1 KULTURA BAROKU W EUROPIEOpracowała Helena Tomaszewska

2 Spis treści Barok – pojęcie. Architektura baroku. Sztuka baroku.Malarstwo Rzeźba Muzyka barokowa. Filozofia w okresie baroku. Myśl polityczna . Nauka

3 Barok - definicja Barok – epoka w dziejach kultury europejskiej, zapoczątkowana soborem trydenckim, która przypada na okres od połowy XVI do początku XVIII w. Nacisk na ruch, kontrast i dynamikę Odrzucenie renesansowego ładu i harmonii Cechy kultury baroku Łączenie różnych elementów Przepych i bogactwo form Posługiwanie się alegorią i personifikacją Wykorzystanie sztuki i architektury do umacniania wiary katolickiej i nawracania innowierców

4 Architektura barokowaGOTYK BAROK RENESANS

5 BAROK – architektura sakralnaIl Gesu – Rysunek z XVII w. Giovanni Batista Falda

6 BAROK – architektura sakralnaKościół IL Gesu w Rzymie Fasada kościoła pod wezwaniem św. Karola u czterech źródeł w Rzymie

7 BAROK – architektura sakralnaTympanon Woluta – element dekoracyjny lub motyw ornamentalny w formie ślimacznicy, spirali, zwoju. Gzyms – wystający poza mur element architektoniczny w postaci poziomej, zwykle profilowanej listwy, która chroni elewację budynku przed ściekającą wodą deszczową. Pełni też funkcję ozdobną. Pilaster – ustawiony przy ścianie (lub w częściowo w nią wtopiony) płaski filar, nieznacznie występujący przed lico ściany. Pełni on zarówno funkcję konstrukcyjną (podpora), jak też dekoracyjną Posągi w niszach

8 BAROK – architektura sakralnaBaldachim nad grobem św. Piotra - Bazylika św. Piotra i Pawła

9 BAROK – architektura sakralnaWnętrze Il Gesu

10 BAROK – architektura sakralnaEkstaza św. Teresy Giovanni Lorenzo Bernini Wnętrze fary poznańskiej

11 BAROK – architektura sakralnaPlafon - sufit lub podniebienna część sklepienia ozdobiona sztukaterią, freskiem. Bywa otoczony dekoracyjnym obramieniem. Sztukateria – dekoracja wykonana z gipsu, często odlewana i montowana do sufitów czy ścian; może zostać pokryta złotem. Sklepienie kościoła jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim

12 BAROK – cechy architekturyPosągi w niszach Budowle monumentalne Łamane gzymsy – falistość i dynamika Pilastry Woluty = ślimacznice Bogactwo form Przepych i bogate zdobienia Kopuły Sklepienia pokryte freskami – plafony Budowle monumentalne Kolumny w kształcie spirali Pilastry

13 BAROK – architektura dworskaPałac w Wersalu

14 BAROK – architektura dworskaPałac w Wersalu – ogrody

15 BAROK – architektura dworskaPałac w Schonbrunn koło Wiednia

16 BAROK – architektura dworskaPorównaj

17 BAROK – architektura dworskaCechy dworskiej architektury barokowej: wielkie kompleksy dworskie otoczone ogrodami, budowle otwarte z bocznymi skrzydłami, często na planie litery U część budynku cofnięta lub wysunięta co sprawiało wrażenie falowania – dynamika ogród i park zaprojektowany geometrycznie, z wykorzystaniem basenów, fontann, geometrycznie przycinanych trawników, ozdobnych żywopłotów i klombów. Najsławniejsi architekci: Giovanni Lorenzo Bernini Francesco Borromini Kolumnada wokół Placu św. Piotra w Rzymie, Przebudowywał Luwr. kościół św. Agnieszki w Rzymie, kościół św. Karola u czterech źródeł.

18 Sztuka baroku – malarstwo

19 Sztuka baroku – malarstwoMICHELANGELO CARRAVAGIO Bachus Nawrócenie św. Pawła

20 Sztuka baroku – malarstwoMICHELANGELO CARRAVAGIO Powołanie św. Mateusza

21 Sztuka baroku – malarstwoEL GRECO Adoracja Imienia Jezusowego Pieta

22 Sztuka baroku – malarstwoREMBRANDT van RIJN Lekcja anatomii doktora Tulpa.

23 Sztuka baroku – malarstwoREMBRANDT van RIJN Nocna straż

24 Sztuka baroku – malarstwoPETER PAUL RUBENS Ostatnia komunia św. Franciszka Ukrzyżowanie

25 Sztuka baroku – malarstwoPETER PAUL RUBENS Trzy gracje

26 Sztuka baroku – malarstwoDIEGO VALEZQUEZ Panny dworskie

27 Sztuka baroku – malarstwoDIEGO VALEZQUEZ Triumf Bachusa Wenus ze zwierciadłem

28 Sztuka baroku – malarstwoANTON VAN DYCK – Autoportret ze słonecznikiem.

29 Sztuka baroku – cechy malarstwaBogata kolorystyka; przeważają kolory ciepłe Zastosowanie światłocienia Różnorodna tematyka Realizm przedstawianych postaci Punktowe światło, które wydobywa postacie z mroku Ekspresja – postacie wyrażają emocje Dynamika

30 Sztuka baroku – rzeźba

31 Giovanni Bernini, Porwanie ProzerpinySztuka baroku – rzeźba Giovanni Bernini, Porwanie Prozerpiny

32 Sztuka baroku – rzeźba Giovanni Bernini, Fontanna Czterech RzekGiovanni Bernini, Ekstaza św. Teresy

33 Sztuka baroku – rzeźba Fontanna di Trevi

34 Sztuka baroku – cechy rzeźbyRealizm Różnorodna tematyka Patos Ekspresja Dynamizm – postacie przedstawiane w ruchu

35 Muzyka barokowa – twórcyClaudio Monteverdi Georg Friedrich Haendel Jan Sebastian Bach Domenico Scarlatti Antonio Vivaldi

36 Muzyka barokowa Cechy muzyki barokowej: budowa wspaniałych organów,rozwój teatrów operowych we Włoszech, formy: opery, msze, oratoria, koncerty solowe, pasje Za początek baroku w muzyce przyjmuje się rok datę wystawienia pierwszej opery Jacopo Periego - Eurydyka. Symbolicznym końcem epoki jest rok data śmierci Johanna Sebastiana Bacha. Na muzykę barokową miały wpływ: - kontrreformacja, - ceremoniał francuskiego dworu absolutystycznego, - teoria afektów – takie uczucia jak miłość, nienawiść, smutek, pożądanie mogą być wyrażane środkami muzycznymi - potęga arystokracji i włoskiego mieszczaństwa