1 NOWE WYZWANIA EUROPEJSKIE W POLITYCE ENERGETYCZNEJ NA WĘGRZECH Hatvani György Podsekretarz stanu
2 2 Wyzwania energetyczne XXI. wieku: Realizacja jednolitego rynku wewnętrznego Walka ze zmianami klimatycznymi Utrzymywanie bezpieczeństwa zaopatrzenia Sprostanie wyzwaniom wymaga wspólnych rozwiązań i działań Czas na opracowanie nowej, europejskiej polityki energetycznej!
3 3 Trzy filary nowej polityki energetycznej ZRÓWNOWAŻENIE: rozwijanie i zastosowanie odnawialnych źródeł, poprawienie efektywności zużycia europejskiego, umiarkowanie przyczyn zmian klimatu; KONKURENCYJNOŚĆ: zagwarantowanie tego, aby otwarcie rynku służyło dobru konsumentów i całości gospodarki; rekompensata wzrostu międzynarodowych cen energii, stosowanie nowoczesnych technologii energetycznych; BEZPIECZEŃSTWO ZAOPATRZENIA: mix energetyczny, dywersyfikacja źródeł i dróg zaopatrzenia, stymulowanie inwestycji, przygotowanie się do sytuacji awaryjnych.
4 4 Główne wyzwania dotyczące UE W następnym dwudziestoleciu potrzebne są inwestycje energetyczne w wysokości 1000 Mld EUR Wzrastające uzależnienie od importu energetycznego Zawężone możliwości zasobów Wzrastające zapotrzebowanie na energię Wzrastające ceny nośników energii Globalne ocieplenie Nie powstał jeszcze w pełni jednolity wewnętrzny rynek energetyczny
5 5 Kluczowe tematy Zielonej Księgi I. Utworzenie jednolitych, wewnętrznych rynków energetycznych II. Bezpieczeństwo zaopatrzenia, solidarność między państwami członkowskimi III. Utworzenie zrównoważonej, efektywnej i dywersyfikowanej struktury źródeł energii (mix energetyczny) IV. Walka ze zmianą klimatu V. Badanie-rozwój VI. Utworzenie wspólnej zewnętrznej polityki energetycznej oraz doprowadzenie do jednolitego występowania w zagranicznych kontaktach energetycznych UE
6 6 I.1. Rozwój węgierskiego rynku energii elektrycznej 200320042005 Prawne otwarcie rynku (%)3570 Liczba koncesjonowanych dystrybutorów (szt) 112230 Rejestrowani, uprawnieni użytkownicy - ilość (szt.)505501740 - zakład (szt.)908304930 Wysokość czynnego rynku (%)192235
7 7 I.2. Funkcjonowanie węgierskiego rynku gazu 20042005 Prawne otwarcie rynku (%)70 Koncesjonowani handlowcy (szt.)10 14 Rejestrowani, uprawnieni użytkownicy (szt.) 2363 Wysokość czynnego rynku (%)67,5
8 8 I.3.Krajowe zadania w zakresie dostosowania się do jednolitego europejskiego rynku energetycznego Stworzenie nowego modelu rynkowego, określenie optymalnych celów, długofalowe zarządzanie HTM Przystosowanie się do regulacji dotyczącej użytkowania jednolitego systemu europejskiego (Europejska Centrala Sieci Energetycznych) Jednolity taryfikator za użytkowanie systemu (?) Priorytetywny plan inwestycji infrastrukturalnych ożywiających rynek i system stymulacji Szeroka wymiana informacji między aktorami rynku
9 9 II. Zwiększenie bezpieczeństwa zaopatrzenia Dywersyfikacja zaopatrzenia w gaz Stworzenie potrzebnych mocy regulujących w systemie energii elektrycznej Wspólnotowy akt prawny dotyczący stworzenia zapasów (?) Centrum monitorujące Bezpieczeństwo Zaopatrzenia Energetycznego w Europie Wspólne przepisy unijne dotyczące bezpieczeństwa i niezawodności
10 10 III. Stworzenie optymalnego mixu energetycznego Aktualna opcja nuklearna – konsekwentna realizacja przedłużenia czasu trwania Wykorzystanie odnawialnych źródeł dających racjonalne i maksymalne korzyści ekonomiczne (UE:12-15%) Komisja nie kwestionuje suwerenności państw członkowskich w zakresie polityki energetycznej pod względem mixu energetycznego, a jednocześnie zwraca uwagę na to, że każde państwo członkowskie winno prowadzić politykę uwzględniającą również interesy sąsiadów i całości wspólnoty, oraz aspekty konkurencyjności i ochrony środowiska
11 11 III./1 Przewidywana przyszłość krajowego wykorzystania węgla Dominującym elementem krajowego majątku węglowego, dającego się ekonomicznie wydobywać za pomocą aktualnych technologii wydobycia jest lignit (2.9 Mld t majątku przemysłowego) Przemysł energii elektrycznej pozostanie na dłuższą metę też determinującą branżą wykorzystania węgla Przeszkodą w wykorzystaniu mogą być: działania ograniczające emisje CO 2 Szanse mogą być poprawione: przez ciągły wzrost cen węglowodorów, oraz rozwój technik opalania opartych o czysty węgiel
12 12 IV. Walka ze zmianą klimatyczną Efektywność energetyczna jako priorytet: opracowanie nowego planu działania w zakresie efektywności energetycznej (celem jest: osiąganie 20%-ych oszczędności do 2020); prowadzenie kampanii informacyjnych: wdrażanie nowych instrumentów finansowych np. Fundusz gwarancyjny dla efektywności energetycznej, wysuwanie na pierwszy plan sektoru transportowego ( szczególnie polepszenie masowego transportu wielkomiejskiego); wdrażanie europejskiego systemu białego świadectwa (legitymacji). Opracowanie długofalowego Planu Energii odnawialnej: badanie wytyczenia celów po 2010; nowa dyrektywa dotycząca zastosowania odnawialnych energii w celu opalania; długofalowy plan mający na celu zmniejszenie importu ropy naftowej (potrzeba więcej niż 5,75%); zagwarantowanie stabilnego otoczenia dla inwestycji na szczeblu unijnym.
13 13 V. Wspieranie innowacji: badanie- rozwój Opracowanie strategicznego planu energotechnologicznego ogniskując na wspólne cele (biopaliwa, komórki wodorowe, urządzenia fotoelektryczne, technologie czystego węgla, rozwój sieci elektrycznych) Utworzenie Europejskiego Instytutu Technologicznego
14 14 VI. Utworzenie wspólnej polityki energetycznej na zewnątrz, dobrowadzenie do jednolitego występowania w unijnych kontaktach zagranicznych w zakresie energetyki Inicjowanie traktatu międzynarodowego w tematyce efektywności energetycznej Pogłębienie kontaktów energetycznych z najważniejszymi krajami producentami i użytkownikami Nowe partnerstwo energetyczne z Rosją Powołanie Pan-europejskiej Wspólnoty Energetycznej Powołanie wspólnego mechanizmu europejskiego w interesie jednolitej reakcji europejskiej na zewnętrzne kryzysy zaopatrzenia energetycznego Wyznaczenie priorytetóe europejskich w dziedzinie inwestycji infrastruktualnych, mających na celu polepszenie zewnętrznego zaopatrzenia
15 15 Jak dalej ze wspólną strategią energetyczną UE? Czy to przełom historyczny, czy też katalog życzliwych pomysłów? ____________________________________ Jak dalej węgierska polityko energetyczna? Zmierzajmy dalej wytyczoną drogą, ale nie odraczajmy potrzebnych decyzji!
16 Dziękuję za uwagę! Gazdasági és Közlekedési Minisztérium (Ministerstwo Gospodarki i Transportu) www.gkm.hu [email protected]