1 MAPY WYKŁAD II
2 MAPY Mapa jest to obraz fizycznej powierzchni ziemi na płaszczyźnie w przyjętym odwzorowaniu kartograficznym i założonej skali z symbolicznym przedstawieniem obiektów i ukształtowania. Treść map - znaki umowne, punkty wysokościowe (pikiety), warstwice, siatka współrzędnych, opisy
3 Dokładność mapy Dokładność mapy zależy od skali, odwzorowania i dokładności wykonanych pomiarów. Teoretyczna: D = d*M zakładając d = 0.1 mm Z badań doświadczalnych – błąd D = (0.25mm 0.4mm)*M Dla określonych szczegółów mapy błąd generalizacji kształtu obiektu może wynosić 0.5 m D = d*M M 500 1000 2000 5000 10 000 d 0,05m 0,1m 0,2m 0,5m 1,0m
4 MAPY Mapa jest to odwzorowanie „nierozwijalnej" kuli (elipsoidy obrotowej) na płaszczyznę, stąd różne odwzorowania kartograficzne: a) rzutowanie kuli na różne powierzchnie „rozwijalne"- stąd podział na odwzorowania: - płaszczyznowe; - walcowe; - stożkowe;
5 MAPY b) podział ze względu na położenie powierzchni odwzorowania: - normalne; - poprzeczne; - ukośne; c) podział ze względu na zniekształcenia (lub ich brak) - odwzorowania: - równokątne (wiernokątne); - równopowierzchniowe; - równoodległościowe.
6 MAPY Ziemia jako elipsoida obrotowa - stosowane różne układy odniesienia: 1. Współrzędne geograficzne: - długość (X) W – E; - szerokość geograficzna (Y) N - S. 2. Współrzędne prostokątne (geodezyjne, topograficzne, kartezjańskie = osie odwrotne niż we współrzędnych matematycznych): X T, Y ->, Z (wysokość).
7 MAPY Skala mapy – zależność pomiędzy długością odcinka łączącego dwa punkty na mapie i odległością odpowiadających im punktów na powierzchni odniesienia 1 : M. 1 : M = d / D M – mianownik skali mapy
8 OGÓLNA KLASYFIKACJA MAP1. kryterium – skala: Drobnoskalowe : M > ; Średnioskalowe : ≤ M ≤ ; Wielkoskalowe : M < (w praktyce: 1:5000, 1:2000, 1:1000, 1:500) 2. kryterium – przeznaczenie: Mapa zasadnicza (1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000), Mapa ewidencji gruntów i budynków (mapa katastralna), Mapa do celów projektowych.
9 OGÓLNA KLASYFIKACJA MAP3. kryterium – sposób przygotowania: Analogowe (tradycyjne – pierworys – matryca – kopia); Numeryczne (cyfrowe): - wektorowe (skanowanie-wektoryzacja, digitalizacja); - rastrowe (skanowanie); - hybrydowe; Fotogrametryczne (fotomapa, ortofotomapa).
10 PODZIAŁ MAP
11 PODZIAŁ MAP TEMATYCZNYCH
12 Mapy tematyczne Mapy tematyczne są opracowaniami kartograficznymi eksponującymi jeden lub kilka wybranych elementów treści ogólnogeograficznej, bądź określone zagadnienia społeczno - gospodarcze lub przyrodnicze.
13 Mapy tematyczne Mapy tematyczne tworzone są w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb gospodarki narodowej, a w szczególności: potrzeb planowania przestrzennego, rolnictwa i gospodarki żywnościowej, górnictwa itp.; rozwiązywania problemów naukowo – badawczych; administracji i zarządzania.
14 Mapy tematyczne Mapy tematyczne stanowią zbiory map w skalach od l:250 do l: Skale tych map dobiera się wg następujących kryteriów: przeznaczenie i rola mapy; szczegółowość mapy; czytelność mapy.
15 Mapy tematyczne W skład podstawowych elementów opisu mapy tematycznej wchodzą: tytuł mapy określający rodzaj mapy oraz nazwę obszaru; skala mapy; wykaz znaków umownych z objaśnieniami; kwalifikacja mapy pod względem zabezpieczenia tajemnicy;
16 Mapy tematyczne nazwa instytucji opracowującej i wydającej daną mapę;imię i nazwisko redaktora mapy; rodzaj materiału źródłowego podstawowego oraz datę aktualności; data ukończenia opracowania mapy; rok wydania mapy.
17 MAPA ZASADNICZA Mapa zasadnicza jest to mapa sytuacyjno-wysokościowa o treści dostosowanej do potrzeb gospodarczych. Podlega bieżącej i okresowej aktualizacji, jest źródłem wszystkich map pochodnych. Mapa zasadnicza jest przygotowana i udostępniana w jednolitym państwowym układzie współrzędnych, unormowanej formie graficznej i formacie arkuszy.
18 MAPA ZASADNICZA Mapa zasadnicza to podstawowy materiał do opracowania projektów wszystkich branż: planowania przestrzennego miast i osiedli; rolnictwa i leśnictwa; górnictwa; inwestycji budowlanych i inżynierskich; planowania i eksploatacji infrastruktury technicznej; ochrony środowiska.
19 MAPA ZASADNICZA
20 CECHY MAPY ZASADNICZEJSkala zależy od stopnia nasycenia budowli i urządzeń inżynierskich na danym terenie (instrukcja GUGiK – O2). Przepisy prawa przewidują wykonanie mapy w skalach: 1:500 - dla dużych miast i osiedli o gęstej zabudowie; 1: dla pozostałych miast i osiedli; 1:2000 – dla osiedli wiejskich i terenów rolnych o rozdrobnionym podziale gruntu na działki; 1: dla pozostałych terenów rolnych i leśnych.
21 CECHY MAPY ZASADNICZEJZależnie od potrzeb, dla wybranych terenów może być przygotowana mapa w skali 1:250 (trasy ulic). Przewidziano jednolity format arkuszy A1, obejmujący sekcję rysunku w ramce o wymiarach 800x500 mm. Każdy arkusz posiada godło i opis. Godło identyfikuje arkusz mapy zależnie od współrzędnych punktów i skali mapy w strefie odwzorowania kartograficznego.
22 TREŚĆ MAPY ZASADNICZEJTreść mapy zasadniczej jest dostosowana do skali mapy. Zakres obiektów ograniczają możliwości techniczne pokazania wszystkich detali obiektów terenu i ich opisu na jednym rysunku. Podział obiektów na obligatoryjne i fakultatywne (opcjonalne).
23 TREŚĆ MAPY ZASADNICZEJWszystkie elementy treści wykraczające poza obligatoryjne wymagają odrębnego opracowania kartograficznego (dotyczy to z reguły nietrwałych elementów obiektów terenowych lub poszerzenia ilości opisów).
24 TREŚĆ MAPY ZASADNICZEJNa treść mapy zasadniczej składają się: osnowa geodezyjna; granice: państwa, podziału administracyjnego, jednostek ewidencyjnych, działek oraz użytków gruntowych; ogrodzenia trwałe; budowle i budynki i urządzenia inżynieryjno-techniczne nadziemne i naziemne; uzbrojenie podziemne;
25 TREŚĆ MAPY ZASADNICZEJdrogi, koleje, wody i urządzenia towarzyszące; rzeźba terenu i sztucznie ukształtowane formy terenu; granice użytków gruntowych i pokrycia szatą roślinną; tereny rekreacji, zabaw i sportu; pomniki, cmentarze, figury i krzyże przydrożne; opisy informacyjne związane z treścią mapy; kontury klasyfikacji gruntów i ich oznaczenia oraz numery działek, zgodnie z ewidencją gruntów.
26 TREŚĆ MAPY ZASADNICZEJDla określonego obszaru opracowuje się tylko jedną mapę zasadniczą w dobranej skali. Materiałami źródłowymi do opracowania mapy w zależności od skali są: 1) Wyniki pomiarów i badań terenowych, 2) dane opisowe i liczbowe. Błąd położenia punktów sytuacyjnych I grupy dokładnościowej na pierworysie nie może przekroczyć 0,3 mm względem punktów osnowy geodezyjnej. Błędy wysokości punktów terenu wynoszą ±0.2 m.
27 Metryka mapy zasadniczejMetryka mapy zasadniczej jest podstawowym dokumentem, który obrazuje przebieg opracowania tej mapy. Wzór metryki ustala Główny Geodeta Kraju. Celem metryki mapy jest podanie podstawowych informacji źródłowych o cechach opracowanej mapy i ogólnym stopniu jej aktualności. Metrykę zakłada się dla mapy w momencie rozpoczęcia jej opracowywania i uzupełnia się ją w miarę wprowadzanych zmian.
28 Metryka mapy zasadniczejMetryka mapy zawiera następujące dane: tytuł, skalę; numer ewidencyjny; godło arkusza; oznaczenie zbioru danych mapy numerycznej; układ współrzędnych X, Y, H;
29 Metryka mapy zasadniczejmetodę opracowania mapy; wpisy dotyczące dokładności mapy; rok wydania mapy; wykonawcę mapy odpowiedzialnego za jej opracowanie; wpisy dotyczące aktualizacji mapy.
30 Forma mapy zasadniczejMapa zasadnicza wykonywana jest w formie numerycznej lub klasycznej. Treść obligatoryjna mapy zasadniczej, wykonana w formie numerycznej, prowadzona jest w w systemie informatycznym, wektorowym.
31 Forma mapy zasadniczejTreść mapy zasadniczej przedstawia poprzez system nakładek tematycznych informacje: E - nakładka ewidencji gruntów i budynków; U - nakładka sieci uzbrojenia terenu; S - nakładka sytuacji powierzchniowej (inne obiekty trwale związane z terenem); W - nakładka rzeźby terenu (wysokościowa); R - nakładka realizacyjnych uzgodnień projektowych.
32 MAPA EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW (KATASTRALNA)Mapa katastralna stanowi podstawowy materiał kartograficzny wykorzystywany do celów prawnych i różnorodnych potrzeb gospodarki narodowej, a w szczególności: gospodarki ziemią; planowania przestrzennego; projektowania lokalizacji inwestycji.
33 MAPA EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW (KATASTRALNA)Mapa ewidencyjna powinna być utrzymywana w stanie bieżącej aktualności. Dla określonego obszaru opracowuje się tylko jedną mapę w dobranej skali.
34 MAPA EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW (KATASTRALNA)Na treść mapy ewidencyjnej składają się: osnowa geodezyjna; granice państwa, podziału administracyjnego, jednostek ewidencyjnych, działek oraz użytków gruntowych; kontury klasyfikacji gruntów i ich oznaczenia oraz numery działek, zgodnie z operatem ewidencji gruntów; budynki i ich numery ewidencyjne; opisy informacyjne związane z treścią mapy. Skala mapy 1 : 500; 1 : 1 000; 1 : i 1 :
35 MAPA EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓWEwidencja gruntów i budynków stanowi podstawę: planowania przestrzennego; wymiaru podatków; oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych; statystyki publicznej; gospodarki nieruchomościami. Dane zawarte w ewidencji gruntów są podstawą odpowiednich wpisów do działu I księgi wieczystej.
36 MAPA EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓWInformacje o gruntach, budynkach i lokalach zawiera operat ewidencyjny, który składa się z: map; rejestrów; dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów. Informacje zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne, ale udzielane są odpłatnie przez Ośrodki Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
37 FRAGMENT MAPY EWIDENCYJNEJ
38 Mapa numeryczna (cyfrowa)Mapa cyfrowa to baza danych, która zawiera jednoznaczne określenie położenia obiektu na Ziemi w postaci grafiki komputerowej. Programy komputerowego systemu mapy cyfrowej umożliwiają wizualizację obiektów na monitorze komputera.
39 Mapa numeryczna Najczęściej używane systemy mapy numerycznej w Polsce:AutoCad Map; Microstation, zawierające moduły dla branży inżynierii lądowej i architektury; EwMapa, GeoSET, TerraBit, Geo-Map, GeoGraphics, GEOMedia. . Mapy cyfrowe są najważniejszym elementem każdego Systemu Informacji Geograficznej (GIS).
40 Mapa numeryczna wektorowa w systemie AutoCad
41 Mapa numeryczna opracowana w systemie GEOMedia
42 Metody opracowania mapy numerycznejMapy numeryczne powstają: 1. Po przetworzeniu zbiorów danych z pomiarów geodezyjnych i opracowań fotogrametrycznych met. kartografii numerycznej do postaci obrazów wektorowych. 2. Przez skanowanie wcześniej zredagowanych map analogowych do postaci obrazów rastrowych.
43 Metody opracowania mapy numerycznej3. Przez skanowanie map analogowych i przeprowadzenie kalibracji i wektoryzacji obrazu po uzupełnieniu ze zbiorów z pomiarów geodezyjnych i opracowań fotogrametrycznych. 4. Przez digitalizację map analogowych i przeprowadzenie operacji redagowania mapy met. kartografii numerycznej w postaci obrazów wektorowych.
44 WARSTWY MAP NUMERYCZNYCH
45 Ortofotomapa Ortofotomapa jest obrazem terenu powstałym ze zdjęć lotniczych przetworzonych do jednolitej skali w założonym odwzorowaniu kartograficznym. Jest to opracowanie fotogrametryczne, które łączy w sobie zalety zdjęcia lotniczego z tradycyjną mapą analogową.
46 Ortofotomapa Ortofotomapa stanowi idealny materiał badawczy przydatny do oceny stanu środowiska przyrodniczego, bazę informacyjną dla planistów, geodetów, sozologów i administracji publicznej. Terenowa rozdzielczość piksela wynosi około 0.5 metra. Dokładność ortofotomapy odpowiada skali 1: 5000.
47 ZDJĘCIE LOTNICZE
48 Ortofotomapa
49 AUTOMATYZACJA W KARTOGRAFII NUMERYCZNEJPomiary zapis danych geodezyjnych przetwarzanie druk mapy
50 Numeryczny model terenuNumeryczny model terenu - NMT (ang. Digital Terrain Model) tworzy się w oparciu o dane wektorowe z pomiarów fotogrametrycznych, bezpośrednich pomiarów terenowych bądź w wyniku wektoryzacji rzeźby terenu z istniejących map.
51 Numeryczny model terenuUtworzony model terenu pozwala na: - automatyczne generowanie profili podłużnych i poprzecznych; - obliczanie objętości gruntu (robót ziemnych), - tworzenie map warstwicowych, - różnego rodzaju wizualizacje i analizy. - wspomaga projektowanie dróg, melioracji czy przewidywanie zasięgu i skutków powodzi. NMT najczęściej oznacza trójwymiarowy model rzeźby terenu.
52 Mapa warstwicowa
53 OPRACOWANIA DANYCH GEODEZYJNYCH
54 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ