnego ostrzegania” Koordynacja podsystemów zarządzania strategicznego Kontrola zbieżności wyników z założeniami strategii

18 Przygotowanie uruchomienia danego przedsięwzięciaWDRAŻANIE STRATEGII ... IMPLEMENTACJA – WDRAŻANIE W ŻYCIE ROZWIĄZAŃ TEORETYCZNYCH RZECZYWISTOŚĆ ROZWIĄZANIA TEORETYCZNE Implementacja (wąsko) Przygotowanie uruchomienia danego przedsięwzięcia Właściwe wdrożenie I kontrola Implementacja (szeroko)

19 WDRAŻANIE STRATEGII ... 1.1. Organizacja zespołów projektowych1.2. Cykl procesu projektowego 1.3. Harmonogram przedziału przedrealizacyjnego 1.4. Kosztorys projektu 1.5. Budżetowanie 1.6. Efekty ekonomiczne (inne) 1. ORGANIZACJA I PLANOWANIE PRZEDSIĘWZIĘCIA PROCES WDRAŻANIA PROJEKTU 2.1. Procedury koordynacyjne 2.2. Harmonogram przedziału realizacji przedsięwzięcia 2.3. PROCES KONTROLI

20 WDRAŻANIE STRATEGII ... Faza I II ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃFORMUŁOWANIE STRATEGII ANALIZA SZANS I ZAGROŻEŃ FORMUŁOWANIE STRATEGII PRZEDSIĘBIORSTWA IMPLEMENTACJA STRATEGII STRUKTURA ORGANIZACYJNA KIEROWNICTWO POTENCJAŁ WYTWÓRCZY DYREKTYWA STRATEGICZNA MISJA I CELE KONTROLA STRATEGICZNA WYNIKI DZIAŁALNOŚCI STRATEGII NA POZIOMIE SJB FUNKCJONALNYCH Faza I II

21 WDRAŻANIE STRATEGII ... ORGANIZACJA WDRAŻANIE STRATEGII PrzywództwoStruktura Organizacja Podział pracy Centralizacja/decentr. Systemy informacyjno- kontrolne Zarządzanie przez cele Systemy informacyjne Przepisy/procedury ORGANIZACJA Technika Sprzęt Techniki/technologie Przywództwo Komunikacja Motywacja Kultura/wartości Zasoby ludzkie Rekrutacja/dobór Przesunięcia/awanse Zwolnienia/odwołania

22 WDRAŻANIE STRATEGII ... WDRAŻANIE STRATEGII WPŁYW KIEROWNIKÓW NIŻSZEGOSZCZEBLA NA ZARZADZANIE STRATEGICZNE W ZALEŻNOŚCI OD STOPNIA CENTRALIZACJI ILOŚĆ SZCZEBLI ZARZĄDZANIA I KADRY KIEROWNICZEJ PODLEGŁEJ WŁADZOM NAJWYŻSZYM Struktura Organizacja Podział pracy Centralizacja/decentr.

23 WDRAŻANIE STRATEGII ... WDRAŻANIE STRATEGII Przywództwo Komunikacja,Motywacja, Kultura/wartości PRZYWÓDCA MOTYWUJĄCY, KSZTAŁTUJĄCY KULTURĘ ORGANIZACJI, CIESZĄCY SIĘ ZAUFANIEM.

24 WDRAŻANIE STRATEGII ... WDRAŻANIE STRATEGIITechnika Sprzęt Techniki/technologie ZAPEWNIENIE ODPOWIEDNIEJ TECHNIKI SZYBKOŚĆ PRZEJŚCIA PROJEKT - PRODUKT

25 WDRAŻANIE STRATEGII ... WDRAŻANIE STRATEGIIODPOWIEDNIO WYSZKOLONY PERSONEL WYKORZYSTANIE PERSONELU POZWALAJĄCE NA WYKAZANIE SIĘ INICJATYWĄ I POMYSŁOWOŚCIĄ Zasoby ludzkie Rekrutacja/dobór, Przesunięcia/awanse, Zwolnienia/odwołania

26 WDRAŻANIE STRATEGII ... WDRAŻANIE STRATEGII DOSTĘP KADRY DO INFORMACJIWYKORZYSTANIE SYSTEMÓ INFORMACYJNYCH DO PRZEKAZYWANIA CELÓW I DECYZJI STRATEGICZNYCH KONTROLI Systemy informacyjno- kontrolne Zarządzanie przez cele Systemy informacyjne Przepisy/procedury

27 WDRAŻANIE STRATEGII ... POMYŚLNE WDROŻENIE STRATEGII ZALEŻY OD:TECHNIKA STRUKTURA ORGANIZACJI SYSTEMY INFORMACYJNO- KONTROLNE PRZYWÓDZTWO ZASOBY LUDZKIE

28 ZAGADNIENIA WDRAŻANIE STRATEGII JAKO INTEGRALNA CZĘŚĆ ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO 2. KONTROLA STRATEGICZNA W ORGANIZACJI

29 KONTROLA STRATEGICZNA ...Ujęcie tradycyjne kontrola jest to porównanie stanu faktycznego ze stanem zaplanowanym Ujęcie przyjęte w zarządzaniu strategicznym kontrola dokonywana jest na każdym etapie

30 KONTROLA STRATEGICZNA ...Części składowe controllingu: Funkcje controllingu (controlling jest podsystemem zarządzania przedsiębiorstwem) Realizacja funkcji (realizacja controllingu mogą być wykorzystywane przez odrębną komórkę lub stanowisko pracy) Obszar objęty controllingem (zależy od tego, czy dotyczy części operatywnej, czy strategicznej)

31 Controlling operatywny …krótkoterminowość (1-3 lata) zadania sterowanie wynikami planowanie płynności kontrola rentowności zasoby (obecnie istniejące)

32 długo i średnioterminowość oparcie się na szansach unikanie zagrożeń Controlling strategiczny … długo i średnioterminowość oparcie się na szansach unikanie zagrożeń planowanie zasobów na przyszłość

33 KONTROLA STRATEGICZNA ...Główne kryteria charakteryzujące myślenie controllingowe (wynikające z ww. definicji): Orientacja na cele Orientacja na wąskie gardła Orientacja na przyszłość

34 KONTROLA STRATEGICZNA ...Tab. Wybrane kryteria i instrumenty controllingowe Kryteria controllingu Instrumenty Orientacja na cele Orientacja na wąskie gardła Orientacja na przyszłość Plan wyników Ilościowe i wartościowe określanie celów oraz kontrola wykonania celów w dziale przychodów Rozdzielanie posiadanych środków na branże/działy dające wysokie zyski Analiza wartości planowanych i rzeczywistych jako podstawa do podejmowania działań mających na celu poprawienie zyskowności Planowanie finansowe Planowanie ramowych warunków finansowych Określanie przyszłych wąskich gardeł w płynności Analiza wartości planowanych i rzeczywistych jako podstawa do działań w polityce płynności Rachunek kosztów postulowanych Planowanie rentowności produkcji Określenie wąskich gardeł Analiza odchyleń jako czynnik korygujący przy ustalaniu planów, zdobycie danych o produktywności poszczególnych stanowisk i osób.

35 KONTROLA STRATEGICZNA ...NADZÓR pomiar parametrów, porównanie stanu faktycznego z założonym, analiza przyczyn odchyleń + doprowadzenie systemu do założonego stanu PRZEGLĄDY pomiar parametrów, porównanie stanu faktycznego z założonym, analiza przyczyn odchyleń

36 KONTROLA STRATEGICZNA ...NADZÓR pomiar parametrów, porównanie stanu faktycznego z założonym, analiza przyczyn odchyleń + doprowadzenie systemu do założonego stanu DECYZJE KOREKCYJNE (zmienić coś ze względu na zaistniałe wymagania) DECYZJE ZAPOBIEGAWCZE (zlikwidować przyczynę potencjalnych niezgodności) Funkcja decyzyjna Podejmowanie decyzji regulacyjnych

37 KONTROLA STRATEGICZNA ...Rys. Proces kontroli strategicznej Pomiar i ocena działalności mierniki ilościowe mierniki jakościowe Porównanie działalności organizacji z celami i ustaleniami standardowymi Podjęcie działań korelacyjnych: zmiana sposobu działania organizacji ustalenie bardziej śmiałych celów i standardów zmiana funkcjonowania procesu zarządzania strategicznego zmiana procesu kontroli strategicznej tak Nie ma konieczności działań korelacyjnych Cele i standardy zostały osiągnięte? nie

38 KONTROLA STRATEGICZNA ...WARUNKI EFEKTYWNEJ KONTROLI Organ kontrolny jest autonomiczny decyzyjnie Wyniki kontroli muszą skutkować określonymi przedsięwzięciami Struktury kontrolne nie mogą być przesadnie rozbudowane Czym mniejsza organizacja, tym większa odpowiedzialność kierownictwa za kontrolę funkcjonalną – bez potrzeby tworzenia specjalnego aparatu kontroli

39 KONTROLA STRATEGICZNA ...CECHY SPECYFICZNE DLA KONTROLI STRATEGICZNEJ FUNKCJA SPRAWDZAJĄCA I NADZORU NA POZIOMIE KORPORACJI, SJB ORAZ FUNKCJONALNYM KONCENTRACJA NA GLOBALNEJ DZIAŁALNOŚCI FIRMY I GŁÓWNYCH PROBLEMACH OCENA DZIAŁALNOŚCI ORGANIZACAJI I JEJ ZDOLNOŚCI ROZWOJOWEJ „SYSTEM WCZESNEGO OSTRZEGANIA” „CONTROLLING STRATEGICZNY” JAKO ROZWINIĘTA FORMA KONTROLI ANALIZA STRATEGICZNA PODSTAWOWYM INSTRUMENTEM BADAWCZYM KONTROLI STRATYEGICZNEJ

40 KONTROLA STRATEGICZNA ...ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI STRATEGICZNEJ OKREŚLENIE DZIEDZIN KONTROLI WYZNACZENIE PODMIOTÓW KONTROLUJĄCYCH PRZYGOTOWANIE PROCEDUR I INSTRUMENTÓW KONTROLI

41 KONTROLA STRATEGICZNA ...MONITORING (NARZĘDZIE SPRAWOWANIA KONTROLI) OBSERWOWANIE OBIEKTU KONTROLI WE WSZYSTKICH NIEZBĘDNYCH ASPEKTACH SZACOWANIE WYNIKÓW DZIAŁANIA ORGANIZACJI OCENA PRZYDATNOŚCI POSIADANEGO WYPOSAŻENIA FUNKCJA KONTROLNO – POMIAROWA NA POTRZEBY ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ

42 CZYNNIKI OCENY Ocena Czynniki oceny Cele Produkty/ Rynekb. dobra średnia słaba Cele Rentowność kapitałowa Zysk Obrót Udział w rynku Cele socjalne Produkty/ Rynek Grupa produktów I Grupa produktów II Rynek A Rynek B System operacyjny: - środki - metody Personel Urządzenia Image Technologie produkcji Gospodarka materiałowa System zarządzania: Potencjał kierowniczy Styl kierowania Struktura organizacyjna Metody kształcenia Procesy decyzyjne Podsystemy Dział 1 Dział 2

43 KONTROLA STRATEGICZNA ...Rys. System kontroli strategicznej w przedsiębiorstwie Strategiczny nadzór Strategiczna kontrola realizacji Kontrola przesłanek (SWO) Analiza zewnętrzna i wewnętrzna Alternatywy strategiczne Strategiczny wybór Programy strategiczne Realizacja

44 KONTROLA STRATEGICZNA ...Szacowanie wyników organizacji: analiza dynamiczna (porównywanie danych z kilku okresów analiza stanu faktycznego ze stanem zaplanowanym analiza porównawcza z konkurencją (odpowiednią)

45 KONTROLA STRATEGICZNA ... PROCES WDRAŻANIA STRATEGIIOKRES I OKRES II PROCES WDRAŻANIA STRATEGII 1 2 3 4 CZY STRATEGIA WDRAŻANA JEST ZGODNIE Z PLANEM? CZY STRATEGIA PRZYNOSI ZAMIERZONE WYNIKI? - PUNKT KRYTYCZNY

46 KONTROLA STRATEGICZNA ...Stawiane pytania: jakie strategiczne cele są ustalane na początku roku? jakie znaczenie przywiązuje się do celów ...? w jaki sposób są ustalane cele ...? jakie konsekwencję spotykają władze firmy, gdy nie zrealizują założonych celów?

47 literatura Kieżun W.: Sprawne Zarządzanie Organizacją, SGH, W-wa 1997Rogowski G.: Metody analizy i oceny banku na potrzeby zarządzania strategicznego, WWSB, Poznań 1998 Drążek Z.: Model zarządzania strategicznego w przedsiębiorstwie, Firma i Rynek 1/1996 Wykłady prof. J. Kręcikija

48 KONTROLA STRATEGICZNAWDRAŻANIE STRATEGII I KONTROLA STRATEGICZNA DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ