1 KURSOKONFERENCJA sędziów piłki siatkowej szczebla centralnego Część III PRZEPISY GRY KOMISJA SZKOLENIA Wydziału Sędziowskiego PZPS Katowice, 5-7 września 2008 r.

2 PRZERWY I OPÓŹNIENIA GRY Regulaminowymi przerwami w grze są: PRZERWY NA ODPOCZYNEK PRZERWY NA ZMIANĘ ZAWODNIKÓW ILOŚĆ PRZERW REGULAMINOWYCH Każdy zespół ma prawo w każdym secie do maksimum dwóch przerw na odpoczynek i sześciu zmian zawodników

3 PROŚBA O PRZERWĘ REGULAMINOWĄ Prośba o udzielenie przerw regulaminowych może być zgłaszana przez trenera lub grającego kapitana i tylko przez nich! Zgłoszenie jest wykonywane przez pokazanie odpowiedniego sygnału ręcznego, gdy piłka jest poza grą i przed gwizdkiem sędziego na zagrywkę

4 Przerwa na odpoczynek

5 Zmiana zawodników

6 PRZERWY I OPÓŹNIENIA GRY Zmiana zawodnika przed rozpoczęciem seta jest możliwa i powinna być ona zapisana w protokole zawodów jako zmiana regulaminowa w tym secie

7 SEKWENCJE PRZERW Prośba każdego zespołu o jedną lub dwie przerwy na odpoczynek i jedna prośba o przerwę na zmianę zawodnika mogą następować kolejno po sobie bez konieczności wznawiania gry Podczas tej samej przerwy w grze, zespół nie może zgłaszać następujących po sobie próśb o przerwy na zmianę zawodnika. Jednak dwóch lub więcej zawodników może być zmienionych podczas jednej przerwy

8 PRZERWY NA ODPOCZYNEK I PRZERWY TECHNICZNE Wszystkie przerwy na odpoczynek trwają po 30 sekund. W światowych i oficjalnych zawodach FIVB, w setach 1 – 4 dodatkowo występują dwie 60 sekundowe PRZERWY TECHNICZNE, które są przyznawane automatycznie, kiedy jeden z zespołów jako pierwszy zdobędzie 8–my lub 16–ty punkt W secie decydującym ( 5–tym ) nie ma PRZERW TECHNICZNYCH, tylko po dwie przerwy na odpoczynek trwające po 30 sekund każda, przyznawane na prośbę każdego zespołu. Podczas przerw na odpoczynek i przerw technicznych zawodnicy grający muszą zejść z boiska w wolną strefę, w pobliże swoich ławek dla zawodników rezerwowych.

9 PRZERWY NA ODPOCZYNEK I PRZERWY TECHNICZNE Wszystkie przerwy na odpoczynek trwają po 30 sekund Podczas przerw na odpoczynek i przerw technicznych zawodnicy grający muszą zejść z boiska w wolną strefę, w pobliże swoich ławek dla zawodników rezerwowych

10 PRZERWY NA ODPOCZYNEK I PRZERWY TECHNICZNE W światowych i oficjalnych zawodach FIVB, w setach 1 – 4 dodatkowo występują dwie 60 sekundowe PRZERWY TECHNICZNE, które są przyznawane automatycznie, kiedy jeden z zespołów jako pierwszy zdobędzie 8–my lub 16–ty punkt W secie decydującym (5–tym) nie ma PRZERW TECHNICZNYCH, tylko po dwie przerwy na odpoczynek trwające po 30 sekund każda, przyznawane na prośbę każdego zespołu

11 ZMIANA ZAWODNIKÓW Zmiana zawodnika może nastąpić po dokonaniu zapisu w protokole zawodów i polega na opuszczeniu boiska przez zawodnika i wejściu w tym samym czasie na jego miejsce innego zawodnika (inaczej niż ma to miejsce dla Libero i zawodnika zastępowanego) W celu dokonania zmiany konieczne jest uzyskanie zgody sędziów

12 OGRANICZENIA DOTYCZĄCE ZMIAN Zespół może w jednym secie dokonać maksimum 6 zmian Jeden lub więcej zawodników może być zmienionych w tym samym czasie Zawodnik ustawienia początkowego może opuścić boisko tylko jeden raz w secie i może powrócić na boisko tylko raz w secie i tylko na miejsce w ustawieniu, które zajmował przed opuszczeniem boiska Zawodnik rezerwowy może wejść na boisko jeden raz w secie na miejsce zawodnika z ustawienia początkowego i może być zmieniony tylko przez tego samego zawodnika, którego zmienił

13 ZMIANA NARZUCONA Zawodnik kontuzjowany (z wyjątkiem Libero), który nie może dalej uczestniczyć w grze, powinien być zmieniony regulaminowo Jeżeli jest to niemożliwe, zespół jest uprawniony do dokonania zmiany NARZUCONEJ, będącej poza ograniczeniami z Przepisu 15.6. Zmiana narzucona oznacza, że dowolny zawodnik, który nie grał na boisku podczas zaistnienia kontuzji, z wyjątkiem Libero oraz zastąpionego przez niego zawodnika, może zmienić kontuzjowanego zawodnika. Zmieniony kontuzjowany zawodnik nie może powrócić do gry do końca spotkania Zmiana narzucona nie może być zaliczana w żadnym przypadku jako zmiana regulaminowa.

14 ZMIANA W NASTĘPSTWIE WYKLUCZENIA LUB DYSKWALIFIKACJI Zawodnik WYKLUCZONY lub ZDYSKWALIFIKOWANY musi być zmieniony regulaminowo Jeżeli taka zmiana jest niemożliwa, zespół zostaje ZDEKOMPLETOWANY

15 ZMIANA NIEREGULAMINOWA Zmiana jest nieregulaminowa jeśli przekracza ograniczenia przewidziane w Przepisie 15.6 (z wyjątkiem przypadków określonych w Przepisie 15.7)

16 ZMIANA NIEREGULAMINOWA Kiedy zespół dokona zmiany nieregulaminowej, a gra została wznowiona, postępowanie jest następujące: zespół jest sankcjonowany przegraniem akcji zmiana musi być skorygowana punkty zdobyte w okresie trwania błędu przez zespół popełniający błąd są anulowane; punkty zdobyte przez przeciwnika pozostają zachowane

17 PROCEDURA ZMIAN Zmiana musi być wykonana w strefie zmian Przerwa na dokonanie zmiany ograniczona jest czasem koniecznym do zapisania zmiany w protokole zawodów oraz czasem koniecznym na wejście i zejście zawodników W chwili żądania zmiany zawodnik (zawodnicy) musi być gotowy do wejścia na boisko i stać w pobliżu strefy zmian Jeśli nie jest to spełnione, nie zezwala się na dokonanie zmiany, a zespołowi jest udzielana sankcja za opóźnienie gry

18 PROCEDURA ZMIAN Podczas światowych i oficjalnych zawodów FIVB w celu usprawnienia zmian stosowane są tabliczki z numerami zawodników Jeżeli zespół zamierza dokonać równocześnie więcej niż jednej zmiany, ilość zmian musi być pokazana w chwili zgłaszania prośby. W tym przypadku zmiany muszą być dokonywane przez pary zawodników kolejno po sobie

19 PROŚBY NIEUZASADNIONE Nieuzasadnione są prośby o udzielenie przerwy: podczas gry, w momencie lub po gwizdku sędziego na zagrywkę zgłaszane przez nieuprawnionego do tego członka zespołu na dokonanie zmiany zawodnika, przed wznowieniem gry po poprzedniej zmianie w tym samym zespole po wyczerpaniu przerw regulaminowych na odpoczynek i na zmianę zawodników

20 PROŚBY NIEUZASADNIONE Pierwsza prośba nieuzasadniona w tym samym spotkaniu, nie mająca wpływu na grę oraz nie powodująca opóźnienia gry, jest odrzucana bez konsekwencji Kolejne prośby nieuzasadnione w tym samym spotkaniu traktowane są jako opóźnienie gry

21 OPÓŹNIENIA I RODZAJE OPÓŹNIEŃ GRY Wszystkie czynności nieregulaminowe, które opóźniają wznowienie gry, stanowią opóźnienia gry, między innymi: opóźnienie dokonania zmiany zawodników przedłużanie innych przerw po wezwaniu sędziego do wznowienia gry prośba o zmianę nieregulaminową powtarzające się prośby nieuzasadnione opóźnienie gry przez członka zespołu.

22 SANKCJE ZA OPÓŹNIENIA GRY Sankcje „UPOMNIENIE ZA OPÓŹNIANIE” i „KARA ZA OPÓŹNIANIE” są sankcjami zespołowymi Sankcje za opóźnienia gry pozostają w mocy przez całe spotkanie Wszystkie sankcje za opóźnienia gry są zapisywane w protokole zawodów Za pierwsze opóźnienie gry przez dowolnego członka zespołu w spotkaniu udzielana jest sankcja "UPOMNIENIE ZA OPÓŹNIANIE"

23 SANKCJE ZA OPÓŹNIENIA GRY Drugie i następne opóźnienia gry dowolnego rodzaju spowodowane przez dowolnego członka tego samego zespołu w tym samym spotkaniu oznaczają błąd, a sankcją jest “KARA ZA OPÓŹNIANIE”: przegranie akcji Sankcje za opóźnienia gry przed spotkaniem lub między setami nakładane są w następnym secie

24 Opóźnianie gry żółta

25 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE KONTUZJA Jeśli w trakcie spotkania, w czasie rozgrywania akcji, zawodnik ulegnie poważnej kontuzji, sędzia musi natychmiast przerwać grę i zezwolić pomocy medycznej na wejście na boisko Akcja jest następnie powtarzana

26 WYJĄTKOWE PRZERWY W GRZE KONTUZJA Jeśli kontuzjowany zawodnik nie może być zmieniony regulaminowo ani w trybie narzuconym, przyznaje się 3–minutową przerwę dla zawodnika kontuzjowanego, bez możliwości powtórzenia jej dla tego samego zawodnika w trakcie trwania spotkania Jeżeli zawodnik nie jest w stanie powrócić do gry, jego zespół zostaje zdekompletowany

27 ZEWNĘTRZNE ZDARZENIE WPŁYWAJĄCE NA GRĘ Jeśli w trakcie spotkania nastąpi zewnętrzne zdarzenie wpływające na grę, gra musi być przerwana, a przerwana akcja zostaje powtórzona

28 PRZEDŁUŻAJĄCE SIĘ PRZERWY W GRZE Jeśli nieprzewidziane okoliczności powodują przerwanie spotkania, sędzia pierwszy, organizatorzy oraz Komitet Kontrolny (o ile taki został wyznaczony) decydują o podjęciu odpowiednich kroków w celu przywrócenia normalnych warunków

29 PRZEDŁUŻAJĄCE SIĘ PRZERWY W GRZE W przypadku, gdy jedna lub kilka przerw nie trwały łącznie dłużej niż 4 godziny : jeśli gra jest wznowiona na tym samym boisku, przerwany set jest kontynuowany normalnie, z zachowaniem wyniku, zawodników i ich ustawienia Wyniki rozegranych już setów pozostają zachowane jeśli gra jest wznowiona na innym boisku, wynik przerwanego seta zostaje anulowany. Seta wznawia się z tymi samymi zawodnikami i w tych samych ustawieniach początkowych. Wyniki rozegranych już setów pozostają zachowane W przypadku, gdy jedna lub kilka przerw trwało łącznie dłużej niż 4 godziny, spotkanie musi być rozegrane od nowa

30 PRZERWY POMIĘDZY SETAMI Wszystkie przerwy pomiędzy setami trwają po 3 minuty W czasie przerw następuje zmiana stron boiska i wpisanie ustawienia początkowego zespołów do protokołu zawodów Przerwa pomiędzy drugim i trzecim setem może być wydłużona do 10 minut przez kompetentną komisję, na życzenie organizatora zawodów

31 ZMIANA STRON BOISKA Po zakończeniu każdego seta zespoły zmieniają strony boiska, z wyjątkiem seta decydującego W secie decydującym, kiedy jeden z zespołów jako pierwszy zdobędzie 8 punktów, zespoły bez opóźnienia zmieniają strony boiska, a ustawienie zawodników pozostaje bez zmian Jeżeli zmiana stron boiska nie zostanie dokonana po zdobyciu 8 punktów przez prowadzący zespół, musi ona nastąpić w chwili zauważenia tego błędu. Wynik w momencie takiej zmiany jest zachowany

32 ZAWODNIK LIBERO Każdy zespół spośród 12–tu zawodników zgłoszonych do gry może zarejestrować jednego zawodnika wyspecjalizowanego w grze obronnej, zwanego „ Libero ” Libero musi być zapisany w protokole zawodów przed spotkaniem, w specjalnie zarezerwowanej do tego linii Libero nie może być kapitanem zespołu ani grającym kapitanem

33 WYPOSAŻENIE LIBERO Libero musi nosić ubiór (lub kamizelkę dla ponownie wyznaczonego Libero), którego kolor koszulki kontrastuje z ubiorem innych członków zespołu Ubiór Libero może mieć inny wzór, ale numer musi wyglądać tak samo jak numery pozostałych zawodników

34 AKCJE Z UDZIAŁEM LIBERO Zawodnikowi Libero wolno zastępować w grze każdego zawodnika linii obrony Libero może grać wyłącznie jako zawodnik linii obrony i nie wolno mu atakować z żadnego miejsca (włączając całe boisko i wolną strefę) jeśli w momencie kontaktu z piłką, piłka jest całkowicie powyżej górnej krawędzi siatki

35 AKCJE Z UDZIAŁEM LIBERO Libero nie może zagrywać, blokować lub wykonywać próby bloku Zawodnik nie może wykonać spełnionego ataku powyżej górnej krawędzi siatki, gdy piłka jest do niego wystawiona palcami sposobem górnym przez Libero, znajdującego się w jego polu ataku lub jego przedłużeniu. W przypadku takiej samej akcji Libero, wykonanej spoza pola ataku lub jego przedłużenia, piłka może być atakowana na dowolnej wysokości

36 ZASTĘPOWANIE ZAWODNIKÓW Zastępowanie zawodników z udziałem Libero nie jest zaliczane do zmian regulaminowych Liczba zastąpień nie jest ograniczona, przy czym pomiędzy dwoma zastąpieniami Libero musi być rozegrana akcja Libero może być zastąpiony tylko przez tego zawodnika, którego zastąpił, wchodząc na boisko Zastępowanie może mieć miejsce wyłącznie, gdy piłka jest poza grą i przed gwizdkiem sędziego na zagrywkę

37 ZASTĘPOWANIE ZAWODNIKÓW Przed rozpoczęciem każdego seta, Libero nie może wejść na boisko zanim sędzia drugi nie sprawdzi ustawienia początkowego zespołu Zastąpienie wykonane po gwizdku sędziego na zagrywkę lecz przed wykonaniem zagrywki nie jest wycofywane, ale po zakończeniu akcji musi zostać udzielone słowne ostrzeżenie Za kolejne spóźnione zastępowanie muszą być zastosowane sankcje jak za opóźnienia gry Libero i zastępowany przez niego zawodnik mogą wchodzić i opuszczać boisko wyłącznie przez linię boczną naprzeciw swojej ławki, pomiędzy linią ataku i linią końcową

38 Ponowne wyznaczenie Libero W przypadku kontuzji Libero, po uzyskaniu zgody sędziego pierwszego, trener lub grający kapitan mogą wyznaczyć jako nowego Libero jednego spośród zawodników, nie grających na boisku podczas ponownego wyznaczenia Kontuzjowany Libero nie może powrócić do gry do końca spotkania Zawodnik wyznaczony jako nowy Libero pozostaje zawodnikiem Libero do końca spotkania W przypadku ponownego wyznaczenia Libero jego numer musi być zapisany w protokole zawodów w rubryce uwagi

39 ZACHOWANIE UCZESTNIKÓW ZAWODÓW Uczestnicy zawodów muszą znać "Oficjalne Przepisy Gry w Piłkę Siatkową" i ściśle ich przestrzegać Zawodnicy muszą przyjmować decyzje sędziów w duchu sportowym bez dyskusji W przypadku wątpliwości, jedynie grający kapitan może prosić o wyjaśnienie Zawodnicy powinni unikać czynności czy postaw mających na celu wpływanie na decyzje sędziów, a także ukrywających błędy swojego zespołu

40 FAIR PLAY Zawodnicy powinni zachowywać się uprzejmie i z szacunkiem, zgodnie z zasadami FAIR PLAY, nie tylko w stosunku do sędziów, ale również do działaczy, przeciwników, partnerów i widzów W czasie całego spotkania dozwolone jest porozumiewanie się pomiędzy wszystkimi członkami zespołu

41 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE NIE PODLEGAJĄCE SANKCJOM Niewłaściwe zachowanie członka zespołu, nie osiągające najniższej kategorii w klasyfikacji, nie podlega sankcjom. Aby zapobiec stosowaniu w stosunku do zespołu sankcji za niewłaściwe zachowanie, obowiązkiem sędziego pierwszego jest w takiej sytuacji udzielenie członkowi zespołu lub zespołowi upomnienia słownego lub gestem, za pośrednictwem grającego kapitana Takie upomnienie nie jest sankcją i nie ma natychmiastowych konsekwencji. Nie jest ono zapisywane w protokole zawodów

42 Niewłaściwe zachowanie członka zespołu wobec działaczy, przeciwników, zawodników swojego zespołu lub publiczności, podlega sankcjonowaniu i klasyfikowane jest w trzech kategoriach, w zależności od wagi przewinienia NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE

43 Zachowanie grubiańskie: czynności sprzeczne z dobrymi manierami, zasadami moralności lub wyrażanie się z pogardą Zachowanie obraźliwe: zniesławienie, obraźliwe gesty lub wyrażanie się Agresja: atak fizyczny lub jego próba NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE I SANKCJE

44 SKALA SANKCJI Zgodnie z oceną sędziego pierwszego, w zależności od stopnia przewinienia, stosuje się sankcje, które zapisywane są w protokole zawodów

45 SKALA SANKCJI KARA – przegranie akcji Pierwsze grubiańskie zachowanie w spotkaniu przez dowolnego członka zespołu karane jest przegraniem akcji

46 SKALA SANKCJI WYKLUCZENIE Członek zespołu ukarany wykluczeniem nie może grać do końca seta i musi siedzieć w polu kar, bez innych konsekwencji Wykluczony trener traci prawo do kierowania grą zespołu do końca seta i musi siedzieć w polu kar Pierwsze obraźliwe zachowanie członka zespołu karane jest wykluczeniem, bez innych konsekwencji Drugie grubiańskie zachowanie w tym samym spotkaniu tego samego członka zespołu karane jest wykluczeniem, bez innych konsekwencji

47 DYSKWALIFIKACJA Członek zespołu ukarany dyskwalifikacją musi opuścić obszar kontrolowany przez komisję sędziowską do końca spotkania, bez innych konsekwencji Pierwsza agresja karana jest dyskwalifikacją, bez innych konsekwencji Drugie obraźliwe zachowanie tego samego członka zespołu w tym samym spotkaniu karane jest dyskwalifikacją, bez innych konsekwencji Trzecie grubiańskie zachowanie tego samego członka zespołu w tym samym spotkaniu karane jest dyskwalifikacją, bez innych konsekwencji

48 STOSOWANIE SANKCJI ZA NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE Wszystkie sankcje za niewłaściwe zachowanie są sankcjami indywidualnymi, pozostają w mocy przez całe spotkanie i są zapisywane w protokole zawodów Za powtórne niewłaściwe zachowanie tego samego członka zespołu w tym samym spotkaniu sankcje nakładane są progresywnie (za każde kolejne niewłaściwe zachowanie tego samego członka zespołu stosowana jest wyższa sankcja) Wykluczenie lub dyskwalifikacja za obraźliwe zachowanie lub agresję nie wymaga udzielania wcześniej kar niższych

49 NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE PRZED I MIĘDZY SETAMI Każde niewłaściwe zachowanie, mające miejsce przed lub między setami podlega sankcjom zgodnie z Przepisem 21.3, a sankcje nakładane są w następnym secie Niewłaściwe zachowanie po meczu nie podlega karaniu przy użyciu kartek lecz należy to ująć w protokole zawodów w rubryce uwagi bądź w dodatkowym sprawozdaniu

50 KARTKI DO SYGNALIZOWANIA SANKCJI Upomnienie - słownie lub gestem, bez kartek Kara - żółta kartka Wykluczenie - czerwona kartka Dyskwalifikacja - żółta + czerwona (razem)

51 Kara Wykluczenie żółta czerwona

52 Dyskwalifikacja żółta czerwona

53