1 Na drodze do nowej polityki rolnej w Unii Europejskiej Od Agendy 2000 do nowej polityki Warszawa, 10 listopada 2001 Matthias Meissner / Lutz Ribbe In co-operation with Umweltbundesamt and Arbeitsgemeinschaft bäuerliche Landwirtschaft (AbL) Euronatur
2 www.euronatur.org Projekt lCel: –Wspólny punkt widzenia niemieckich organizacji ekologicznych w sprawie negocjacji na temat Agendy 2007 lOrganizacje biorące udział –AbL i Euronatur (Koordynacja), Bioland, BUND, BN, DNR, DVL, IG BAU, Nabu, Naturland, Tierschutzbund, WWF i vzbv (wyjaśnienie skrótów nazw organizacji i urzędów w załączeniu)
3 Euronatur www.euronatur.org Załącznik AbL- Arbeitsgemeinschaft für Bäuerliche Landwirtschaft – Spółdzielnia Rolna BUND- Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland – Związek Ochrony Srodowiska i Przyrody w Niemczech BN- Bund Naturschutz – Związek Ochrony Przyrody DNR- Deutscher Naturschutzring – Niemieckie Koło Ochrony Przyrody (Organizacja wiodąca) DVL- Deutscher Verband für Landschaftspflege – Niemiecki Związek Ochrony Krajobrazu IG BAU- Industriegewerkschaft Bauen-Agrar-Umwelt – Związek Zawodowy Budownictwo-Rolnictwo-Srodowisko NABU- Naturschutzbund – Związek Ochrony Przyrody Tierschutzbund- Związek Ochrony Zwierząt vzbv - Verbraucherzentrale Bundesverband – Zentrala Konsumentów, Związek Federalny
4 Euronatur www.euronatur.org Projekt lCele częściowe: 1.Analiza aktualnej sytuacji (Niemcy, Hiszpania, Austria, Francja, Dania i budżet Unii Europejskiej) 2.Tworzenie wspólnej platformy działania organizacji ekologicznych 3.Public Relation (Działania w celu pozyskania życzliwości publicznej)
5 Euronatur www.euronatur.org Inna polityka rolna lOdejście od czysto ekonomicznie- racjonalnego, a lDążenie do wielofunkcyjnego, przyjaznego środowisku, racjonalnego sposobu gospodarowania.
6 Euronatur www.euronatur.org Zasady „starej“ polityki promocji Promocje rolnictwa, które działa w kierunku a)wzrostu produkcji ilościowej b)konkurencyjności cen oraz c)zaopatrzenia rynku światowego
7 Euronatur www.euronatur.org Następstwa starej i powody dla opracowania nowej polityki rolnej 1.Zagadnienia dotyczące środowiska i ochrony przyrody 2.Bezzwrotne subwencje rolne 3.Opuszczanie obszarów rolniczych 4.Niesprawiedliwy podział subwencji rolnych 5.WTO/ Liberalizacja 6.Rozszerzenie UE (pytania dotyczące finansowania) 7.Aspekty ochrony zwierząt 8.Niebezpieczeństwo ewentualnych nadużyć 9.Ochrona konsumenta
8 Euronatur www.euronatur.org Następstwa „starej“ polityki UE (1) Uprzywilejowane są: Duże, monofunkcyjne wysokoprodukcyjne gospodarstwa rolne, korzystnie położone, produkujące bardzo tanio i dużo, otrzymujące wysokie subwencje Stratne są: Gospodarstwa wielofunkcyjne, gospodarujące w tzw. „bogatych” - strukturalnie różnorodnych środowiskach
9 Euronatur www.euronatur.org Następstwa „starej“ polityki UE (2) Subwencje przynoszą straty ekologicznie ważnym kulturom rolnym: – Subwencje dla „łatwo zbywalnych” upraw rolnych (np. pszenicy, nasion olejowych) lub upraw intensywnych (kukurydzy) – Poszkodowane są uprawy szczególnie przyjazne ekologicznie (np. użytki zielone, koniczyna, buraki pastewne)
10 Euronatur www.euronatur.org Nowa polityka unijna Ukierunkowanie do wielofunkcyjnego rolnictwa, które a)pracuje racjonalnie i ekonomicznie b)szuka drogi poprzez współzawodnictwo jakości i ochronę konsumenta c)dopasuje się do przyrody, środowiska i krajobrazu d)spełnia różne funkcje w regionach rolnych, poza klasyczną funkcją produkcji.
11 Euronatur www.euronatur.org Wielofunkcyjność jako myśl przewodnia Rolnicy produkują nie tylko produkty spożywcze lub surowce dla przemysłu spożywczego. Swoją produkcją wpływają m.i. na – różnorodność krajobrazu (np. żywopłoty) – na stan przyrody (różnorodność gatunków) – na stan środowiska (powietrze, woda, gleba)
12 Euronatur www.euronatur.org Co musi ulec zmianie 1.Formy dopłat bezpośrednich i sposoby pomocy finansowej muszą być na nowo opracowane - Premie podstawowe zamiast dopłat bezpośrednich 2.Podstawy dla handlu międzynarodowego dopasować do wymagań rolnictwa przyjaznego środowisku, konsumentom i zwierzętom
13 Euronatur www.euronatur.org Co musi ulec zmianie 3.Kształtowanie konsumenta Społeczeństwo docenia pracę rolników (Jakość, różnorodność krajobrazu, zachowanie różnorodności biologicznej, ochrona zwierząt) 4.Szkolenia dla rolników długotrwałe rolnictwo 5.Nowy sposób dotowania poradnictwa 6.Dopłaty do prac badawczych – zagadnienia przyszłościowe
14 Euronatur www.euronatur.org Co musi ulec zmianie lUstawowe normy minimalne przyjazne zwierzętom i środowisku –Prawodawstwo rolnicze –Ustawy dotyczące środowiska –Ochrona konsumenta –Prawo produktów spożywczych, normy higieny, normy sprzedaży, obowiązek oznakowania produktów –Czuwanie nad prawem podatkowym i budowlanym
15 Euronatur www.euronatur.org Premia podstawowa –Premia dla gospodarstw rolnych –Możliwość wyboru upraw rolnych lub zwierząt hodowlanych –Wzamian za to kwalifikacja ekologiczna i socjalna
16 Euronatur www.euronatur.org Premie podstawowe Kryteria ekologiczne – Maksymalnie 2 sztuli bydła/ ha – Płodozmian/ max. 50% jednej uprawy i min.20% poplonu (uprawy wzbogacające i renenerujące glebę) – Conajmniej 5% elementów krajobrazowych (żywopłoty itd.) –W rejonach zagrożonych powodzią i niskich torfowiskach wyłącznie użytki zielone –Zakaz uprawy roślin zmienionych genetycznie –Dobra fachowa praktyka
17 Euronatur www.euronatur.org Premia podstawowa Kryteria socjalne - Modulacje – Degresja premii Przykład: lDo 60.000 DM 100% lPrzy 400.000 DM 25% – Przy udokumentowaniu wystarczającej ilości odpowiednio opodatkowanych pracowników ponownie 100 %
18 Euronatur www.euronatur.org Srodowiskowe instrumenty rolne lEkologiczne normy premii podstawowych powinny być uzupełnione środowiskowymi instrumentami rolnymi
19 Euronatur www.euronatur.org Podsumowanie lZwiązki żądają redystrybucji subwencji unijnych z 1-go do 2-giego słupka. 90 % 1-szy słupek 10 % 2-gi słupek
20 Euronatur www.euronatur.org Reakcja Hej moje panny! Jeszcze tylko jedno zdjęcie pamiątkowe i szybciutko z powrotem. Humor z gazety „Frankfurter Rundschau” z 25.10.2001
21 Euronatur www.euronatur.org Co jest nowe? lRolnictwo akceptuje: –Tania produkcja ilościowa niejest głównym celem –Produkcja musi się odbywać w warunkach przyjaznych przyrodzie, człowiekowi i zwierzętom lSpołeczeństwo: –Deklaruje swoje wymagania –Honoruje osiągnięcia rolnictwa
22 Euronatur www.euronatur.org Umowa społeczna Wielofunkcyjność jest pomostem pomiędzy społeczeństwem a rolnictwem. Społeczeństwo, które żąda więcej niż produkcja podstawowa, docenia, iż rolnicy za dodatkową pracę muszą być wynagradzani (nie subwencjonowani)