1 Metody badawcze w socjologii – ciąg dalszyMetody ilościowe

2 Metody ilościowe Sondaż społeczny – jest jedną z najpopularniejszych metod badawczych Sondaż pozwala na zbadanie opinii lub postaw dużej grupy ludzi, których nie można objąć badaniem jakościowym, jak obserwacja czy wywiad Próba sondażowa powinna odzwierciedlać cechy szerszej populacji

3 Podstawą sondażu jest kwestionariusz, składający się z pytań lub stwierdzeńPytania mogą mieć charakter otwarty lub zamknięty

4 Pytania mogą mieć także charakter warunkowySondaż jest anonimowy, jednak na końcu znajduje się metryczka, zawierająca dane osobowe ważne dla analiz socjologicznych

5 Zastanów się… Do jakiego typu badań wykorzystuje się sondaże społeczne? Co to znaczy, ze próba sondażowa powinna być reprezentatywna? Jakie pytania mogą się pojawić w sondażu? Co to jest metryczka i czemu służy?

6 Sondaż społeczny przyjmuje różne formy, w zależności od celów badawczych, a także możliwości finansowych badacza Jednym z tańszych sondaży jest sondaż pocztowy – kwestionariusz wysyłany jest pocztą, z prośbą o wypełnienie i odesłanie do ośrodka badawczego poziom realizacji próby, czyli liczba wypełnionych i odesłanych ankiet, w stosunku do całości próby, w przypadku sondażu pocztowego jest stosunkowo niski.

7 Inną forma sondażu jest sondaż ankieterskiAnkieterzy, wyposażeni w kwestionariusz wywiadu oraz listę odpowiedzi, umawiają się na spotkanie i rozmowę z losowo wybranymi respondentami „efekt ankieterski”

8 Kolejna forma sondażu to sondaż telefonicznyAnkieter lub sam badacz dzwoni wówczas pod wybrany losowo numer i przeprowadza wywiad Losowo wybrane numery telefoniczne badacz wybiera z książki telefonicznej, z czym wiążą się pewne ograniczenia

9 Zastanów się… Jaki jest poziom realizacji próby w przypadku sondażu pocztowego? Co to jest „efekt ankieterski”? Jakie są słabości i ograniczenia sondaży telefonicznych?

10 Największe ogólnopolskie badania sondażoweSocjologowie mogą sami zaprojektować i wykonać badania zjawisk społecznych, lub wykorzystać dane pochodzące z ogólnopolskich sondaży, takich jak: Polski Generalny Sondaż Społeczny (PGSS) Spis Powszechny Diagnoza społeczna (Warunki i jakość życia Polaków)

11 Polski Generalny Sondaż SpołecznyPGSS jest realizowany, jako statutowy program badawczy Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, od 1992 roku. Od 1997 roku badania są prowadzone co dwa, trzy lata; ostatnie badania przeprowadzono w 2008 roku. Sondaż od początku prowadzony jest na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie, złożonej z dorosłych osób (powyżej osiemnastego roku życia). Problematyka PGSS obejmuje badanie indywidualnych postaw, cenionych wartości, orientacji i zachowań społecznych, jak również pomiar zróżnicowania społeczno-demograficznego, zawodowego, edukacyjnego i ekonomicznego reprezentatywnych grup i warstw społecznych w Polsce

12 Spis Powszechny Spis Powszechny, czyli Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, jest przeprowadzany przez Główny Urząd Statystyczny. Ostatni miał miejsce w 2002 roku. Kolejny Spis Powszechny planowany jest na 2011 rok. Spis powszechny dostarcza najbardziej szczegółowych informacji o liczbie ludności, jej terytorialnym rozmieszczeniu, strukturze demograficzno–społecznej i zawodowej, a także o społeczno–ekonomicznej charakterystyce gospodarstw domowych i rodzin oraz o ich zasobach i warunkach mieszkaniowych na wszystkich szczeblach podziału terytorialnego kraju: ogólnokrajowym, regionalnym i lokalnym

13 Diagnoza społeczna Diagnoza społeczna (Warunki i jakość życia Polaków) to ogólnopolskie badanie wybranych i zawsze tych samych (badanie panelowe) gospodarstw domowych i ich członków. Pierwsze badania przeprowadzono w 2000 roku, ostatnie w 2009 roku, w sumie przeprowadzono pięć takich badań. W zamierzeniu autorów Diagnoza Społeczna ma uzupełniać badania demograficzno-statystyczne prowadzone przez inne instytucje.

14 Pytania sprawdzające Na czym polegają i czemu służą badania sondażowe?Wymień rodzaje badań sondażowych Podaj przykłady ogólnopolskich badań sondażowych Czy udział w takich badaniach jest dobrowolny czy obowiązkowy?

15 Lektury do lekcji 13 i 14 Earl Babbie, 2008, Podstawy badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN David Silverman, 2009, Interpretacja danych jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN David Silverman, 2010, Prowadzenie badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN Martyn Hammersley, Paul Atkinson, 2000, Metody badań terenowych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań Antoni Sułek W terenie, w archiwum i w laboratorium