1 Metodyka BADAŃ TERENOWYCHBEZKRĘGOWCE dr hab. Justyna Rybak

2 Najczęściej stosowane metody połowu bezkręgowców lądowychMetoda „na upatrzonego” Czerpakowanie za pomocą standardowego czerpaka entomologicznego o średnicy obręczy35cm,zarówno roślin zielnych jak i krzewów oraz niższych partii drzew (owady, pajęczaki) Czerpakowanie teleskopowym 5,5 metrowym czerpakiem entomologicznym o średnicy obręczy 35 cm wyższych partii drzew oraz innych trudno dostępnych miejsc takich jak półki skalne, wysepki rzeczne itp. Otrząsanie roślin do parasola entomologicznego umożliwiające zbiór bardzo małych gatunków z różnych roślin zielnych oraz krzewów i drzew Zakładanie pułapek Barbera: najczęściej stosuje się pojemniki plastikowe kubki, lejki lub słoiki (z daszkiem, by nie złapały się drobne ssaki), które wkopuje się w ziemię na głębokość równą wysokości pojemnika. Pułapki są puste (owady są wypuszczane jeszcze w tym samym dniu).

3 Najczęściej stosowane metody połowu bezkręgowców lądowychStosowanie SITA ENTOMOLOGICZNEGO służącego do pozyskiwania fauny żyjącej w ściółce leśnej. Stosowanie siatki entomologicznej do połów owadów w locie

4 Czerpakowanie

5 Przeszukiwanie próchnowisk npPrzeszukiwanie próchnowisk np. śladów aktywności pachnicy dębowej (z reguły za pomocą sita entomologicznego)

6 Zakładanie pułapek Barbera

7 Bezkręgowce łapane za pomocą czerpaka i siatki entomologicznejmotyle, ważki, sieciarki, muchówki, błonkówki, prostoskrzydłe oraz latające chrząszcze i pluskwiaki a także pajęczaki Czerwończyk uroczek nad Narwią, maj 2015

8 Bezkręgowce łapane za pomocą pułapek Barbera (fauna epigeiczna)Skoczogonki, chrząszcze nielatające, skorki, błonkoskrzydłe, pajęczaki Biegacz granulowany, okolice Ciepielina 2015

9 Rzadziej stosowane metody połowu bezkręgowcówEkshaustor do drobnych bezkręgowców Siatka U-połów owadów żyjących pod korą drzew Pułapki świetlne –jako źródła światła używana jest lampa EMITAVT- 400,emitująca promienie podczerwone oraz UV oraz lampy akumulatorowe; pod i za źródłem światła umieszcza się ekrany z białego płótna. Opaski z tektury karbowanej (pułapki zimowe) w różnych kolorach rozwieszane w okresie jesiennym w różnych częściach badanego terenu na pniach różnych gatunków drzew w celu odłowienia owadów i pajęczaków zimujących pod korą drzew

10 Metody inwazyjne- stosowane tylko w uzasadnionych przypadkach (nie stosowane w ramach inwentaryzacji przyrodniczej bezkręgowców objętych ochroną) Pułapki Moericke’go wiszące miseczki w kolorze żółtym wypełnione glikolem Przynęty: smarowanie pni drzew i innych obiektów słodkim syropem o zapachu przyciągającym owady(motyle);sztuczne pułapki z padliną (omarlicowate, gnilikowate –dorosłe owady i larwy

11 Najczęściej stosowane metody połowu bezkręgowców wodnychStosujemy kasarek (zwany niekiedy kaszorkiem lub czerpakiem) lub jego modyfikację, zapatrzoną w nóż na dolnej, prostej krawędzi – czerpak/skrobak dna

12 Pobór osadu dennego za pomocą teleskopowego czerpaka dna

13 Bezkręgowce łapane za pomocą czerpaka dnaLarwy owadów (ważek , jętek, chruścików, muchówek), chrząszcze wodne, mięczaki, skąposzczety i pijawki. Skójka malarska nad rzeką Narwią, maj 2015

14 Waloryzacja przyrodniczaInne metody badawcze: transekty (w przypadku motyli), pułapki żywołowne (chrząszcze wodne), liczenie i/lub identyfikacja płci (ważki, chrząszcze, motyle, mięczaki) Karta obserwacji gatunku na stanowisku (opis stanowiska, charakterystyka, zagęszczenie gatunku, perspektywy zachowania, propozycje działań ochronnych, zdjęcia) Wskaźniki stanu ochrony populacji danego gatunku na stanowisku

15 Karta obserwacji gatunku dla stanowiskaKod i nazwa gatunku Nazwa stanowiska Typ stanowiska Obszary chronione, na których znajduje się stanowisko Współrzędne geograficzne Wysokość n.p.m. Powierzchnia stanowiska Opis stanowiska Charakterystyka siedliska gatunku na stanowisku Informacje o gatunku na stanowisku Czy monitoring w kolejnych latach jest wymagany? Dane obserwatora Data obserwacji

16 KONIEC