1 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA ZAKŁAD TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW- - największa inwestycja w Małopolsce Ryszard Langer Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny KHK S.A., Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny MPWiK S.A. w Krakowie

2 Wstępnie typowano trzy lokalizacje dla budowy ZTPO: 1.Mogiła 2.Rybitwy 3.HTS

3 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA KOSZT I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTU Koszt budowy Zakładu to prawie 648 mln netto (797 mln brutto) Koszty projektu brutto: 827 mln zł Podatek VAT: 154 mln zł Koszty projektu netto: 673 mln zł

4 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA PODSTAWOWE INFORMACJE TECHNICZNE wydajność 220 tys. Mg/rok dwie linie o wydajności 14,1 Mg/h przepustowość dobowa ok. 700 Mg odzysk energii w kogeneracji: - moc elektryczna ok. 11 MW - moc cieplna 35 MW Listopad 2013r. – rozpoczęcie prac budowlanych Listopad 2015r. - uzyskanie pozwolenia na użytkowanie Kontrola przeprowadzona przez WIOŚ została zakończona z wynikiem pozytywnym.

5 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA Do ZTPO dostarczane są niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne (kod 20 03 01) oraz odpady o kodzie 19 12 12, powstałe w wyniku obróbki mechanicznej (odzysku) zbieranych selektywnie frakcji odpadów komunalnych, tj. odpadów materiałowych, wielkogabarytowych, poremontowych, opakowaniowych.

6 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA Od rozpoczęcia rozruchu spalono ok. 65 000 Mg odpadów. Powstało z nich: 12 500 Mg żużla 2 450 Mg popiołów. Wyprodukowano ok. 178 000 GJ (49 500 MWh) energii cieplnej. Do systemu energetycznego wtłoczono ok. 17,5 GWh energii elektrycznej, w okresie pierwszych 90 dni rozruchu uzyskiwano świadectwa pochodzenia – z części energii odnawialnej.

7 Obecnie prowadzony jest końcowy etap rozruchu, badania UDT oraz przygotowanie obiektu do przejęcia przez Zamawiającego.

8 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA TECHNOLOGIA palenisko rusztowe, zintegrowane z kotłem ruszt pochylony, posuwisto – zwrotny kocioł odzysknicowy, walczakowy, z obiegiem naturalnym turbina upustowo – kondensacyjna

9 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA RUSZT POSUWISTO - ZWROTNY

10 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA system spalania odpadów zapewnia utrzymywanie temperatury spalin powyżej 850 °C, przy czasie przebywania spalin powyżej 2 sekund zastosowana technologia spalania zapewnia redukcję zanieczyszczeń w komorze spalania i regulację nadwyżki powietrza ( zawartość O2 w spalinach), dzięki zawracaniu powietrza wtórnego

11 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA PARAMETRY PARY: temperatura pary przegrzanej po wyjściu z kotła: 415 ºC ciśnienie pary przegrzanej: 40 bar produkcja energii elektrycznej: - kondensacja 16,19 MWe - kogeneracja 10,74 MWe produkcja energii cieplnej (kogeneracja): 35,0 MWt stopień odzyskania energii zapewnia efektywność energetyczną dla instalacji realizującej proces odzysku R1

12 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA MOŻLIWE UKŁADY PRACY SPALARNI ZTPO posiada wiele możliwych układów pracy systemu zagospodarowania ciepła, dla różnych wariantów pracy kotłów: odpady są spalane w jednym kotle, a całość ciepła jest oddawana do atmosfery System taki jest niezbędny dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy kotów. Zaprojektowano dwa systemy wyrzutowe - po jednym dla każdego z kotów. Każdy układ wyrzutowy wyposażony jest w odpowiednio zaprojektowany tłumik. Tłumik ten eliminuje nadmierne hałasy mogące powstawać przy wyrzucie pary do atmosfery.

13 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA Zakład pracuje jednym kotłem, zasilając miejską sieć ciepłowniczą Zakład pracuje jednym kotłem, zasilając turbinę Zakład pracuje dwoma kotłami zasilając tylko turbinę – moc elektryczna 16,4 MW Zakład pracuje dwoma kotłami, zasilając turbinę i miejską sieć ciepłowniczą jednym upustem – moc elektryczna 12,7 MW Zakład pracuje dwoma kotłami, zasilając turbinę i miejską sieć ciepłowniczą mocą 35 MW dwoma upustami – moc elektryczna 11,2 MW POZOSTAŁE MOŻLIWE UKŁADY PRACY SPALARNI

14 SPALINY OCZYSZCZANE SĄ W CZTERECH ETAPACH redukcja tlenków azotu - metodą selektywnej niekatalitycznej redukcji tlenków azotu (SNCR) z wtryskiem mocznika neutralizacja związków chloru, siarki i fluoru – metodą półsuchą odsiarczania spalin (SDR) z wtryskiem mleczka wapiennego usuwanie całkowitego węgla organicznego, dioksyn i furanów oraz par rtęci - poprzez wtrysk pylistego węgla aktywnego filtrowanie cząstek stałych – z zastosowaniem filtrów workowych

15 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA spalanie odpadów odbywa się przy zachowaniu najwyższych standardów w zakresie ochrony środowiska w spalarni dokonuje się ciągłych pomiarów stężeń zanieczyszczeń spalin w zakresie: pył ogółem tlenki azotu NOx dwutlenek węgla CO 2 dwutlenek siarki SO 2 siarkowodór HCL fluorowodór HF całkowita zawartość węgla organicznego TOC

16 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA ponadto, na bieżąco dokonywany jest ciągły pomiar parametrów spalin w zakresie: stężenie O 2 prędkość przepływu temperatura ciśnienie statyczne wilgotność bezwzględna dokonywane są również pomiary okresowe, zgodnie z obowiązującymi przepisami

17 ODPADY Z PROCESÓW SPALANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH I OCZYSZCZANIA SPALIN Odpady wtórne, jakie będą powstawać w wyniku prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów w ZTPO: żużel i popioły paleniskowe oraz pyły kotłowe i lotne stałe pozostałości z oczyszczania spalin ścieki przemysłowe

18 ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW żużle i popioły paleniskowe zagospodarowane będą poprzez waloryzację i przygotowywane w ten sposób do ich wykorzystania np. w drogownictwie

19 Proces waloryzacji żużli odbywa się w ciągu technologicznym powiązanym bezpośrednio z liniami do termicznego przekształcania odpadów. Składa się z następujących etapów: okresowego sezonowania przed kruszeniem i przesiewaniem, które trwa co najmniej dwa tygodnie (w tym czasie zachodzi proces hydratacji żużla) kruszenia i transportu taśmami przenośnika do separatora magnetycznego, celem oddzielenia metali żelaznych zawartych w żużlu, a następnie przesiewania w pierwszym przesiewaczu wibracyjnym, który oddziela żużel mniejszy niż 8/16 mm.

20 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA Frakcje o średnicy poniżej 8/16 mm przekazywane są do obszaru dalszego sezonowania. Frakcje większe niż 8/16 mm kierowane są do separatora indukcyjnego (celem oddzielenia metali nieżelaznych), następnie do drugiego ekranu wibracyjnego (celem rozdziału żużla na frakcje większe niż 33,5/63 mm i mniejsze niż 33,5/63 mm). Frakcje te są bezpośrednio przenoszone do oddzielnych obszarów dalszego sezonowania przez okres 12 tygodni. Podczas sezonowania pobierane są próbki frakcji żużla w celu sprawdzenia jego stopnia przekształcenia i wymywalności.

21 ZAGOSPODAROWANIE ODPADÓW pyły kotłowe i popioły lotne oraz stałe pozostałości pochodzące z oczyszczania spalin będą stabilizowane oraz zestalone i wywiezione na składowiska ścieki przemysłowe będą podczyszczane w zakładowej oczyszczalni i odprowadzone do miejskiej kanalizacji ogólnospławnej

22 PROCES STABILIZOWANIA I ZESTALANIA proces obejmuje dwa etapy, których celem jest zmniejszenie rozpuszczalności składników, głównie związków nieorganicznych i toksycznych metali ciężkich

23 popioły lotne i stałe pozostałości z oczyszczania spalin (kod 19 03 05) kierowane są transportem pneumatycznym do silosów w węźle stabilizowania i zestalania założono możliwość wytwarzania odpadów popiołów lotnych (kod 19 01 13*) i stałych pozostałości z oczyszczania spalin (kod 19 01 07*) w przypadku ich przekazywania do przetwarzania podmiotom zewnętrznym bez stabilizowania i zestalania (bezpośrednio z silosów magazynowych)

24 PROCES STABILIZOWANIA I ZESTALANIA w pierwszym etapie procesu, tzw. stabilizowania, następuje „reaktywne mieszanie”, w czasie którego poprzez zastosowanie różnych ciekłych dodatków chemicznych, zachodzi konwersja chemiczna rozpuszczalnych składników nieorganicznych na produkty nierozpuszczalne; celem tego etapu jest uzyskanie wewnętrznej bariery, mającej zapobiec wypłukiwaniu się rozpuszczalnych związków metali ciężkich w drugim etapie procesu, tzw. zestalania, utworzona zostanie dodatkowa, zewnętrzna bariera poprzez zastosowanie spoiwa w postaci cementu

25 Co znajdujemy w odpadach:

26 WODA I ŚCIEKI zasilanie w wodę zrealizowane zostało z miejskiej sieci wodociągowej (wodociąg miejski w ul. Giedroycia) woda w ZTPO wykorzystywana jest na cele socjalno-bytowe, technologiczne (procesowe i chłodnicze) i na cele przeciwpożarowe (zasilanie zbiornika p.poż.)

27 Na terenie ZTPO powstają ścieki bytowe, technologiczne (przemysłowe) i deszczowe. W instalacji wydzielono następujące źródła ścieków technologicznych: ścieki, które będą ponownie wykorzystywane na terenie zakładu - wody recyrkulacyjne, tj. wody z przepłukiwania układów kotłowych i chłodniczych (gromadzone w zbiorniku wody recyrkulacyjnej znajdującym się w podpiwniczeniu głównego budynku procesowego), wody nadmierne systemu recyrkulacji w obiegach grzewczych i chłodniczych "wydmuchiwane" z obiegów, spusty z układu demineralizacji wody, układu badania próbek obiegu wody w obiegu wodno-parowym, przelewy z systemu odżużlania, ścieki z czyszczenia elementów kotła, spływy ścieków z czyszczenia posadzek i powierzchni "brudnych" w budynku technologicznym, w budynku gospodarki pozostałościami procesowymi oraz z mycia pozostałych obszarów, odcieki z bunkra na odpady.

28 Ścieki technologiczne powstające w poszczególnych węzłach instalacji są podczyszczane w układzie wstępnego oczyszczania ścieków składającego się z układu sita, który ma za zadanie odseparować większe substancje zawiesiny oraz wychwycić substancje flotujące oraz separatora oleju, którego zadaniem jest odseparowanie substancji olejowych (ropopochodnych). Następnie gromadzone są w zbiorniku ścieków o objętości 200 m 3. Zbiornik ścieków oczyszczonych wyposażony jest dodatkowo w systemy napowietrzające (2 zestawy dyfuzorów), które poprawiają efekt uśrednienia składu ścieków i przyczynią się do redukcji poziomu zanieczyszczeń w zbiorniku.

29 Wody opadowe zostały zaklasyfikowane do dwóch zlewni tj. wód opadowych „czystych” pochodzących z dachów obiektów ZTPO oraz wód opadowych „brudnych” - do których zaliczono wody opadowe z terenów utwardzonych tj.: parkingów, dróg na terenie ZTPO, placów manewrowych, magazynów składowych, chodników itp. Do systemu kanalizacji deszczowej „brudnej” trafiają także przez wpusty, wody z terenów zielonych. Wody opadowe „czyste" są oczyszczane w osadniku, natomiast wody opadowe „brudne" w separatorze koalescencyjnym zintegrowanym z osadnikiem. Po podczyszczeniu w osadnikach i separatorach obie strugi wód opadowych grawitacyjnie spływają do dwukomorowego zbiornika retencyjnego (358 m 3 ).

30 Woda opadowa z powierzchni dachu Głównego Budynku Procesowego jest gromadzona, podczyszczana i używana ponownie do celów sanitarnych - zasilania muszli ustępowych i pisuarów, celów porządkowo- ogrodniczych, zasilania obiegu myjki kół oraz oczka wodnego. Instalacja wody szarej składa się z: zbiornika zapasu tj. zbiornika magazynowego odzyskanej wody deszczowej, który jest zlokalizowany w głównym budynku procesowym, o pojemności 40 m 3, zestawu hydroforowego oraz instalacji przesyłowej. Wody opadowe „czyste" przesyłane są okresowo bezpośrednio do zbiornika zapasu (w pomieszczeniu podziemia obiektu), a stąd poprzez zestaw pompowo-hydroforowy kierowane będą do instalacji wody szarej. W przypadku wyczerpania się zapasu wody deszczowej, zbiornik uzupełniany jest wodą wodociągową.

31 praca ZTPO pozwala na około 75% redukcję strumienia odpadów, przy zachowaniu najwyższych standardów w zakresie ochrony środowiska w czasie spalania powstaje para, która zasila turbinę produkując energię elektryczną i ciepło ciepło jest dostarczane do miejskiego systemu ciepłowniczego energia jest sprzedawana do systemu energetycznego operatora

32 Zakład produkuje: 96 GWh/rok – energii elektrycznej 473 GWh/rok - energii cieplnej Zakład w warunkach normalnej pracy zużywa: 20 GWh/rok – energii elektrycznej 30 GWh/rok – energii cieplnej

33

34 KRAKOWSKA EKOSPALARNIA ZAKŁAD TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANIA ODPADÓW- - największa inwestycja w Małopolsce Ryszard Langer Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny KHK S.A., Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny MPWiK S.A. w Krakowie