1 Makroekonomia Teoria pieniądza, inflacja, efekty Cantillona, hiperinflacja, deflacja. Arkadiusz Sieroń

2 Plan zajęć 1. Kartkówka. 2. Teoria pieniądza. 3. Inflacja.4. Ilościowa teoria pieniądza i efekt Cantillona. 5. Hiperinflacja. 6. Deflacja.

3 TEORIA PIENIĄDZA Barter i powstanie pieniądza.Definicja i znaczenie pieniądza. Specyfika rynku pieniądza. Typologia pieniądza.

4 Typologia pieniądza

5 Inflacja Inflacja monetarna i cenowa. Źródła inflacji cenowej:1) wzrost podaży pieniądza. 2) spadek popytu na pieniądz. a) ludzi posiadających pieniądze; b) sprzedawców dóbr i usług, chcących „kupić” pieniądze. Walka z inflacją? Inflation is too many dollars chasing too few goods

6 Inflacja

7 Inflacja

8 Inflacja

9 Pomiar inflacji CPI Wskaźnik cen detalicznych WCD (ang. consumer price index – CPI) wskaźnik około 2 tys. cen dóbr konsumpcyjnych. Koszyk dóbr jest corocznie aktualizowany. Ceny dóbr z koszyka są obserwowane przez kilkuset ankieterów w setkach rejonów statystycznych w całym kraju. Rolę wag przy obliczaniu syntetycznego wskaźnika inflacji odgrywają udziały poszczególnych wydatków w całości wydatków przeciętnej polskiej rodziny.

10 Koszty inflacji Spadek siły nabywczej. Koszty menu.Koszty zdartych zelówek. Wzrost niepewności. Wzrost obciążeń podatkowych. Spadek oszczędności i inwestycji. Przejadanie kapitału (nakłady po hist.). Zaburzenie mechanizmu cenowego => błędna alokacja kapitału. Redystrybucja dochodu.

11 Arkadiusz Sieroń EFEKT CANTILLONA Efekt Cantillona (Cantillon effect) – znane również jako efekty pierwszej rundy (first-round effects) czy injection effects – jest to efekt dystrybucyjny i cenowy wynikający z nierównomiernych zmian w podaży pieniądza, a więc tego, że np. nowe pieniądze trafiają do gospodarki poprzez określone kanały.

12 Efekt Cantillona Krytyka Locke’a (ilościowa teoria pieniądza: MV=PT).Arkadiusz Sieroń Efekt Cantillona Krytyka Locke’a (ilościowa teoria pieniądza: MV=PT). Efekty dystrybucyjne. Efekty cenowe (dystrybucja nie może zwiększyć bogactwa, oczekiwania, korzystają wszyscy posiadacze aktywów). Efekty bezpośrednie (popytowe) i pośrednie (podażowe). Rola oczekiwań.

13 Co wyjaśnia efekt Cantillona?Arkadiusz Sieroń Co wyjaśnia efekt Cantillona? Opóźnienie w działaniu polityki monetarnej. Istnienie fałszerzy. Potrzebę konstrukcji wskaźnika „ogólnego poziomu cen”. Brak inflacji cenowej CPI. Bańki spekulacyjne. Cykle koniunkturalne. Wzrost nierówności dochodowych.

14 Efekt Cantillona i bańki spekulacyjneArkadiusz Sieroń Efekt Cantillona i bańki spekulacyjne [Bank narodowy] jest zdolny, w porozumieniu z właściwym ministrem, podnieść i utrzymać wysokie ceny akcji na giełdzie oraz obniżyć stopy procentowe, ku uciesze ministra, kiedy takie kroki są podejmowane dyskretnie, aby w ten sposób spłacić dług państwa. Źródło: Essai sur la Nature du Commerce in Général III.VIII.7

15 Efekt Cantillona i cykl koniunkturalnyArkadiusz Sieroń Efekt Cantillona i cykl koniunkturalny ATCK opiera się na pewnej określonej realizacji efektu Cantillona. Austriacka teoria kapitału pozwala badać wpływ efektu Cantillona na strukturę cen i produkcji. Kluczowa rola „przymusowych oszczędności”. Efekt Cantillona tłumaczy, dlaczego cykle koniunkturalne nie są regularnymi cyklami.

16 Arkadiusz Sieroń Mises o pieniądzu Istotą teorii monetarnej [cyklu koniunkturalnego] jest to, że dostrzega ona, iż zmiany relacji pieniężnych spowodowane czynnikami pieniężnymi nie wywierają równomiernego, czyli jednoczesnego i jednakowego wpływu na ceny różnych dóbr, płace i stopy procentowe. Ludzkie działanie, s. 471.

17 Udział płac w PKB

18 Wzrost podaży pieniadza a nierówność dochodowa

19 Inflacja a sektor finansowyUdział sektora finansowego w USA zwiększył się z 4,9% PKB w 1980 do 7,9% w 2007. W 1980 r. przeciętny pracownik w sektorze finansowym zarabiał mniej więcej tyle samo co pracownicy w innych sektorach, zaś w 2006 jego pensja była już średnio o 70% większa niż w pozostałych sektorach.

20 Gdzie ta inflacja? Banki zwiększyły swoje rezerwy.Inflacja cen aktywów, a nie dóbr i usług. CPI nie jest doskonałym miernikiem: 1) zmiany hedonistyczne (1980). 2) nie mierzy cen stałego koszyka (1990).

21 Substytucja koszyka CPIKoszyk w t1: D – 50%, 10 zł; W – 50%, 10 zł. Pw wzrasta o 50%, do 15 zł. Stały koszyk: CPI = 25%. Obecnie: D – 75%, W – 25% => CPI = 12,5%

22 Arkadiusz Sieroń Gdzie ta inflacja?

23 Arkadiusz Sieroń Gdzie ta inflacja?

24 Gdzie ta inflacja?

25 Gdzie ta inflacja?

26 Dziękuję za uwagę!