1 KRÓTKA HISTORIA KSIĄŻKIKSIĄŻKA – CO TO TAKIEGO? KRÓTKA HISTORIA KSIĄŻKI
2 Co nazywamy książką? Krótko mówiąc, to dość obszerny, pisany lub drukowany przekaz myśli oraz informacji, sporządzonym ze stosunkowo trwałego materiału (papieru), na tyle lekkiego, aby przenosić to bez nadmiernego wysiłku z miejsca na miejsce.
3 Co ciekawe, zarówno egipskie zwoje papirusowe, jak średniowieczne kodeksy pergaminowe, jak kodeksy z drukowanego papieru, mikrofilmy, mikrofisze nazwane mogą być książką.
4 Najdawniejsze książki zawierały teksty związane z religią: były to hymny, modlitwy, mity, legendy i pieśni mówiące o pochodzeniu bogów i ludzi. Z czasem powstawały również zbiory praw, zbiory przysłów i przepisów, teksty na temat wróżbiarstwa, medycyny, magii, historii, astronomii, astrologii i innych nauk. Dopiero na końcu rozwijają się opowieści i pieśni miłosne. Pierwsze zachowane książki należały najstarszych cywilizacji – egipskiej, mezopotamskiej oraz indyjskiej. Produkowano je i przechowywano głównie w bibliotekach należących do pałaców czy też świątyń.
5 W starożytnej Mezopotamii głównym materiałem piśmiennym pisma klinowego były ciężkie i grube tabliczki gliniane, mieszczące stosunkowo niewiele tekstu. Przodkiem książki był papirusowy zwój (tzw. rulon staroegipski) złożony średnio z 20 arkuszy papirusu przyklejonych do siebie zachodzącymi na siebie brzeżkami. Zwój ten, rozwinięty całkiem, mierzył około 20 metrów długości i 30 do 47 cm szerokości. Tekst zapisywano czarnym atramentem, używając czerwonego do zaznaczenia początku rozdziałów. Podczas czytania trzymano zwój w lewej ręce, a następnie rozwijano go. Zwoje przechowywano w dzbanach glinianych i skrzynkach.
6 Później używano pergaminu ze skór cielęcych, owczych i kozich, ale też zgodnie z tradycją używania papirusu, czyli w zwojach. Pergamin okazał się na tyle dobrym materiałem na książki, na tyle, by ciąć go na niewielkie arkusze. Składano je na pół, po czym wkładano jedne w drugie, tworząc rodzaj zeszytu. Gdy zeszyty takie zszywano grzbietami, otrzymano w ten sposób postać książki pergaminowej, zwaną kodeksem.
7 Po raz pierwszy papier otrzymano go w ChinachPo raz pierwszy papier otrzymano go w Chinach. Prawdopodobnie powstał jako pozostałość po myciu jedwabnej waty. Tę czynność wykonywano na matach, polegała ona na zwilżaniu i ubijaniu jej kijami. Po zdjęciu waty na tychże matach osadzał się cienki nalot, który po wyschnięciu nadawał się do pisania. Z czasem Chińczycy zastąpili jedwab tańszymi włóknami roślinnymi (np. łykiem morwy), szmatami lnianymi. Masa papierowa powstawała z włókien tkanin miażdżonych i tłoczonych w cienkie arkusze. Książki rozpowszechniły się od czasu, gdy Johannes Gutenberg, wynalazca farby i prasy drukarskiej oraz maszynki do odlewania czcionek po raz pierwszy zastosował druk. Było to pod koniec XV wieku.