1 Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w Warszawie oraz Fundacja „VENTI”
2
3 Przestępstwo znęcania się fizycznego lub psychicznego nad dzieckiem jest określone w art. 207 kk. Art. 207. § 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
4 Przestępstwo znęcania się fizycznego lub psychicznego nad dzieckiem jest określone w art. 207 kk. § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
5 § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Przestępstwo znęcania się fizycznego lub psychicznego nad dzieckiem jest określone w art. 207 kk.
6 Definicję przemocy w rodzinie znajdziemy w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 2) przemocy w rodzinie - należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt. 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.
7 Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 1) członku rodziny - należy przez to rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm. 1) ), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą; Art.115 §11 kk § 11. Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. Definicję przemocy w rodzinie znajdziemy w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
8
9 Obraz dziecka krzywdzonego. Dzieci, wychowujące się w rodzinach, gdzie stosuje się przemoc, żyją w poczuciu zagrożenia, cierpią i uczą się szczególnych metod postępowania, które utrudniają im życie. Są często ofiarami przemocy fizycznej, psychicznej, a nieraz stają się ofiarami nadużyć seksualnych.
10 „Być dzieckiem doświadczającym przemocy oznacza mieć doświadczenia, które przerastają możliwości sprostania im. Takie doświadczenia to te zdarzenia w ludzkim życiu, których człowiek nie rozumie, nie potrafi przetrwać, umieścić w określonym porządku świata, nadać im wyraźnego znaczenia. Są to zdarzenia, które burzą sen lub śnią się, żyjąc swym przedłużonym życiem poza jawą. Pozostawiając niezatarty ślad, który przypomina niezagojoną ranę. Zdarzenia, o których się myśli nie chcąc myśleć, którym się człowiek nie potrafi przeciwstawić ani ich zaakceptować. Tego rodzaju doświadczenia są udziałem wszystkich ludzi i wszystkich dzieci, jednak ich ilość i intensywność u dzieci doświadczających przemocy jest nieporównywalnie większa” W. Sztander- „Poza kontrolą” Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Warszawa 1997
11 Dziecko krzywdzone w rodzinie alkoholowej. Na tle sytuacji materialnej, warunków mieszkaniowych rodziny nadużywającej alkohol kształtuje się sytuacja dziecka w domu rodzinnym. Mieszkania przeważnie ciasne, przeludnione, zaniedbane i niedostatecznie umeblowane powoduje, że dzieci te nie mają miejsca do odrabiania lekcji, przechowania zabawek, pomocy naukowych, drobiazgów. Nie mają możliwości zapraszania kolegów, przyjaciół a obecność wielu osób powoduje, wzajemne przeszkadzanie sobie, które doprowadza do konfliktów.
12 Siedzenie w zadymionym mieszkaniu w oparach alkoholu i niedosypianie powoduje u dzieci stany nerwicowe i rozwój agresji. Wynikają z tego problemy emocjonalne u dzieci. Dzieci te stają się bardziej nerwowe, nie mogą porozumieć się normalnie z rówieśnikami. Często dzieci alkoholików spotykają się też z odrzuceniem ze strony pijących rodziców. Chociaż rodzice ci okazują czasem miłość, to szybko ją odbierają bądź przemieniają w obojętność lub złość. I dlatego dzieci te czują się odrzucone, ponieważ dla ich rodziców alkohol jest ważniejszy
13 Niektóre dzieci z rodzin alkoholowych czują się odrzucone również przez rodziców niepijących, ponieważ koncentrują się oni mocno na osobie pijącej zapominając o dziecku. Odrzucone dziecko sądzi, że skoro rodzice go nie kochają, nie chcą go, to nie zasługuje na dobre traktowanie. Doprowadza to do tego, że przez całe życie wstydzi się samego siebie. Dzieci o poczuciu niskiej wartości stawiają sobie bardzo duże wymagania, często ponad ich możliwości i mnóstwo zadań do wykonania, aby udowodnić swoją wartość. Jednak, gdy coś się nie powiedzie załamują się i przekonują, że nic nie są warte. Dzieci te wycofują się z różnych zadań, zakładając z góry, że i tak im nie sprostają.
14 Dzieci przyjmują określone wzory zachowań. Bohater rodziny – to osoba, która bierze na siebie zadanie wyrównania braków rodziny przez życie pełne działania i poświęcenia się dla rodziny. To ktoś, kto staje się wcześniej rodzicem własnych rodziców, rezygnuje z realizacji swoich celów życiowych ( np. nie zakłada własnej rodziny), zaś całą swoją energię poświęca na zajmowanie się rodzeństwem i rodzicami.
15 Wyrzutek rodzinny – to przeciwieństwo bohatera rodzinnego, dziecko, które zbłąkało się na margines społeczny. To uczeń trudny wychowawczo, podrostek zajmujący się kradzieżami i oszustwami, uciekający z domu. Osoba, która w życiu dorosłym może znaleźć się w więzieniu. Alkohol i narkotyki stanowią element jego życia na marginesie społeczeństwa. Dzieci przyjmują określone wzory zachowań.
16 Zagubione dziecko – to osoba wycofana z życia rodzinnego, ktoś, kogo psychicznie nie ma. Jest to osoba, która wycofała się w swój własny, izolowany świat. Dziecko takie mniej żyje światem rzeczywistym i realnością, bardziej zaś kontaktuje się z bohaterami książek czy wyimaginowanymi w swojej głowie postaciami i zdarzeniami. Zagubione dziecko świat realny postrzega, jako chaos, coś, w czym nie potrafi poruszać się sprawnie. Dzieci przyjmują określone wzory zachowań.
17 Maskotka – to osoba, której specjalnością jest rozładowanie rodzinnych napięć. To jest ktoś, kogo wszyscy lubią – mistrz rozśmieszania i dowcipu. Dziecko to świadomie rozładowuje sytuacje, aby zapobiec konfliktowi. Dzieci przyjmują określone wzory zachowań.
18 PODSUMOWANIE. To, że nie można opierać się na dorosłych oznacza dla dziecka samotność. Rodziny te uczą dziecko, również tego, aby nie obdarzało zaufaniem ani członków rodziny, ani nikogo obcego, gdyż ufając naraża się na doznanie krzywdy. Brak zaufania sprawia, że dziecko nie ma poczucia bezpieczeństwa, natomiast stale doświadcza poczucia zagrożenia, czuje się słabe i niepewne. Te przeżycia prowadzą do zaburzenia poczucia własnej wartości. Każde dziecko doświadcza uczuć strachu, gniewu, niepewności, zakłopotania, wstydu.
19 Zamiast zakończenia. NA SZCZĘŚLIWE DZIECIŃSTWO NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO.
20 Fundacja „VENTI” www.venti.org.pl Piotr Miśkiewicz Tel. 609 030747 p.miskiewicz@venti. org.pl