1 Naturalna mikroflora człowiekaWykonały Aleksandra Bednarczyk Anita Maćkiewicz

2 Spis treści 1.Flora fizjologiczna człowieka. 2.Drogi oddechowe.3.Flora bakteryjna błon śluzowych. 3.1.Pochwa. 3.2.Oko. 3.3.Jama ustna. 4.Flora bakteryjna skóry. 4.1.Flora przejściowa. 4.2.Flora stała. 5.Ciekawostka. 6.Flora bakteryjna jelit. 7.Objawy nieprawidłowej flory bakteryjnej w jelitach.

3 Flora fizjologiczna człowieka – tradycyjna nazwa mikroorganizmów występujących naturalnie w organizmie człowieka bez wywoływania objawów chorobowych.

4 Organizm ludzki zasiedla tzwOrganizm ludzki zasiedla tzw. flora saprofityczna, czyli mikroorganizmy, które w warunkach normalnych chronią ciało człowieka przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Bakterie będące naszą florą fizjologiczną przynoszą nam szereg dobroczynnych działań. Pełnią rolę ochronną przed kolonizacją naszych organizmów zjadliwymi gatunkami drobnoustrojów – bakterii chorobotwórczych i grzybów. Bakterie saprofityczne (oportunistyczne) produkują szereg czynników zmieniających środowisko na nieprzyjazna dla rozwoju innych gatunków bakterii bądź grzybów.

5 Organizm człowieka zbudowany jest wg szacunków ze 100 bilionów komórek, natomiast liczba bakterii go zamieszkująca jest 10 krotnie wyższa. Obfitość drobnoustrojów tworzących florę fizjologiczną człowieka jest różna i zależy od miejsca ich lokalizacji. Najmniejsza różnorodność gatunkowa i ilościowa występuje na skórze, następnie więcej bakterii można odnaleźć w pochwie, zaś w przewodzie pokarmowym ta ilość jest jest ogromna, zwłaszcza w jego końcowym odcinku, czyli w jelicie grubym (okrężnicy).

6 Flora fizjologiczna to zespół drobnoustrojów (głównie bakterii, rzadziej grzybów, pierwotniaków i wirusów), które w sposób stały lub przejściowy kolonizują wybrane obszary ciała ludzkiego. Kolonizacja rozpoczyna się tuż po urodzeniu drobnoustrojami pochodzącymi od: matki (drogi rodne, jama ustna, skóra), personelu szpitalnego (jama nosowo-gardłowa, skóra), środowiska.

7 Tworzy ona różnorodne zbiorowiska, których skład jakościowy i ilościowy jest zależny od właściwości fizjologicznych kolonizowanych miejsc takich jak: temperatura, pH, wilgotność.

8 Skład flory naturalnej ulega zmianom w zależności od wieku i stanu zdrowia, a także warunków życia. Florę naturalną istotnie modyfikują stosowane środki o działaniu przeciwdrobnoustrojowym np. antybiotyki, preparaty dezynfekujące, a niekiedy także kosmetyki.

9 Ciało ludzkie jest skolonizowane w sposób zróżnicowany, co pozwala wyróżnić 3 obszary:skolonizowane stałe – skóra, błony śluzowe górnych dróg oddechowych, górny i dolny odcinek przewodu pokarmowego (szczególnie jama ustna i jelito grube) pochwa, skolonizowane nie zawsze i niewielką liczbą drobnoustrojów – krtań, tchawica, oskrzela, zatoki boczne nosa, środkowy odcinek przewodu pokarmowego (przełyk, żołądek, górna część jelita cienkiego) cewka moczowa, szyjka macicy, spojówki, nie skolonizowane – oskrzeliki, pęcherzyki płucne, łzy, krew, płyn mózgowo-rdzeniowy.

10 Mikroorganizmy stanowiące fizjologiczną mikroflorę dzielimy na:komensale – drobnoustroje odnoszące korzyści z bytowania w organizmie człowieka, nie wywołujące szkód i obojętne dla niego, symbionty – drobnoustroje żyjące z człowiekiem w symbiozie przynoszącej obopólne korzyści.

11 Drogi oddechowe Drobnoustroje występują głównie w górnych drogach oddechowych (gardło, nos oraz częściowo oskrzela, tchawica) natomiast dolne są jej pozbawione (pęcherzyki płucne, oskrzeliki). Nowe badania wskazują na obecność w płucach mikroorganizmów takich jak bakterie, grzyby i wirusy. Obecność mikrobioty płucnej może być związana z występowaniem takich chorób jak przewlekła obturacyjna choroba płuc, mukowiscydoza i rozstrzenie oskrzeli.

12 Prawie u całej populacji:Aerococcus viridans, Moraxella catarrhalis, Streptococcus grupy A, Neisseria sicca i flava, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus salivarius, Streptococcus pneumoniae (50-60% ludzi).

13 Flora bakteryjna błon śluzowychpochwy, oka, jamy ustnej.

14 Pochwa U zdrowo dojrzałej płciowo kobiety pochwa stanowi niszę ekologiczną bogato skolonizowaną przez szereg gatunków drobnoustrojów. W wydzielinie pochwowej, składającej się w 95% z wody, związków organicznych i nieorganicznych, mocznika, węglowodanów, ciał mucynowych, kwasów tłuszczowych, albumin, immunoglobulin, lizozymu, leukocytów i złuszczonych komórek nabłonka zidentyfikowano ponad 100 rodzajów mikroorganizmów, zarówno tlenowych jak i beztlenowych.

15 W jednym mililitrze płynu pochwowego znajduje się około 108 bakterii z czego połowa to drobnoustroje beztlenowe. Bakterie te kolonizują poszczególne odcinki dróg rodnych kobiety już od wczesnego okresu noworodkowego. Bakterie produkują kwas mlekowy oraz nadtlenek wodoru, tworzący barierę biologiczną zapobiegającą namnażaniu się w pochwie innych chorobotwórczych bakterii. Utrzymują odpowiednio niskie pH pochwy na poziomie około 3,8 – 4,2 i stymulują miejscowo układ odpornościowy pochwy.

16 Lactobacillus – te Gram-dodatnie, katalazo-ujemne drobnoustroje odkryte zostały w 1884 roku przez Döderleina.

17 W optymalnych warunkach utrzymuje się stan dynamicznej równowagi, który polega na ilościowej dominacji jednego lub kilku, fakultatywnie beztlenowych gatunków rodzaju Lactobacillus ( głównie L.acidophilus, L.jensenii, L.fermentum, L.casei, L.gasseri, L.brevis, L.plantarum, L.rhamnosus, L.cellobiosus) nad pozostałymi drobnoustrojami.

18 Pozostały 1% prawidłowej flory bakteryjnej pochwy występującej u zdrowej kobiety może zawierać bakterie uważane powszechnie za chorobotwórcze takie jak Staphylococcus aureus, Streptococcus agalacitae, Entercoccus species, Gardnerella vaginalis, czyli bakterie kałowe typu Escherichia coli i Entercoccus faecalis, a nawet drożdżaki.

19 Bakterie te bytują w dolnych odcinkach dróg rodnych i nic się z tego powodu nie dzieje, nie ma żadnych dolegliwości czy objawów chorobowych (pod warunkiem, że nie namnażają się powyżej 1% ilości wszystkich bakterii w pochwie).

20 Prawidłowa biocenoza pochwy może ulec zachwianiu npPrawidłowa biocenoza pochwy może ulec zachwianiu np. podczas stosowania antybiotyków, w przypadku zmian hormonalnych (starość, połóg). Nawet zbyt intensywna higiena intymna może zniszczyć mechanizmy regulujące stosunki ilościowe i jakościowe wśród bakterii bytujących fizjologicznie w pochwie.

21 Oko W skład mikroflory oka wchodzą bakterie z rodzaju Staphylococcus. Drobnoustroje te występują w niewielkiej liczbie, ponieważ spojówki są zwilżane wydzieliną gruczołów łzowych, zawierającą lizozym niszczący peptydoglikan – składnik ściany komórkowej bakterii.

22 Jama ustna Pod koniec pierwszego roku życia jama ustna jest skolonizowana ziarenkowcami z rodzaju Streptococcus, Staphylococcus. U dorosłego człowieka występuje około 30 gatunków drobnoustrojów w ilości od 109 do 1012 kom./ml śliny – ich liczba zależy od stanu higieny jamy ustnej.

23 Około 50% to ziarenkowce, przede wszystkim Streptococcus z grupy oraleOkoło 50% to ziarenkowce, przede wszystkim Streptococcus z grupy orale. Najliczniej skolonizowane są kieszonki dziąsłowe, płytka nazębna i grzbiet języka. W kieszonkach dziąsłowych istnieje wyraźna przewaga flory beztlenowej, występują tam także bakterie spiralne z rodzaju Treponema.

24 W ślinie dominują paciorkowce a-hemolizujące np. S. salivarius, SW ślinie dominują paciorkowce a-hemolizujące np. S.salivarius, S.mitis, S.mutans. U osób w starszym wieku w jamie ustnej mogą występować Gram ujemne pałeczki np. E.coli, Klebsiella pneumoniae.

25 Naturalna mikroflora człowiekaWykonała Anita Maćkiewicz

26 Organizm człowieka stanowi stosunkowo dobre środowisko do rozwoju wielu mikroorganizmów. Mikroby spełniają wiele pożytecznych cech, jednak zaburzenia w funkcjonowaniu naszej flory bakteryjnej mogą prowadzić do pojawienia się drobnoustrojów chorobotwórczych, groźnych dla naszego zdrowia a nawet życia.

27 Flora bakteryjna skórySkóra jako powierzchnia ciała, która styka się bezpośrednio z otaczającym środowiskiem jest przez całe życie miejscem bytowaniem wielu gatunków bakterii, a także grzybów.

28 Drobnoustroje stanowiące fizjologiczną florę skóry rąk są zwykle dobrze przystosowane do warunków panujących w zajmowanych przez siebie przestrzeniach. Skutecznie wykorzystują składniki pokarmowe, nie pozostawiając miejsca dla patogenów. Żyją przy tym jako złożona i współdziałająca ,,społeczność’’ tworząc dobrze zorganizowaną biocenozę, nawet o charakterze biofilmu. Zaburzenie tej równowagi może prowadzić do poważnych, niekorzystnych konsekwencji.

29 Możemy rozróżnić dwa rodzaje flory kolonizującej naszą skórę:Flora przejściowa, Flora stała.

30 Flora przejściowa To drobnoustroje występujące na powierzchni skóry, flora obca dla skóry i mająca z nią luźny i przejściowy kontakt. Pochodzi ze środowiska pracy, zazwyczaj na skórze się nie rozmnaża, wykazuje często wysoką chorobotwórczość, jest możliwa do usunięcia za pomocą środków zmywających i antyseptycznych. Odgrywa istotną rolę w higienie skóry rąk.

31 Flora stała Bytująca i rozmnażająca się w skórze, tworzy mikrokolonie w szczelinach skóry, w mieszkach włosowych, w gruczołach łojowych i potowych. Wykazuje zazwyczaj różny poziom patogenności i jest trudna do usunięcia nawet przy zastosowaniu środków mechanicznych i antyseptycznych. Flora stała posiada znacznie w opracowaniu chirurgicznym skóry rąk.

32 U niektórych osób flora fizjologiczna może powodować zakażenia, które nazywane są oportunistycznymi. Są to endogenne zakażenia charakterystyczne dla osobników o obniżonej odporności (u człowieka głównie spowodowane przez AIDS), ale także wskutek immunosupresji (przy transplantacjach) oraz przy stosowaniu antybiotyków (które niszczą florę fizjologiczną).

33 Osiedlanie się drobnoustrojów chorobotwórczych na skórze ograniczają:Proces złuszczania się naskórka, Kwaśny odczyn skóry, Hamowanie wzrostu wielu bakterii przez kwasy tłuszczowe, działanie lizozymu wytwarzanego przez gruczoły łojowe, Aktywność związanej ze skórą tkani limfatycznej, Aktywność przeciwdrobnoustrojowa środków antyseptycznych lub antybiotyków.

34 Prawidłowa antyseptyka skóry rąk jest bardzo ważną czynnością na oddziałach szpitalnych i zabiegowych, dotyczą wszystkich pracowników. Liczne badania epidemiologiczne, wskazują, że skóra rąk stanowi jedną z najważniejszych dróg transmisji drobnoustrojów w zakażeniach miejsca operowanego. Z zebranych danych wynika, że około 50% zakażeń jest przenoszonych za pomocą zanieczyszczonych drobnoustrojami rąk personelu medycznego, a jeszcze więcej przez personel kosmetologiczny.

35 W Polsce, jak i w krajach zachodnich oraz USA, pomimo oczywistego przykładania wagi do znaczenia antyseptyki skóry rąk w przerywaniu dróg przenoszenia się drobnoustrojów, obserwuje się, że personel szpitalny, w tym lekarze i pielęgniarki, nie przestrzegają opracowania antyseptycznego rąk. W przypadku lekarzy i pielęgniarek odnotowano, że 30-50% z nich nie odkaziło rąk w sytuacji, kiedy to było konieczne.

36 Ciekawostka Mikroorganizmy żyjące na naszej skórze decydują o tym, jak atrakcyjni wydajemy się komarom. Odkrycie to może wpłynąć na strategię walki z malarią. Przenoszący zarodki malarii komar odnajduje swojego żywiciela – człowieka, przede wszystkim po zapachu. I choć ludzki pot jest właściwie bezwonny, to za jego zapach odpowiadają żyjące na skórze bakterie i produkowane przez nie związki chemiczne.

37 Flora bakteryjna jelit

38 Flora bakteryjna jelit, mikroflora jelitowa – zespół mikroorganizmów (mikrobion), głównie bakterii, tworzący w układzie pokarmowym złożony ekosystem – u człowieka jeden z elementów jego flory fizjologicznej.

39 W ludzkim przewodzie pokarmowym egzystuje ogromna liczba mikroorganizmów w ilości od 106 do 1012 w 1g treści, w zależności od odcinka (jelito cienkie, jelito grube, odbytnica). Jest to około gatunków bakterii, z czego najczęściej wymienia się ok. 500 gatunków.

40 Największą aktywność, liczebność i zróżnicowanie wykazuje mikroflora zamieszkująca jelito grube. Szacuje się, że występuje tam od 500 do 1000 gatunków należących do 45 rodzajów i 17 rodzin drobnoustrojów, które stanowią 80% suchej masy kału.

41 Ze względu na charakter środowiska w którym żyją, bakterie te są bezwzględnie beztlenowe (np., Bacteroides spp. (-30%), Bifiibbacterium, Clostridiiim – w niewielkiej ilości). Lub względnie beztlenowe (pałeczki: Enterobacterkceae, głównie E. Coli, ziarenkowce: Enterococcus) A przemiany metaboliczne z ich udziałem mają charakter procesów fermentacyjnych. Bakterie beztlenowe występują w stosunku do bakterii tlenowych 100:1.

42 E. coli jeden z podstawowych gatunków bakterii wchodzących w skład flory jelitowej

43 Także grzyby i pierwotniaki wchodzą w skład flory jelitowej, lecz niewiele wiadomo o ich działaniach.

44 Relacje między gospodarzem a florą bakteryjną nie polegają wyłącznie na komensalizmie („współbiesiadownictwo”), lecz są rodzajem korzystnej symbiozy.

45 Mikroorganizmy spełniają wiele pożytecznych funkcji:fermentacja pewnych składników pokarmowych, stymulacja systemu odpornościowego w zwalczaniu drobnoustrojów chorobotwórczych, regulacja rozwoju jelit, produkcja witamin (biotyna i witamina K), produkcja hormonów.

46 W pewnych warunkach niektóre gatunki flory bakteryjnej mogą powodować stany chorobowe (zakażenie oportunistyczne) lub przyczyniać się do kancerogenezy (zmiany zachodzące w komórce organizmu, prowadzące do powstania nowotworu)

47 Zakażenia oportunistyczne – zakażenie charakterystyczne dla osobników o obniżonej odporności, ale także wskutek immunosupresji oraz przy stosowaniu antybiotyków.

48 Wykazano, że do zaburzenia mikroflory jelitowej może dochodzić m. inWykazano, że do zaburzenia mikroflory jelitowej może dochodzić m.in. w skutek: Nieprawidłowego żywienia, Po antybiotykoteriapiach, Przy zatruciach pokarmowych, Na tle stresów.

49 Objawy nieprawidłowej flory bakteryjnej w jelitachNieprawidłowy skład flory bakteryjnej w jelitach jest przyczyną wielu nieprzyjemnych objawów i są one tym bardziej nasilone i gwałtowne, im wyższy odcinek jelita jest zajęty przez nieodpowiednie bakterie.

50 Do objawów dyskobakteriozy należą m.in. :Bóle brzucha, Wzdęcia, przewlekła biegunka tłuszczowa, Niedobory witamin B12 prowadzące do niedokrwistości, Spadek masy ciała, Obrzęki, Objawy niedoboru witaminy D, Objawy niedoboru witaminy A, Zaburzenia układu immunologicznego.

51 Aby stwierdzić dyskobakteriozę wykonuje się:Posiew treści jelitowej, Testy oddechowe, Badania kału.

52 Aby stwierdzić anatomiczne przyczyny prowadzące do dyskobakteriozy wykonuje się badanie rentgenowskie przewodu pokarmowego, czy badania histopatologiczne.

53 Bibliografia https://pl.wikipedia.org/wiki/Flora_fizjologiczna_cz%C5%82owieka https://pl.wikipedia.org/wiki/Flora_bakteryjna_jelita https://prezi.com/ft3ktnpuwccm/flora-fizjologiczna-czowieka/

54 https://pl.wikipedia.org/wiki/Flora_fizjologiczna_cz%C5%82owieka https://pl.wikipedia.org/wiki/Flora_fizjologiczna_cz%C5%82owieka

55 Dziękujemy za uwagę :)