1 LEKCJA OPTYKI Z WYKORZYSTANIEM BADAŃ WITELONAJustyna Chojnacka Muzeum Techniki w Warszawie

2 Witelon Pierwszy polski uczony o europejskiej sławieStrona tytułowa dzieła Witelona (Norymberga 1535 r.)

3 Plan referatu: Cele lekcji – Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światła, Środki dydaktyczne, Przebieg lekcji – wskazanie znaczenia doświadczenia historycznego w realizacji celów lekcji, Analiza wyników ankiety, Podsumowanie, Literatura.

4 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światłaCel ogólny: — poznanie założeń determinujących opis światła w optyce geometrycznej, Cele szczegółowe: Uczeń: — zna historyczne przesłanki motywujące do poszukiwania odpowiedzi na pytania związane z ludzkim postrzeganiem, widzeniem świata, — rozumie potrzebę tworzenia i uściślania nowych pojęć fizycznych oraz formułowania i dowodzenia twierdzeń, — rozumie wagę empirycznego dowodzenia stawianych tez, — dostrzega, poznając pewne fragmenty dzieła Witelo, ewolucję myśli, — zna podstawowe założenia optyki geometrycznej, — potrafi opisać przebieg oraz wytłumaczyć rezultat historycznego doświadczenia Witelo, — wyjaśnia sposób powstawania cienia i półcienia, — wie w jakich warunkach obserwujemy zjawiska zaćmienia Słońca i Księżyca, — wskazuje obszary życia codziennego, w których zjawisko cienia i półcienia jest wykorzystywane. 

5 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światłaŚrodki dydaktyczne: kopia urządzenia Witelona do prezentacji prostoliniowego rozchodzenia się światła, projektor multimedialny, komputer, rzutnik, przykładowe przedmioty przezroczyste i nieprzezroczyste, trzy źródła światła (świeczki, żarówki), trzy różnych rozmiarów piłki lub okrągłe owoce, tablica, kreda.

6 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światła

7 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światłaCzym jest światło? Jakie znacie źródła światła? Czym różnią się od siebie poszczególne źródła światła? W jaki sposób światło rozchodzi się w przestrzeni? Rys.1. Slajd nr 2 prezentacji.

8 3. Rys.2. Definicja światła wg Witelona.Rys.3. Slajd ukazujący prostoliniowość biegu światła.

9 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światłaR e p l i k a p r z y r z ą d u W i t e l o.

10 Badanie prostoliniowości rozchodzenia się światła laserowego.

11 Badania Witelo nad prostoliniowym rozchodzeniem się światła1. 1. Promień świetlny pada w pobliże otworu (przy ustawionym prostopadłościanie). 2. 2. Po usunięciu prostopadłościanu wiązka światła rozszerza się o taki sam kąt po jednej i po drugiej stronie otworu.

12 Ankieta – Część I

13 Wyniki ankiety dla wybranych twierdzeń

14 Ankieta – Część II

15 Wyniki ankiety dla wybranych twierdzeń

16 Wyniki ankiety dla wybranych twierdzeń

17 1) L. Bieganowski, A. Bielski, R.S. Dygdała, W. Wróblewski, WitelonaPerspektywy Księga II i III, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1991, 2) A. Bielski, L. Bieganowski, Zarys tradycji witelońskiej w literaturze nauk przyrodniczych, Analecta, studia i materiały z dziejów nauki, R. XV zeszyt 1-2, 2006, 3) A. K. Wróblewski, Historia fizyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.