1 Metody badawcze w socjologii
2 Metody badawcze w socjologiiSocjologowie nie tworzą tylko teorii dotyczących społeczeństwa, ale przede wszystkim badają je Różne aspekty życia społecznego bada się przy użyciu różnych metod socjologicznych
3 Badanie socjologiczne, jak inne badania naukowe, podlega określonym zasadom i regułomKażda z metod socjologicznych ma własne, określone i sformalizowane zasady Socjolog powinien przestrzegać tychże zasad, jeśli chce, aby przeprowadzone badanie było poprawne metodologicznie i socjologicznie „ważne”
4 Projekt badań – etapy procesu (reguły ogólne)Proces badawczy obejmuje siedem kroków, zgodnie z uznanym schematem, w którym każdy etap poprzedza i jest logicznym warunkiem następnego Etap pierwszy: określenie celu badań Etap drugi: konceptualizacja
5 Projekt badań – etapy procesu (reguły ogólne) – ciąg dalszyEtap trzeci – wybór metody badawczej
6 Projekt badań – etapy procesu (reguły ogólne) – ciąg dalszyEtap czwarty – operacjonalizacja Etap piąty – dobór próby
7 Projekt badań – etapy procesu (reguły ogólne) – ciąg dalszyEtap szósty – przetwarzanie danych Etap siódmy - analiza
8 Zastanów się… Czy socjologowie mają do dyspozycji różne metody badawcze? Jakie musi być badanie socjologiczne, aby było poprawne i ważne? Jaka jest różnica pomiędzy „operacjonalizacją” a „konceptualizacją”?
9 Ważnym elementem badań jest ich ocenaWażnym elementem badań jest ich ocena. Badania socjologiczne, na poziomie ogólnym i szczegółowym, powinny spełniać standardy: precyzji i poprawności rzetelności trafności
10 Dobór próby: Probabilistyczny Nieprobabilistycznypolega na dobraniu „próby losowej” z listy zawierającej nazwiska wszystkich członów badanej zbiorowości, opartej na rachunku prawdopodobieństwa Nieprobabilistyczny jest wykorzystywany w badaniach konkretnych, wybranych przez badacza grup
11 Dobór nieprobabilistyczny, czyli nielosowyDobór nieprobabilistyczny, czyli nielosowy. Wyróżnia się cztery typy doboru nielosowego. dobór oparty na dostępności badanych dobór celowy metoda kuli śnieżnej dobór kwotowy
12 Dobór probabilistyczny, czyli dobór losowy, pozwala na przebadanie większych grup ludności, dzięki czemu socjologowie uzyskują dokładny, statystyczny obraz badanej społeczności. Wylosowana przez badacza grupa musi być reprezentatywna W losowaniu, opartym na rachunku prawdopodobieństwa, wykorzystywane są operaty losowania
13 Schematy losowania: prosty dobór losowy dobór systematycznydobór warstwowy dobór grupowy (próba gronowa, wiązkowa)
14 Zastanów się… Na podstawie jakich trzech kryteriów ocenia się badania socjologiczne? Wyjaśnij, co oznacza pojęcie „badania losowe”. Na czym polega metoda „kuli śnieżnej”?
15 Metody jakościowe i ilościoweW socjologii wyróżnia się metody ilościowe i jakościowe Metody ilościowe, np. sondaż społeczny, dostarczają informacji o ilości, częstości, w wyniku ich zastosowania badacz otrzymuje dane liczbowe Metody jakościowe wykorzystywane w badaniach służących zrozumieniu i wyjaśnianiu postaw czy zachowań ludzi
16 Metody jakościowe Eksperyment – wykorzystywany w mikrosocjologii i psychologii społecznej Eksperyment polega na celowym wprowadzaniu zmiany i obserwowaniu jej skutków. Służy testowaniu hipotez. Trzy elementy eksperymentu: Stymulacja Kontrola obserwacja
17 Wyróżniamy dwie grupy schematów eksperymentalnych:klasyczne, oparte na kanonach J. S. Milla, szczególnie na kanonie jedynej różnicy Wypracowane przez Fischera schematy pozwalające na badanie równoczesnego wpływu wielu zmiennych ograniczenia eksperymentowania
18 Metoda terenowa – jej twórcą był BMetoda terenowa – jej twórcą był B. Malinowski, wybitny polski antropolog polega na tym, że na pewien okres czasu badacz staje się członkiem jakiejś grupy i angażuje w życie grupowe Badania terenowe nie przynoszą danych w postaci liczb, na których dokonuje się analiz statystycznych, czy demograficznych, służą przede wszystkim poznaniu i zrozumieniu badanego zjawiska.
19 Drugim elementem metody terenowej są wywiady – rozmowy z badanymiMetoda terenowa opiera się na obserwacji. Wyróżniamy kilka rodzajów obserwacji: Obserwacja uczestnicząca Obserwacja jawna obserwacja ukryta Drugim elementem metody terenowej są wywiady – rozmowy z badanymi
20 Badania fokusowe zogniskowane wywiady grupowe, polegają na obserwowaniu oraz przeprowadzaniu wywiadów z celowo wybraną grupą osób w laboratorium Badania fokusowe są najczęściej wykorzystywane w badaniach marketingowych Fokusy nie służą rozumieniu i wyjaśnianiu rzeczywistości społecznej, ale przede wszystkim eksploracji
21 Pytania sprawdzające Sondaż społeczny jest przykładem metody ilościowej czy jakościowej? Czy socjologowie przeprowadzają eksperymenty? Na czym polega metoda terenowa? W jakiego rodzaju badaniach najczęściej stosuje się fokusy?