1 Moduł1C IP jako narzędzie biznesowe: Zarejestrowane IP - wprowadzenie Imię i nazwisko prelegentaMiejsce i data
2 Fundatorami ip4inno są: 2 Komisja Europejska, DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Europejski Urząd Patentowy 19 partnerów konsorcjum pierwszego projektu ip4inno Niniejszy moduł został zaktualizowany przez: przy finansowaniu Komisji i EPO www.ipcg.com
3 Wyłączenie odpowiedzialności Niniejsze materiały szkoleniowe dotyczą własności intelektualnej i strategii biznesowych wyłącznie w ujęciu ogólnym. Niniejsze materiały szkoleniowe nie powinny służyć jako podstawa do podejmowania konkretnych decyzji biznesowych lub prawnych. Zaleca się uzyskanie dostosowanej do okoliczności, profesjonalnej porady. 3
4 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie 4 Zawartość
5 5 Cele Cele modułu: 1.Przedstawienie różnych zarejestrowanych praw IP: a.Czym są b.Dlaczego ich potrzebujemy c.Jak je uzyskać 2.Omówienie znaczenia strategii IP 3.Wskazanie, jak wykorzystywać IP w ochronie innowacji
6 6 Wprowadzenie do zagadnienia własności intelektualnej Własność intelektualna (IP i IPR) odnosi się do praw do wartości niematerialnych, np. wytworów umysłu, typu: –Pomysły –Myśli –Wytwory –Piśmiennictwo –Rysunki
7 ip4inno 7 Dlaczego własność intelektualna jest ważna? MyInni Szanse Ryzyko Tworzenie IP, które czyni nas atrakcyjnymi dla inwestorów lub dla zdobycia partnerów Odkrycie silnych partnerów dzięki wyszukiwaniu konkurencyjnego IP Stworzenie IP, które chroni nasze produkty/ usługi/ nazwy przed naśladownictwem Zapewnienie sobie swobody działalności przed wprowadzeniem produktu, by zapobiec naruszeniu, nieuczciwemu użyciu Strategia IP
8 ip4inno 8 Dlaczego własność intelektualna jest ważna? Własność intelektualna pozwala na ochronę kreatywności i wyraźnie wskazuje, kto jest właścicielem czego; Własność intelektualną można licencjonować i sprzedawać; Może ona stanowić kluczowe narzędzie negocjacji – „gwarancję porozumienia”; IP przyciąga inwestycje; W sprawozdaniu finansowym firmy własność intelektualna stanowić będzie aktywa, nawet jeśli inne elementy działalności będą problematyczne; IP to źródło informacji i wiedzy; IP stanowi jednocześnie szansę i ryzyko, które można wykorzystać lub którego można uniknąć – kluczem jest strategia!
9 9 Mit – własność intelektualna tylko dla dużych firm Fakt – MŚP powinny zadbać o swoje IP Większość MŚP posiada własność intelektualną, której nie są świadome… –Listy klientów, wzory, logo, nazwy marek itd. MŚP muszą wiedzieć o: –Własnym IP (finansowanie/ ochrona) –IP innych (unikanie naruszeń) Niektóre gałęzie przemysłu kwitną dzięki IP, gdy IP może pomóc MŚP w znalezieniu inwestycji/ wykupie, np. w biotechnologii, komunikacji
10 10 Skąd pochodzi własność intelektualna? Pomysły/ przemyślenia + Kreatywność: Rozwiązywanie problemów w sposób nietypowy Aktywa intelektualne Wynalazki Dzieła sztuki Piśmiennictwo itd. Uwaga: nie wszystkie aktywa intelektualne można chronić jako własność intelektualną
11 Własność przemysłowa Wynalazki Marki, logo Wzory Patenty, wzory użytkowe Zarejestrowane znaki towarowe Zarejestrowane wzory Są to zarejestrowane prawa. Wynalazca, twórca lub projektant nie posiada żadnych praw, o ile nie dokona rejestracji. Inni mogą sprawdzić istnienie praw, ich właściciela, zaglądając do rejestru. 11
12 Własność intelektualna Wynalazki Marki, logo Wzory Utwory muzyczne, dramatyczne, literackie i artystyczne Bazy danych Reputacja albo dobra wola Wzory Patenty, wzory użytkowe Zarejestrowane znaki towarowe Zarejestrowane wzory Prawo autorskie Prawo do baz danych Niezarejestrowane znaki towarowe Niezarejestrowane wzory Te prawa nie są rejestrowane – istnieją od chwili stworzenia utworu. Własność trudniej wyjaśnić bez rejestru. Prawa zarejestrowane i niezarejestrowane zwane są łącznie własnością intelektualną. 12
13 Porozumienia ograniczające Porozumienia o poufności Prawo autorskie Prawo do baz danych Niezarejestrowane znaki towarowe Niezarejestrowane wzory Aktywa intelektualne Wynalazki Marki, logo Wzory Utwory muzyczne, dramatyczne, literackie i artystyczne Bazy danych Reputacja albo dobra wola Wzory Know-how Tajemnice handlowe Informacje poufne Patenty, niezarejestrowane wzory Zarejestrowane znaki towarowe Zarejestrowane wzory Formalne prawa zarejestrowane i niezarejestrowane w połączeniu z trzecią grupą „miękkiego IP” nazywane są łącznie aktywami intelektualnymi. 13
14 Jeden produkt – wiele praw IP image © NOKIA® Zarejestrowane wzory na kształt telefonu Zarejestrowany znak towarowy – „NOKIA” i dźwięk ekranu początkowego Prawo autorskie – oprogramowanie, dzwonki i obrazy Patenty – na technologię, czyli produkcja i działanie. Niektóre dzielone lub wzajemnie licencjonowane, inne wyłączne Tajemnice handlowe – wiedza techniczna zachowywana przez firmę, niepublikowana 14
15 Zawartość 15 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
16 Przegląd praw z patentów Prawa z patentów można określić jako porozumienie między wynalazcą a społeczeństwem. Patenty chronią wynalazki techniczne, które stanowią rozwiązanie problemów technicznych. –środki chemiczne, produkty, wyposażenie i urządzenia –procesy i metody 16 Patent #: EP1180338B1 Tytuł: Fotel Następca prawny: KOKUYO CO., LTD.
17 Prawa IP: czym jest patent? Patent to prawo do korzystania z wynalazku Prawo do uniemożliwienia innym wytwarzania, wykorzystywania, sprzedawania czy importowania wynalazku. Nie udziela się prawa umożliwiającego. Czajnik elektryczny Czajnik z ceramicznym elementem grzejnym - NIE! 17
18 18 Wykorzystanie patentów w biznesie Prawa z patentów pozwalają na: –Generowanie wyższych cen produktów –Dodawanie strumieni dochodów poprzez licencje lub sprzedaż praw IP –Zwiększenie wiarygodności rynkowej –Przyciągnięcie lub utrzymanie inwestorów/ partnerów –Zyskanie czasu na dalszy rozwój technologii –Uniemożliwienie innym korzystania z naszych wynalazków bez pozwolenia –Potencjalne uniemożliwienie konkurentom wejścia na nasz rynek Dodatkowe informacje znajdują się w module1A1A
19 19 Wymogi dotyczące patentów Wynalazek nadający się do opatentowania musi: 1.Być nowy (nieujawniony publicznie) 2.Posiadać poziom wynalazczy 3.Być przydatny (np. nadawać się do przemysłowego zastosowania)
20 20 Czym jest prawo pierwszeństwa z patentu Prawo pierwszeństwa dotyczy punktu w czasie, gdy patent… –badany jest pod względem stanu techniki –badany jest na potrzeby określenia początkowej daty zgłoszenia zgłoszeń patentowych
21 21 Znaczenie praw pierwszeństwa z patentu Znaczenie praw pierwszeństwa: –Wszelkie prawa związane z tym zgłoszeniem wchodzą w życie z dniem ustanowienia praw pierwszeństwa. –Trzeba dokonać dodatkowego zgłoszenia w innych krajach w ciągu roku od ustanowienia prawa pierwszeństwa. Jednoroczne pierwszeństwo dotyczy krajów, które są stronami konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej.
22 Jak dokonać zgłoszenia patentowego? Zgłoszenia patentowego można dokonać w różnych jurysdykcjach, w tym: –w krajowej (jedno państwo) –w międzynarodowej (wiele niepowiązanych państw, np. USA i Japonia) –w ramach regionalnego systemu patentowego (wiele państw w regionie geograficznym, np. Europa, Bliski Wschód) Proces dokonywania zgłoszeń patentowych jest złożony. Pomocy może udzielić rzecznik lub agent patentowy. 22
23 23 Procedura zgłoszeniowa – wersja uproszczona Krok opcjonalny: Zgłoszenie właściwe dla PCT/EP/więcej państw Rok pierwszeństwa – dokonanie dodatkowych zgłoszeń 0 12 Dalsze procedury Odmowa Patent Odwołanie 2 miesiące Odmowa 6 Poszukiwania i pierwsze badanie Sprzeciw 9 miesięcy Ponowne badanie administracyjne Patent 18 Publikacja Miesiące od zgłoszenia Zgłoszenie Dodatkowe informacje znajdują się w module 1A1A
24 Zawartość 24 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
25 25 Wzór użytkowy – nie do końca patent Wzór użytkowy: –To prawo wyłączne –Gwarantuje ochronę na 5-10 lat –Obejmuje produkty, ale nie metody/ procesy/ płyny –Chroni pomniejsze wynalazki –Może zostać zastąpiony zgłoszeniem patentowym Model #: DE202008015732U1 Wynalzek: Przyrząd do mocowania lekkiej płytki np. do ściany Następca prawny: Hettich Beinze GMBH & CO Rok zgłoszenia: 2008 Produkt … może być chroniony Jego montaż… nie może być chroniony
26 Ochrona wzoru użytkowego Ochrona wzoru użytkowego: umożliwia uprawnionemu zapobieganie handlowemu wykorzystaniu chronionego wynalazku przez innych; wzory również można sprzedawać lub udzielać na nie licencji; ochrona udzielana jest w ciągu kilku miesięcy; ochrona może zostać udzielona bez badania (np. w Niemczech); opłaty zgłoszeniowe i dotyczące utrzymania są niższe niż w przypadku patentów. 26
27 27 Wykorzystanie wzoru użytkowego w biznesie Ze wzoru użytkowego w biznesie korzystamy jak z broni strategicznej: ochrona „mniejszych” wynalazków wyłączonych z ochrony patentowej; ochrona wynalazków, dla których wymagany jest krótszy okres ochrony (np. nie narażając wynalazków firmy); redukcja czasu oczekiwania – uzyskanie ochrony szybciej niż na patent; przekształcenie zgłoszenia wzoru użytkowego na zgłoszenie patentowe, jeśli potrzebujemy silniejszej ochrony; wzory są szczególnie przydatne w gałęziach przemysłu, gdzie żywotność technologii/ trendu mody jest krótsza niż 20 lat. Dodatkowe informacje znajdują się w module 1A1A
28 Zawartość 28 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
29 29 Dodatkowe świadectwa ochronne Dodatkowe świadectwo ochronne (SPC) to: Rozszerzenie patentu zgodnie z określonym, innym zestawem praw do 5 lat; Dostępne jest dla produktów leczniczych i herbicydów; Ich celem jest zrównoważenie długiego czasu oczekiwania na zezwolenie organu regulacyjnego dla tych produktów. Jak je uzyskać? Wszystkie państwa UE muszą zapewniać możliwość uzyskania dodatkowych świadectw ochronnych, choć wymogi w poszczególnych krajach są różne. Dodatkowe informacje znajdują się w module 1A1A
30 30 Czym jest ochrona odmian roślin? Odmiany roślin Ochrona nowo odkrytych odmian i gatunków roślin; Hodowca może uzyskać jedno prawo własności intelektualnej obowiązujące w całej Wspólnocie. Dodatkowe informacje znajdują się w module 1A1A
31 Zawartość 31 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
32 ip4inno 32 Czym są wzory? Wzory chronią: „Zewnętrzny wygląd produktu lub jego części, wynikający z linii, konturów, koloru, kształtu, tekstury, materiałów oraz/ lub wzornictwa” (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej, EUIPO) Wzory nie chronią: samego produktu funkcji technicznych produktu zdolności wyróżniającej znaku Czas: Zarejestrowane wzory: 5 lat z możliwością czterokrotnego przedłużenia => maksimum 25 lat Niezarejestrowane wzory: 3 lata
33 ip4inno 33 Wzory zarejestrowane a niezarejestrowane ZarejestrowaneNiezarejestrowane Wyłączne prawa w zakresie wyglądu produktu Mogą powstrzymać kopiowanie, nieważne czy strona kopiująca wymyśliła wzór niezależnie Można sprzedawać lub udzielać licencji Mogą być chronione w ograniczonym zakresie za pomocą prawa ze wzoru niezarejestrowanego lub prawa autorskiego Nie gwarantują uniemożliwienia innym produkowania podobnych artykułów stworzonych niezależnie Wymogi Nowość Indywidualny charakter (wygląda oryginalnie)
34 34 Jak korzystać ze wzorów w działalności? Korzystanie ze wzoru do ochrony czysto estetycznych cech Zastanówmy się nad rejestracją wzorów do ochrony… Kluczowe produkty lub trwałe wzory Zastanówmy się nad utrzymaniem wzorów bez rejestracji… Jeśli cykl życia produktu jest krótki.
35 Jak dokonać zgłoszenia wzoru? Wymogi –Nowość –Indywidualny charakter (wygląda oryginalnie) Procedura rejestracji wzoru: –Zgłoszenie za pośrednictwem urzędu krajowego –Zgłoszenie za pośrednictwem systemu UE (zarejestrowany wzór wspólnotowy (RCD) w OHIM (Alicante)), elektronicznie lub pocztą, faksem albo osobiście –Porozumienie haskie pozwala na dokonanie zgłoszenia dotyczącego ochrony wzoru w wybranych państwach członkowskich poprzez jedno zgłoszenie (dokonywane w WIPO) 35 Dodatkowe informacje znajdują się w module 1B1B
36 Zawartość 36 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
37 ip4inno 37 Czym jest znak towarowy? Znak towarowy to znak lub połączenie znaków pozwalające na odróżnienie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów i usług drugiego. Występuje w formie znaku zarejestrowanego ® lub niezarejestrowanego TM. Pomaga konsumentom w rozpoznaniu oraz podjęciu decyzji w sprawie towarów i usług w oparciu o reputację i jakość. Okres: do 10 lat, z możliwością przedłużenia na 10 lat przez cały okres użycia znaku towarowego. Przykłady znaków towarowych
38 ip4inno 38 Dlaczego znaki towarowe są ważne? Znaki towarowe umacniają rozpoznawalność marki Znaki towarowe uniemożliwiają innym: –kopiowanie –naśladowanie –sprzeniewierzenie –fałszowanie –przeinaczanie –wszelkie inne czerpanie darmowych korzyści z lojalności względem marki lub postrzegania produktu albo firmy Znaki towarowe generują zysk (w wyniku udzielania licencji) Marka to zbiór skojarzeń w umyśle konsumenta.
39 ip4inno 39 Wymogi dotyczące znaków towarowych –Przedstawienie graficzne –Charakter odróżniający (wyjątkowość) –Brak opisowości –Brak podobieństwa czy identyczności
40 40 Jak korzystać ze znaku towarowego w biznesie? Znak towarowy służy do ochrony: Nazwy i logo naszej firmy, Nazw i logo marek, produktów i usług Jednak trzeba uważnie monitorować znaki towarowe Wiele zarejestrowanych znaków towarowych stało się znakami ogólnymi ze względu na kolokwialność albo ogólny opis lub też synonimowość względem ogólnej klasy produktów lub usług, np. :
41 Jak dokonać zgłoszenia znaku towarowego? Procedura zgłaszania znaku towarowego: Zgłoszenie za pośrednictwem urzędu krajowego –Możliwość uzyskania pierwszeństwa dla innych jurysdykcji na bazie pierwszego zgłoszenia krajowego maksymalnie do 6 miesięcy Zgłoszenie za pośrednictwem systemu UE (po zgłoszeniu krajowym). Uwaga: ochrona we wszystkich państwach członkowskich UE, jednak jeśli znak zostanie odrzucony w jednym urzędzie krajowym, odrzucane jest całe zgłoszenie. Zgłoszenie międzynarodowe w oparciu o protokół madrycki: ochrona w państwach członkowskich (po zgłoszeniu krajowym). 41 Dodatkowe informacje znajdują się w module 1B1B
42 Zawartość 42 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
43 ip4inno 43 Czym są chronione nazwy pochodzenia (PDO) oraz oznaczenia geograficzne (GI) Wykorzystywane do wskazania pochodzenia towarów Chronione nazwy pochodzenia (PDO): cały produkt musi być wytwarzany CAŁKOWICIE metodą tradycyjną (przygotowany, przetworzony ORAZ wytworzony) w określonym regionie, a więc musi posiadać wyjątkowe właściwości. Oznaczenie geograficzne (GI): cały produkt musi być wytwarzany metodą tradycyjną i przynajmniej CZĘŚCIOWO (przygotowany, przetworzony LUB wytworzony) w określonym regionie, a więc musi posiadać wyjątkowe właściwości.
44 ip4inno 44 Towary i produkty należy wprowadzać na rynek z zachowaniem staranności. W przeciwnym razie możemy naruszyć czyjeś prawa. Studium przypadku: ASDA szynka „parmeńska” Jaki wpływ mogą mieć oznaczenia geograficzne i chronione nazwy pochodzenia?
45 Jak uzyskać PDO i GI? Wymogi dla PDO/ GI: Dotyczą towarów/ usług Muszą pochodzić z określonego obszaru Muszą posiadać cechy, reputację lub inne oznaki wyraźnie wskazujące na pochodzenie geograficzne towarów Procedura rejestracyjna: Grupa producentów musi zdefiniować produkt zgodnie ze szczegółową specyfikacją Zgłoszenia są różne w różnych państwach członkowskich EU i spoza UE Aby dołączyć do grupy posiadającej PDO lub GI: Należy znaleźć grupę posiadającą prawa z rejestracji (np. Syndicate des Vins de Bordeaux et Bordeaux Superieur) i sprawdzić, czy nasz produkt spełnia jej wymogi. 45 Dodatkowe informacje znajdują się w module 1B1B
46 Zawartość 46 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
47 Czym jest nazwa domeny? Nazwa domeny to narzędzie pozwalające użytkownikom na nawigowanie w Internecie. Konwertuje ona adres protokołu internetowego (np. 192.0.34.65) na coś prostszego (tj. nazwę domeny) i przyjaznego dla użytkownika. Przykłady: www.epo.org, www.wipo.int, www.ohim.euwww.epo.orgwww.wipo.intwww.ohim.eu Dlaczego potrzebujemy nazwy domeny? Rejestracja nazwy domeny uniemożliwia innym przejęcie tej nazwy domeny (zazwyczaj powiązanej z nazwą naszej firmy lub nazwą produktu) oraz przeniesienie użytkowników na ich stronę. 47
48 Jak wykorzystać nazwę domeny w biznesie? Rejestracja nazwy domeny nie stoi w opozycji do jakichkolwiek praw do znaków towarowych właściciela. Należy rozważyć rejestrację nazwy domeny dla nazwy naszej firmy oraz nazw naszych produktów oraz/ lub marek chronionych znakiem towarowym. Należy się upewnić, czy możemy uzyskać prawa do nazwy domeny dla nowych produktów. Firmy rutynowo rejestrują nazwy domen nie tylko w odniesieniu do nazwy firmy, ale i dla marek produktów, np. Unilever jest właścicielem: unilever.com, becel.com, lipton.com, etc. 48
49 Jak uzyskać nazwę domeny? Nazwy domen można uzyskać za pomocą rejestratora (np. godaddy.com, eNom.com, tucowsinc.com). Aby dokonać rejestracji nazwy domeny, nazwa musi być dostępna. Sprawdzenie dostępnych nazw domen za pomocą rejestratora. Każdy rejestrator może zaoferować rejestrację wstępną i przedłużenie z coroczną podwyżką, przy maksymalnym okresie rejestracji dziesięciu lat. 49 Dodatkowe informacje znajdują się w module 1B1B
50 Zawartość 50 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
51 Jakie jest nasze środowisko własności intelektualnej (IP)? Należy wiedzieć… Czy w naszej branży istnieje IP? Czy nasi konkurenci korzystają z IP i jak? Jak powinniśmy korzystać z IP? Jakiego rodzaju IP pasuje do naszej kultury? Czy posiadamy plan egzekwowania IP? 51 Badanie IP Strategia IP Pytania:
52 Badanie IP Dane dostępne są publicznie (np. http://ep.espacenet.com/)http://ep.espacenet.com/ Badanie IP pomaga zrozumieć, jak IP wykorzystywane jest w naszej branży. Dlatego badanie IP powinno być prowadzone pod wieloma kątami… –Wyszukiwanie pośród znanych konkurentów (czy potrafią dbać o własne IP?); –Wyszukiwanie w obrębie własnej branży (znalezienie nowych konkurentów IP); –Wyszukiwanie pod kątem własnego IP (znalezienie potencjalnych partnerów lub stron naruszających). ip4inno 52
53 Zaawansowane badanie IP Badanie IP można również wykorzystać do bardziej zaawansowanych wyszukiwań w obrębie konkurencji, np.: –Wyszukiwanie oraz/ lub przeszukiwanie potencjalnych partnerów; – Strategia konkurentów w zakresie inżynierii wstecznej na podstawie ich działań związanych z IP; –Monitoring działalności kluczowych konkurentów (przewidywanie ruchów konkurencji, np. przed wprowadzeniem produktu firmy zabezpieczają sobie zazwyczaj nazwę marki, nazwę domeny itd.); –Opracowanie nowego produktu lub nowej usługi; –Przygotowanie do wejścia na nowy rynek lub w nowe miejsce; –Wyszukiwanie potencjalnych pracowników (pomysłowy technik może posiadać patenty lub inne IP). ip4inno 53
54 http://www.epo.org/patents/patent-information/free/espacenet.html Baza danych espacenet zawiera ponad 65 mln dokumentów! ip4inno 54
55 ip4inno 55 Wyszukiwanie IP pełni wiele funkcji MyInni Szanse Znalezienie szans Zrozumienie zamierzeń innych Ryzyko Zapobieżenie ryzyku lub ograniczenie Co chronią inni
56 ip4inno 56 Dlaczego silna strategia IP jest ważna? Pozwala firmom na korzystanie z IP w sposób systematyczny i spójny; Pozwala na właściwy dobór środków, w tym czasu i pieniędzy; Może ograniczyć ryzyko; IP można pozyskiwać w celu znalezienia partnerów, uzyskania lepszych warunków umowy, licencjonowania dla dochodu itd.
57 ip4inno 57 Warunki mocnej strategii IP Dostosowanie jej do naszej strategii biznesowej; Wykorzystanie różnorodnych form IP; Aktualizacja (okresowa aktualizacja oraz korekta w przypadku niezwykłych okoliczności); Egzekwowanie! To plan, który się realizuje, a nie raport, który się składa; ‒ Dopilnowanie określenia właścicieli i terminów; Rozpowszechnianie strategii w całej firmie; –„Dlatego właśnie posiadamy znak towarowy, a tak się go używa”; Uzyskiwanie porad, gdy są potrzebne.
58 ip4inno 58 Jak stworzyć silną strategię IP? 1.Jakiego rodzaju IP jest nam potrzebne? 2.Sprawdzenie posiadanego IP 3.Zaplanowanie pożądanego IP (stworzenie lub licencja) 4.Rozważenie możliwości i ocena ich zalet 5.Zaplanowanie korzyści wynikających z IP dla firmy 6.Zaplanowanie ochrony i egzekwowania IP
59 ip4inno 59 Przykład egzekwowania strategii IP Patents GI Utility Models Posiadanie IP może być źródłem szans, np. przemysł farmaceutyczny często udziela licencji na IP, by zdobyć dodatkowe rynki. Amphocil® to produkt przeciwgrzybiczy, którego właścicielem jest firma Three Rivers Pharmaceutical LLC (Pennsylvania, USA). W roku 2007 firma Specialty European Pharma Ltd (SEP) z Londynu ogłosiła, że uzyskała od firmy Amphocil® prawa do dystrybucji w Niemczech, Francji i we Włoszech. Jednocześnie inni dystrybutorzy posiadają prawo do dystrybucji w Szwecji, Austrii i Portugali. Uwaga: Często ten sam lek wprowadzany jest na rynek pod różnymi nazwami. Przykładowo Amphocil funkcjonuje na rynku USA jako Amphotec®. Dodatkowe informacje na temat strategii IP znajdują się w modułach 1A i 1B
60 Zawartość 60 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
61 Studium przypadku 61 Nasza firma ScrubbyFresh właśnie wyprodukowała nowy detergent piorący. Detergent piorący zapakowano w nową, wygodną plastikową butelkę. Zespół ds. marketingu postanowił nazwać ten produkt ScrubbyFreshGlo. Zespół uznał, że wyjątkowość produkt polega na tym, iż w 5% wykonany jest z soku z jagód zbieranych w górskim miasteczku w niemieckich Alpach. Zakładając, że w wybranej dziedzinie nie istnieje konkurencyjne IP, o jakiego rodzaju prawa IP moglibyśmy się ubiegać?
62 Studium przypadku – odpowiedzi 62 ScrubbyFresh może rozważyć uzyskanie następującego IP: Patenty: Skład chemiczny detergentu Metody/ procesy wytwarzania detergentu Sprzęt wykorzystywany przy produkcji detergentu Wzory użytkowe: System zaworowy do wyciskania detergentu z butelki, który zapobiega wyparowaniu i wyciekowi Rodzaj IP Patenty Wzory użytkowe Prawo autorskie Wzory Znaki towarowe Oznaczenia geograficzne Nazwy domen
63 Studium przypadku – odpowiedzi 63 ScrubbyFresh może rozważyć uzyskanie następującego IP: Prawo autorskie: Wszelkie instrukcje użycia produktu Szata graficzna/ wzory wykorzystywane w marketingu Wzory: Kształt butelki Wszelkie wyjątkowe lub wyróżniające cechy butelki Rodzaj IP Patenty Wzory użytkowe Prawo autorskie Wzory Znaki towarowe Oznaczenia geograficzne Nazwy domen
64 Studium przypadku – odpowiedzi 64 ScrubbyFresh może rozważyć uzyskanie następującego IP: Znaki towarowe: Logo i nazwa marki ScrubbyFresh Logo i nazwa marki ScrubbyFreshGlo Wszelkie slogany reklamowe/ powiedzonka na temat firmy lub produktu Kształt butelki Nazwy domen: Domena ScrubbyFresh i ScrubbyFreshGlo (np. ScrubbyFresh.com,.eu itd.) Wszelkie oczywiste literówki (np. ScrubyFresh) Rodzaj IP Patenty Wzory użytkowe Prawo autorskie Wzory Znaki towarowe Oznaczenia geograficzne Nazwy domen
65 Studium przypadku – odpowiedzi 65 ScrubbyFresh może rozważyć uzyskanie następującego IP: Oznaczenie geograficzne ScrubbyFresh może zastanowić się nad zachęceniem niemieckich hodowców jagód w górskim miasteczku do zarejestrowania chronionej nazwy pochodzenia albo oznaczenia geograficznego. Aby jeszcze bardziej wyróżnić produkt, ScrubbyFresh może do strategii marketingowej wprowadzić chronioną nazwę pochodzenia albo oznaczenie geograficzne, np. „zawiera 5% jagód hodowanych w Alpach”. Rodzaj IP Patenty Wzory użytkowe Prawo autorskie Wzory Znaki towarowe Oznaczenia geograficzne Nazwy domen
66 Zawartość 66 Wprowadzenie –Rola własności intelektualnej (IP) –Rodzaje własności intelektualnej Przegląd rodzajów własności intelektualnej –Patenty –Wzory użytkowe –Dodatkowe świadectwa ochronne i ochrona odmian roślin –Wzory –Znaki towarowe –Oznaczenia geograficzne / chronione nazwy pochodzenia –Nazwy domen Strategia IP ‒ Studium przypadku ‒ Podsumowanie
67 67 Podsumowanie IP pomaga firmom w tworzeniu szans i minimalizowaniu ryzyka. Różne formy ochrony IP obejmują różne aktywa intelektualne, pozwalając na szeroki zakres ochrony IP. Strategia IP powinna wspierać nasze cele biznesowe i być wykonalna.
68 Kolejne kroki Prelegent sugeruje, by słuchacze przedstawili nowe informacje w firmie i wprowadzili w życie nową wiedzę… Podniesienie świadomości IP we wszystkich zakresach działalności poprzez szkolenie i formułowanie polityk. Określenie, czy potrzebujemy pomocy rzecznika. Wykrycie i udokumentowanie potencjalnego IP w firmie, by zdecydować, czy i jak chcemy je chronić. Stymulowanie kreatywności i inwencji. Można rozważyć program uznaniowy lub nagrodowy dla twórców wartościowego IP. Sformułowanie podstawowej strategii IP na rzecz wsparcia celów biznesowych. Zidentyfikowanie szans na rzecz wykorzystania IP (np. umowy, etykietowanie produktów). Monitorowanie i egzekwowanie posiadanego IP. 68 Dodatkowe informacje znajdują się w module 6B
69 Dodatkowe informacje 69 Bardziej szczegółowe objaśnienie rodzajów IP, o których wspominano w niniejszej prezentacji, znajduje się w module 1A „Patenty – wzory użytkowe – dodatkowe świadectwa ochronne” oraz 1B „Ochrona i wykorzystanie innej własności przemysłowej”. Prezentowane są tam również inne informacje na temat strategii IP. Zawartość Moduł ip4inno Patenty1A Wzory użytkowe1A Dodatkowe świadectwo ochronne 1A Świadectwa dla odmian roślin 1A Wzory1B Znaki towarowe1B Oznaczenia geograficzne 1B Nazwy domen1B Strategia IP1A i 1B Podnoszenie świadomości IP 6B
70 ip4inno 70 Źródła www.epo.org (Europejski Urząd Patentowy)www.epo.org –EPO SME Case studies http://www.epo.org/focus/innovation-and- economy/sme-case-studies.htmlhttp://www.epo.org/focus/innovation-and- economy/sme-case-studies.html https://euipo.europa.eu/ohimportal/pl/ (EUIPO)https://euipo.europa.eu/ohimportal/pl/ http://www.wipo.int/portal/index.html.en (WIPO)http://www.wipo.int/portal/index.html.en –WIPO SME Portal http://www.wipo.int/sme/en/index.jsphttp://www.wipo.int/sme/en/index.jsp http://arbiter.wipo.int/domains/index.html (WIPO Domain Name Dispute Resolution Service)http://arbiter.wipo.int/domains/index.html http://www.ipr-helpdesk.org/index.html (IPR Helpdesk)http://www.ipr-helpdesk.org/index.html http://ec.europa.eu/agriculture/foodqual/quali1_en.htm (Komisja Europejska - rolnictwo i żywność)http://ec.europa.eu/agriculture/foodqual/quali1_en.htm www.uspto.gov/patft/ (US Patent and Trademark Office)www.uspto.gov/patft/ www.espacenet.com (europejska sieć patentowych baz danych)www.espacenet.com
71 Dziękuję za uwagę! Ponad 50 godzin lekcyjnych materiałów, studiów przypadku, ćwiczeń, linków i wiele więcej można znaleźć na www.ip4inno.eu 71
72 Dodatkowe informacje 72
73 Dodatkowe informacje na temat patentów Dodatkowe informacje dostępne są w module 1A, w tym: –Szczegółowe omówienie dokumentu patentowego –Więcej informacji na temat kryteriów zdolności patentowej –Omówienie ról poszczególnych stron procedury patentowej –Strategie dokonywania zgłoszeń 73 Powrót do patentówPowrót do dodatkowych informacji
74 Dodatkowe informacje na temat wzorów użytkowych Dodatkowe informacje dostępne są w module 1A, w tym: –Szczegółowe omówienie wzorów użytkowych –Szczegółowe objaśnienie wymogów w zakresie uzyskania wzoru użytkowego 74 Powrót do wzorów użytkowychPowrót do dodatkowych informacji
75 75 Dodatkowe informacje na temat dodatkowych świadectw ochronnych (SPC) Moduł 1A zawiera dalsze informacje na temat SPC, w tym: Szczegółowe informacje na temat tego, co wchodzi w zakres ich ochrony Powrót do SPCSPCPowrót do dodatkowych informacji
76 76 Dodatkowe informacje na temat świadectw dla odmian roślin (PVC) Moduł 1A zawiera dalsze informacje na temat PVC, w tym: Szczegółowe informacje na temat ich uzyskania Powrót do PVCPowrót do dodatkowych informacji
77 Dodatkowe informacje na temat znaków towarowych Dodatkowe informacje dostępne są w module 1B, w tym : –Szczegółowe objaśnienie kryteriów dotyczących znaków towarowych –Jak ocenić siłę znaku –Szczegóły dotyczące procedury zgłoszeniowej –Ćwiczenia i studia rzeczywistych przypadków 77 Powrót do znaków towarowychPowrót do dodatkowych informacji
78 Dodatkowe informacje na temat wzorów Dodatkowe informacje dostępne są w module 1B, w tym : –Przykłady wzorów –Przykłady rzeczywistych wzorów –Szczegółowe informacje na temat wymogów i zgłaszania 78 Powrót do wzorówPowrót do dodatkowych informacji
79 Dodatkowe informacje na temat nazw domen Dodatkowe informacje dostępne są w module 1B, w tym : –Różnice między nazwą domeny a znakiem towarowym –Omówienie procesu rozwiązywania sporów o nazwy domen 79 Powrót do nazw domenPowrót do dodatkowych informacji
80 Dodatkowe informacje na temat PDO i GI Dodatkowe informacje dostępne są w module 1B, w tym: –Szczegółowe porównanie PDO i GI –Szerzej omówione przykłady –Skutki rejestracji PDO i GI 80 Powrót do PDO i GIPowrót do dodatkowych informacji
81 Dodatkowe informacje na temat strategii IP Dodatkowe informacje dostępne są w modułach 1A i 1B, w tym: –Jak korzystać z określonego rodzaju IP w ramach strategii IP –Jak stworzyć strategię o silnym IP 81 Powrót do strategii IPPowrót do dodatkowych informacji