1 „Moje miejsce na ziemi”. Wykonawcy: Jakub Pawlus Patryk Cedro Kamil Kondrak Jan Kuliński Patryk Moćko

2 Historia powstania Gór Świętokrzyskich. Nazwa omawianego obszaru - Gór Świętokrzyskich - związana jest z klasztorem pobenedyktyńskim usytuowanym na Łysej Górze. Góry Świętokrzyskie, to stary górotwór stanowiący resztki większego niegdyś górotworu hercyńskiego, zbudowany z najstarszych skał osadowych (paleozoicznych) otoczonych utworami trzeciorzędowymi (triasowymi i jurajskimi) i przykrytych częściowo utworami lodowcowymi. Góry Świętokrzyskie składają się z szeregu pasm mniej więcej równoległych, ciągnących się od Przedborza nad Pilica do Opatowa. Obecny ich wygląd jest efektem ruchów górotwórczych, denudacji i działalności lodowca. Najwyższa część pasm świętokrzyskich to Łysogóry, zbudowane ze skał starszych okresów ery paleozoicznej. Bezleśne stoki Łysogór pokrywają wielkie rumowiska głazów kwarcytowych zwanych Gołoborzami. Rzeki płyną przeważnie dolinami poprzecznymi w kierunku prostopadłym do pasm tworząc liczne przełomy. Jest to typ gór fałdowych.

3 Położenie. Województwo jest jednym z najmniejszych w Polsce. Znajduje się w części południowej centralnej części kraju. Na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych. Granice regionu na zachodzie wyznacza miejscowość Dąbie, na zachodzie miejscowość Zawichost, na północy są to okolice Kamiennej Woli, zaś na południu okolice Sędziszowic. Świętokrzyskie leży w obrębie Wyżyny Małopolskiej. Jego obszar obejmuje Wyżynę Kielecką, nieckę Nidziańską, a także wschodnią część Wyżyny Przedborskiej. Świętokrzyskie graniczy od północy z województwem mazowieckim, od wschodu z lubelskim, od południowego-wschodu z podkarpackim, od południa z małopolskim, od południowego- zachodu ze śląskim, zaś od zachodu z łódzkim.

4 Atuty. Z racji położenia województwa na przecięciu istotnych szlaków komunikacyjnych kraju, a także jego niewielkiej odległości od największych polskich aglomeracji miejskich i bliskości granic z państwami Słowacją i Ukrainą, świętokrzyskie jest atrakcyjne pod względem inwestycyjnym. Główną jego siłą jest przemysł materiałów budowlanych, w którym świętokrzyskie bazuje na własnych surowcach.

5 Tradycyjne stroje ludowe.

6 Tradycyjne potrawy. Biała polewka z ziemniakami „Kaszoki’’- kotlety z grzybów Zalewajka świętokrzyska „Diabelskie kołacze”

7 Osoby związane z regionem świętokrzyskim. Stefan Żeromski Michał Radzian „Kajman” Tomasz Borycki „Borixon” Piotr Marzec”Liroy” Andrzej Piaseczny ”Piasek” Piotr Restecki „Restek” Bolesław Prus Mikołaj Rej Jan Kochanowski Stanisław Staszic Piotr Ściegienny Leopold Staff Henryk Sienkiewicz Stefan Czarniecki Henryk Dobrzański „Hubal” Włodzimierz Kiniorski Edyta Herbuś Włodzimierz Pawlik

8 Legenda o powstaniu Kielc. Przed ponad 900 laty w miejscu, gdzie dziś leży stolica województwa świętokrzyskiego, były nieprzebyte, pełne zwierzyny lasy, które przyciągały myśliwych. Polował tu także Mieszko. Kiedy w pogoni za zwierzyną zgubił swoich kompanów, wyjechał na nieznaną polanę i strudzony zasnął w trawie. Przyśniło mu się, że został napadnięty przez zbójców, a ci usiłują wlać mu do ust truciznę. Gdy zaczął już tracić siły, nagle objawił mu się św. Wojciech, uniósł pastorał i na ziemi nakreślił kręty szlak, który przemienił się w strumień wody. Mieszko obudził się, nieopodal ujrzał źródło. Woda w nim była smaczna, przejrzysta, taka jak we śnie. Poczuł przypływ nowych sił i szybko odnalazł swój orszak. Odjeżdżając z polany Mieszko zauważył ogromne, białe kły nieznanego zwierza, być może dzika. Zapowiedział, że wybuduje tu gród z kościołem. Niedługo potem zbudowano w sercu puszczy osadę. Na polanie postawiono kościół pw. św. Wojciecha, a strumień, z którego woda przywróciła księciu siły, mianowano Silnicą. Osadę zaś nazwano Kiełce – na pamiątkę znalezionych tajemniczych kłów. Nazwa z biegiem czasu przekształciła się w Kielce.

9 Legenda o klasztorze w Św. Katarzynie. Z klasztorem w Świętej Katarzynie związana jest legenda o Czarcim Kamieniu, który leży we wsi Wilków w pobliżu Ciekot w Dolinie Wilkowskiej. Otóż, gdy do klasztoru wprowadziły się mniszki, rozgniewało to okrutnie miejscowego diabła, który postanowił go zniszczyć, nie kryjąc się zresztą ze swoimi zamiarami. Pewnego razu porwał ze zboczy góry Radostowej olbrzymi głaz, wzniósł się w powietrze i poleciał w kierunku klasztoru. Zakonnice, dowiedziawszy się, co zamierza uczynić diabeł, zaczęły się modlić. Bóg wysłuchał żarliwych próśb, wszystkie siostry zamieniły się na chwilę w gołębice i pofrunęły na spotkanie diabła. Ten, znalazłszy się w samym środku stada, utracił orientację i upuścił kamień w Wilkowie, a klasztor ocałał.

10 Zabytki i ciekawe miejsca w regionie Świętokrzyskim. Święty Krzyż Jaskinia Raj Zamek „Krzyżtopór” Zamek w Chęcinach Jura Park w Bałtowie Dąb Bartek Dworek w Oblęgorku Ruiny Huty „Józef” w Samsonowie Kopalnia w Zachełmiu- najstarsze ślady tetrapoda

11 Święty Krzyż. Łysa Góra – szczyt o wysokości 594 m n.p.m w górach Świętokrzyskich, położony we wschodniej części pasma Łysogór, objęty ochroną w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Drugi szczyt (po Łysicy) pod względem wysokości w tych górach. Zbudowany z piaskowców kwarcytowych zwanych niezbyt precyzyjnie „kwarcytami” i łupków kambryjskich. Na szczycie znajdują się: skalne rumowisko, charakterystyczne dla Gór Świętokrzyskich, tzw. gołoborze, ścisły rezerwat przyrody obejmujący las jodłowo-bukowy, pozostałości wału kultowego przedchrześcijańskiego miejsca kultu, klasztor Misjonarzy Oblatów M.N. oraz muzeum parku narodowego (w jednym ze skrzydeł opactwa pobenedyktyńskiego) oraz Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż o wysokości 157 m.

12 Jaskinia Raj. Jaskinia Raj –wapienna jaskinia krasowa położona w pobliżu Chęcin (Góry Świętokrzyskie) w województwie świętokrzyskim na terenie rezerwatu przyrody "Jaskinia Raj", 11 km na południowy zachód od Kielc. Wejście do jaskini prowadzi przez pawilon wejściowy, w którym mieszczą się kasy biletowe, kawiarnia i niewielkie muzeum. Wystawa muzealna przedstawia geologię, historię i znaleziska archeologiczne oraz paleontologiczne wydobyte podczas eksploracji jaskini przez ekipy naukowców. Jaskinia Raj jest niewielka, łączna długość jej korytarzy wynosi 240 metrów. Wewnątrz jaskini panuje stała temperatura, która wynosi ok. 9° C, a wilgotność wynosi ok. 95%.

13 Zamek „Krzyżtopór. Budowany w latach 1627–1644 przez Krzysztofa Ossolińskiego; nigdy nie został w pełni ukończony. Jest to obszerny zamek w stylu włoskim typu palazzo in fortezza. W 1894 roku Stanisław Tomkowicz przypisał autorstwo projektu budowniczemu znanemu jako Lauretius de Sente (Wawrzyniec Senes). Od strony północnej przylegały niegdyś piękne ogrody w stylu włoskim.

14 Zamek w Chęcinach. Zamek w Chęcinach – zamek królewski z przełomu XIII i XIV wieku, górujący nad miejscowością Chęciny, w województwie świętokrzyskim, pod Kielcami. Nie ma wyraźnych danych źródłowych na temat powstania chęcińskiego zamku. Na bazie istniejących dokumentów można domniemywać, iż budowę warowni rozpoczęto pod koniec XIII wieku. Jest pewne, iż zamek istniał w 1306 r., kiedy to Władysław Łokietek nadał go biskupowi krakowskiemu, Janowi Muskacie.

15 Jura Park w Bałtowie. Jura Park Bałtów – kompleks turystyczny znajdujący się we wsi Bałtów w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim. Głównym elementem parku są rekonstrukcje dinozaurów naturalnej wielkości. Kompleks został otwarty 7 sierpnia 2004 r. Jego właścicielem jest Stowarzyszenie Delta.

16 Dąb Bartek. Dąb Bartek – jeden z najstarszych w Polsce dębów, od 1954 roku chroniony prawem jako pomnik przyrody, rosnący na terenie leśnictwa Bartków (nadleśnicto Zagnańsk), przy drodze wojewódzkiej nr 750 z Zagnańska do Samsonowa, w województwie świętokrzyskim. godnie z pomiarami wykonanymi w 2013 roku drzewo ma 28,5 metra wysokości – wcześniejsze źródła podawały 30 metrów. Według danych z nadleśnictwa Zagnańsk obwód pnia na wysokości 1,30 m wynosi 9,85 m, a przy ziemi 13,4 m, rozpiętość korony 20 x 40 m, okap korony 720 m³, pierśnica 3,14 m. Miąższość całego drzewa wynosi 72 m³, miąższość grubizny 65 m³, w tym pień główny 46 m³.

17 Dworek w Oblęgorku. Oblęgorek – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Strawczyn, 18 km na północny zachód od Kielc. W XVI w. wieś należała do H. Odrowąża. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Oblęgorek jest punktem początkowym czarnego szlaku turystycznego prowadzącego na Baranią Górę. Przez wieś przechodzi zielona ścieżka rowerowa do Strawczyna.

18 Ruiny Huty „Józef” w Samsonowie. W 1817 roku Stanisław Staszic wystąpił z inicjatywą wybudowania nowej huty w Samsonowie. Kamień węgielny w 1818 r. położył namiestnik Królestwa Polskiego książę gen. Józef Zajączek, toteż nazwano ją hutą „Józef”. Budowali ją specjaliści saksońscy pod nadzorem Bogumiła Schmidta i Fryderyka Lampe na wzór huty w Pankach koło Częstochowy. Wybudowano wielki piec, odlewnię, modelarnię oraz suszarnię. Zakład wytwarzał około 800 ton surówki rocznie. Huta była opalana węglem drzewnym. W 1829 roku zainstalowano maszynę parową, która napędzała miech. Poważniejsze pożary w zakładach samsonowych wystąpiły w 1843 i 1848 r. Zakład produkował broń dla uczestników powstania styczniowego, za co Rosjanie spalili hutę w nocy z 9 na 10 czerwca 1866 roku. Po tym pożarze zakład nie został już odbudowany.

19 Dawny kamieniołom „Zachełmie”. Tropy środkowodewońskich czworonogów z Zachełmia – ich skamieniałości odnalezione w latach 2002–2008 na terenie nieczynnego kamieniołomu wZachełmiu, w północnej części Gór Świętokrzyskich, około 10 km na północ od Kielc. Ich wiek ocenia się na około 390 mln lat, co sugeruje, że pozostawiły je prawdopodobnie najstarsze znane czworonogi (tetrapody). Pierwsze tropy odnalazł w 2002 roku Grzegorz Niedźwiedzki. Do 2008 roku Niedźwiedzki wraz z Piotrem Szrekiem odkryli znacznie więcej śladów – w ich naukowym opisie uczestniczyli również Katarzyna i Marek Narkiewiczowie oraz Per Ahlberg. Odkrycie śladów wczesnych tetrapodów w Zachełmiu wpłynęło na zmianę hipotezy dotyczącej zarówno ewolucji tej grupy, jak i czasu pierwszego wyjścia jej przedstawicieli na ląd.