1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Nullartikel Rodzajnik zerowy Arkadiusz Więzowski

3 - dowiemy się, czym tak naprawdę jest rodzajnik zerowy - poznamy sytuacje, w których możemy ominąć rodzajnik - poznamy grupy rzeczowników, po których użycie rodzajnika nie jest konieczne - użycie rodzajnika zerowego nie będzie dla nas problemem! Zaczynamy! Dzięki dzisiejszej lekcji:

4 Podstawowe informacje Czym tak naprawdę jest rodzajnik zerowy? Otóż, są sytuacje, w których rodzajnik w języku niemieckim zostaje opuszczony. Nie używamy żadnego rodzajnika. Jeżeli rodzajnik nie jest używany, mówimy wtedy o tak zwanym „rodzajniku zerowym”. A więc rodzajnik zerowy jest to w rzeczywistości ominięcie rodzajnika i nie użycie go w zdaniu. Za chwilę poznamy sytuacje, zdania, zwroty, w których użycie rodzajnika nie jest konieczne, a więc sytuacje w których używamy rodzajnika zerowego. Zaczynamy!

5 Abstrakta Abstrakty Pierwszą grupą rzeczowników przy których nie używamy rodzajnika są abstrakty: rzeczy, uczucia, emocje, rzeczy, które nie mają bliższego określenia. Na przykład: strach, odwaga, czas, chęć itp. Oto kilka przykładów: Jeder will viel Geld und Zeit haben. Każdy chciałby mieć dużo pieniędzy i czasu. Mein Bruder hat Mut, Geduld und Kraft. Mój brat ma odwagę, cierpliwość i siłę. Meine Schwester braucht Hilfe. Moja siostra potrzebuje pomocy. Ich habe Durst und Hunger. Jestem głodny i mam pragnienie. Peter hat immer Glück. Piotrek ma zawsze szczęście.

6 Abstrakty – przykłady A oto lista znanych i najczęściej używanych abstraktów w języku niemieckim. Tworząc zdania w języku niemieckim z użyciem tych rzeczowników, używamy rodzajnika zerowego (to znaczy pomijamy rzeczownik). Intelligenz – inteligencja Kälte – chłód, zimno Kraft – siła, moc Liebe – miłość Musik – muzyka Mut – odwaga Neid – zazdrość Pech – pech Ruhe – cisza Seele – dusza Treue - wierność Verstand – rozwaga, rozum Angst – strach Ausdauer – wytrzymałość Dummheit – głupota Durst – pragnienie Ehrgeiz – ambicja Fleiß – pilność, pracowitość Freude – radość Geduld – cierpliwość Glück – szczęście Hass – nienawiść Hitze – upał, gorąco Hunger – głód Vertrauen – zaufanie Würde – godność, honor

7 Abstrakty – przykłady zdań. Ich habe Angst. - Boję się. Er springt vor Freude. - On skacze z radości. Vertrauen ist wichtig. - Zaufanie jest ważne. Neid führt zum Hass. - Zazdrość prowadzi do nienawiści. Ich komme vor Hitze um. - Jestem wykończony upałem. Das ist Glück im Unglück! - To jest szczęście w nieszczęściu! Liebe ist ein wunderschönes Gefühl. - Miłość jest wspaniałym uczuciem. Musik hilft, uns zu entspannen. - Muzyka pomaga nam się odprężyć. Ich brauche Ruhe, um zu lernen.- Potrzebuję spokoju żeby się uczyć.

8 Formy grzecznościowe, tytuły Kolejnym przypadkiem, kiedy istnieje możliwość użycia rodzajnika zerowego są zwroty grzecznościowe oraz tytuły np. naukowe. Popatrzmy na zdania, które zobrazują nam użycie rodzajnika zerowego w tych przypadkach. Guten Tag, Frau Kowalska! Dzień dobry Pani Kowalska! Auf Wiedersehen, Herr Professor. Do widzenia Panie profesorze. Guten Tag, Doktor Nowak. Dzień dobry doktorze Nowak. Professor Kowalski ist nicht da. Nie ma profesora Kowalskiego. Gute Nacht, Herr Schmitt. Dobranoc Panie Schmitt.

9 Zawody Rodzajnik zerowy używany jest również przy zawodach, które nie mają bliższego określenia. Najczęściej jest to zawód plus czasownik "sein" (być), "werden" (stać się, zostać) oraz "als" (jako). Oto kilka przykładów. Peter will Arzt werden. Piotrek chce zostać lekarzem. Ich will Schauspieler werden. Chcę zostać aktorem. Mein Vater ist Taxifahrer. Mój tato jest taksówkarzem. Meine Mutter ist Lehrerin. Moja mama jest nauczycielką. Mein Bruder arbeitet als Kelner. Mój brat pracuje jako kelner. Meine Schwester arbeitet als Apothekerin. Moja siostra pracuje jako aptekarka.

10 Nazwy własne Kolejną grupą rzeczowników, przy których omijamy rodzajnik (stosujemy rodzajnik zerowy) są nazwy własne (np. Imiona). Peter geht in die Schule. Piotrek idzie do szkoły. Tina und Ewa sind sehr nett. Tina i Ewa są bardzo miłe. Thomas ist Peters Bruder. Tomek jest bratem Piotrka. Ania ist die Schwester von Ewa. Ania jest siostrą Ewy. Lukas studiert in Berlin. Łukasz studiuje w Berlinie Kasia liebt Tomek. Kasia kocha Tomka.

11 Liczba mnoga rodzajnika nieokreślonego Jeżeli mamy do czynienia z liczbą mnogą rodzajnika nieokreślonego, również stosujemy rodzajnik zerowy. Poniższe zdania zobrazują ominięcie rodzajnika w takich przypadkach. Ich habe ein Auto. – Mam samochód. Ich habe Autos. - Mam samochody. Eine junge Frau gefällt mir. - Podoba mi się młoda kobieta. Junge Frauen gefallen mir. - Podobają mi się młode kobiety. Hast du eine Nachricht? - Masz wiadomość? Hast du Nachrichten? - Masz wiadomości?

12 Rzeczowniki podające miarę, wagę oraz ilość. Następną grupą rzeczowników, przy których stosujemy rodzajnik zerowy są rzeczowniki które wskazują na wagę, miarę oraz ilość określonej rzeczy. Spójrzmy na przykłady: Ich hätte gern eine Tasse Kaffee. Poproszę filiżankę kawy. Ein Glas Bier, bitte! Poproszę o kufel piwa! Ich trinke eine Tasse Tee. Piję filiżankę herbaty. Ich habe ein Kilo Tomaten gekauft. Kupiłem kilogram pomidorów. Ich brauche noch Kartoffeln. Potrzebuję jeszcze kartofli. Ich habe einen Liter Milch getrunken. Wypiłem litr mleka.

13 Rzeczowniki niepoliczalne Rodzajnik zerowy stosujemy również przy niepoliczalnych rzeczach i materiałach. A więc gdy nie jesteśmy w stanie czegoś policzyć, omijamy rzeczownik. Spójrzmy proszę na przykłady i zapoznajmy się z tą zasadą. Meine Mutter hat die Uhr aus Gold. Moja mama ma zegarek ze złota. Ich will die Kette aus Silber kaufen. Chcę kupić łańcuszek ze srebra. Ich muss noch Bier und Mineralwasser kaufen. Muszę kupić jeszcze piwo i wodę mineralną. Meine Eltern trinken gern Wein und Cola. Moi rodzice piją chętnie wino i colę. Trinkst du Orangensaft? Pijesz sok pomarańczowy?

14 Rzeczowniki niepoliczalne – przykłady Poniżej znajdziemy przykłady rzeczowników niepoliczalnych, których nauczenie się ułatwi nam zapamiętanie, że przy nich właśnie używamy rodzajnika zerowego (a więc nie używamy żadnego rodzajnika) Do takich rzeczowników należą między innymi: Alkohol – alkohol Benzin – benzyna Beton – beton Brot – chleb Butter – masło Fleisch – mięso Geld – pieniądze Glas – szkło Gold – złoto Holz – drewno Kaffee – kawa Kohle – węgiel Luft – powietrze Milch – mleko Öl – olej Salz – sól Sand – piasek Silber – srebro Stahl – stal Tee – herbata Wasser – woda Wein – wino Zucker – cukier

15 Narodowości Rodzajnika zerowego możemy używać również przy określeniach narodowości. A więc, gdy rzeczownik określa narodowość, nie używamy rodzajnika, tylko go pomijamy. Poniższe przykłady przedstawiają, w jakich przypadkach możemy pominąć rodzajnik. Ich kann kein Deutsch. Ich bin Pole. Nie potrafię niemieckiego. Jestem Polakiem. In meiner Schule lernen auch Türken und Franzosen. W mojej szkole uczą się także Turcy i Francuzi. Mein Vater kommt aus Berlin. Er ist Deutsche. Mój tato pochodzi z Berlina. On jest Niemcem. Meine Mutter kommt aus Rom. Sie ist Italienerin. Moja mama pochodzi z Rzymu. Ona jest Włoszką. Ich bin Brite und meine Schwester ist Britin. Jestem Brytyjczykiem a moja siostra jest Brytyjką.

16 Nazwy krajów, miast i kontynentów Rodzajnika zerowego używamy nie tylko przy narodowościach ale także przy nazwach krajów, miast oraz kontynentów. Poniżej widzimy kilka zdań obrazujących użycie rodzajnika zerowego w tym przypadku. Europa ist ein großer Kontinent. Europa jest dużym kontynentem. Weißt du,wo Mexiko liegt? Czy wiesz, gdzie leży Meksyk? Ich war heute in Berlin. Morgen fahre ich nach Hamburg. Dzisiaj byłem w Berlinie. Jutro jadę do Hamburga. Tina kommt aus Polen und Thomas kommt aus Deutschland. Tina pochodzi z Polski a Tomek pochodzi z Niemiec.

17 Państwa – wyjątki Niestety nie we wszystkich Państwach możemy użyć rodzajnika zerowego. Jak w każdej regule są również wyjątki. Poniżej przedstawione zostały Państwa, które potrzebują swojego rodzajnika określonego. die Dominikanische Republik – Republika Dominikańska der Irak – Irak der Iran – Iran der Jemen – Jemen der Libanon – Liban die Niederlande – Holandia die Mongolei – Mongolia die Schweiz – Szwajcaria die Slowakei – Słowacja der Sudan – Sudan die Türkei – Turcja die USA - USA Jak łatwo zauważyć, są to wyjątki posiadające rodzajnik męski oraz żeński. W tych przypadkach nie możemy pominąć rodzajnika. W Państwach z rodzajnikiem nijakim (das) używamy rodzajnika Zerowego (czyli pomijamy rodzajnik).

18 dużo, mało, trochę Kolejną sytuacją, w której używamy rodzajnika zerowego są słówka dużo (viel), mało (wenig) oraz trochę (etwas). Po tych słówkach nie używamy rodzajników, wstawiamy tylko i wyłącznie same rzeczowniki. Oto kilka przykładów: Ich brauche noch etwas Zeit, um diese Aufgabe zu machen. Potrzebuje jeszcze trochę czasu, aby zrobić to zadanie. Er braucht viel Geld, um ein neues Haus zu bauen. On potrzebuje dużo pieniędzy, żeby wybudować nowy dom. Meine Schwester hat wenig Geduld. Sie ist ständig genervt. Moja siostra ma mało cierpliwości. Ona jest ciągle zdenerwowana. Ich habe viel Arbeit und wenig Zeit. Mam dużo pracy i mało czasu.

19 Liczebniki główne Kolejną sytuacją, w której używamy rodzajnika zerowego są liczebniki główne. Spójrzmy na przykłady i sprawdźmy w jakich przypadkach omijamy rodzajnik przed rzeczownikiem. Meine Schwester ist verrückt! Sie hat 20 Paar Schuhe. Moja siostra oszalała! Ona ma 20 par butów. In meiner Schule gibt es 23 Klassenzimmer. W mojej szkole są 23 sale lekcyjne. Dazu brauchen wir 5 Eier und 1 Glas Milch. Do tego potrzebujemy 5 jajek i szklankę mleka. Meine Familie zählt insgesamt 8 Personen. Moja rodzina liczy łącznie 8 osób. Ich habe heute 3 Bücher gekauft. Kupiłem dzisiaj trzy książki.

20 Przysłowia Bardzo często rodzajnik zerowy występuje także w niemieckich przysłowiach. Poniżej widzimy kilka ciekawych przysłów niemieckich, w których rodzajnik zerowy został użyty. Ohne Fleiß kein Preis. - Bez pracy nie ma kołaczy. Kleider machen Leute. - Jak cię widzą tak cię piszą. Lügen haben kurze Beine. - Kłamstwo ma krótkie nogi. Liebe macht blind. - Miłość czyni ślepym. Zeit ist Geld. - Czas to pieniądz. Eile mit Weile. - Spiesz się powoli. Ende gut, alles gut. - Wszystko dobre, co się dobrze kończy. Verbot macht Lust. - Zakazany owoc smakuje najlepiej.

21 Wyrażenia rzeczownikowo – czasownikowe Również w wielu wyrażeniach rzeczownikowo – czasownikowych spotkamy się z rodzajnikiem zerowym. Poniżej, dla przykładu, wypisane zostały wybrane wyrażenia rzeczownikowo – czasownikowe. Spójrzmy. in Ordnung bringen - uporządkować zu Hilfe kommen - przybyć z pomocą Antwort geben - odpowiedzieć Versprechungen machen - obiecywać Verbesserung erfahren - zostać ulepszonym in Erfüllung gehen - zostać spełnionym Abschied nehmen von (+ Dativ) - pożegnać się z in Frage stellen - zakwestionować Berechnungen anstellen - obliczać