1 KULTUROWO-REGULACYJNE UWARUNKOWANIA A INNOWACJE WYZWANIA SEKTORA FINANSOWEGO Dr Lech Kurkliński ALTERUM Ośrodek Badań i Analiz Systemu Finansowego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

2 Badania G. Hofstede PDI - dystans do władzy (naturalność nierówności i zróżnicowania praw, autokratyzm) IDV - kolektywizm i indywidualizm (znaczenie przynależności do grupy a niezależność jednostki, priorytet interesu grupy a waga własnych osiągnięć i decyzji, zaangażowanie uczuciowe i emocjonalne wobec grupy a prymat indywidualnych korzyści) MAS - męskość i kobiecość (znaczenie osiągnięć, siły, niezależności a cenienie jakości życia, człowieka, przyrody, empatia) UAI - unikanie niepewności (odczuwanie zagrożenia, wiara w przepisy a większa skłonność do ryzyka, akceptowanie odmienności, elastyczność postępowania) LTO - orientacja długo- lub krótkookresowa (nastawienie na horyzont osiągania celów)

3 Wskaźniki UAI KrajUAI KrajUAI KrajUAI Dania23 Holandia53 Turcja85 Szwecja29 Szwajcaria58 Francja86 Chiny30 Finlandia59 Hiszpania86 Wlk. Bryt.35 Niemcy65 Rumunia90 Irlandia35 Austria70 Japonia92 U.S.A.46 Czechy74 Polska93 Kanada48 Włochy75 Belgia94 Norwegia50 Brazylia76 Rosja95 Australia51 Węgry82 Portugalia104 Słowacja51 Bułgaria85 Grecja112

4 Kraje skandynawskie (Dania, Szwecja) Model ekonomiczno-społeczny sprzyjający spójności społecznej (szerokie rozumienie innowacji, innowacje społeczne, wzrost inkluzywny) Wysoki poziom nakładów na B+R - prywatne ok. 2,5% + publiczne ok. 1% PKB; efektywny system edukacji na każdym szczeblu Wysoka jakość instytucji i innowacyjności w sektorze publicznym oraz współpraca z sektorem prywatnym (sprawne PPP, klastry); wysoka innowacyjność również w tradycyjnych sektorach Wprowadzanie innowacji razem z klientami i dostawcami Duża atrakcyjność dla inwestycji zagranicznych oraz zdolność do umiędzynarodowienia badań i przedsiębiorstw (duże globalne firmy) Źródło: Potencjał innowacyjny gospodarki: uwarunkowania, determinanty, perspektywy, Raport NBP, Warszawa, 2016.

5 Grecja Reuters: „Jeśli Polska szybko nie postawi na innowacje, skończy jak Grecja” M. Bukowski, A. Szpor, A. Śniegocki: „… dotyczy to m.in. Grecji, Portugalii … te najmniej innowacyjne gospodarki Europy Zachodniej od kilkudziesięciu lat nie potrafią ani o jotę zmniejszyć dystansu rozwojowego dzielącego je od Stanów Zjednoczonych.” Źródło: M. Bukowski, A. Szpor, A. Śniegocki, Potencjał i bariery polskiej innowacyjności, IBS, 2012

6 Ranking Innovation Union Scoreboard 2007 - 2011 Źródło: Pro Inno Europe (2012)

7 Uwarunkowania instytucjonalno-kulturowe Kraj Jakość regulacjiZasady państwa prawa 199620042014199620042014 Wlk. Brytania99,596,697,194,793,394,2 Szwecja90,295,696,697,197,6 Dania97,597,194,797,698,699,5 St. Zjednoczone96,193,188,592,391,489,9 Francja78,986,382,291,9 88,5 Polska70,675,581,766,062,777,4 Czechy82,879,981,377,572,284,6 Hiszpania84,887,375,590,985,279,8 Portugalia89,784,875,088,587,684,1 Grecja71,177,564,981,879,467,3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Worldwide Governance indicators, World Bank, 2015

8 Mocne strony% Nowoczesny, zaawansowany technologicznie42% Bezpieczny32% Stabilny20% Dobry nadzór bankowy16% Dobrze skapitalizowany15% Bogata oferta produktowa13% Wykwalifikowane kadry12% Konserwatyzm, niskie zaangażowanie w ryzykowne instrumenty finansowe12% Wysoka rentowność11% Wykwalifikowana kadra zarządzająca9% Konkurencyjny9% Mocne strony polskiego systemu bankowego n=94, wskazania powyżej 8% Źródło: Badania Propublicum, Alterum, Warszawa 2015

9 Wielowymiarowa ocena banków średnie ocen na 7 – stopniowej skali n=94 Bardzo źlePrzeciętnieBardzo dobrze 1234567 4,9 – średni poziom oceny czynnika Źródło: Badania Propublicum, Alterum, Warszawa 2015

10 Liderzy bankowości internetowej w Europie – 2014 r. Źródło: J. Uryniuk, Polska liderem nowoczesnych technologii w bankowości, „Dziennik Gazeta Prawna”, 21.10.2014

11 Liderzy bankowości mobilnej w Europie – 2014 r. Źródło: J. Uryniuk, Polska liderem nowoczesnych technologii w bankowości, „Dziennik Gazeta Prawna”, 21.10.2014

12 Czynniki sukcesu innowacyjnego polskiego sektora bankowego „Renta zapóźnienia” Dobra koordynacja współpracy banków i firm infrastrukturalnych, szczególnie w dziedzinie bezpieczeństwa Wysoki poziom opłat interchange fee Polska terenem eksperymentowania MasterCard i VISA Moda na innowacje – „wyścig zbrojeń” Znaczenie liderów

13 Szanse% Rozwój oferty produktowej pod wpływem nowych technologii28% Wzrost gospodarczy, potrzeby inwestycyjne27% Wzrost poziomu ubankowienia społeczeństwa20% Dalszy rozwój, potencjał rozwoju15% Wzrost zamożności społeczeństwa14% Napływ środków UE12% Większe zaangażowanie w finansowanie przedsiębiorstw, zwłaszcza MSP 12% Odbudowa zaufania społecznego, poprawa wizerunku9% Największe szanse dla systemu bankowego w Polsce n=94, wskazania powyżej 8% Źródło: Badania Propublicum, Alterum, Warszawa 2015

14 Zagadnienia% Ochrona klientów w ich relacjach z bankami26% Działalność parabanków, firm pożyczkowych i innych niebankowych instytucji finansowych 11% Kredyty walutowe8% Transparentność i zrozumiałość ofert bankowych, uproszczenie umów8% Finansowanie przedsiębiorstw, w tym zwłaszcza MSP8% Kredyty hipoteczne6% Nadzór bankowy6% Bezpieczeństwo informatyczne, cyberprzestępczość5% Restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja banków5% Ustalanie cen usług bankowych5% Zagadnienia nieuregulowane lub uregulowane źle? (sektor bankowy) n=94, wskazania powyżej 4%

15 Czynniki zewnętrzne wpływające na firmy – 2013 r. Źródło: W. Szwoch, Globalne badanie 2013 IBM C-Suite Study, Kongres Bankowości Detalicznej, Warszawa, 15.10.2013

16 Wyzwania Regulacje versus innowacje – dwa różne światy Zjawisko asynchroniczności Przeregulowanie – sektor bankowy Deregulacja – instytucje niebankowe (PSD 2) Skutek: poważne problemy dla banków

17 Dziękuję za uwagę