1 Lublin 6 lutego 2008 roku Zasady realizacji projektów systemowych dla instytucji pomocy i integracji społecznej w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki Cezary Miżejewski
2 Agenda Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL; Opis Projektu Systemowego OPS i PCPR; beneficjenci projektu systemowego; sposób wdrażania projektu systemowego; narzędzia i instrumenty realizacji projektu; przygotowanie projektu budżet zadaniowy wypełnianie wniosku
3 Nowa strategia działań - Integracja poprzez aktywizację Nowa polityka integracji społecznej zmierza do reformy narzędzi i instrumentów aktywizacji zawodowej i społecznej, które umożliwią bardziej efektywne działania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie pomocy i integracji społecznej oraz budowy sektora usług społecznych w oparciu o podmioty ekonomii społecznej. Przy wdrażaniu tych działań, a w szczególności programów dotyczących aktywizacji i integracji osób niepełnosprawnych, rozwoju partnerstwa publiczno-społecznego i rozwoju instytucji ekonomii społecznej wykorzystane zostaną doświadczenia z wdrażania projektów w ramach projektów IW EQUAL. Krajowy Program - Integracja Społeczna i Zabezpieczenie Społeczne 2006 – 2008 –. National Report on Strategies for Social Protection and Social Inclusion. (przyjęty przez Radę Ministrów 9 października 2006 roku).
4 Instrumenty aktywnej integracji Powiatowy urząd pracy Ośrodek pomocy społecznej Instrumenty Aktywnej integracji Bezrobotni –2 mln Bezrobotni -0,8 mln Usługi i instrumenty rynku pracy Bezdomni (OPS); Niepełnosprawni (PCPR), Uzależnieni (OPS); Opuszczający zakłady karne (OPS); Imigranci (PCPR); Opuszczający placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze (PCPR); Korzystające ze świadczeń pomocy społecznej od co najmniej 24 miesięcy (OPS); Osoby pochodzące z rodzin niewydolnych wychowawczo, w tym osoby samotnie wychowujące dzieci lub rodziny wielodzietne z problemami wychowawczymi ; będący bezrobotnymi, poszukującymi pracy lub bez zatrudnienia
5 I Szczegółowy Opis Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
6 Działanie VII.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji 1.009.388.934,4 Euro Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia ----------------------- Upowszechnianie pracy Socjalnej i aktywnej Integracji Ośrodki pomocy społecznej Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia (niepełnosprawni, imigranci, opuszczający placówki) ----------------------- Upowszechnianie pracy Socjalnej i aktywnej integracji Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie Projekt szkoleniowy służący wzmocnieniu i rozwojowi instytucjom pomocy I integracji społecznej Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia
7 SchematyAlokacja ogółemw tym EFS w tym środki krajowe w tym w ramach środków krajowych: Schemat A) Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej 585.445.582497.628.74587.816.837 Budżet państwa26.345.051,10 (30%) Budżet JST57.080.944,05 (65%) Fundusz Pracy4.990.841,81 (5%) Schemat B) Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie 353.286.127300.293.20852.992.919 Budżet państwa15.897.875,70 (30%) Budżet JST18.547.521,65 (35%) PFRON18.547.521,65 (35%) Schemat C) Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej 70.657.225 60.058.64110.598.584 Budżet państwa10.598.584 (100%) Źródła współfinansowania w VII.1.
8 Działanie VII.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej 434.813.695,8 Euro Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wszystkie podmioty Wsparcie ekonomii Społecznej Wszystkie podmioty Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia konkurs
9 Działanie VII.3. Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji 108.703.423,7 Euro Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji Wszystkie podmioty w gminach do 25 tys. mieszkańców Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług społecznych na tych obszarach (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej); wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich; rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym. konkurs
10 Źródła współfinansowania w VII.2 i 3 SchematyAlokacja ogółemw tym EFS w tym środki krajowe w tym w ramach środków krajowych: Działanie 7.2 PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU I WZMOCNIENIE SEKTORA EKONOMII SPOŁECZNEJ Schemat A) Aktywizacja zawodowa I społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym 271.758.559230.994.775 40.763.784 Budżet państwa40.763.784 (100%) Schemat B) Wsparcie ekonomii Społecznej 163.055.136138.596.866 24.458.270 Budżet państwa24.458.270 (100%) Działanie 7.3 INICJATYWY LOKALNE NA RZECZ AKTYWNEJ INTEGRACJI Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji 108.703.42492.397.91016.305.514 Budżet państwa16.305.514(100%)
11 II Opis projektów w Priorytecie VII Promocja integracji społecznej Projekty dla OPS i PCPR
12 PROJEKT SYSTEMOWY art.28, ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. W ramach programu operacyjnego mogą być dofinansowane projekty systemowe – polegające na dofinansowaniu zadań określonych w odrębnych przepisach;
13 PROJEKT SYSTEMOWY Projekt systemowy składa się z dwóch elementów: działania na rzecz aktywnej integracji wobec klientów pomocy społecznej upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji
14 Beneficjenci i odbiorcy projektu gminne jednostki organizacyjne - ośrodki pomocy społecznej – o których mowa w art. 110 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku działań: na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społeczne. W szczególności należących do jednej z poniższych grup: osób długotrwale korzystających ze świadczeń pomocy społecznej (powyżej 12 miesięcy); osób niepełnosprawnych; osób po zwolnieniu z zakładu karnego lub innej placówki penitencjarnej (do 1 roku od jej opuszczenia); osób bezdomnych; osób nieaktywnych zawodowo z uwagi na macierzyństwo lub opiekę nad osobami zależnymi; osób wykazujących bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych; osób uzależnionych od alkoholu lub innych środków odurzających, poddających się procesowi leczenia lub po jego zakończeniu w okresie do 1 roku od jego zakończenia integracji społecznej młodzież do 25 roku życia ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym (nie objęte działaniami OHP); otoczenie osób wykluczonych społecznie (w zakresie programów aktywności lokalnej i nowych form wsparcia środowiskowego)
15 Beneficjenci i odbiorcy projektu powiatowe jednostki organizacyjne - powiatowe centra pomocy rodzinie - o których mowa w art. 112 ustawy o pomocy społecznej, działające na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, które w szczególności należą do co najmniej jednej z poniższych grup: osób niepełnosprawnych; opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze; uchodźcy, osoby z pobytem tolerowanym, oraz osoby nie będące obywatelami polskim posiadającymi zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na zamieszanie na czas oznaczony, mające trudności z integracją zawodową i społeczną. otoczenie osób wykluczonych społecznie (w zakresie programów aktywności lokalnej i nowych form wsparcia środowiskowego)
16 Beneficjenci i odbiorcy projektu Projekty systemowe mogą być realizowane w następujący sposób: Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane są przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. W tym przypadku pracownik socjalny przygotowuje projekt kontraktu socjalnego oraz programu aktywności lokalnej, który akceptowany jest przez kierownika ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. Działania w zakresie aktywnej integracji mogą być zlecane przez ośrodek pomocy społecznej lub powiatowe centrum pomocy rodzinie podmiotom zewnętrznym realizowane są na zasadach określonych w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane w partnerstwie relacji: -partnerstwo lokalne - stanowiące pisemne porozumienie partnerów publicznych, społecznych i prywatnych realizujących projekt; -partnerstwo publiczno – społeczne, o którym mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
17 Beneficjenci i odbiorcy projektu Uwaga! Działania w zakresie aktywnej integracji mogą być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego na zasadzie umowy. Umowa może określać uzgadnianie działań, wspólnej realizacji zadań jak również określenia przejęcia roli beneficjenta przez jedną jednostkę samorządu terytorialnego na terenie obejmującym więcej niż jedna gminę. Te gminy (lub gminy i powiaty, które przedstawia wspólny projekt mogą liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe – nagrodę za wspólne działanie!
18 Współpraca z urzędem pracy Niezależnie od sposobu realizacji zadań w ramach projektu beneficjenci z terenu powiatu (ośrodki pomocy społecznej i powiatowe centrum pomocy rodzinie) są obowiązani zainicjować zawiązanie porozumienia z powiatowym urzędem pracy określające zasady współpracy w zakresie realizacji zadań na rzecz aktywnej integracji. W partnerstwie w szczególności można określić: a) zasady współpracy w zakresie procedur postępowania z klientami pomocy społecznej i powiatowych urzędów pracy w tym: (i) wymiany informacji o klientach i realizowanych działaniach; (ii) procedurę w zakresie współpracy ośrodka pomocy społecznej i powiatowego urzędu pracy w realizacji art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; b) zasady współpracy w zakresie realizacji i finansowania prac społecznie użytecznych;
19 Współpraca z urzędem pracy Zasady w zakresie upowszechniania ofert pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Partnerstwo może obejmować więcej partnerów oraz określać inne zadania związane ze współpracą publicznych służb zatrudnienia, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej w szczególności zadań związanych z realizacją gminnych i powiatowych strategii rozwiązywania problemów społecznych; Inicjatywę zawiązania partnerstwa zgłasza regionalny ośrodek polityki społecznej (współpracując w tym zakresie z regionalnymi ośrodkami EFS oraz innymi podmiotami) który organizuje spotkania z udziałem proponowanych partnerów.
20 Kryteria dostępu do projektu systemowego Kryteria merytoryczne Posiadanie strategii rozwiązywania problemów społecznych. Gminy i powiaty nie posiadające strategii są obowiązane ją przygotować i przyjąć do 31 grudnia 2008 roku; Kryteria organizacyjne Zatrudnianie odpowiedniej liczby pracowników socjalnych zgodnie z wymogami ustawy o pomocy społecznej. Gminy nie spełniające tych wymogów są obowiązane je spełnić do 31 grudnia 2010 roku. Kryteria finansowe Posiadanie wkładu własnego. Kryteria formalne Złożenie wniosku o dofinansowanie
21 Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Program aktywności lokalnej Wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych
22 Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Kontrakt socjalny jest pisemną umową pomiędzy osobą korzystająca ze świadczeń pomocy społecznej a pracownikiem socjalnym, mającą na celu określenie sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej, umożliwienia aktywizacji społeczno - zawodowej oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Kontrakt przewiduje wzajemne zobowiązania stron, w tym możliwości: zastosowania wsparcia finansowego; pracy socjalnej oraz obowiązkowo instrumenty aktywnej integracji. art. 108 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej
23 Narzędzia realizacji projektu Kontrakt socjalny Przez kontrakt socjalny rozumie się również: w przypadku osób bezdomnych - indywidualny program wychodzenia z bezdomności; w przypadku uchodźców i imigrantów - indywidualny program integracyjny; w przypadku osób opuszczających rodziny zastępcze oraz placówki dla dzieci i młodzieży - indywidualny program usamodzielnienia.
24 Narzędzia realizacji projektu Program aktywności lokalnej Program aktywności lokalnej skierowany jest do osób w ramach konkretnego środowiska lub członków danej społeczności. Oznacza to, że w ramach programu można prowadzić działania aktywizacyjne adresowane do ludzi mieszkających na pewnej przestrzeni mniejszej niż gmina: dzielnicy, osiedla, sołectwa, wsi. Może to być środowisko grupy zawodowej, mieszkańców bloku czy nawet kilku rodzin mieszkających w okolicy. Program aktywności lokalnej realizowany jest w partnerstwie. W ramach programu przewiduje się zastosowanie środowiskowej pracy socjalnej, instrumentów aktywnej integracji oraz działań o charakterze środowiskowym. art. 110 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej
25 działania o charakterze środowiskowym, to inicjatywy integracyjne obejmujące: badania, opracowywanie programów, ekspertyz, analiz, wydawnictw i konkursów związanych z przygotowaniem i realizacją programu; edukację społeczną i obywatelską, w tym organizowanie spotkań, konsultacji, działań edukacyjnych i debat społecznych dla mieszkańców; organizowanie i inspirowanie udziału mieszkańców w imprezach, projektach w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym czy turystycznym.
26 Wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych w ramach tego narzędzia możliwe jest sfinansowanie przez PCPR działań na rzecz integracji społecznej i zawodowej realizowanych przez: gminę; organizację pozarządową; inny podmiot Narzędzia realizacji projektu art. 35 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
27 Wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych Finansowane będą działania na rzecz integracji społecznej i zawodowej obejmujące zadania o charakterze informacyjnym, rzeczniczym, szkoleniowym oraz doradczym mające na celu: prowadzenie działalności informacyjnej i wspierającej osoby niepełnosprawne w podejmowaniu aktywizacji zawodowej w szczególności poprzez wsparcie przy podejmowaniu przez osoby niepełnosprawne działań aktywizacyjnych: zajęcia na rzecz aktywizacji zawodowej realizowane w warsztatach terapii zajęciowej; Narzędzia realizacji projektu
28 Aktywizacja zdrowotna Aktywizacja zawodowa Aktywizacja edukacyjna Aktywizacja społeczna Instrumenty aktywnej integracji Nowa formuła instrumentów aktywizacyjnych stosowanych wobec klientów pomocy społecznej stanowiących nową jakość działań
29 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji zawodowej skierowanie do uczestnictwa w zajęciach Centrum Integracji Społecznej; skierowanie do uczestnictwa w zajęciach Klubu Integracji Społecznej; prace społecznie użyteczne; dofinansowanie usamodzielnienia ekonomicznego lub zmiany miejsca zamieszkania; uczestnictwo w zajęciach reintegracji zawodowej u pracodawcy (do 9 miesięcy w wymiarze od 10 do 40 godzin, bez nawiązania stosunku pracy); usługi wspierające aktywizację zawodową (organizacja i finansowanie usług wspierających w tym: trenera pracy, doradcy zawodowego).
30 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji edukacyjnej skierowanie i sfinansowanie zajęć szkolnych związanych z uzupełnieniem wykształcenia ogólnego na poziomie podstawowym, gimnazjalnym lub ponadgimnazjalnym; skierowanie i sfinansowanie zajęć w ramach kształcenia ustawicznego mających na celu uzyskanie zawodu lub przygotowania zawodowego; skierowanie i sfinansowanie zajęć w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji i umiejętności zawodowych umożliwiających aktywizację zawodową;
31 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji zdrowotnej skierowanie i sfinansowanie badań profilaktycznych lub specjalistycznych w związku z możliwością podjęcia zatrudnienia; skierowanie i sfinansowanie terapii psychologicznej, rodzinnej lub psychospołecznej dla rodzin lub osób; skierowanie i sfinansowanie programu korekcyjno-edukacyjnego dla osób stosujących przemoc w rodzinie, o którym mowa w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie; skierowanie wniosku do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności; program psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego w przypadku osób uzależnionych od alkoholu, w rozumieniu przepisów o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; program terapeutyczny w zakładzie opieki zdrowotnej, dla osób uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii; turnusy rehabilitacyjne, zespoły ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo, rekreacyjnych, zgodnie z potrzebami osób niepełnosprawnych;
32 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji społecznej organizowanie i finansowanie uczestnictwa w ośrodkach dziennego wsparcia, świetlicach i klubach, o których mowa w przepisach pomocy społecznej oraz przepisach o wychowaniu trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; koszty vouchera (talonu) na samodzielny zakup usług społecznych dokonywanego przez osobę będącą stroną kontraktu socjalnego lub inną formą - objętą działaniami aktywnej integracji jako działanie służące usamodzielnieniu klienta pomocy społecznej. Zasady zakupu usług i ich wykaz określa ośrodek pomocy społecznej lub powiatowe centrum pomocy rodzinie skierowanie i finansowanie uczestnictwa w środowiskowych domach samopomocy lub rodzinnych domach pomocy o których mowa w przepisach pomocy społecznej;
33 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji społecznej organizacja i finansowanie usług wspierających, w tym tłumacz osoby głuchoniemej, przewodnik osoby niewidomej, asystent personalny osoby niepełnosprawnej; organizacja i finansowanie usług wspierających animację lokalną, w tym animator lokalny, lider klubu integracji społecznej, streetworker; organizacja wolontariatu; organizacja i finansowanie uczestnictwa w grupach i klubach samopomocowych. organizacja i finansowanie treningów kompetencji i umiejętności społecznych; organizacja i finansowanie poradnictwa i wsparcia indywidualnego i grupowego zakresie wzrostu kompetencji życiowych i umiejętności zawodowych umożliwiających powrót do życia społecznego, w tym powrót na rynek pracy i aktywizację zawodową.
34 Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji społecznej - towarzyszące koszty opieki nad dzieckiem lub osobą zależną (na czas realizacji zajęć), poniesione przez osobę będącą stroną kontraktu socjalnego lub inną formą - objętą działaniami aktywnej integracji; koszty pobytu dziecka osoby aktywizowanej w świetlicach lub klubach dla młodzieży, oraz zorganizowanych formach wypoczynku poniesione przez osobę będącą stroną kontraktu socjalnego lub inną formą - objętą działaniami aktywnej integracji;
35 PROJEKT SYSTEMOWY Projekt systemowy składa się z dwóch elementów: działania na rzecz aktywnej integracji wobec klientów pomocy społecznej upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji
36 Upowszechnianie pracy socjalnej Przez upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej rozumie się możliwość zatrudnienia dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych w ośrodkach pomocy społecznej i powiatowych centrach pomocy rodzinie. Dodatkowe koszty zatrudnienia dla pracowników socjalnych (5/10% wsparcia na aktywną integrację); Zatrudnienie dotyczy: − pracowników socjalnych spełniających wymogi określone w przepisach o pomocy społecznej; − doradców do spraw osób niepełnosprawnych – pracowników socjalnych lub doradców zawodowych specjalizujących się w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych
37 Upowszechnianie pracy socjalnej W ramach projektu systemowego możliwe jest finansowanie wynagrodzenia wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne zatrudnionego pracownika; W ramach projektu systemowego możliwe jest sfinansowanie kosztów wyposażenia stanowiska pracy zatrudnionego pracownika socjalnego Podział środków na wsparcie zatrudnienia pracowników socjalnych przygotowywany jest przez regionalny ośrodek polityki społecznej na obszar całego województwa, zaś doradcy ds. osób niepełnosprawnych są zatrudniani w ramach algorytmu dla powiatów.
38 III Przygotowanie projektów w Priorytecie VII Promocja integracji społecznej Projekty dla OPS i PCPR
39 Przygotowanie projektu – 2008 – ZADANIA Realizacja projektu (w tym przygotowanie wniosku o dofinansowanie) wymaga dokładnego przemyślenia sekwencji: potrzeby – cele – zadania/działania - koszty – oczekiwane rezultaty Istotne jest aby wszystkie zadania (a tym samym wydatki) zostały starannie przemyślane – w innym przypadku projekt może nie osiągnąć zakładanych celów.
40 Przygotowanie projektu 2008 Krok pierwszy: identyfikacja, charakterystyka, uzasadnienie potrzeb w zakresie aktywnej integracji: jakie problemy są nie rozwiązywane w związku z brakiem aktywnej integracji; jakie problemy są źle i/lub niewystarczająco rozwiązywane; jakie pojawiły się nowe zadania/wyzwania; jaka są możliwości działania
41 Przygotowanie projektu 2008 Krok drugi: zdefiniowanie celów szczegółowych projektu – na ile rzeczywistość zmieni się w wyniku jego realizacji; cele ściśle wynikają ze zidentyfikowanych problemów i do nich się odnoszą Cele muszą być ambitne, ale realne, mierzalne, weryfikowalne, osiągalne w założonym czasie. Celów nie może być dużo (od 1 do 3)
42 Przygotowanie projektu 2008 Krok trzeci: kim są uczestnicy projektu? Jak duża jest to grupa? Jaką jej część jesteśmy w stanie objąć działaniami projektu? Jak więc wybierzemy tę część, jakimi kryteriami będziemy się posługiwać? Jakie inne specyficzne problemy charakteryzują tę grupę/ podgrupy? Na ile jesteśmy w stanie je uwzględnić w naszym projekcie? Jak dotrzemy do potencjalnych uczestników? Co musimy zrobić, by zapewnić udział zaplanowanej liczby uczestników? Z jakiego typu trudnościami musimy się liczyć na etapie rekrutacji i jak na nie zareagujemy?
43 Przygotowanie projektu 2007 – 2008 Krok czwarty: co kolejno musimy wykonać, aby zrealizować zamierzenia projektu (osiągnąć cele)? Na tym etapie warto myśleć nawet o czynnościach i grupować je w zadania To, co nie zostanie na tym etapie zidentyfikowane, nie będzie mogło zostać ujęte w budżecie – a przecież nie ma zadań/działań/czynności bezkosztowych; ale też – dla każdego zadania musimy być w stanie udowodnić związek z celem projektu!
44 Przygotowanie projektu 2007 – 2008 Krok piąty: jakie rezultaty – zarówno twarde i miękkie - przyniesie realizacja projektu? Rezultat to etap na drodze do osiągania celu; Rezultat twardy – ilościowy, łatwo weryfikowalny, np. liczba osób, które zostały skierowane do PUP; Rezultat miękki – jakościowy; też weryfikowalny i nawet dający się policzyć, ale przy zastosowaniu bardziej złożonych metod (np. zmiana postaw, zwiększenie wiary we własne możliwości); Krok szósty: przełożenie zadań na budżet.
45 Przygotowanie projektu 2008 Zanim przygotujemy budżet zadaniowy należy dowiedzieć się jaką alokację dla naszej gminy (powiatu) przewiduje Plan działań dla Priorytetu VII. W załączniku znajdują się dwie tabele (załączniki): tabele dotyczą alokacji na - aktywną integrację - upowszechnianie pracy socjalnej Budżet jest składową z obu alokacji
46 III Budżet zadaniowy Promocja integracji społecznej Projekty dla OPS i PCPR
47 Budżet zadaniowy zadanie 1: aktywna integracja; zadanie 2: praca socjalna; zadanie 3: wsparcie dochodowe zadanie 4: działania o charakterze środowiskowym; zadanie 5: prace społecznie użyteczne; zadanie 6: wsparcie integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych; zadanie 7: szkolenie kadr jednostek pomocy i integracji społecznej. zadanie 8: specjalistyczne doradztwo dla ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie; zadanie 9: zarządzanie projektem; zadanie 10: promocja
48 zadanie 1: aktywna integracja; należy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnożenia liczby osób objętych kontraktami lub projektami aktywności socjalnej przez kwoty kalkulowanej kwoty wsparcia określonej w wytycznych np. 20 osób objętych kontraktami socjalnymi (20 x 5.000 zł = 100.000 zł.) oraz 20 objętych projektem aktywności lokalnej (20 x 2.000 zł. = 40.000 zł.). Podajemy łączną kwotę 140 tys. zł. Budżet zadaniowy
49 zadanie 2: praca socjalna; należy wpisać: koszty zatrudnienia dotychczasowych pracowników socjalnych (wkład własny) koszty wynagrodzenia wynikające z dodatkowych zadań (wsparcie) oraz w przypadku decyzji IP, koszt zatrudnienia dodatkowego pracownika socjalnego lub doradcy ds. osób niepełnosprawnych (wsparcie) W kosztach tych można również wpisać wyposażenia stanowiska pracy pracowników Budżet zadaniowy
50 zadanie 3: wsparcie dochodowe należy wpisać koszty zasiłków i pomocy naturze skalkulowanych zgodnie z liczbą osób, które będą uczestniczyć w realizacji kontraktów socjalnych; zadanie 4: działania o charakterze środowiskowym m.in. koszty spotkań, edukacji obywatelskiej, imprez związanych z realizacją programów aktywności lokalnej Budżet zadaniowy
51 zadanie 5: prace społecznie użyteczne koszty realizacji prac społecznie użytecznych ze środków Funduszu Pracy zadanie 6: wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych należy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnożenia liczby osób objętych wsparcia kwoty kalkulowanej kwoty wsparcia określonej w wytycznych Budżet zadaniowy
52 zadanie 7: szkolenie kadr jednostek pomocy i integracji społecznej szkolenie kadr jednostek pomocy i integracji społecznej – koszty szkoleń dla grup docelowych obejmujący m.in. trenerów, materiały szkoleniowe, noclegi, wyżywienie, koszty ewaluacji projektu i publikacji i dystrybucji i wniosków ewaluacji zadanie 8: specjalistyczne doradztwo dla ops i pcpr m.in. koszty zatrudnienia pracowników zajmujących się specjalistycznym doradztwem dla gmin i powiatów, koszty podróży, sprzęt biurowy, komputerowy, materiały szkoleniowe dla doradztwa Budżet zadaniowy
53 zadanie 9: zarządzanie projektem m.in. koszty otwarcia i prowadzenia rachunku bankowego, koszty komunikowania się z klientami pomocy społecznej, koszty pomocy prawnej z tytułu realizacji zamówień publicznych, koszty księgowości, koszty amortyzacji sprzętu i wyposażenia, koszty zakupu materiałów biurowych na potrzeby projektu wynajem lokalu, kupno komputerów, sprzętu biurowego Budżet zadaniowy
54 zadanie 10: promocja Projektu m.in. koszty związane z opracowywaniem, wydawaniem i rozpowszechnianiem informacji o usługach ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie, koszty opracowywania i rozpowszechniania materiałów informacyjnych i szkoleniowych, wizualizacja projektu; Ponadto w projekcie ROPS możliwe jest wpisanie kosztów spotkań informacyjnych, ogłoszeń prasowych, strony internetowa, wizualizacja projektu, konferencje, seminaria itp. Budżet zadaniowy
55 Koszty które nie mogą zostać przyporządkowane do poszczególnych zadań w ramach projektu mogą być kwalifikowane jako wydatki pośrednie. W projektach do 2 mln zł. stanowią one - do 20% wartości kosztów bezpośrednich, oraz - do 15% w projektach od 2 do 5 milionów złotych (są to m.in. opłaty administracyjne, opłaty za energię, usługi pocztowe i telefoniczne, koszty materiałów biurowych itp.) Cross financing: zakup sprzętu oraz dostosowania pomieszczeń i miejsc pracy m.in. do potrzeb osób niepełnosprawnych. Budżet zadaniowy
56 w ramach wsparcia objętego cross-financingiem (koszty kwalifikowalne z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) możliwe jest: wydatkowanie w projekcie wydatków dotyczących zakupu oraz leasingu sprzętu i wyposażenia; dostosowywania budynków, pomieszczeń i miejsc pracy. Wydatki te nie mogą przekraczać wartości 15% wydatków kwalifikowalnych stanowiących budżet projektu. Budżet zadaniowy
57 IV Wniosek o dofinansowanie Promocja integracji społecznej Projekty dla OPS i PCPR
58 Sposób dofinansowania projektów OPS i PCPR Instytucja wdrażająca WUP Beneficjent Plan działania na rok Wysokość dostępnej alokacji Wniosek o dofinansowanie Umowa ramowa przedmiot umowy środki finansowe monitoring coroczny załącznik zgodność Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy) Opis działań podejmowanych w ramach projektu; Określenie grup docelowych projektu; Zestawienie wskaźników produktu i rezultatu (wraz z wartościami docelowymi); Syntetyczny opis sposobu zarządzania projektem (w tym: zasoby kadrowe); Budżet projektu (główne kategorie wydatków z podziałem na lata realizacji wsparcia, określenie wysokości wkładu własnego).
59 CEL PROJEKTU należy uzasadnić potrzebę realizacji projektu systemowego oraz wskazać konkretne problemy, do rozwiązania których przyczyni się realizacja projektu. Należy zdefiniować cel nadrzędny (ogólny) projektu oraz wykazać jego zgodność z PO KL oraz Planem Działań na dany rok. Ponadto projekt musi uwzględniać strategię rozwoju województwa oraz strategię wojewódzką w zakresie polityki społecznej oraz cele szczegółowe, które powinny w bezpośredni sposób wpływać na realizację celu nadrzędnego (ogólnego) oraz wprost odnosić się do zdefiniowanych problemów.
60 CEL PROJEKTU Należy uwzględnić wartość dodaną projektu. Najistotniejszy jest argument, że kompleksowy projekt na rzecz aktywnej integracji stanowi absolutną nowość w działaniach, oraz, że realizacja projektu nie byłaby możliwa bez środków Europejskiego Funduszu Szkoleniowego. Należy również dokonać zapisu o równych szansach w zapewnieniu dostępu do projektu kobiety/mężczyźni, niepełnosprawni)
61 Grupy docelowe należy opisać grupy docelowe, które zostaną objęte wsparciem w danym roku budżetowym w ramach projektu systemowego oraz uzasadnić wybór konkretnej grupy docelowej; należy zaznaczyć, że w ramach Działania 7.1 objęcie wsparciem dotyczy osób w wieku aktywności zawodowej, bezrobotnych, poszukujących pracy lub niezatrudnionych korzystających ze świadczeń pomocy społecznej), natomiast grupy docelowe można szacunkowo wskazać z listy określonej w wytycznych. Przewidywana liczba osób uczestniczących
62 Działania należy opisać kolejno działania, które będą realizowane w projekcie, zgodnie z chronologią zadań wskazaną w budżecie projektu (etapy. np. promocji rekrutacji) Zadaniami mogą być: rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji (adresowane do klientów pomocy społecznej) obejmujące zadania: aktywna integracja, wsparcie dochodowe, prace społecznie użyteczne, działania o charakterze środowiskowym, integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych. Zadaniem może być upowszechnianie pracy socjalnej obejmujące zadanie praca socjalna. W przypadku wszystkich projektów zadaniami mogą być: zarządzanie projektem i promocja projektu.
63 Działania W odniesieniu do każdego zadania merytorycznego należy opisać ile osób i należące do jakich kategorii grup docelowych zostaną objęte daną formą wsparcia. Należy opisać, które działania będą realizowane w partnerstwie relacji oraz które mogą być realizowane w partnerstwie realizacji (np. zlecenie organizacji pozarządowej realizacji programu aktywności lokalnej). Uwaga! Należy zrobić krótkie podsumowanie dotyczące adekwatności instrumentów do potrzeb, w którym znajdzie się opis, że działanie X odpowiada na zidentyfikowaną (i opisaną w 3.1) potrzebę Y. Można pokazać to w inny sposób, ale należy jednak pokazać powiązanie potrzeby i zastosowanego instrumentarium
64 Działania W przypadku zadania aktywnej integracji należy w projekcie odrębnie oszacować: liczby osób, które będą objęte kontraktami socjalnymi, programami aktywności lokalnej. Oba te działania traktowane są łącznie jako zadanie aktywna integracja, jednak zadania wsparcie dochodowe musi być dopasowane do kontraktów socjalnych zaś zadanie działania o charakterze środowiskowym muszą być dopasowane do poszczególnych elementów. Oznacza to, że jeśli łącznie wsparcie ma objąć 100 osób, w tym 40 osób w ramach kontraktów socjalnych to zadanie wsparcie dochodowe powinno dotyczyć również 40 osób.
65 Rezultaty – należy opisać twarde i miękkie rezultaty projektu systemowego w odniesieniu do planowanych działań oraz wskazać sposób, w jaki te rezultaty będą mierzone / badane w trakcie realizacji projektu. Należy wykazać, w jaki sposób zakładane rezultaty wpłyną na realizację założonego celu/celów projektu systemowego Zarządzanie projektem – należy wskazać, jak wygląda struktura zarządzania projektem, opisać strukturę zarządzania projektem ze szczególnym uwzględnieniem roli partnerów i podwykonawców
66
67 Harmonogram
68 Szczegółowy budżet projektu
69 V Opis projektów w Priorytecie VII Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Projekt konkursowy
70 wsparcie (m.in. prawne, organizacyjne,szkoleniowe i finansowe) dla tworzenia i działalności podmiotów integracji społecznej, w tym: centrów integracji społecznej, klubów integracji społecznej, zakładów aktywności zawodowej oraz podmiotów działających na rzecz aktywizacji społeczno- zawodowej (których podstawowym zadaniem nie jest działalność gospodarcza); kursy i szkolenia umożliwiające nabycie, podniesienie lub zmianę kwalifikacji i kompetencji zawodowych dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; staże i zatrudnienie subsydiowane osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w organizacjach pozarządowych oraz spółdzielniach socjalnych połączone z zajęciami reintegracji zawodowej i społecznej poradnictwo psychologiczne, psychospołeczne, zawodowe i inne, prowadzące do integracji społecznej i zawodowej, skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem i ich otoczenia. Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem
71 rozwój nowych form i metod wsparcia indywidualnego i środowiskowego na rzecz integracji zawodowej i społecznej (w tym np. środowiskowej pracy socjalnej, centrów aktywizacji lokalnej, animacji lokalnej, streetworkingu, couchingu, treningu pracy); rozwój usług społecznych przezwyciężających indywidualne bariery w integracji społecznej w tym w powrocie na rynek pracy; rozwijanie umiejętności i kompetencji społecznych, niezbędnych na rynku pracy; wsparcie tworzenia i działalności środowiskowych instytucji aktywizujących osoby niepełnosprawne w tym zaburzone psychicznie; Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem
72 promocja i wsparcie wolontariatu, w zakresie integracji osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym; wsparcie dla tworzenia i funkcjonowania pozaszkolnych form integracji społecznej młodzieży (świetlice środowiskowe w tym z programem socjoterapeutycznym, kluby środowiskowe) połączonych z realizacją działań w zakresie reintegracji zawodowej i społecznej; organizowanie akcji i kampanii promocyjno - informacyjnych m.in. z zakresu równości szans, mobilności i elastyczności zawodowej, promowania postaw aktywnych oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu; rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie regionalnym i lokalnym; prowadzenie, publikowanie i upowszechnianie badań i analiz z zakresu polityki społecznej w regionie (w tym działań mających na celu przygotowanie i wdrażanie gminnych lub powiatowych strategii rozwiązywania problemów społecznych). Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem
73 osoby długotrwale bezrobotne osoby niezatrudnione, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej osoby niepełnosprawne, w tym z zaburzeniami psychicznymi osoby powracające na rynek pracy po urlopach wychowawczych i macierzyńskich osoby po pięćdziesiątym roku życia (50+); młodzież w wieku 15 – 25 lat zagrożona wykluczeniem społecznym (z wyjątkiem osób objętych wsparciem na szczeblu ogólnopolskim w ramach projektów systemowych realizowanych przez OHP) osoby bezdomne uchodźcy, osoby z pobytem tolerowanym, oraz osoby nie będące obywatelami polskim posiadającymi zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na zamieszanie na czas oznaczony mające trudności z integracją zawodową i społeczną członkowie mniejszości etnicznych i narodowych (z wyjątkiem Romów) osoby opuszczające rodziny zastępcze, placówki opiekuńczo-wychowawcze oraz placówki, o których mowa w art. 88 ustawy o pomocy społecznej, mające trudności z integracją zawodową i społeczną osoby po zwolnieniu z zakładu karnego lub innej jednostki penitencjarnej (do 12 miesięcy od jej opuszczenia) osoby uzależnione od alkoholu lub innych środków odurzających, poddające się procesowi leczenia lub po jego ukończeniu otoczenie osób wykluczonych społecznie (w zakresie poradnictwa, projektów promocyjnych, oraz działań wspierających) instytucje pomocy i integracji społecznej i ich pracownicy, partnerzy społeczni i gospodarczy Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem - grupy