1 Model przestrzenny Diagramu Obiegu DokumentówStanisław Niepostyn, Ilona Bluemke Instytut Informatyki, Politechnika Warszawska
2 Wprowadzenie Sposoby weryfikacji architektury oprogramowania:- badanie prototypu (idea proof-of-concept) - przegląd/inspekcja modelu (scenariusze). Moment zakończenia prac nad architekturą oprogramowania: - „kompletność” modelu - termin przeglądu/inspekcji modelu Przedstawiony będzie model przestrzenny DOD (Diagram Obiegu Dokumentów) – 3DOD. Służy on do spójnego i kompletnego opisu architektury oprogramowania w perspektywie projektowej, a także do wygenerowania modeli UML przedstawiających strukturę, zachowanie i funkcjonalność systemu informatycznego.
3 Plan prezentacji Opis architektury oprogramowaniaWymiary architektury oprogramowania Diagramy obiegu dokumentów (DOD) Model przestrzenny DOD Wymiar funkcjonalności DOD Wymiar struktury DOD Wymiar zachowania DOD Automatyczne mapowanie elementów Podsumowanie
4 Opis architektury oprogramowaniaNie jest możliwe utworzenie prostego i zrozumiałego modelu opisującego wszystkie aspekty projektowanego systemu Architektura składa się z wielu powiązanych modeli opisujących wybrane aspekty Najważniejsze aspekty architektury (model perspektyw architektonicznych „4 + 1”): Perspektywa przypadków użycia Perspektywa projektowa Perspektywa implementacyjna Perspektywa procesowa Perspektywa wdrożeniowa
5 Opis architektury oprogramowania ciąg dalszyOgólny model projektowania architektury oprogramowania (Hofmeister, Kruchten, Nord) : Architektoniczna Analiza – wynik: Architektonicznie Znaczące Wymagania Architektoniczna Synteza – wynik: Propozycje rozwiązań architektonicznych Architektoniczne Oszacowanie – wynik: Zweryfikowana architektura oprogramowania
6 Opis architektury oprogramowania ciąg dalszyCele analizy architektonicznej (The four „C”s) Kompletność (ang. Completeness) Zewnętrzna – powiązanie z wymaganiami Wewnętrzna – zamodelowanie wszystkich elementów Spójność (ang. Consistency) - nazw, interfejsów, zachowania, interakcji Niesprzeczność elementów różnych modeli Niesprzeczność elementów tego samego modelu Kompatybilność (ang. Compatibility) Prawidłowość (ang. Correctness)
7 Wymiary architektury oprogramowania ciąg dalszyPerspektywę projektową (logiczną) można w sposób wystarczający przedstawić za pomocą modeli (wymiarów) opisujących: Strukturę – np. diagram klas, Zachowanie – np. diagram stanów, Funkcjonalność – np. diagram przypadków użycia Brak reguł wiązania elementów w danej perspektywie, np. w projektowej: Struktura, Zachowanie, Funkcjonalność Główny powód: stosowanie języka UML, którego semantyka określona jest w języku naturalnym
8 Wymiary architektury oprogramowania ciąg dalszy
9 Diagram Obiegu Dokumentów funkcjonalność, zachowanie, struktura w jednym modeluDiagram Obiegu Dokumentów umożliwia za pomocą jednego diagramu (modelu) zaprezentować trzy wymiary: Strukturę – nagłówek diagramu, Zachowanie – operacje na obiektach, Funkcjonalność – operacje zgrupowane w partycje. Umieszczenie elementów DOD w przestrzeni umożliwia otrzymanie rzutów tych elementów wraz z ich związkami na płaszczyzny, które można interpretować jako wymiary: struktury, zachowania, funkcjonalności.
10 Diagram Obiegu Dokumentów funkcjonalność, zachowanie, struktura w jednym modelu
11 Model przestrzenny DOD wizualizacja przestrzenna Diagramu Obiegu Dokumentów
12 Model przestrzenny DOD wymiaryRzut prawy boczny 3DOD pozwala obejrzeć funkcjonalność modelu. Rzut górny 3DOD pozwala obejrzeć strukturę modelu. Rzut dolny 3DOD obejrzeć zachowanie obiektów modelu. Rzut główny 3DOD to „płaski” diagram obiegu dokumentów.
13 Model przestrzenny DOD wymiar funkcjonalności
14 Model przestrzenny DOD wymiar struktury
15 Model przestrzenny DOD wymiar zachowania
16 Model przestrzenny DOD wymiar zachowania – c.d.
17 Model przestrzenny DOD Diagram Obiegu Dokumentów – rzut prostopadły
18 DOD – mapowanie elementówZ diagramu DOD można wygenerować w prosty sposób (proste transformacje) trzy diagramy UML wystarczająco opisujące architekturę oprogramowania w perspektywie projektowej: Diagram klas Diagram stanów Diagram przypadków użycia.
19 DOD – mapowanie elementówDiagram obiektów – wymiar struktury Diagram stanów – wymiar zachowania Diagram Obiegu Dokumentów DOD = funkcjonalność + struktura + zachowanie Diagram przypadków użycia – wymiar funkcjonalności
20 Podsumowanie - 1 Przedstawiono model przestrzenny DOD do modelowania architektury oprogramowania w perspektywie projektowej. Zaleta modelu przestrzennego DOD – zrozumiałość, spójność (ang. Consistency) wygenerowanych diagramów UML, kompletność opisu (ang. Completeness). Automatyczne zachowanie spójności i kompletności opisu przy modyfikacji, wprowadzaniu, usunięciu elementu w jednym z trzech wymiarów (ang. Refinement)
21 Podsumowanie - 2 Na podstawie jednego diagramu modelu przestrzennego DOD można wygenerować kilka diagramów UML opisujących spójnie i kompletnie system informatyczny w perspektywie projektowej. Transformacje elementów z trzech podstawowych diagramów UML do modelu przestrzennego DOD może wspierać architektów przy ocenie spójności i kompletności perspektywy projektowej – moment zakończenia prac projektowych.
22 Pytania ?