1 Kłopoty z Gwiazdą PolarnąWioletta Ogłoza 2003

2 Kłopot 1 Gwiazda Polarna wcale nie jest najjaśniejsza !

3 Jak znaleźć Gwiazdę Polarną na niebie:

4 Gwiazda Polarna to  UMi

5 Gwiazda Polarna wskazuje kierunek północny

6 Na półkuli południowej nie ma gwiazdy biegunowejS N

7 Biegun południowy:

8 Wysokość  UMi nad horyzontem jest równa szerokości geograficznej ~ 0o  ~ 70o

9 Średniowieczna nawigacja:

10 Średniowieczna nawigacja:

11 Kłopot 2 Polaris nie leży DOKŁADNIE na biegunie, lecz około 3/4 stopnia od niego!

12 Kłopot 2 różnica 1’ w szerokości geograficznej odpowiada odległości 1 mili morskiej 1 mila morska = 1852 m pomyłka o 3/4 stopnia = 45’  83 km !!!

13 Kłopot 3 Odległość Polaris od bieguna się zmienia na skutek kołysania się osi obrotu Ziemi, spowodowanego grawitacyjnym oddziaływaniem Słońca i Księżyca

14 Precesja osi obrotu Ziemi

15 Przesunięcie znaków zodiaku:

16 Położenie bieguna na tle gwiazd

17 Obecnie Gwiazda Polarna zbliża się do bieguna (o 1/4 stopnia za ostatnie 50 lat)Rozwartość stożka precesji wynosi 23.5o Okres precesji (rok Platona) to lat

18 Obecne badania  UMi Polaris ma towarzysza, gwiazdę orbitującą wokół niej z okresem 29.5 dnia Gwiazda Polarna jest gwiazdą zmienną typu cefeid Zmiany jasności spowodowane są pulsacjami gwiazdy

19 Wygląd Jasność Temperatura Typ widmowy Prędkość radialna powierzchni Promień

20

21

22 Pomiar odległości w kosmosieJednostka astronomiczna (AU)=149.6 mln km. Rok świetlny = x 1012 km = AU Parsek = 3.26 roku świetlnego = AU Zgodnie z definicją jest to odległość, z której 1 AU jest widoczna jako jedna sekunda łuku

23 Pomiar odległości w kosmosie

24 Pomiar odległości w kosmosieW 1908 pani Henrietta Leavitt odkryła zalezność: Mamy P P

25 Pomiar odległości w kosmosieA skąd wziąć „a” i „b” ? :

26 A co z „a” ? Paralaksa trygonometryczna: Paralaksa

27 Kłopot 4 Odp: Jedna ! (Gwiazda Polarna)Najlepsze paralaksy zmierzył satelita Hipparcos dokładność pomiarów 0,00097” paralaksy cefeid powinny dać nam „a” Zagadka: Ile cefeid ma wyznaczone paralaksy z dokładnością lepszą niż 10% ? Odp: Jedna ! (Gwiazda Polarna)

28 Kłopot 5 Polaris jest nietypowa! Amplituda jasności tylko ~ 0.01mag.

29 Kłopot 6 Gwiazda Polarna pulsuje niejednostajnie! (jest złym zegarem)Odchyłka czas

30 Kłopot 7 Właściwości pulsacji się zmieniają !

31 Kłopot 8 Jak pulsuje Polarna ?

32 Jak pulsuje Gwiazda Polarna ?Mod fundamentalny: Pierwszy owerton: Tak pulsuje Polaris

33 Zastosowania interferometrów:Jedyna cefeida w zasięgu tej techniki!  =1.22 •  / D

34 Lista pozostałych problemów:Polaris jest jasna Ma towarzysza Leży przy biegunie

35 Jak widać Gwiazda Polarna wymaga jeszcze wielu badań.....

36 .... A przecież na niebie gwiazd jest sporo...