1 Nowi wykluczeni. VaR upadłości konsumenckichJan Krzysztof Solarz Prof. zw. dr hab. Społeczna Akademia Nauk

2 Plan wystąpienia Finansowanie codzienności miliardów ludziTypologia upadłości konsumenckiej Zasada ograniczonego zaufania Formy oszczędności w XXI wieku Motywy nabywania nieruchomości mieszkalnych Zmiany polityki upadłości konsumenckiej Wnioski

3 Schemat analizy przedsiębiorstwo Rodzina Kultura masowa codziennoścGospoadarstwo domowe

4 Codzienność instytucjądobrostan Społeczna gospodarka rynkowa nanofinanse bogactwo finansjalizacja

5 Ludność świata w mld 1974 1984 1999 2011

6 Segmentacja upadłości konsumenckiejKonsumenci Zamożni Ubodzy Włączeni Private banking Underbanked Wyłączeni Shadow banking Unbanked

7 Typy zaufania do pośredników finansowychZaufanie/dobrostan Zamożni Ubodzy Pełne Bankowość inwestycyjna Bankowość uniwersalna Ograniczone Oazy podatkowe Szara strefa

8 Typy oszczędności Typy oszczędności Dobrowolne Przymusowe Ex postKarty kredytowe Kredyty hipoteczne i konsumpcyjne Ex ante Obligacje Skarbu Państwa Zwroty podatków

9 Motywy nabywania nieruchomości mieszkalnychMotywy inwestorów Racjonalność ekonomiczna Koszty alternatywne Rentowność Rentierstwo Ostentacyjna konsumpcja Bezpieczeństwo Pranie brudnych pieniędzy Dach nad głową

10 Program alternatywny ograniczenia zjawiska nowych wykluczonychAdresat i cel Wpływy budżetowe Pułapka własności Zamożni Hazard Leasing mieszkań Ubodzy Loteria państwowa Wczasy pod gruszą

11 Wnioski Rozpraszanie ryzyka zmusza wszystkich do aktywnego nim zarządzania Dostęp do profesjonalnego zarządzania ryzykiem jest prawem człowieka Ograniczone zaufanie obowiązuje w kontaktach z pośrednikami finansowymi Inwestycje w nieruchomości mieszkalne są nie do sfinansowania Lawinowo narasta liczba kredytobiorców „pod wodą” Nowi wykluczeni stanowią koszt zewnętrzny prywatyzacji banków w Polsce