1 LOGISTYKA ZAOPATRZENIA i DYSTRYBUCJI SYNERGIAOPRACOWANIE: dr Wojciech M. BANASIEWICZ

2 dr Wojciech M. BANASIEWICZAGENDA LOGISTYKA ZAOPATRZENIA logistyka zaopatrzenia w łańcuchu dostaw zarządzanie materiałami szczególne znaczenie zapasów LOGISTYKA DYSTRYBUCJI logistyka dystrybucji w łańcuchu dostaw obsługa klienta kanały dystrybucji specjalne uwagi o zapasach w systemach dystrybucji szacowanie kosztów w systemach dystrybucji planowanie zasobów dystrybucji (DRP) dr Wojciech M. BANASIEWICZ

3 LOGISTYKA ZAOPATRZENIAWystępują istotne różnice między systemami zaopatrzenia w różnych firmach. LOGISTYKA ZAOPATRZENIA Logistyka zaopatrzenia w łańcuchu dostaw - kopalnia - huta - firma produkująca blaszane pojemniki - producent żywności - sklep detaliczny - złożoność systemów dr Wojciech M. BANASIEWICZ

4 ZARZĄDZANIE MATERIAŁAMIzaopatrzenie; zarządzanie procesem zakupu; ocena dostawcy/sprzedawcy i współpraca z nim; kryteria wyboru dostawcy; szczególny przypadek ceny zakupu; źródła ceny; inne czynności związane z zarządzaniem materiałami; magazynowanie; planowanie i sterowanie produkcją; transport zaopatrzeniowy; odbiór materiałów; kontrola jakości; gromadzenie i usuwanie odpadów; dr Wojciech M. BANASIEWICZ

5 dr Wojciech M. BANASIEWICZZARZĄDZANIE MATERIAŁAMI - 1 integracja definicja zaopatrzenie znaczenie zarządzanie procesem zakupu ocena dostawcy/sprzedawcy i współpraca z nim - partnerstwo z dostawcami/sprzedawcami kryteria wyboru dostawcy jakość niezawodność potencjał kondycja finansowa pożądane cechy lokalizacja dostawcy znaczenie czynników wpływających na wybór dostawcy szczególny przypadek ceny zakupu źródła ceny rynki towarowe katalogi z cenami oferta cenowa negocjacje dr Wojciech M. BANASIEWICZ

6 dr Wojciech M. BANASIEWICZZARZĄDZANIE MATERIAŁAMI - 2 inne czynności związane z zarządzaniem materiałami magazynowanie wymagane obiekty planowanie i sterowanie produkcją transport zaopatrzeniowy sterowanie przez dostawcę/sprzedawcę wybór środka transportu przesyłki przyspieszone odbiór materiałów sprawdzanie reklamacje z tytułu szkód kontrola jakości normy jakości znaczenie jakości statystyczna kontrola jakości gromadzenie i usuwanie odpadów wartość odpadów usuwanie odpadów dr Wojciech M. BANASIEWICZ

7 dr Wojciech M. BANASIEWICZSZCZEGÓLNE ZNACZENIE ZAPASÓW Koncepcja just-in-time (JIT) Definicja i elementy systemów JIT Kanban Działania operacyjne w systemie JIT Podstawowe pojęcia Podobieństwo do systemu dwóch koszy Skracanie cyklów realizacji zamówienia (czas dostaw) Koncepcja JIT a tradycyjne koncepcje zarządzania zapasami zmniejszenie zapasów Krótsze serie produkcji Minimalizacja kolejek Krótsze, stabilne cykle realizacji zamówień (czasy dostaw) Jakość Współpraca obustronnie korzystna Planowanie potrzeb materiałowych (materials requirements planning MRP) Cele systemu MRP Obliczanie zapotrzebowania na części do produkcji Wrażliwość systemu na sygnały z rynku Zalety/wady systemu Planowanie zasobów dystrybucji (distribution resource planning DRP) Podobieństwo do MRP Zapasy u klienta dr Wojciech M. BANASIEWICZ

8 Logistyka dystrybucjiPRZESŁANKI I MOTYWY (powstania i rozwoju logistyki dystrybucji) początki zainteresowania; znaczenie systemów zaopatrzenia; synergia zaopatrzenia i dystrybucji; obsługa w ciągu 45 dni; obsługa w ciągu 4 dni; niższy koszt, wyższy dochód; dr Wojciech M. BANASIEWICZ

9 Logistyka dystrybucjiLogistyka dystrybucji w łańcuchu dostaw Łańcuch dostaw żywności; Huta; Producent żywności. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

10 Logistyka dystrybucji Logistyka zaopatrzenia w łańcuchu dostawkopalnia fabryka opakowań Zakład Przetwórstwa żywności huta transport transport sklep detaliczny dom towarowy transport klienci dr Wojciech M. BANASIEWICZ

11 dr Wojciech M. BANASIEWICZObsługa klienta Zbliżyć się do klienta; Jakość kształtowana i wymagana przez rynek; Świadomość klientów; ZWIĄZEK LOGISTYKI Z MARKETINGIEM; DEFINICJA OBSŁUGI KLIENTA; ELEMENTY OBSŁUGI KLIENTA ^ CZAS, ^ NIEZAWODNOŚĆ, ^ KOMUNIKACJAWYGODA, POMIAR OBSŁUGI KLIENTA: WDRAŻANIE STANDARDÓW OBSŁUGI KLIENTA. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

12 ZWIĄZEK LOGISTYKI Z MARKETINGIEMPodejście tradycyjne (rys); Nowa wizja; Obsługa powiększa wartość; Dynamiczny związek. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

13 ZWIĄZEK LOGISTYKI Z MARKETINGIEMCel marketingu: Alokacja zasobów według elementów marketing-mix w celu maksymalizacji zyskowności firmy w długim okresie. Cel logistyki: Minimalizacja kosztu całkowitego, przy docelowym poziomie obsługi klienta gdy: koszt całkowity = koszty transportu + koszty magazynowania + koszty przetwarzania zamówień i informacji + koszty partii dostawy + koszty utrzymywania zapasów. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

14 Zależności między marketingiem i logistyką źródło: J. F. Robeson, W. CZależności między marketingiem i logistyką źródło: J.F.Robeson, W.C. Copacino: The logistics Handbook, Free Press, 1994 M A R K T I N G L O S Y cena promocja poziom obsługi klienta zarządzanie zapasami transport zamawianie magazynowanie System informacji produkt dr Wojciech M. BANASIEWICZ

15 /transfer technologii /transfer technologiiDwa sposoby tworzenia wartości w łańcuchu dostaw Identyfikacja potrzeb klienta Obsługa łańcucha dostaw Produkty Badanie rynku Badanie rynku Rozwój Rozwój Operacje pilotażowe/ /transfer technologii Operacje pilotażowe/ /transfer technologii Operacje na pełną skalę Operacje na pełną skalę Sprzedaż i marketing Operacje na pełną skalę LOGISTYKA Zaspokojenie potrzeb klienta dr Wojciech M. BANASIEWICZ

16 Definicja obsługi klientaPoziomy produktu; Sposoby wspomagania/obsługi klienta; Poziomy postrzegania problemu; Złożoność obsługi klienta. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

17 Definicja obsługi klienta poziomy produktuTrzy poziomy produktu: korzyść lub obsługa podstawowa (core benefit or service), która stanowi cel zakupu produktu; produkt rzeczywisty lub fizyczny, lub usługa jako taka (tangible or physikal product or service ifself), produkt rozszerzony, wzbogacony (augmented produkct), który obejmuje korzyści wtórne w stosunku do produktu fizycznego nabywanego przez klienta, ale stanowiący jego integralny element. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

18 Definicja obsługi klientaRóżne sposoby obsługi klienta: Dostosowanie procedur fakturowania do wymagań klienta, Zapewnienie satysfakcjonujących warunków finansowych i kredytowych, Zagwarantowanie dostawy w ścisle określonym terminie, Usługi szybkich i uprzejmych przedstawicieli handlowych, Rozszerzenie możliwości sprzedaży komisowej, Zapewnienie odpowiednich materiałów pomocniczych przedstawicielom handlowym, Instalacja produktu, Utrzymywanie wystarczających zapasów częsci zamiennych. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

19 Definicja obsługi klientaDefinicje (obsługi klienta), można budować na trzy - poniżej zaprezentowane - sposoby : obsługa klienta jako określone działanie, obsługa klienta jako pomiar wykonania działań, obsługa klienta jako filozofia (funkcjonowania przedsiębiorstwa). dr Wojciech M. BANASIEWICZ

20 ELEMENTY OBSŁUGI KLIENTAKOMUNIKACJA Informacje o zamówieniu, W drodze od sprzedawcy do klienta. Ulica dwukierunkowa, dr Wojciech M. BANASIEWICZ

21 ELEMENTY OBSŁUGI KLIENTACZAS - sterowanie czasem dostawy, - zastosowanie komputerów (e-obsługa), - przekazywanie zamówień (order transmittal), - zastosowanie komputerów (środki orgatechniczne), - opracowywanie zamówień (order processing), - przygotowywanie zamówionych towarów do wysyłki (order preparation). * wzrost wydajności, * czas przewozu. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

22 ELEMENTY OBSŁUGI KLIENTANIEZAWODNOŚĆ poziom zapasów i koszty ich wyczerpania, koszty wyczerpania zapasów, utracona sprzedaż lub produkcja dr Wojciech M. BANASIEWICZ

23 ELEMENTY OBSŁUGI KLIENTAWYGODA elastyczność, zróżnicowane wymagania klientów, zysk na kliencie dr Wojciech M. BANASIEWICZ

24 Pomiar obsługi klientaCztery logistyczne elementy obsługi klienta – czas, niezawodność komunikacja i wygoda – są zasadniczymi przesłankami stworzenia rozsądnego i efektywnego programu obsługi klienta. Elementy te tworzą także podstawy standardów wykonania logistycznej obsługi klienta. Mierniki wykonania są formułowane z punktu widzenia klienta: zamówienie otrzymane punktualnie (terminowo), zamówienie zrealizowane kompletnie, zamówienie otrzymane bez uszkodzeń, zamówienie dokładnie zrealizowane, zamówienie dokładnie zafakturowane. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

25 Wdrażanie standardów obsługi klientaUstalanie standardów, poziomy jakości (np. metoda Deminga), komunikacja z klientem, kontrola obsługi klienta. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

26 dr Wojciech M. BANASIEWICZKANAŁY DYSTRYBUCJI Wiele przedsiębiorstw korzysta z usług innych firm lub osób przy dystrybucji niektórych lub wszystkich swoich produktów do końcowego klienta (konsumenta). SPRAWNOŚĆ KANAŁU. Aby zaoszczędzić na kosztach i zapewnić wygodę swoim klientom, firma Nabisco Foods sprzedaje swoje wyroby w bardzo dużych ilościach innym firmom, które mogą je dostarczać w sposób bardziej sprawny, niż mogłoby to zrobić Nabisco, do miejsc dogodnych dla konsumentów. Innymi słowy, tego typu firmy, uruchamiają dźwignię kosztową dzięki korzystnej skali dostaw kilku asortmentów. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

27 dr Wojciech M. BANASIEWICZKANAŁY DYSTRYBUCJI PRODUCENT Magazyn centralny Hurtownia własna pośrednik pośrednik Hurtownia centralna Hurtownia rejonowa detalista detalista detalista Łańcuchy dystrybucyjne towarów przykład dr Wojciech M. BANASIEWICZ serwis

28 KONSUMENCI ARTYKUŁÓW ŻWNOŚCIOWYCHKANAŁY DYSTRYBUCJI PRODUCENCI ŻYWNOŚCI Dystrybutorzy żywności Hurtownicy artykułów spożywczych Agenci pośredniczący w handlu żywnością restauracje Specjalne punkty żywienia (linie lotnicze, koleje itp..) Sieci detaliczne (lokalne i regionalne) Detaliczne sklepy spożywcze (niezależne) Nabywcy instytucjonalni Sieci detaliczne (ogólnokrajowe) KONSUMENCI ARTYKUŁÓW ŻWNOŚCIOWYCH dr Wojciech M. BANASIEWICZ

29 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucjiMasowi detaliści i inni wielcy detaliści zmienili charakter logistyki, wprowadzając zindywidualizowaną obsługę klienta lub ściśle dostosowane do ich potrzeb systemy logistyczne. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

30 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucji„nowi detaliści” zbuntowali się przeciwko konwencji reprezentowanej przez dotychczasowych wielkich. Zażądali specjalnej obsługi obejmującej takie elementy jak: harmonogram dostaw, pakowanie na specjalne palety, awizowanie dostaw, możliwość zorganizowania cross-docking’u itd.. a także wymagali: wysokiej jakości, wyspecjalizowanych usług logistycznych, i możliwie jak najniższych cen nabywanych przez nich produktów. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

31 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucjipodaż >> popyt ! Rewolucja w dystrybucji była podobna do rewolucji konsumenckiej (USA- lata 70-80, Europa lata 80-te), a polegała generalnie na tym, że konsumenci zaczęli wymagać: wyższej jakości, najniższych cen i maksymalnej elastyczności (dostaw). dr Wojciech M. BANASIEWICZ

32 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucjiLata 80, a szczególnie lata 90’, charakteryzowały się obfitością logistycznie zorientowanych strategii i taktyk rozwijanych w znacznej mierze w odpowiedzi na wprowadzenie „rewolucyjnych” zmian. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

33 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucjiEfektem tych tendencji są takie metody jak: efektywna obsługa klienta (ECR), zarządzanie zapasami przez dostawcę/sprzedawcę (vendor–managed–inventories, WMI), ciągłe uzupełnianie zapasów (continuous replenishment, CR), dostawa bezpośrednio do sklepu (direct story delivery, DSD), codzienne niższe ceny (everyday low priceing, EDLP), zarządzanie łańcuchem dostaw (supply chain management, SCM), szybka reakcja (quick response, QR) i inne. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

34 KANAŁY DYSTRYBUCJI Zmiany i znaczenie kanałów dystrybucjiWielcy detaliści, hurtownicy i inni uczestnicy kanału, zmieniają charakter działalności logistycznej w łańcuchach dostaw wespół z producentami i usługodawcami logistycznymi (nazywanymi „trzecią stroną” lub „trzecim uczestnikiem”). Dystrybutorzy są najważniejszymi uczestnikami wielu łańcuchów dostaw. Ogólnie biorąc, tradycyjna rola, jaką przypisuje się kanałom dystrybucji, nie oddaje w pełni ich znaczenia i zakresu ich oddziaływania. Nie tylko wspomagają one zmiany, lecz również je inicjują. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

35 SPECJALNE UWAGI O ZAPASACH W SYSTEMACH DYSTRYBUCJILogistyka jest to zarządzanie zapasami w ruchu lub w stanie spoczynku, w celu zaspokojenia potrzeb klienta. Powyższa definicja wydaje się szczególnie właściwa w odniesieniu do logistyki dystrybucji (zaopatrzenia), gdzie zapas jest „spoiwem” zarówno w pojedynczych systemach logistycznych, jak i w całych systemach dostaw, a jednocześnie przedmiotem stałego monitorowania pod kątem jego zmniejszenia lub eliminacji. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

36 SPECJALNE UWAGI O ZAPASACH W SYSTEMACH DYSTRYBUCJIKluczem do sukcesu w gospodarce zapasami jest uznanie, że muszą być one zarządzane systemowo, ponieważ tylko takie zarządzanie umożliwia kompleksowy i dokładny pomiar logistycznych relacji trade-offs. Spadek lub wzrost poziomu zapasów wpływa nie tylko na bezpośrednie koszty zapasów, lecz również na inne obszary logistyki, takie jak magazynowanie, transport, manipulowanie materiałami, obsługa klientów – a także na inne obszary funkcjonowania przedsiębiorstwa, tj. produkcję, marketing i finanse dr Wojciech M. BANASIEWICZ

37 SZACOWANIE KOSZTÓW W SYSTEMACH DYSTRYBUCJIAby móc czerpać podstawowe korzyści z dostępności zapasów i – co za tym idzie – znakomitej obsługi klienta, trzeba ograniczyć ryzyko wyczerpania zapasu. Brak zapasu występuje wówczas, gdy pożądana ilość wyrobów gotowych nie jest dostępna w czasie i miejscu, gdzie ich potrzebuje klient. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

38 SZACOWANIE KOSZTÓW W SYSTEMACH DYSTRYBUCJIKiedy sprzedający nie jest w stanie zaspokoić popytu rynkowego z zapasu, jakim dysponuje, może zaistnieć jedna z następujących czterech sytuacji: klient poczeka aż produkt będzie dostępny, klient zgodzi się złożyć ponowne zamówienie na produkt, sprzedający utraci sprzedaż, lub sprzedający utraci klienta. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

39 PLANOWANIE ZASOBÓW DYSTRYBUCJI (DRP)DRP jest powszechnie wykorzystywaną i dającą duże możliwości metodą ustalania właściwego poziomu zapasów w systemie logistyki dystrybucji. DRP jest zwykle stosowany w połączeniu z systemem MRP (planowanie potrzeb materiałowych), który pomaga w zarządzaniu i minimalizowaniu zapasów po stronie zaopatrzenia, kiedy potrzebna jest duża liczba pozycji (np. w przemyśle samochodowym). Podstawowym argumentem przemawiającym za DRP jest trafniejsze prognozowanie popytu, a następnie wykorzystanie tych informacji do opracowania harmonogramu produkcji. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

40 PLANOWANIE ZASOBÓW DYSTRYBUCJI (DRP)System DRP pozwala opracować prognozę zapotrzebowania każdej jednostki składowania zapasu (SKU), do czego są potrzebne następujące informacje: prognozy popytu na poszczególne jednostki składowania zapasu; bieżący poziom zapasu danego SKU (tj. zapas dysponowany; balance on hand, BOH); docelowy zapas bezpieczeństwa; zalecana wielkość uzupełnienia zapasu; czas dostawy uzupełniającej zapas. dr Wojciech M. BANASIEWICZ

41 PLANOWANIE ZASOBÓW DYSTRYBUCJI (DRP)Cansas City Reno Atlanta Columbus xx3 xx3 xx3 SKU xx1 xx2 xx3 SKU xx1 xx2 SKU xx1 xx2 SKU xx1 xx2 Zakład w Centre Hall Zapotrzebowanie na poszczególne jednostki składowania zapasów Plan produkcji Plan dostaw Zestawienie tablic DRP dr Wojciech M. BANASIEWICZ