1 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bochni ORGANIZACJA SYTSEMU WSAPRCIA RODZINY „DOBRE PRAKTYKI”

2 I. ORGANIZACJA SYSTEMU WSPARCIA RODZINY II. ASYSTENCI RODZINY

3 I. ORGANIZACJA SYSTEMU WSPARCIA RODZINY A. PRACOWNICY SOCJALNI  Realizacja zadań wynikających z Ustawy o pomocy społecznej  Współpraca z asystentami rodziny w zakresie pracy socjalnej i świadczeń socjalnych

4 B. ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY DS. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY  Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest podstawowym elementem Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie  celem Zespołu jest organizowanie, integrowanie i koordynowanie działań służb, instytucji, organizacji i specjalistów w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie w mieście Bochnia.  asystenci rodziny są członkami grup roboczych, uczestniczą w spotkaniach dotyczących rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny

5 C. ASYSTENCI RODZINY  Realizacja zadań wynikających z Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

6 D. RODZINY WSPIERAJĄCE  ogłoszony nabór na kandydatów na rodziny wspierające

7 E. SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE  adresowane do osób niepełnosprawnych wymagających specjalistycznych oddziaływań  zespół specjalistów ustalany indywidualnie dla danego przypadku  zakres świadczonej pomocy wg Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej ws. specjalistycznych usług opiekuńczych:  uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia  pielęgnacja jako wspieranie procesu leczenia  rehabilitacja fizyczna i usprawnienie zaburzonych funkcji organizmu  pomoc mieszkaniowa  zapewnianie dzieciom i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi dostępu do zajęć rehabilitacyjnych i rewalidacyjno – wychowawczych

8 F. PROJEKT SYSTEMOWY „POZNAJ SWOJE MOZLIWOŚCI DZISIAJ, WYKORZYSTAJ JE JUTRO” - projekt systemowy współfinansowany z EFS POKL – priorytet VII, działanie 7.1, poddziałanie 7.1.1 F. PROJEKT SYSTEMOWY „POZNAJ SWOJE MOZLIWOŚCI DZISIAJ, WYKORZYSTAJ JE JUTRO” - projekt systemowy współfinansowany z EFS POKL – priorytet VII, działanie 7.1, poddziałanie 7.1.1  realizowany w latach 2008 – 2015  skierowany do osób doświadczających ubóstwa, bezrobocia czy bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych oraz w prowadzeniu gospodarstwa domowego  specjalna grupa dla młodzieży 15-18lat  cel: nabycie kompetencji społecznych niezbędnych do radzenia sobie z codziennymi trudnościami, zawodowych i edukacyjnych, rozwijających zdolności do samodzielnego poruszania się po rynku pracy i podjęcia aktywności zawodowej

9  działania rozwijające kompetencje osobiste: trening rodzinny, trening kompetencji społecznych, indywidualne konsultacje psychologiczne, indywidualne doradztwo personalne, kurs informatyczny, zajęcia szkolne (szkoła średnia), kurs przedsiębiorczości, trening aktywnego poszukiwania pracy, szkoła dla rodziców, trening kompetencji społecznych i rodzinnych dla młodzieży (wyjazdowy)  kursy zawodowe m.in. Photoshop, fryzjer, operator koparko – ładowarki, operator wózka widłowego, obsługa kasy fiskalnej i programu do fakturowania, kurs księgowości komputerowej, kurs kosmetyczny, florystyczny, prawo jazdy kat. B, kurs sanitariusza szpitalnego, opiekuna osób starszych, kurs barmana  grupa wsparcia umożliwiająca wymianę doświadczeń, wzbudzająca motywację do działania i samorozwoju

10 G. KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ  powołany do realizacji zadań, mających na celu reintegrację społeczną i zawodową  jest miejscem spotkań osób poszukujących pracy, własnego rozwoju, które chcą podnieść swoje kwalifikacje i poznać osoby w podobnej sytuacji  w ramach KIS realizowane są zajęcia i warsztaty z zakresu rozwijania umiejętności psychologicznych i społecznych oraz aktywnego poszukiwania pracy  www.kisbochnia.naszops.pl www.kisbochnia.naszops.pl

11 H. MIEJSKI PUNKT KONSULTACYJNO – INFORMACYJNY  oferta Punktu skierowana jest do mieszkańców Bochni, którzy borykają się z problemami uzależnienia i przemocy w rodzinie  w punkcie można zasięgnąć porady prawnika, terapeuty, pracownika socjalnego, przedstawiciela Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych  wszystkie konsultacje i porady w Punkcie udzielane są nieodpłatnie

12 I. PORADY PRAWNE  dostęp do bezpłatnych porad prawnych, doradztwo, pomoc w sporządzaniu pism sądowych i innych służących ochronie życia i zdrowia, szczególnie dla osób doświadczających przemocy w rodzinie  dyżur w Miejskim Punkcie Konsultacyjno – Informacyjnym  współpraca z pracownikami MOPS

13 J. PORADY PSYCHOLOGICZNE  dostęp do bezpłatnej pomocy psychologicznej, szczególnie dla osób doświadczających przemocy w rodzinie  doradztwo dla pracowników MOPS  psycholog pełni dyżur jeden dzień w tygodniu (4h)

14 K. BANK RZECZY UŻYWANYCH  miejsce, do którego każdy może przekazać używaną odzież, obuwie, artykuły gospodarstwa domowego, meble etc.  Pozyskane rzeczy są nieodpłatnie dysponowane podopiecznym MOPS

15 L. WOLONTARIUSZE  pomoc w nauce dla dzieci z rodzin objętych pomocą MOPS  pomoc osobom starszym i samotnym  współpraca z kołami wolontariuszy ze szkół średnich  współpraca ze studentami kierunków pedagogicznych i społecznych

16 II. ASYSTENCI RODZINY

17 1.KWALIFIKACJA RODZIN  Wsparcie skierowane jest do rodzin przeżywających trudności w codziennym funkcjonowaniu, w szczególności do rodzin wieloproblemowych, dotkniętych problemami: - opiekuńczo – wychowawczymi - zdrowotnymi, niepełnosprawnością - niezaradnością życiową - bezradnością w prowadzeniu gospodarstwa domowego - bezrobociem - problemami socjalno – bytowymi - problemami finansowymi, zadłużonych - uzależnieniami - problemem przemocy w rodzinie - przestępczością - problemami w funkcjonowaniu społecznym - problemami psychologicznymi

18 2. PRZYDZIELENIE ASYSTENTA RODZINY  na wniosek pracownika socjalnego, za zgodą rodziny  na prośbę innej instytucji (PCPR, fundacje, organizacje pozarządowe, szkoły, przedszkola), za zgodą rodziny  na mocy postanowienia sądu  na wniosek rodziny

19 3. PIERWSZA WIZYTA Z PRACOWNIKIEM SOCJALNYM  omówienie zadań asystenta rodziny  zasady współpracy (działanie na rzecz rodziny i z rodziną, szczerość, zaufanie, utrzymanie regularnego kontaktu, dostęp do informacji, informacje zwrotne, poufność)  informacje proceduralne (czas i zakres współpracy, formy kontaktu, prowadzona dokumentacja, informacja o obowiązku podjęcia interwencji w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia członków rodziny)  pytania rodziny  autoprezentacja rodziny, czyli co rodzina mówi o sobie…

20 4. DALSZE SPOTKANIA  diagnoza potrzeb i możliwości rodziny  określenie oczekiwań rodziny i kierunków działań  uszczegóławianie celów współpracy i planowanie działań – tworzenie planu pracy z rodziną  realizacja zamierzeń  działania interwencyjne w sytuacjach zagrożenia

21 5. PRACA Z RODZINĄ – GŁÓWNE ZAŁOŻENIA  rodzina jest ekspertem  praca z rodziną, a nie za rodzinę  rodzina określa zakres i tempo zmian  praca na zasobach rodziny i środowiska

22 6. OKRESOWA OCENA SYTUACJI RODZINY  dokonywana nie rzadziej, niż co pół roku  pierwsza ocena - diagnostyczna – dokonywana po upływie ok. 3 miesięcy od rozpoczęcia współpracy z asystentem rodziny  zawiera obraz rodziny z perspektywy jej członków, oczekiwania i potrzeby rodziny, informacje na temat rodziny uzyskane z innych instytucji, diagnozę z oceną asystenta rodziny  ocena sytuacji rodziny, czyli jakie zmiany dokonały się w rodzinie, jak obecnie funkcjonuje rodzina

23 7. PLAN PRACY Z RODZINĄ  tworzony z rodziną i dla rodziny  uwzględnia wewnętrzne cele rodziny i oczekiwania społeczne względem rodziny  zawiera cele realne, możliwe do realizacji przez rodzinę  uwzględnia potrzeby i oczekiwania wszystkich członków rodziny i angażuje ich do działania  plan pracy zawiera: cel główny, cele szczegółowe, planowane działania (uwzględniamy termin realizacji, osoby realizujące, ewentualne miejsca, adresy)  plan podlega zmianom uwarunkowanym dynamiką rodziny – aktualizacje  skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej

24 8. ZESPÓŁ DO SPRAW RODZINY  zwoływany na wniosek asystenta rodziny  asystent rodziny koordynuje prace zespołu  zwoływany w rodzinie o szczególnie trudnej i skomplikowanej sytuacji  uczestniczą w nim przedstawiciele instytucji zaangażowanych w pracę z rodziną (pedagog, psycholog, wychowawca, kurator, służba zdrowia, policjant, pracownik socjalny, asystent rodziny, inni), opcjonalnie członkowie rodziny  celem jest pogłębienie diagnozy rodziny, ustalenie kierunków pomocy rodzinie, podział zadań pomiędzy członków zespołu, koordynacja działań  uczestnicy podpisują listę obecności, oświadczenie o poufności oraz protokół zawierający ustalenia zespołu, sporządzony przez asystenta rodziny i podpisany przez wszystkich członków zespołu

25 9. WSPÓŁPRACA Z INSTYTUCJAMI a) Szkoły/Przedszkola  informacja o sytuacji szkolnej dziecka (2-3 razy w roku szkolnym)  informacja o funkcjonowaniu dziecka w przedszkolu i kontakcie z rodzicami (w razie potrzeb)  bezpośredni kontakt z pedagogiem i wychowawcami  wspólne podejmowanie działań przez pedagoga i psychologa szkolnego oraz asystenta rodziny, prowadzenie rozmów z rodzicami

26 b) Młodzieżowe Ośrodki Socjoterapii/ Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze  pośrednictwo i pomoc rodzinie w umieszczeniu dziecka w placówkach, współpraca z sądem  informacja o funkcjonowaniu dziecka w placówce  wspieranie kontaktu rodziców z dzieckiem i placówką c) Sąd Rejonowy, Kuratorzy  porozumienie z kuratorami rodzinnymi  wymiana informacji o sytuacji rodziny do wspólnie podejmowane działania na rzecz rodziny

27 d) Komenda Powiatowa Policji w Bochni Straż Miejska w Bochni Straż Miejska w Bochni  informacje o interwencjach  prośba o asystę przy wykonywaniu czynności służbowych (w razie uzasadnionej potrzeby) e) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Placówki Opiekuńczo – Wychowawcze Placówki Opiekuńczo – Wychowawcze  udział w zespołach ds. okresowej oceny sytuacji dziecka  współpraca w zakresie kontaktów rodziców biologicznych z dziećmi umieszczonymi w pieczy zastępczej  koordynacja planu pracy z rodziną z planem pomocy dziecku – współpraca z koordynatorami rodzinnej pieczy zastępczej

28 f) Służba zdrowia Poradnia Zdrowia Psychicznego Poradnia Zdrowia Psychicznego  pośrednictwo u ustalaniu terminów wizyt  pomoc w uzyskaniu dostępu do specjalistów  informacja o realizacji umówionych wizyt, przestrzeganiu kalendarza szczepień etc. g) Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna pomoc rodzinie w uzyskaniu odpowiedniej pomocy, opinii, orzeczeń koordynacja terminów wizyt

29 h) Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Poradnie Leczenia Uzależnień  kierowanie podopiecznych do leczenia  informacja zwrotna o pozostawaniu w leczeniu lub zakończeniu leczenia i) Miejskie Centrum Dzieci i Młodzieży „Ochronka”  świetlica socjoterapeutyczna  pomoc w nauce  zajęcia psychoedukacyjne  rozwijanie zainteresowań

30 j) Ośrodek Interwencji Kryzysowej  kierowanie podopiecznych w sytuacjach kryzysowych, skomplikowanych, nagłych  uzyskanie informacji zwrotnej k) Poradnia ”ARKA”  dysponuje wieloma specjalistami świadczącymi  pomoc nieodpłatnie m.in. pedagoga, psychologa, doradcy, lekarza, księdza, prawnika, logopedy, psychoterapeuty  uzyskanie informacji zwrotnej

31 l) Powiatowy Urząd Pracy  współpraca w ramach kierowania podopiecznych na szkolenia, zatrudnienie, staże  informacja o zarejestrowaniu podopiecznych w PUP m) Inne – zależnie od potrzeb  każda instytucja, która jest niezbędna do udzielenia skutecznej pomocy rodzinie  w sytuacji, jeżeli kontakt na poziomie instytucjonalnym ma znaczenie dla pomocy klientowi i jego rodzinie

32 10. ZAKOŃCZENIE USŁUGI ASYSTENTA RODZINY  na wniosek asystenta rodziny w porozumieniu z rodziną oraz pracownikiem socjalnym  pracownik przeprowadza wywiad środowiskowy  asystent rodziny dokonuje okresowej oceny sytuacji rodziny  zakończenie współpracy następuje:  ze względu na osiągnięte cele  zaprzestanie współpracy przez rodzinę (jeżeli rodzina rezygnuje z dalszej współpracy z asystentem rodziny, a w opinii asystenta rodziny i pracownika socjalnego współpraca jest nadal konieczna, kierowany jest wniosek do sądu o wgląd w sytuacje rodziny i zobowiązanie rodziny do współpracy z asystentem rodziny  zmiana metod pracy z klientem

33 11. MONITORING SYTUACJI RODZINY  po zakończeniu współpracy z rodziną  przez okres około 3-6 miesięcy (zależnie od potrzeb)  monitorowanie sytuacji rodziny z uwzględnieniem trwałości osiągniętych efektów współpracy  bezpośredni kontakt lub/i informacje ze środowiska, innych instytucji

34 12. DOKUMENTACJA PRACY Z RODZINĄ – TECZKA RODZINY PROWADZONA PRZEZ ASYSTENTA RODZINY 12. DOKUMENTACJA PRACY Z RODZINĄ – TECZKA RODZINY PROWADZONA PRZEZ ASYSTENTA RODZINY  wywiad środowiskowy (aktualizowany nie rzadziej, niż co 6 miesięcy)  Wniosek rodziny (o ile rodzina sama ubiega się o przydzielenie asystenta rodziny)  skierowanie asystenta rodziny do rodziny  przydzielenie asystenta rodziny (informacja dla rodziny zawierająca zadania asystenta rodziny wynikające z Ustawy)  okresowa ocena sytuacji rodziny (pierwsza po ok.3 miesiącach, kolejne nie rzadziej niż, co 6 miesięcy)  plan pracy z rodziną (1 na rok)  notatki z wizyt w rodzinie (asystent sporządza krótką notatkę z każdej wizyty w rodzinie, spotkania z przedstawicielem innej instytucji

35  harmonogram wizyt w rodzinie  notatki urzędowe (w sytuacjach tego wymagających)  protokoły ze spotkań Zespołu ds. Rodziny  informacja o sytuacji szkolnej ucznia  inna dokumentacja dotycząca rodziny (dokumenty dostarczane przez inne instytucje i rodzinę)  wniosek o zakończenie świadczenia usługi poprzedzony okresową oceną sytuacji rodziny sporządzoną przez asystenta rodziny  wywiad środowiskowy sporządzony przez pracownika socjalnego  informacja o zakończeniu świadczenia usługi asystenta rodziny  notatki z wizyt monitorujących sytuację rodziny po zakończeniu świadczenia usługi asystenta rodziny

36 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Kolejowa 14 32-700 Bochnia tel. 14 615 39 10 fax 14 615 39 20 mail: [email protected] Opracowanie: Opracowanie: Joanna Kuc, Monika Kula - asystenci rodziny MOPS w Bochni