1
2 Kopalnia Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna Sp. z o.o.Kurs Przewodników Szkolenie z zakresu bhp i ppoż. cz. I Wieliczka 2011
3 Prawna Ochrona Pracy Szkolenie BHP – marzec 2011
4 System ochrony pracy w PolscePARLAMENT RP RADA OCHRONY PRACY PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY WYŻSZY URZĄD GÓRNICZY NAJWYŻSZA IZBA KONTORLI RADA MINISTRÓW MINISTER PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ MINISTER ZDROWIA MINISTER GOSPODARKI INNI MINIS- TROWIE INNE INSTYTUTY NAUKOWO -BADAWCZE URZĄD DOZORU TECHNI- CZNEGO PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA INSTYTU MEDYCYNY PRACY CENTRALNY INSTYTUT OCHRONY PRACY SĄD NAJWYŻSZY SĄDY POWSZECHNE (apelacyjne, okręgowe, rejonowe) AGENCJA ATOMISTYKI PRACODAWCA SPOŁECZNA INSPEKCJA SŁUŻBA BHP KOMISJA BHP ZAKŁADOWA ORGANIZACJA ZWIĄZKOWA MINISTER SPRAWIED- LIWOŚCI PROKURATOR GENERALNY SŁUŻBA MEDYCYNY PRACY
5 UREGULOWANIA PRAWNE (wybrane)Dyrektywa UE 89/686/EEC - w sprawie zbliżenia ustawodawstwa Państw Członkowskich odnoszących się do środków ochrony osobistej Prawo geologiczne i górnicze ustawa z dnia 4 luty 1994 (Dz.U ) z nowelizacją (Dz.U ). Rozporządzenie Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 marca 2003, w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz.U ). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz.U ).
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18 System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną PracySzkolenie BHP – marzec 2011
19 Podstawa tworzenia SZ BHP jest:Dyrektywa UE nr 92/104/EEC dotycząca minimalnych wymagań w zakresie poprawy bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników odkrywkowego i podziemnego przemysłu wydobywczego.
20 SZ BHP nie są oparte na normach ISO.Pomimo wieloletnich działań nie opracowano jeszcze jednolitych zasad normalizujących SZ BHP, jak również nie istnieje obecnie międzynarodowa norma serii ISO dotycząca zagadnień związanych z opracowaniem, wdrożeniem, i utrzymywaniem poprawnego jednolitego SZ BHP
21 "Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania".Certyfikacja systemu Certyfikacja Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Pracy jest dobrowolną oceną zgodności Systemu Zarządzania BHP organizacji z wymaganiami normy PN-N-18001:2004 "Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania".
22 Certyfikacja systemu 22-11-2010 r.Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A. Kopalnia Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna r.
23 Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A. Wprowadzone do stosowania od 01-12-2010Dokument bezpieczeństwa Wynikający z Rozporządzenia Księga Systemu Wynikająca z normy PN-N 18001 Dokument bezpieczeństwa Wynikający z Rozporządzenia i z normy PN-N 18001 Wprowadzone do stosowania od
24 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r.w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz oraz z 2006 r. Nr 124, poz. 863) Załącznik Nr 2
25 Kopalnia Soli „Wieliczka” S.A.Nowy Dokument Bezpieczeństwa: spełnienie wymagań rozporządzenia, spełnienie wymagań Normy PN-N 18001:2004 bez certyfikacji. Kopalnia Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna W zakresie prac i stanowisk związanych z ruchem zakładu górniczego obowiązuje Nowy Dokument Bezpieczeństwa W zakresie certyfikacji wymagań normy PN-N 18001:2004 obowiązuje Księga Systemu z procedurami zawartymi w Nowym Dokumencie Bezpieczeństwa
26
27
28
29
30 Inne dokumenty regulujące bezpieczne prowadzenie ruchu Zakładu Górniczego i ruchu turystycznegoPlan ruchu zakładu górniczego, Dokument bezpieczeństwa, Plan ratownictwa, SZ BHP KSW TT, Dokumentacja prowadzenia ruchu turystycznego i sanatoryjnego oraz organizacji zebrań i spotkań okolicznościowych w wyrobiskach podziemnych Kopalni Soli „Wieliczka”.
31 Wypadki przy pracy oraz ocena ryzyka w procesach pracySzkolenie BHP – marzec 2011
32 Wypadek przy pracy Zdarzenie nagłe,Mające ścisły związek z wykonywaną pracą, Spowodowane czynnikiem zewnętrznym, Powodujące uraz, kalectwo lub śmierć.
33 Wypadki przy pracy Wypadek w drodze do pracy lub z pracy:100% płatne L4 nie wliczane do stażu pracy, możliwość odszkodowania z ubezpieczenia cywilnego
34 Wypadki przy pracy Wypadek w pracy:100% płatne L4 wliczane do stażu pracy, jednorazowe odszkodowanie z ZUS możliwość odszkodowania z ubezpieczenia cywilnego
35
36
37 Powołanie zespołu ds. oceny ryzyka zawodowegopracodawca lub jego przedstawiciel inspektor ds. bhp kierownik nadzorujący pracę na danym stanowisku według potrzeb: technolog, lekarz, pracownik lub przedstawiciel załogi, ekspert wewnętrzny
38 Informacje niezbędne do oceny ryzyka na określonym stanowiskuRodzaje obróbki, np. wg kart technologicznych, wymagania jakościowe, organizacja produkcji: gniazdowa, taśmowa Parametry techniczne, technologiczne i organizacyjne Zidentyfikowane zagrożenia, ich źródła oraz sposoby ochrony PROTOKÓŁ nr / r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy Opis i analiza wypadków przy pracy i chorób zawodowych Rozporządzenie Rady Ministrów z 3 lipca 2001r. w sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności, warunków i trybu Wymagania przepisów, zasad i norm CZĘSTOTLIWOŚĆ WYKONYWANIA BADAŃ I POMIARÓW CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 9 lipca 1996 r. Wyniki pomiarów czynników szkodliwych
39 Skutki ekonomiczne niewłaściwych warunków pracySzkolenie BHP – marzec 2011
40
41 Kopalnia Soli „Wieliczka” Trasa Turystyczna Sp. z o.o.Kurs Przewodników Szkolenie z zakresu bhp i ppoż. cz. II Wieliczka 2011
42 Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia w środowisku pracySzkolenie BHP – marzec 2011
43 Czynniki środowiska pracyFizyczne hałas drgania (wibracja) promieniowanie (jonizujące, podczerwone, nadfioletowe, laserowe) pole elektromagnetyczne elektryczność statyczna pyły przemysłowe czynniki niebezpieczne mogące prowadzić do urazów: poruszające się maszyny ruchome elementy maszyn przemieszczające się wyroby i materiały ostre oraz wystające elementy i krawędzie Chemiczne w zależności od możliwych skutków i rodzaju ich działania: toksyczne drażniące uczulające rakotwórcze mutagenne upośledzające funkcje rozrodcze w zależności od sposobów wchłaniania: przez drogi oddechowe przez skórę i błony śluzowe przez przewód pokarmowy
44 Czynniki środowiska pracyBiologiczne mikroorganizmy bakterie wirusy grzyby pierwotniaki substancje wytwarzane przez mikroorganizmy toksyny alergeny makroorganizmy rośliny zwierzęta Psychofizyczne obciążenie fizyczne (statyczne i dynamiczne) obciążenie nerwowo-psychiczne: obciążenie umysłu obciążenie lub niedociążenie percepcyjne obciążenie emocjonalne
45 Najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowiaNAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE (NDS) – średnie ważone, którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i tygodniowego, określonego w Kodeksie pracy, wymiaru czasu pracy, przez okres jego aktywności zawodowej, nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń. NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE NATĘŻENIE (NDN) fizycznego czynnika szkodliwego dla zdrowia – ustalone jako wartość średnia, której oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i tygodniowego, określonego w Kodeksie pracy, wymiaru czasu pracy, przez okres jego aktywności zawodowej, nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.
46 Najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowiaNAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE CHWILOWE (NDSCh) – wartość średnia, która nie powinna spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń, jeżeli utrzymuje się w środowisku pracy nie dłużej niż 30 minut w czasie zmiany roboczej. NAJWYŻSZE DOPUSZCZALNE STĘŻENIE PUŁAPOWE(NDSP), które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczone w żadnym momencie.
47 Badania i pomiary czynników środowiska pracySzkolenie BHP – marzec 2011
48 Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia występującychw zakładach pracy powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż: raz na dwa lata – jeśli stężenie (natężenie) określonego czynnika podczas ostatniego badania wyniosło poniżej 0,5 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (natężenia), raz w roku – jeśli stwierdzono stężenie (natężenie) określonego czynnika od 0,5 do 1,0 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (natężenia), raz na 6 miesięcy: - jeśli stwierdzono przekroczenie najwyższego dopuszczalnego stężenia (natężenia) danego czynnika, - w razie występowania czynników rakotwórczych, - w razie narażenia pracowników na działanie kilku substancji chemicznych - jeżeli suma ilorazów średnich stężeń tych substancji do wartości ich najwyższych dopuszczalnych stężeń przekracza 1. W dwóch pierwszych przypadkach, tzn. przy przekroczeniu NDS (N) i przy występowaniu czynników rakotwórczych, pracodawca powinien w zasadzie zapewnić stałą kontrolę (monitorowanie) stężeń i natężeń czynników środowiska pracy, i tylko gdy jest to niemożliwe, powinien wykonywać badania co najmniej raz na 6 miesięcy.
49 Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, występującychw środowisku pracy, mogą być wykonywane przez laboratoria: Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy, Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, akredytowane zgodnie z przepisami o badaniach i certyfikacji.
50 Rodzaje zagrożeń występujących w KopalniSzkolenie BHP – marzec 2011
51 Podział zagrożeń ze względu na pochodzeniePochodzenia naturalnego, Powstałe w wyniku procesów technologicznych lub awarii.
52 Podział zagrożeń ze względu na rodzajZagrożenie gazowe: metanowe, atmosferą niezdatną do oddychania(CO2), gazami postrzałowymi (NOx; COx), Zagrożenie pożarowe (tlenek węgla - CO) Radiacyjne (promieniowanie naturalne skał), Zagrożenie zawałowe, Zagrożenie wodne, Zagrożenie czynnikami szkodliwymi i uciążliwymi w procesach pracy (hałas, drgania, zapylenie, mikroklimat, oświetlenie) Szczegóły w dziale wentylacja
53 Zagrożenie zawałowe porfilaktyka: 1) monitoring,2) prace zabezpieczające, 3) prace likwidacyjne.
54 Zagrożenie wodne i warunki hydrogeologiczneklasyfikacja wyrobisk pod względem stopnia zagrożenia wodnego: 3 stopnie zagrożenia wodnego.
55 stopnie zagrożenia wodnego.do III stopnia zagrożenia wodnego zalicza się: część złoża o szerokości 25m przyległą do całej jego północnej powierzchni granicznej od poziomu I do poziomu IX, część złoża zlokalizowaną w otoczeniu podziemnych zbiorników i tam wodnych (nr 1 – poz. IX, nr 3 – poz. V, nr 4 – poz. VI) oraz komór Z-32, Z-26 i Z-28 wyługowanych pomiędzy poziomami V i VI, część złoża zlokalizowaną w otoczeniu komory Layer poz VII. Do II stopnia zagrożenia wodnego zalicza się pole Sułków, Do I stopnia zagrożenia wodnego zalicza się pozostałą część złoża.
56 W zakres działań dla zmniejszenia stanu zagrożenia wodnego wchodzą:prace związane z ujęciem i odprowadzeniem istniejących dopływów (wycieków), prace podsadzkowe, mające na celu poprawę stateczności przygranicznej strefy złoża, prace związane z ograniczaniem lub likwidacją dopływów (np. szczelna likwidacja wyrobiska).
57 Inne czynniki szkodliwe dla zdrowia pracowników: hałas, drgania, zapylenie, mikroklimat, oświetlenie.
58 RATOWNICTWO GÓRNICZE Szkolenie BHP – marzec 2011
59 Sposoby alarmowania telefonicznie,telefonosygnalizatorami w systemie alarmowo – rozgłoszeniowym STAR-80, w wybranych wyrobiskach Trasy Turys. urzadzeniem głośno mówiącym, akustycznie – określona liczba uderzeń po rurociągach (metalowych), przez posłańca (gońca).
60
61 Schemat zabezpieczenia ratowniczego kopalń przez CSRG w BytomiuCENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO OSRG JAWORZNO OSRG BYTOM OSRG WODZISŁAW OSRG ZABRZE Pogotowia specjalistyczne: - pomiarowe, do inertyzacji powietrza kopalnianego, pożarowo-pianowe, zawałowo-wiertnicze, wodne, przewoźnych wyciągów ratowniczych
62 Wykaz zakładów zabezpieczanych przez OSRG Jaworzno: IWykaz zakładów zabezpieczanych przez OSRG Jaworzno: I .Kopalnie węglowe: 1 . ZG Sobieski - PKW 2 . ZG Janina - PKW 3 . KWK Brzeszcze, R. Brzeszcze - KW 4 . PG Silesia , R. Silesia (prywatna, kapitał czeski) 5 . KWK Kazimierz – Juliusz 6 . KWK Mysłowice – Wesoła , R. Mysłowice - KHW 7 . KWK Mysłowice – Wesoła , R. Wesoła - KHW 8 . KWK Ziemowit 9 . KWK Piast 10. LW Bogdanka II . Kopalnie soli: 1 . KS Wieliczka 2 . KS Bochnia 3 . KS Kłodawa III . Kopalnie rud cynku i ołowiu: 1 . ZG Trzebionka 2 . ZGH Bolesław IV . Kopalnie glinek ceramicznych: 1 . Cersanit S.A. 2 . "Jopex" Zapniów V. Inne 1. PPUH Dolomit 2. CZOK Ruch I, rejon Jan Kanty
63 Prowadzenie akcji ratowniczejDziałania ratownicze prowadzi się na podstawie zapisów w: Planie ratownictwa Dokumencie bezpieczeństwa Planie ochrony Kopalni Soli „Wieliczka”
64
65 Zagrożenie pożarowe Szkolenie BHP – marzec 2011
66
67
68
69
70 Grupa pożarów – F (tłuszcze kuchenne)
71
72
73
74
75
76 Gaśnica pianowa GWG -2X AF do 1000VSpecjalna gaśnica do zwalczania pożarów tłuszczów jadalnych (grupa F). GWG- 2X AF jest jedyną w Polsce gaśnicą specjalnie przeznaczoną do zwalczania pożarów w gastronomii i kuchniach domowych Gaśnicą GWG-2X AF można również gasić pożary ciał stałych (gr. A) , tj: wyposażenie mieszkań, hoteli itp. Wyjątkowość tej gaśnicy polega nie tylko na możliwości gaszenia tłuszczów i ciał stałych, ale także urządzeń elektrycznych pod napięciem do 1000V w zakresie temperatur stosowania od -20 °C do + 60° C.
77
78
79
80
81
82
83 minimalny czas działania gaśnicy w zależności od stopnia napełnienia i wielkości:do 3 [kg/dm3] → 6 [s] 3-6 → 9 6-10 → 12 pow 10 → 15
84
85
86 Dziękuję za uwagę