1 Kreatywność i innowacyjność kobiet w biznesie. Warszawa, 03 kwietnia 2009 dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan Międzynarodowa konferencja „Rozwój gospodarczy w Europie a kreatywność i innowacyjność kobiet”

2 Czym charakteryzuje się, wg badaczy, przedsiębiorczość kobieca ?  Koniczność łączenia obowiązków rodzinnych i zawodowych  Działanie w obszarach, które pozwalają na niepełne zaangażowanie się w firmie  Działania na niewielką skalę  Własna firma jako miejsca pracy (brak ofert na rynku pracy), a nie jako realizacja pomysłów  Brak nastawienia na realizację celów ekonomicznych, brak dążenia do wzrostu  Mniejsza pewność siebie (brak wykorzystywania okazji)  Awersja do ryzyka  Awersja do korzystania z finansowania zewnętrznego  Umiejętności budowania relacji z ludźmi  Wykorzystywanie (także) intuicji w działalności gospodarczej Źródło: Julita Wasilczuk, Uwarunkowania prowadzenia firm przez kobiety. Elementy teorii i praktyki.

3 Czyli przedsiębiorczość kobieca  nie jest kreatywna ?  nie jest innowacyjna ?

4 Badanie „Konkurencyjność sektora MŚP” 2007 oraz 2008, PKPP Lewiatan, Ankietowanie – Centrum Badania Opinii Społecznej PKPP Lewiatan Badania zostały przygotowane przez ekspertów PKPP Lewiatan Centrum Badania Opinii Społecznej i zrealizowane na zlecenie PKPP przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) w okresie: (1) 19 lipca – 5 września 2007 i (2) 25 sierpnia – 30 września 2008 r. Badania przeprowadzono na ogólnopolskiej losowej próbie 1100 aktywnych małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych, firm będących własnością osób fizycznych lub spółek z większościowym udziałem kapitału prywatnego, w tym także sprywatyzowanych przedsiębiorstw państwowych, zatrudniających od 2 do 249 pracowników. Próba przedsiębiorstw MŚP została (za każdym razem odrębnie) wylosowana z operatu GUS (REGON). Badane były przedsiębiorstwa zatrudniające 2 lub więcej pracowników, gdzie tytułem prawnym zatrudnienia jest terminowa lub bezterminowa umowa o pracę. Wywiady z respondentami były realizowane metodą wywiadu bezpośredniego (face-to-face) przez ankieterów CBOS.

5 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2007 i 2008, PKPP Lewiatan Przedsiębiorstwa, w których własność i zarządzanie jest w rękach kobiet stanowią ponad 20% firm. Własność i zarządzanie należy w ponad 50% firm do mężczyzn. Kobiety właścicielki pracują w większości przypadków z kobietami managerami. Mężczyźni właściciele z mężczyznami managerami.

6  Koniczność łączenia obowiązków rodzinnych i zawodowych  Działanie w obszarach, które pozwalają na niepełne zaangażowanie się w firmie ?  Działania na niewielką skalę ?

7 Firmy „kobiece” to w większym stopniu niż firmy „męskie” mikroprzedsiębiorstwa. Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan

8 Firmy „kobiece” dominują w usługach – w handlu oraz w obsłudze nieruchomości i usługach związanych z obsługą działalności gospodarczej. Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan

9  Własna firma jako miejsca pracy (brak ofert na rynku pracy), a nie jako realizacja pomysłów ?  Brak nastawienia na realizację celów ekonomicznych, brak dążenia do wzrostu ?

10 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Firmy „kobiece” są nastawione na realizację celów ekonomicznych …

11 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan … i na wykorzystywanie okazji.

12 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Poziom inwestycji w innowacje był porównywalny w firmach „kobiecych” i „męskich”.

13  Mniejsza pewność siebie ? (brak wykorzystywania okazji)

14 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2007, 2008 PKPP Lewiatan Ale w okresie dobrej koniunktury firmy „męskie” ograniczają zainteresowanie innowacyjnością, a firmy „kobiece” zwiększają to zainteresowanie.

15 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2007 i 2008, PKPP Lewiatan Więcej firm „kobiecych” posiada własne wynalazki i chroni je patentami. Chętniej też, niż firmy „męskie”, sięgają one po kupno patentów.

16 Awersja do ryzyka Awersja do korzystania z finansowania zewnętrznego

17 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Awersja do ryzyka jest silniejsza niż w firmach „męskich”.

18 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan We wszystkich firmach stosowana jest zachowawcza strategia finansowania.

19  Umiejętność budowania relacji z ludźmi ?

20 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Firmy „kobiece” budują relacje z klientami – to jeden z trzech priorytetów w budowaniu pozycji konkurencyjnej.

21 Kobiety mają większe zaufanie do konkurentów na rynku ! Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2007, PKPP Lewiatan

22 Może dlatego rzadziej stykają się z korupcją i uważają, że problem staje się coraz mniejszy ! Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP”, 2007, 2008, PKPP Lewiatan

23  Wykorzystywanie (także) intuicji w działalności gospodarczej ?

24 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Kobiety potrzebują doradztwa przy budowaniu strategii. Natomiast starają się mieć dość szeroką wiedzę o wszystkich obszarach działania firmy.

25 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2008, PKPP Lewiatan Kobiety nie są otwarte, tak jak mężczyźni, na zmiany.

26 Źródło: Badanie „Monitoring kondycji sektora MŚP” 2007, 2008, PKPP Lewiatan Ciągle budują swoją pozycję konkurencyjną na cenie.

27 PANEL Czy twórczy i intelektualny potencjał kobiet jest właściwie doceniany i wykorzystywany w nauce i w biznesie ?  Czy kobiety mają czekać aż ich twórczy potencjał zostanie doceniony i wykorzystany, czy mają być aktywne ?  Czy są, a jeżeli tak, to jakie - bariery, które ograniczają kobietom możliwość wykorzystania potencjału, który posiadają ?  Co jest potrzebne do efektywnego wykorzystania twórczego i intelektualnego potencjału kobiet ? Jakie są Pań doświadczenia i wnioski z nich płynące ?