1 Marcin Kolasa Narodowy Bank Polski Szkoła Główna HandlowaDeterminanty wzrostu produktywności w nowych krajach członkowskich UE: Przypadek Polski Marcin Kolasa Narodowy Bank Polski Szkoła Główna Handlowa

2 Plan prezentacji Przegląd Pomiar produktywności Model ekonometrycznyWyniki Wnioski

3 Przegląd

4 Przegląd

5 Zakres analizy Kraj: Polska 21 działów przetwórstwaPróba czasowa:

6 Pomiar wzrostu produktywnościProduktywność wieloczynnikowa (MFP, TFP) Funkcja produkcji oparta na produkcji globalnej Stopień wykorzystania mocy wytwórczych nakład pracy: liczba przepracowanych godzin nakład kapitału: proporcjonalny do zużycia energii (założenie o bardzo niskiej substytucji pomiędzy nakładem kapitału oraz zużyciem energii) Specyfikacja bazowa: doskonała konkurencja i stały udział wynagrodzenia czynników produkcji

7 Pomiar poziomu produktywnościFunkcja produkcji Cobba-Douglasa Miara oparta na pracy Bernarda i Jonesa (1996) total technological productivity (TTP) – uwzględnienie różnic w funkcji produkcji pomiędzy krajami Obliczenia dla roku bazowego (2001) w oparciu o zasób kapitału, pozostałe poziomy uzyskane nawiązaniem łańcuchowym Korekta o PPP Większa niepewność w porównaniu z tempami wzrostu

8 Model ekonometryczny - podstawy teoretycznePoziom produktywności (A) jako funkcja zasobu wiedzy (W) oraz innych czynników (V): Griliches (1979), Romer (1990) Zróżniczkowanie logarytmiczne, przy założeniu niskiej deprecjacji wiedzy, czas dyskretny:

9 Model ekonometryczny - podstawy teoretyczneInne czynniki: transfer technologii: Coe, Helpman (1995), Keller (1997) czynniki instytucjonalne, struktura rynku, konkurencja, konkurencyjność etc.: OECD czynniki charakterystyczne dla danego przemysłu Ostateczna specyfikacja:

10 Model ekonometryczny - podstawy teoretyczneRównowaga w stanie ustalonym: brak transferu technologii do lidera technologicznego zmienne niezależne stałe w czasie produktywność w przemyśle i rośnie w tym samym tempie w kraju będącym liderem technologicznym oraz w kraju naśladującym

11 Definicje zmiennych Innowacje, imitacje: Transfer technologii:Intensywność nakładów na B+R Intensywność nakładów na innowacje Transfer technologii: wzrost produktywności w Niemczech różnica pomiędzy poziomem produktywności w Polsce i w Niemczech

12 Produktywność w Polsce i w Niemczech

13 Definicje zmiennych Reformy: Inne:współczynnik koncentracji Herfindahla-Hirschmanna konkurencja ze strony importu Inne: intensywność nakładów na ICT obecność kapitału obcego Czynniki specyficzne dla danego działu: fixed effects

14 Wzrost produktywności w poszczególnych działach a efekt realokacji zasobów pomiędzy działami

15 Regresje wstępne Część autoregresyjna w estymowanym modelu:

16 Wyniki

17 Odporność wyników Oszacowanie roku bazowego Niedoskonała konkurencjaElastyczna postać funkcyjna – model Translog

18 Wnioski Istotny efekt konwergencji, raczej nie dzięki natychmiastowemu transferowi technologii Istotny efekt krajowych nakładów na wiedzę Dodatni efekt reform, zaniedbywalna rola realokacji czynników produkcji

19 Dlaczego krajowe nakłady na wiedzę są tak istotne?3 kanały oddziaływania krajowych nakładów na wiedzę na wzrost produktywności: innowacje sensu stricto, imitacje, wzrost zdolności absorpcyjnych Absorpcja technologii nie jest procesem automatycznym Odpowiedni poziom wiedzy jest niezbędny, aby efektywnie korzystać z wiedzy zagranicznej Innowacje w krajach naśladujących jako proces uczenia się

20 Dziękuję za uwagę !